3A2 week 9 HC 2 Syndromale aangeboren afwijkingen

Question 1

Wat zijn mogelijke oorzaken van combinaties van aangeboren afwijkingen?

Answer 1

Syndromen, associaties of sequenties

Question 2

Wat is het doel van registratie van aangeboren afwijkingen?

Answer 2

• Vaststellen frequentie van een afwijking
• Evalueren van het effect van interventies
• Evalueren van het effect verandering in de
  populatie
• Snelle herkenning van teratogene exposities
• Etiologisch onderzoek
• Planning medische zorg

Question 3

Wat zijn de belangrijkste registratie mogelijkheden voor aangeboren afwijkingen?

Answer 3

LVR 1/2, LNR, NEORAH (hielpriek), LAREB (bijwerkingen), TIS (medicatie), STOET (tumoren) en EUROCAT

Question 4

Wat zijn kenmerken van aangeboren afwijkingen?

Answer 4

In 3% van de geboortes
- 2/3 geïsoleerd, 1/3 complexe aandoening
- Top 3: hartafwijkingen, ledemaatsafwijkingen, chromosomale afwijkingen

Question 5

Wat zijn indicaties voor syndroomdiagnostiek?

Answer 5

• Voorkomen van een of meerdere aangeboren afwijkingen
• Groeiachterstand bij geboorte of in 1e levensjaar
• Achterstand in verstandelijke ontwikkeling

Question 6

Wat zijn de handvaten voor syndroomdiagnostiek?

Answer 6

• Kijken
• Meten
• Curves met normaalwaarden
• Fotos van ouders, broers/zussen of aangedane familie
• Literatuur en databases

Question 7

Wat is de oorzaak van het Smith-Lemli-Opitz syndroom?

Answer 7

Autosomaal recessieve aandoening in cholesterol mechanisme

Question 8

Wat is de overerving van het Apert syndroom?

Answer 8

Autosomaal dominant, vrijwel altijd de novo mutatie

Question 9

Hoe ontstaan verschillende presentaties van bepaalde aandoeningen?

Answer 9

• Variabele expressie: verschillen in ernst/soort afwijkingen
• Penetrantie: percentage individuen dat een aandoening tot expressie brengt
• Anticipatie/repeat expansion (bv dystorfia myotonica, fragiele X)

Question 10

Wat zijn presentaties van holoprosencephalie?

Answer 10

Van ontbreken van een snijtand tot fusie hersenhelften en aangezicht

Question 11

Hoe kunnen verschillende syndromen tot uiting komen?

Answer 11

• Hoge penetrantie, zeer variabele expressie (bv Marfan)
• Hoge penetrantie, geringe variabele expressie (bv achondroplasie)
• Verminderde penetrantie, geringe variabele expressie (bv Muenke)

Question 12

Wat zijn kenmerken van het Muenke syndroom?

Answer 12

• Autosomaal dominante mutatie FGFR3 gen
• Coronale craniosynostosis, brachydactylie, carpale/tarsale coalitie

Question 13

Welke typen heterogeniteit zijn er?

Answer 13

• Locus/genetisch: een ziektebeeld, meerdere genen (bv Noonan)
• Allelisch: een gen, meerdere ziektebeelden (bv FGFR3)

Question 14

Wat zijn kenmerken van het Noonan syndroom?

Answer 14

• Autosomaal dominant
• Heterogeen: PTPN11, SOS1 of KRAS
• Hartafwijkingen (klepstenose), kort gestalte, brede nek, milde mentale retardie (25%), gelaatsafwijkingen (downslant, laagstaande oren, ptosis, hypertelorisme)

Question 15

Wat is een associatie?

Answer 15

Het vaker dan op basis van toeval in combinatie met elkaar optreden van twee of meer aangeboren afwijkingen

Question 16

Welke afwijkingen komen vaak voor in een associatie met elkaar?

Answer 16

VACTERL-H:
- Vertebraal
- Anale atresie/stenose
- Cardiale defecten
- Tracheo-eosophageale fistels
- Radiale defecten en renale anomalies
- Limb defecten
- Hydrocephalus

Question 17

Hoe kun je verschillende afwijkingen herkennen met een SNP analyse?

