Deel 5

Question 1

Hoe lang geleden is de aarde ontstaan en de wanneer ontstonden de allereerste levensvormen?

Answer 1

4. 5 miljard jaar geleden ontstaan van aarde

3. 8 miljard jaar geleden het ontstaan van de eerste levensvormen

Question 2

Wat bezitten eukaryoten naast DNA in de kern nog meer?

Answer 2

Mitochondriën en bij planten ook chloroplasten

Question 3

Hoe zouden eukaryoten kunnen zijn ontstaan?

Answer 3

Door endosymbiose

Question 4

Wat is endosymbiose?

Answer 4

Een speciale vorm van symbiose waarbij de symbiosepartners zich zo nauw met elkaar associëren dat zij hun oorspronkelijke individualiteit verliezen en gezamenlijk een heel nieuw organisme vormen. Dit nieuwe organisme beschikt over de capaciteiten (lees: genen) van de fusiepartners.

Question 5

Wie is de bedenker van de endosymbiose theorie?

Answer 5

Lynn Margulis

Question 6

Hoe ging volgens Lynn Margulis de endosymbiose theorie?

Answer 6

Eukaryoten zijn dan ontstaan uit verschillende soorten prokaryoten. Bladgroenkorrels zijn oorspronkelijk cyanobacteriën (met fotosynthese) en dat mitochondriën oorspronkelijk aerobe bacteriën waren –> en dat deze door andere prokaryoten in zich werden opgenomen.

Question 7

Wat is een symbiont?

Answer 7

Eén van de twee organismen die in symbiose leven

Question 8

Wat is een parasiet?

Answer 8

Een organisme dat ten koste van zijn gastheer leeft.

Question 9

Eencellige organismen vermeerderen zich ongeslachtelijk? Hoe noemen we dit?

Answer 9

Mitose, kerndeling waarbij uit één kern twee identieke kernen ontstaan.

Question 10

Wat is geslachtelijke voortplanting?

Answer 10

Voortplanting waarbij twee geslachtscellen met elkaar versmelten.

Question 11

Sommige soorten ondergingen een meiose, wat is dat?

Answer 11

Een reductiedeling; kerndeling waarbij uit een diploïde kern vier haploïde kernen ontstaan.

Question 12

In de vroege geschiedenis van onze planeet was er een reusachtige oceaan en een reusachtig continent. Hoe noemen we de hele aarde?

Answer 12

Pangea

Question 13

Wanneer begon het reusachtige continent uiteen te vallen? En welk deel eerst en welke daarna?

Answer 13

In het trias

Het noordelijk deel (Laurazië) en daarna het zuidelijk deel (Gondwana)

Question 14

De verschuivingen van het continent worden veroorzaakt door? En we noemen het proces ook wel?

Answer 14

De verschuivingen van platen in de aardkorst, langs en over elkaar heen. We noemen dit proces wel plaattektoniek.

Question 15

Waar zorgde het scheiden van continenten voor?

Answer 15

De isolatie van diergroepen die daarna afzonderlijk verder evolueerden

Question 16

Geef een voorbeeld van convergente evolutie:

Answer 16

De verschuivingen van continenten zorgden ervoor dat budeldieren op het zuidelijk halfrond kwamen en zoogdieren zich ontwikkelden op het noordelijk halfrond, doorliepen beide hun eigen evolutie. Toch lijken de soorten sterk op elkaar.

Question 17

Wat hebben de waterplanten door de evolutie ontwikkeld waardoor ze op het land konden leven?

Answer 17

Een wasachtige buitenlaag, we noemen het ook wel de cuticula. Met daarin huidmondjes.

Question 18

Wanneer verschenen er mossen en de eerste primitieve vaatplanten, planten die rechtop konden staan?

Answer 18

In het Siluur

Question 19

Er zijn verschillende soorten geweest die op drooggevallen plekken ging verblijven en ook in deze situatie wist te overleven. Uiteindelijk moet er maar één geweest zijn waarvan alle viervoeters afstammen, want de basis van het bouwplan is erg gelijk. Welke twee veranderingen in het bouwplan waren noodzakelijk?

Answer 19

1. De longen zijn geëvolueerd uit luchtblazen.

2. Poten waren nodig om zich te verplaatsen.

Question 20

Welk dier weerspiegelt de overgang van leven in water naar op het land?

Answer 20

De Tiktaalik roseae

In riviermoerras in noordelijk Canada, 375 miljoen jaar geleden

Question 21

Wanneer en waardoor uitsterven van dino’s en de helft van alle andere planten en diersoorten? Gevolg?

Answer 21

65 miljoen jaar geleden in het krijt door een meteoriet aanslag, zorgde voor duisternis en kou en enorme branden (as, rook). Geen zonlicht dus –> geen fotpsynthese, zorgde voor verhongering van dieren en door de zure regen ging het water leven dood.
Gevolg kwamen niche’s vrij, die werden ingenomen door vogels, zoogdieren en de primaten begonnen zich te ontwikkelen.

