6 Flashcards
(201 cards)
1
Q
Што се прокариоти
A
Организми кои во клетките немаат јадро. Днк е распространет низ цитоплазмата
2
Q
Што се еукариоти
A
Организми со јадро
3
Q
Кои организми спаѓаат во групата еукариоти
A
Сите од царствата на протисти, габи, растенија и животни
4
Q
Кои се прокаритоти
A
Монера
5
Q
Латинско име за монера?
A
Monera
6
Q
Кои организми спаѓаат во царството монера
A
бактерии и модрозелени алги (цијано бактерии)
7
Q
Какви можат да бидат бактериите според формата на телото
A
топчести, стапчести или спирални
8
Q
Како се размножуваат бактериите
A
со проста делба
9
Q
За колку време се делат бактериите
A
20 минути
10
Q
Модрозелените алги се авто или хетеротрофуи
A
автотрофи. имаат хлоропласти и сами си создаваат храна
11
Q
Кои организми спаѓаат во протисти
A
праживотни и алги
12
Q
Што се протофити
A
Тоа се едноклеточни организми, алги, кои сами си создаваат храна како растенијата
13
Q
Што се протозои
A
Едноклеточни животни, се исхрануваат хетеротрофно
14
Q
Еуглена?
A
Се движи со камшик (флагелум) и се нарекува и камшикар. Таа е хетеротроф на темно, а автотроф на светлина. Содржи хлоропласти и може да врши фотосинтеза
15
Q
Парамециум?
A
Се движи со трепки (цилии) и се наркеува и цилијат.
16
Q
Амеба?
A
Се движи со лажни ножиња (псевдоподии).
17
Q
Каде живеат протистите?
A
Мориња, реки, бари, тињи, а можат да живеат и во телото на други организми каде предизвикуваат болести
18
Q
Маларијата е предизвикана од?
A
Plasmodium falciparum
19
Q
Латинско име габи?
A
Fungi
20
Q
Латинско име протисти?
A
Protista
21
Q
Кога габите се однесуваат како микроорганизми?
A
Кога не се видливи со голо око, во фазата на размножување. Тогаш тие се спори
22
Q
Размножување на габите
A
Спорите на габите се пренесуваат на големи растојанија со ветер или водни струи. Само кога спората ќе се најде на место со поволни услови за раст на габата, доаѓа до отворање на заштитната обвивка на спората. Кога ќе се случи ова, од спората излегува тенок конец наречен хифа, што веднаш почнува да се храни со храната во средината околу неа. Со исхраната, хифата расте и се создаваат голем број нови хифи. Со растењето на хифите се создава голема структура што се нарекува мицелиум, од кој со текот на времето израснува плодното телото на габата, на пример она што ние го нарекуваме печурка.
23
Q
Мувлата и квасецот се дел од царството габи
A
да
24
Q
Што е квасецот?
A
Квасците се микроорганизми во сите фази од нивниот животен циклус. Тие не создаваат хифи и кога се целосно развиени, се размножуваат со создавање копии идентични на себе. Новиот квасец во почетокот е закачен за телото на родителската клетка и се нарекува пупка. Затоа овој начин на размножување се нарекува и пупење.
25
Во кое царство припаѓаат вирусите?
Во ниедно
26
Латинско име за растенија?
Plantae
27
Латинско име за животни?
Animalia
28
Што е класификација?
Подредување на организмите во групи според нивните карактеристики и еволуциски врски
29
Хиерархиска поделба на организмите
царство -> тип -> класа -> ред -> фамилија -> род -> вид
30
На кои типови се дели царството на животни?
'рбетници (Chordata) и без'рбетници (Non chordata)
31
Кои класи спаѓаат во типот без'рбетници?
Сунѓери, копривкари(жаркари), сплескани црви, валчести црви, прстенести црви, иглокожи, мекотели, членконоги
32
Латинско име за сунѓери
Porifera
33
Во каква форма можат да бидат сунѓерите?
Топчести, пехарести, разгранети
34
Клеточна организација кај сунѓерите?
Наједноставни ПОВЕЌЕклеточни организми. Немаат ткива
35
Размножување кај сунѓери?
Безполово (со пупки) и полово
36
Пренос на материи кај сунѓери?
Имаат отвори по телото низ кои влегува вода и потоа излегува низ главен отвор оскулум
37
Кој сунѓер служи за лична хигиена?
Далматинскиот сунѓер
38
Латинско име за копривкари?
Cnidaria
39
Клеточна организација кај копривкари?
