Trematoden en cestoden

Question 1

wat zijn trematoden

Answer 1

platwormen, zuigwormen of wormen van de botten.

Question 2

Trematoda (botten) algemene bouw

Answer 2

• Algemene bouw:

• plat, niet gesegmenteerd
• mond, geen anus * 2 zuignappen

Question 3

trematoda gastheerwisseling

Answer 3

mens is eindgastheer GV

• ei —> miracidium (larve 1) (meta)cercaria (larve 2)
  (zoet) waterslak is tussengastheer OV

Question 4

trematoda transmissie

Answer 4

via voedsel of rechtstreeks door de huid

Question 5

trematoda behandeling

Answer 5

praziquantel, niclosamide

Question 6

trematoda preventie

Answer 6

patienten behandelen

slakken doden; besmette groenten koken

Question 7

wat is Fasciola hepatica

Answer 7

een leverbot worm

Question 8

Fasciola hepatica algemene bouw

Answer 8

• bladvormig, ± 3 cm
• hermafrodiet
eieren (met operculum) in feces, 120 μ (grote eieren)

Question 9

Fasciola hepatica gastheer en locatie

Answer 9

gastheer: polyxeen, eindgastheer zijn schapen, runderen of mensen.

Question 10

Fasciola hepatica transmissie

Answer 10

• eten van waterkers met metacercarien

- eten van lever van besmette schapen of koeien

Question 11

Fasciola hepatica klinisch beeld

Answer 11

Verwekker van Fascioliasis
in gematigde streken vaak bij schapen en koeien, zelden bij de mens
Symptomen: problemen in galblaas, lever en pancreas

Question 12

wat is Opisthorchis felineus

Answer 12

een zeldzame katten leverbot worm

Question 13

Schistosoma spp soorten

Answer 13

Schistosoma mansoni
Schistosoma japonicum
Schistosoma haematobium

Question 14

Schistosoma spp algemene bouw

Answer 14

Volwassen worm: 2 zuignappen’
man 1 cm, plat, breed, in lengte gekruld- vrouw 1.5 cm, lang, dun, cylindrisch. obligaat intravasculair.
vrouwtjes leggen eieren: 300 – 3000 per dag, gedurende 4 tot 35 jaar

Question 15

Schistosoma spp klinisch beeld

Answer 15

verwekkers van Schistosomiasis of Bilharzia 200 miljoen infecties per jaar, endemisch in 52 landen.
Symptomen
verdwaalde en “reflux” eieren veroorzaken chronische symptomen
• cercariendermatitis (acuut) wordt veroorzaakt door binnendringende larven
• katayama syndroom (na 20-60 dagen) symptomen zijn koorts, malaise, buikpijn veroorzaakt door migrerende larven
• chronische schistosomiasis of bilharzia: darm/blaasontstekingen → bloedplassen leverontstekingen → ascitis (opgezette buik) hoge eosinofilie
mensen worden sloom, apatisch, traag (door verminderde stofwisseling)

Question 16

Schistosoma spp diagnostiek

Answer 16

• uitscheiding eieren is onregelmatig —> TFT + concentratietechnieken (zie blokboek Vaardigheden) • rectumbiopsie
• serologie (elisa) • PCR
diagnostiek door onderzoeken van eieren
Schistosoma mansoni - gebeurt in feces, stekel zit aan zijkant. grootte is 140 x 60 µ
Schistosoma japonicum - gebeurt in feces, stekel is afwezig. grootte is 85 x 65.
Schistosoma haematobium - gebeurt in urine, stekel zit aan het uiteinde. grootte is 140x 60 µ.

Question 17

Wat zijn cestoden

Answer 17

Cestoden zijn lintwormen of blaaswormen. Lintworm is de volwassen worm, blaasworm is het larve stadium

Question 18

Cestoda algemene bouw

Answer 18

• gesegmenteerd (scolex + proglottiden)
• geen mond, geen anus
• 4 zuignappen
  hermafrodiet

Question 19

Cestoda gastheerwisseling

Answer 19

mens en andere zoogdieren eindgastheer GV (polyxeen)
* ei (embryofoor) —> larve = blaasworm (cysticercus)
vele zoogdieren en mens als tussengastheer OV

Question 20

Cestoda transmissie

Answer 20

via besmet vlees/bosvruchten

Question 21

Cestoda behandeling

Answer 21

praziquantel, niclosamide

Question 22

Cestoda preventie

Answer 22

patiënten behandelen vleeskeuring; bosvruchten koken

Question 23

Cestoda soorten

Answer 23

• Taenia spp
• Echinococcus spp
• Hymenolepis spp

Question 24

Taenia spp soorten en bouw

Answer 24

Taenia saginata (10 m) - volwassen worm in dunne darm larve (cysticercus) in spierweefsel koe. heeft 4 zuignappen. proglottiden 20x 6mm. uterus 15-30 zijtakken.
Taenia solium (3 m) - volwassen worm in dunne darm.
larve in spierweefsel VARKEN. Heeft 4 zuignappen en hakenkrans. proglottiden 10x 10 mm. uterus 10-12 zijtakken.