Question 22

Hoe noemen we de theorie die ervan uitging dat alle soorten organismen die op aarde leefden er altijd zijn geweest?

Answer 22

Fixisme

Question 23

Vroegere opvattingen waren gebaseerd op onnauwkeurige en onvolledige kennis. Zo ondekte ze dat wanneer je brood en kaas in een paar vieze lappen wikkelde en in een donkere hoek liet liggen, er na een paar dagen muizen bij zaten. Men meenden dat dieren uit levenloze dingen konden ontstaan, hoe noemen we deze theorie?

Answer 23

Generatio spontanea

Question 24

Wie was één van de eersten die een evolutietheorie opstelden (1744-1829)?

Answer 24

De Fransman L.B. de Lamarck

Question 25

Wat voor denken maakte deel uit van Lamarck zijn evolutietheorie?

Answer 25

Hij dacht dat tijdens het leven verworven eigenschappen erfelijk werden. Hij meende bv dat de giraf een lange nek kreeg, omdat deze steeds iets verder gerekt moest worden om bij de bovenste blaadjes te komen. En dat de zo uitgerekte nek kon worden doorgegeven.

Question 26

Wie probeerde na Lamarack te begrijpen hoe de veelheid aan verschijningsvormen van het leven ontstaan zijn? Met wie deed hij dit samen?

Answer 26

Charles Darwin en Alfred Wallace

Question 27

Wat hebben deze twee geprobeerd?

Wat en wanneer hebben ze gepubliceerd?

Answer 27

Om een wetenschappelijke verklaring voor het ontstaan van soorten te vinden. Ze publiceerden hun theorie in 1859 onder de titel The orgin of species by means of natural selection or the preservation of favoured races in the struggle for life.

Question 28

Wallace kwam er achter dat de evolutie door … tot stand zou komen?

Answer 28

Natuurlijke selectie

Question 29

Wat is natuurlijke selectie?

Answer 29

Selectie in een natuurlijke populatie als gevolg van milieufactoren.

Question 30

Waarin vond Darwin één van de belangrijkste aanwijzingen voor de juistheid van zijn theorie?

Answer 30

In de gedomesticeerde planten en dieren die zijn ontstaan door kunstmatige selectie

Question 31

Wat is kunstmatige selectie?

Answer 31

Selectie door de mens met als doel het verkrijgen van de meest gewenste eigenschappen

Question 32

Wat ging Darwin door kunstmatige selectie vermoeden?

Answer 32

Hij vermoede hierdoor dat de manier waarop mensen planten en dieren selecteerden en teelde ook de manier kan zijn waarop evolutie heeft gewerkt. Hij vermoedde een dergelijk selectieproces genaamd natuurlijke selectie

Question 33

Darwin baseerde de theorie van de natuurlijke selectie op vier verschijnselen:

Answer 33

1. Meer dan genoeg nakomelingen: hij beredeneerde dat alle soorten meer nakomelingen kunnen voortbrengen dan nodig is voor de vervanging van individuen die sterven.
2. De strijd om het voortbestaan: de omgeving heeft invloed op het voortbestaan van het individu, door de hoeveelheid voedsel, leefruimte, roofdieren en concurrenten.
3. Niet ieder individu is het zelfde: hierdoor kan de een door gedrag of uiterlijk beter aangepast zijn dan de ander. De best aangepaste hebben meeste kans op voortplanting.
4. Een kwestie van erfelijkheid: een deel van de onderlingen variatie binnen een soort is erfelijk (mutaties).

Question 34

De omgeving heeft invloed op het selectieproces hoe noemen we dat tegenwoordig? Wat hebben deze invloeden van milieufactoren (biotisch en abiotisch) op een organisme tot gevolg?

Answer 34

Selectiedruk.

Natuurlijke selectie

Question 35

De best aangepaste hebben meeste kans op voortplanting. We noemen dit ook wel?

Answer 35

Survival of the fittest

Question 36

Hoe noemen we de hypothese van Darwin gecombineerd met de moderne kennis van genetica?

Answer 36

De neo-darwinistische evolutietheorie

Question 37

Waar zijn mutaties verantwoordelijk voor?

En wanneer zijn ze hier verantwoordelijk voor?

Answer 37

Voor de genetische variatie in een populatie.
Pas als een mutatie, verandering in het genoom, in een geslachtscel plaatsvindt en deze geslachtscel versmelt met een andere geslachtscel. Dan word dit nieuwe allel doorgeven aan de volgende generatie.

Question 38

Waar treed de verandering op door mutaties? Hoe kan dit?

Answer 38

In het DNA, door het verdwijnen, wijzigen, toevoegen van een nucleotide. Nucleotide is een bestanddeel van nucleïnezuur en verandert een DNA-base.

Question 39

Wat zijn de bestandsdelen van nucleïnezuur?

Answer 39

Stikstofbase, fosfaatgroep en een ribose molecuul.