Имаат едмноставни ткива
40
Какви клетки имаат копривкарите?
Жарни клетки околу устата кои пецкаат
41
Со што и како се хранат копривкарите?
Со ракчиња. Во меурчето на жарните клетки има отровна лигава течност што го парализира и убива ракчињата
42
За што служат жарните клетки?
За напад и одбрана
43
Како се врши размената на материи кај копривкарите?
Со дифузија. (немаат органи за дишење, циркулација, излачување) А изметот го исфрлаат преку устата бидејќи немаат цреваа
44
Кои животни се копривкари?
Медуза, корали, хидра
45
Сите копривкари водат прикрепен начин на живот?
Не, медузата не е прикрепена
46
Hydra oligactis
47
Кои животни спаѓаат во иглокожи
морска ѕвезда, крин, еж, краставица, змијулка
48
Каде живеат морските кринови?
Во длабочините, а остатокот од иглокожите поблиску до брегот
49
Клеточна организација кај иглокожи?
Имаат едноставни органи
50
Латинско име за иглокожи?
Echinodermata
51
Латинско име за мекотели
Mollusca
52
Со што е обвиткано телото на мекотелите?
Телото на мекотелите е обвиткано со покривка во вид на ципа наречена мантија чии клетки излачуваат варовота материја од која се изградени цврсти черупки.
53
Како се поделени мекотелите?
* полжави (лозов полжав, гол полжав, морски голи полжави)
* школки (со оклоп од два капаци)
* главоноги (октоподи и лигни)
54
Латинско име за членконоги?
Arthropoda
55
Со што е заштитено телото на членконогите?
Со хитин, кој го лачи кожата
56
Функција на хитинот?
Хитинот го заштитува телото од механички повреди и од губење на вода и прртставува надворешен скелет за кој се прицврстуваат мускулите.
57
Со што дишат копнените членконоги?
Со трахеи
58
Што се трахеи?
Трахеите се хитински цевки што настанале од кожата и се разгрануваат во телото до органите и ткивата. Трахеите странично од телото имаат отвори низ кои навлегува воздух.
59
Каков скелет имаат членконогите
егзоскелет
60
Како се поделени членконогите?
Пајаковидни, раковидни, инсекти, многуноги
61
Каде живеат сунѓерите?
Во солени и слатки води
62
Сунѓерите реагираат на допир?
Неточно, тие немаат нервен систем
63
Каде живеат копривкарите?
Солени води, ретко во слатки (бари, езера
64
Какви ткива имаат копривкарите?
Нервно, епително, мускулно
65
Како се поделени црвите?
Прстенести, Цевчести(валчести), плочести(сплескани)
66
Прстенести црви, латинско име
Annelida
67
Валчести црви, латинско име
Nematoda
68
Сплескани црви, латинско име
Platyhelminthes
69
Кои се плочести(сплескани) црви?
Планарии, метили и тении
70
Што се тениите?
Тие се паразити, немаат органи за варење, дишење и крвоток. Хранливи материи апсорбираат од телото во кое се наоѓаат
71
Каде живеат планариите?
Тие се самостојни црви. Живеат во потоците.
72
Какви можат да бидат тениите?
Кучешки, свински, говедски
73
Какво е телото на планарииите?
Дишат со цело тело кое е покриено со трепки. Имаат двострана симетрија а усниот отвор им се наоѓа на стомачната празнина
74
Метили?
Тие се паразити кои паратизираат во црниот дроб на говедата, овците и свињите
75
Кои се валчести (цевчести) црви?
Детската глиста
76
Тело на детска глиста?
За прв пат развиени органи за варење. Почнува со уста завршува со анален отвор. Нема органи за крвоток.
77
Размножување, детска глиста
Бесполово, со јајца
78
Кои се пртсенести црви?
Дождовен црв, пијавица
79
Тело кај дождовен црв?
Прв пат се појавува секундарна телесна празнина во која се сместени внатрешните органи и има затворен крвоток. Скалест нервен систем
80
Размножување кај прстенести црви?
Полово
81
СО што се движи дождовниот црв?
хети
82
Со што дишат мекотелите?
Оние кои живеат во вода со жабри, а на копно со бели дробови
83
Крвоток кај мекотели?
Отворен
84
Нервен систем кај мекотели?
Од ганглии
85
Каква симетрија имаат иглокожите?
Петзрачна
86
Тело кај иглокожи?
Покриено со варовит скелет од кој излегуваат иглички. се движат со амбулакрални ножиња
87
Тело кај членконоги?