Answer 17

• Normaal: LogR=0 / 3 BAF waarden
• Deletie: LogR=-0,5 / 2 BAF waarden
• Duplicatie: LogR=0,37 / 4 BAF waarden

Question 18

Hoe ontstaan aneuploidieën?

Answer 18

Non-disjunctie tijdens de mitose/meoise
-> Trisomie, turner, Klinefelter

Question 19

Welke typen translocaties zijn er?

Answer 19

• Gebalanceerd: uitwisseling (reciproke translocatie)
• Ongebalanceerd: 1 chromosoom extra stuk, 1 chromosoom mist een stuk
• Robertsoniaans: versmelting lange armen acrocentrische chromosomen

Question 20

Wat kun je aantonen met SNP arrays?

Answer 20

Verlies/winst van materiaal: deletie/duplicatie van chromosomen en ongebalanceerde translocaties

Question 21

Hoe verloopt next generation sequencing?

Answer 21

1. Fragmentatie en mapping (relevante genen)
2. Variant calling
3. Filteren normale variaties
4. Classificeren

Question 22

Wat zijn mogelijke gevolgen van een mutatie?

Answer 22

• Nonsense: vroege stop codon
• Missense: verandering aminozuurvolgorde
• Frameshift: verkeerd leesraam

Question 23

Wat is een trio analyse?

Answer 23

NGS analyse van ouders en kind
- Selectie op verwacht overervingspatroon

Question 24

Wat zijn voor- en nadelen van exome sequencing?

Answer 24

+ Goedkoper, nieuwe kandidaatsgenen vinden
- Veel nevenbevindingen

Question 25

Wat zijn kenmerken van de NIPT?

Answer 25

- 5% placentair DNA - Bepalen aanwezigheid trisomie met NGS - Uitslag duurt 3 weken

Question 26

Wat is een sequentie?

Answer 26

Combinatie van aangeboren afwijkingen welke, in één of meerdere cascades, voortvloeien uit een enkele initiële aangeboren afwijking of mechanische kracht

Question 27

Wat zijn voorbeelden van sequenties?

Answer 27

- Oligohydramnion leidt tot hypoplasie - Micro/retrognatie leidt tot schisis door tongobstructie

Question 28

Wat zijn mogelijke oorzaken van de Robin sequentie?

Answer 28

- Oligohydramnion leidt tot mandibulaire deformatie - Neurogene hypotonie leidt tot tekort aan mandibulaire training - Groei deficiëntie leidt tot intrinsieke mandibulaire hypoplasie - Bindweefselziekte leidt tot intrinsieke mandibulaire hypoplasie en schisis

Question 29

Wat is frontonasale dysplasie?

Answer 29

Sequentie van verstoorde aanleg van neus, ogen en frontale bot

Question 30

Wat zijn kenmerken van het Silver Russel syndroom?

Answer 30

Maternale disomie chromosoom 7 of 11 - Relatieve macrocephalie, groeivertraging, korte oogspleet, driehoekig gezicht

Question 31

Wat zijn kenmerken van het Waardenburg syndroom?

Answer 31

Autosomaal dominante mutatie - Heterochromie, slechthorendheid, poliosis, kleine neus, hypertelorisme

Question 32

Wat zijn kenmerken van het shprintzen-goldberg syndroom

Answer 32

- Autosomaal dominante 22q11 deletie - Craniosynostose, slechthorendheid, hartafwijkingen en mentale retardie

Question 33

Wat zijn kenmerken van het Bardet-Biedl syndroom?

Answer 33

- Heterogene mutatie, autosomaal recessief of tri-allelisch - Axiale polydactylie, overgewicht, slechthorendheid, hirschsprung, hydrometrocoplos vagina

Question 34

Wat zijn kenmerken van het Turner syndroom?

Answer 34

45,X (nondisjunctie) of 46,X (twee Xq chromatiden) - Oedeem handen/voeten, brede nek, korte lengte, cubitus valgus, hart/nier afwijkingen, uitblijvende puberteit (streak ovaries)