Question 25

Schistosoma spp levenscyclus

Answer 25

Cercariën verlaten slak en dringen door de huid van gastheer. Na binnendringen verliezen de cercariën staart en migreren als schistosomulae via bloed naar
de lever. In lever ontstaan volwassen wormen, die paartjes gaan vormen en dan afreizen naar hun voorkeursplaats. Schistosoma japonicum en Schistosoma mansoni zitten in mesenteriaal vaten van de darm. Schistosoma haematobium zitten in 14 vaten van de urineblaas.

Question 26

Taenia spp levenscyclus

Answer 26

1. mensen worden geïnfecteerd door het eten van rauw of slecht voorbereid geïnfecteerd vlees. ze krijgen blaasworm of het ei binnen.
2. Taenia gaan vast zitten aan de darmwand. incubatietijd is 3 a 4 maanden. ei is 5 maanden levensvatbaar
3. Taenia worden volwassen in de darmwand en maken eitjes
4. eitjes gaan er via de feces weer uit.
   versie 2
5. mensen worden geïnfecteerd door het eten van rauw of slecht voorbereid geïnfecteerd vlees. ze krijgen blaasworm of het ei binnen.
6. Cysticerci (blaaswormen) in
   spier- en bindweefsels onder de huid hersenen, ogen, longen (gaan daar dood ->  levenscyclus eindigt)

Question 27

Taenia spp ziektes

Answer 27

Taeniasis veroorzaakt door
volwassen worm: Taenia saginata en Taenia solium Transmissie: via blaasworm (cysticercus)
Cysticercose veroorzaakt door blaasworm (cysticercus) van Taenia solium Transmissie: via ei

Question 28

Echinococcus spp soorten

Answer 28

• Echinococcus granulosus = hondenlintworm
locatie: importinfectie
• Echinococcus multilocularis = vossenlintworm
locatie: wereldwijd

Question 29

Echinococcus spp klinisch beeld

Answer 29

verwekkers van Echinococcosis
aangedane lever tgv doordelende blaaswormen die ook kunnen uitzaaien naar andere organen zoals long (vandaar “multilocularis”). Mens is accidentele tussengastheer, ziekte kan na 5-15 jaar optreden.
normaal: geen tot vage buikklachten, misselijkheid, maar bij Echinococcose: geelzucht, leverdestructie

Question 30

Echinococcus multilocularis algemene kenmerken

Answer 30

‘Kleine lintworm’ 3 – 6 mm
parasiet van de dunne darm
eieren met dikke eischaal 35 μ via feces in milieu lang infectieus
larven (scolexblaasjes) ontwikkelen zich in met vocht gevulde bol: hydatiden of weefselcysten OV.
5 – 20 cm

Question 31

Echinococcus multilocularis levenscyclus

Answer 31

via vos komt er een proglottis met eieren. Die eieren kunnen via feces transmissie hebben naar mensen. Normaal gaat het door naar ongedierte waarbij het in de lever komt wat een andere vos weer op eet.

Question 32

Hymenolepis nana algemene bouw

Answer 32

dwerglintworm, 1,5 – 4 cm
leeft tussen villi van dunne darm
wordt steeds meer gezien, bij kleine kinderen.
kosmopoliet
• Infectieuze eieren (oncosfeer) in feces, 30 – 45 μ
• Larven (cysticercoid) groeien in darm uit tot volw. lintworm.

Question 33

Hymenolepis nana Gastheerwisseling

Answer 33

• Eindgastheer: muizen, kevers, mens. heeft geen tussengastheer

Question 34

Hymenolepis nana transmissie

Answer 34

• faeco-oraal / autoinfecties
• via kevers of muizen in voedsel
• via insecten (cysticercoid in vlooien)

Question 35

Hymenolepis nana ontwikkelingscyclus

Answer 35

binnen het lichaam: Eieren ontwikkelen tot larven (cysticercoid) tot volwassen lintworm in darm (1 maand)
buiten het lichaam: Infectieuze eieren in feces (grond/water)

Question 36

Hymenolepis nana klinisch beeld

Answer 36

Asymptomatisch of Buikpijn / braakneigingen