составено од членчиња, имаат глава, гради, абдомен, отворен крвток, скалест нервен систем
88
Кои животни имаат скалест нервен систем?
Членконоги, прстенести црв
89
Како се размножуваат членконогите?
Со метаморфоза
90
Многуноги?
Еднопарноноги, и двопарноноги стоногалки
91
Кои се раковидни животни?
јастози, копнени ракчиња, водно ракче, краб, дафниа(водна болва) иклопс
92
Кои се пајаковидни животни(арахниди)
пајаци, крлежи, скорпии, грини
93
Кои се инсекти?
скакулец, богомолки, лебарки, пчели, оси, бумбари, комарци, муви, молци
94
Тело на инсекти?
глава, гради, абдомен
95
глава, инсекти?
ЕДЕН ПАР АНТЕНИ, ОЧИ, СЕТИЛО ЗА МИРИС И УСТЕН АПАРАТ-ЗА ГРИЦКАЊЕ, БОЦКАЊЕ, ЛИЖЕЊЕ, ЦИЦЕЊЕ
96
Гради, инсекти?
ТРИ ПАРА ЕКСПТРЕМИТЕТИ(вкупно 6), ДВА ПАРА КРИЛЈА
97
Тело кај пајаковидни животни?
Нмеаат антени и крилја, имаат 4 пара (вкупно 8) екстремитети
98
Многуногите имаат еден пар на антени
Точно
99
Разлика меѓу билатерална и радијална симетрија
Билатерална - двострана- симетрија кај активно подвижните
Зрачна -радијална- симетрија кај сесилните форми
100
Латинско име за безрбетници
Invertebrata
101
Латинско име за рбетници
Vertebrata
102
Кои се рбетници?
Риби, водоземци, влечуги, птици, цицачи
103
Кои се ладнокрвни рбетници?
Риби, водоземци, влечуги
104
Ладнокрвни или?
поикилотерми
105
Кои се топлокрвни рбетници?
птици и цицачи
106
топлокрвмни или
хомеотерми
107
Латинско име за риби
PIsces
108
Форма на тело риби?
Вретеновидно, хидродинамично.
109
Каков може да биде скелетот на рибите?
рскавичен и коскен
110
Кои се коскени риби?
Пастрмка, крап, белвица, сом, скуша, туна, клен, штука, лосос, ципура
111
Кои се рскавични риби?
ајкули(сино морско куче, морска мачка) и ражи
112
како дишат рибите?
Со жабри или рибен меур
113
Какво е телото на рибите однадвор?
влажна и лигава кожа со стругунки од варовита материја. Имаа жлезди кои ја лачат лигавата материја
114
Тело, внатре, риби?
Имаат затворен крвоток. Сетилни органи за мирис, слух, допир, вид. Черепен и рбетен мозок
115
Како се размножуваат рибите?
Полово, со положување јајца
116
Со што се покриени жабрите/
Со оперкулум
117
Функција на странична линија кај риби?
Детектира вибфрации во водата
118
Латинско име за водоземци?
Amphibia
119
Кои се водоземци?
жаби, дождовник(саламандер), човекова рипка
120
Кои се први копнени рбетници?
водоземците
121
Тело, однадвор, водоземци?
Влажна лигава кожа но без лушпи. Големи очи, но слаб вид. Зависни од вода
122
Тело, внатре, водоземци?
Имаат клоака
коскен внатрешен скелет
срце поделено на три дела
123
Жабата нема граден кош?
Точно
124
Што е клоака?
Заеднички отвор за хесварените материи, мочоводните и половите канали
125
Размножување водоземци?
Полово со полагање јајца
126
Разлика меѓу млади и ворасни водоземци?
Млади(полноглавци): живеат во вода, дишат со жабри, имаат опавчиња за пливање
Возрасни: живеат на копно, дишат со бели дробови, имаат 4 нозе за пливање
127
Каде живеат човековите рипки, карактеристики?
Во пештери, некогаш целосно во вода. Заради тоа што се секогаш во вода го изгубиле сетилото за вид но имаат одлични сетила за мирис и слух
128
Латинско име за влекачи?
Reptilia
129
Кои се влекачи?
Змии, желки, диносауруси, крокодили, гуштери
130
Како дишат влекачите?
Со бели дробови
131
Тело, однадвор, влекачи?
Сува кожа покриена со рожни лушпи(плочки), се влечат по земјата со стомачна страна на тело. Имаат два пара екстремитети освен змиите
132
Размножување, влекачи?
Полово со положување јајца
133
Тело, внатре, влекачи?
Срце поделено на три дела. Освен кај крокодили и алигатори, на шетири дела. ДИшат со бели дробови.
134
Латинско ме за птици
Aves
135
Како се поделени птиците?
Тркачи, латеачи, пливачи
136
Кои птици се тркачи
Ему, нанду, ној
137
Кои птици се летачи?
штрк, пајки, гуски, лебед(иако живеат НАД водата не пливаат), орел, сокол, јастреб, галеб, пеликан, врапче, колибри
138
Кои птици се пливачки?
пингвините
139
Кожа и тело, надвор кај птици, скелет?
Сува кожа без жлезди, со перја
аеродинамично тело, две крила, клун, две нозе
коски шупливи и лесни, но цврсти(пневматични)
140
Дишење птици
Со бели дробови и воздушен меур
141
Размножување птици
Полово со јајца
142
Латинско име за цицачи
Mammalia
143
Поделба на цицачи?
Без плацента и со плацента
144
Која е разликата меѓу цицачите со плацента и они без плацента
без плацента несат јајца и така се оплодуваат(совен торбарите) а оние со плацента го носат бебето во себе
145
Цицачи без плацента
Јајценесни (клунари и мравкин еж)
Торбари (кенгури, коали, вомбати, опосум)
146
Цицачи со плацента?
Инсектојади, гризачи, ѕверови, ппакари(преживари и непреживари), копитари, водни цицачи, примати
147
Кои се инсектојади?
крт, еж
148
ои се гризаши?
Зајаци, верверица, дабар, глушец,
149
Кои се ѕверови?
лисица, волк, куче, тигар, лав, рис, леопард, маче
150
Кои се непреживари?
свиња и нилски коњ
151
Кои се преживари?
елен, срна, овца, говедо, бизон, камила, жирафа, антилопа
152
Кои се копитари?
коњ, зебра, магаре, носорг,слон
153
Кои се водни цицачи?
морж, кит, делфин
154
Кои се примати
човек и човеколики мајмуни
155
Кои се човеколики мајмуни
горило, шимпанзо, орангутан
156
Каде за прв пат се јавува надворешно уво(ушна школка)
кај цицачите, другите животни немаат
исто така прв пат се јавуваат слушните ковчиња
157
Како се поделени растенијата?
Бессемени, скриеносемени и голосемени
158
Кои се бессемени растенија?
џигерниците, мововите и папратите
159
Што се џигериците
Ситни растенија што немаат коренов систем, стебло и листови. Растат на влажни места близу потоци или мочуришта
160
Градба на мов?
ситни растенија, немаат вистински корен туку ризоид. Ризоидите немаат ксилем и флоем(спроводно ткиво)
161
Размножување на мов?
Се размножуваат полово со гамети и бесполово со спори. Има смена на генерациите
162
Процес на размножувањето кај мовот?
Создаваат спори во капсула која расте високо, спорите ртат(се создава протонема) и се транспортираат преку воздухот до машката(при дното) и женската(при врвот) гамета. Кога ќе дојде до оплодување се создава зигот кој потоа расте
163
Кои се први виши растенија?
Мововите
164
Кои се први копнени растенија?
Папратите
165
Корен кај папрати?
Ризом, вистински корен, стебло. Има спроводно ткиво
166
Размножување папрати?
Се создаваат спори во спорангиуми и се ослободуваат. Потоа спората рти до проталиум. Тој ги содржи половите клетки. Со оплодување се создава зигот
167
Разлика меѓу оплодувањето кај мовови и папрати?
Мововите имаат машки и женски гамети а кај папратите се создаваат во проталиумоѕ
168
Каде се создаваат спорите кај мововите?
Над женските растенија
169
Кои се голосемени растенија?
Зимзелените растенија: црн бор, бел бор, молика, ела, смрека, чемпрес, кедар, ариш, оморика, тиса, туја и др
170
голосемени растенија изглед?
Имаат коренски систем, дрвенести стебла и листови во форма на иглички
171
Каде се создаваат машките а каде женските гамети кај голосемени растенија?
Машките шишарки се во основата а женските на врвот
172
Што се всушност шишарките?
цветови на растенијата каде се наоѓаат половите клетки
173
Опрашување кај голоземени растенија
Машката полова клетка, од машката шишарка стигнува до женската. Се оплодуваат и потоа се создаваат семиња кои паѓаат на земјата, рти и расте
174
Зошто се наречени голосемени растенија?
Бидејќи семеновиот зачеток е гол и незаштитен
175
Дали голосемените растенија имаат плод?
Не, само цвет(шишарка)
176
Кои голосемени растенија се иглолисни?
Четинарите
177
Видови скриеносемени растенија?
Монокотиледони и дикотиледони
178
органи за размножување кај скриеносемените растенија?
Цветовите
179
Какви можат да бидат цветните(скриеносемени) растенија
тревестим грмушки и дрвја
180
Зошто се нарекуваат скриеносемени растенија?
Се размножуваат со цветање и создавање семе што е ЗАШТИТЕНО во плод кој се формира во плодникот на цветовите.
Т.е. семето е скриено за разлика од голоземените растенија
181
Голосемени растенија не се само иглолисните
-
182
Што е котиледон?
дел на ембрионот со резервна храна за ембрионот
183
Што е ембрион/
се наоѓа во семката на плодот, тоа е всушност делот од семето кое се претвара во растение. она што прво се појавува над почвата кога рти семето
184
Разлика меѓу монокотиледон и дикотиледон, корен
моно- жилест, без главен корен
ди- осков, со главен корен
185
Разлика меѓу монокотиледон и дикотиледон, спроводни садови
моно- расфрлани
ди- во прстен
186
Разлика меѓу монокотиледон и дикотиледон, лист
моно- паралелна нерватура
ди- мрежеста нерватура
187
Разлика меѓу монокотиледон и дикотиледон, цвет
моно- трочлен
ди- петточлен
188
Разлика меѓу монокотиледон и дикотиледон, плод
моно- сув
ди- сочен
189
Монокотиледони растенија?
КРОМИД, ПРАЗ, ЛУК, ЛАЛЕ, МОМИНА СОЛЗА, ЗУМБУЛ, КРИН, КОКИЧЕ, НАРЦИС, ПЕРУНИКА, КАЧУНКА, ГЛАДИОЛИ, житни растенија, КОКОС, БАМБУС, ПАЛМА, САЛЕП, УРМА, ЃУМБИР, БАНАНА
190
Дикотиледони растенија
АФИОН, ЛУТИЧЕ, КОПРИВА, ДАБ, БУКА, КОСТЕН, ЗЕЛКА, ЦВЕКЛО, СИНАП, ОВЧАРСКА ТОРБИЧКА, ЦРН СЛЕЗ, ПАМУК, МЛЕЧКА, РИЦИНУС, ШИПКА, ЈАГОДА, МАЛИНА, ЈАБОЛКО, ЦРЕША, КРУША, СЛИВА, ПРАСКА, НЕВЕН, КАМИЛИЦА, ГЛУВАРЧЕ, КАЈСИЈА, БАДЕМ, ГРАШОК, ГРАВ, СОЈА, ЛЕЌА, ДЕТЕЛИНА, КИКИРИТКИ, МОРКОВ, МАГДАНОС, АНАСОН, КИМ, ДОМАТ, ПИПЕРКА, ТУТУН, НАНЕ, МАЈЧИНА ДУШИЦА, РУЗМАРИН, БОСИЛЕК, ЖАЛФИЈА, АЈДУЧКА ТРЕВА
191
Тело на мов?
Гаметофит- дел каде се наоѓаат половите органи
Спорофит- дел каде се создаваат спорите, живее полупаразитски над гаметофитот
192
Тело на папрати?
Гаметофит е проталиумот, каде се формираат половите клетки
Спорофит е стеблото, листот и коренот
193
СО помош на што се врши оплодувањето кај мовот и папратот?
Со вода
194
Кои слетки немаат клеточен ѕид/
СИТЕ клетки во телото на животните
габи и алгите
195
Клетка на бактерија?
Има клеточен ѕид, нема митохондрија
196
Кои алги се еукариоти а кои прокариоти
Прокариоти се модрозелените алги (цијанобактерии) чиј клеточен ѕид е изграден од пектин
еукариоти се зелените, кафеавите и црвените алги. Тие се протисти
197
ои алги се повеќеклеточни
кафеавите и црвените алги
198
Што е бактериофаг?
Вирус кој паратизира во бактериите
199
Од што е изграден вирусот?
Една протеинска обвивка-капсид и днк т.е. нуклеинска киселина. Капсидот го штити наследниот материјал
200
Што е таксономија
Дел од науката што се занимава со класификација на организмите
201
Фамилијата ја одредуваш...
род+ idae
