9 - Veneuze pathologie

Question 1

Bespreek het voorkomen van oppervlakkige veneuze insufficiëntie of varices.

Answer 1

• Bij ongeveer 60-70% van de Westerse bevolking
• Toenemend met leeftijd
• Meer bij vrouwen (3:1)

Question 2

Hoeveel procent evolueert van een CEAP C2 naar een ulcus in zes jaar?

Answer 2

22%.

Question 3

Wat zijn objectieve symptomen van oppervlakkige veneuze insufficiëntie?

Answer 3

Oedeem, huidafwijkingen, variceuze bloeding en tromboflebitis.

Question 4

Wat zijn subjectieve symptomen van oppervlakkige veneuze insufficiëntie?

Answer 4

Zwaartegevoel, spanning, moeheid, pijnlijk gevoel, jeuk en krampen ‘s nachts.

Question 5

Wanneer verbeteren / verslechteren de klachten van oppervlakkige veneuze insufficiëntie?

Answer 5

De klachten nemen toe naar de avond, bij lang rechtstaan, bij warmte en premenstrueel. Ze verbeteren bij wandelen of rust in hoogstand.

Question 6

Juist of fout?

Het klinisch onderzoek bij klachten van oppervlakkige veneuze insufficiëntie kan zowel staand als liggend gebeuren.

Answer 6

Fout, het moet in staande houding.

Question 7

Geef de verschillende graden van oppervlakkige veneuze insufficiëntie.

Answer 7

0: geen zichtbare tekens
1: telangiëctatische of reticulaire varices
2: trunculaire varices
3: oedeem
4: huidveranderingen
5: graad 4 + genezen ulcera
6: graad 4 + actieve ulcera

Question 8

Wat is het eerste keuze onderzoek bij oppervlakkige veneuze insufficiëntie?

Answer 8

Een duplexonderzoek.

Question 9

Welke preventiemaatregelen kunnen genomen worden bij varices?

Answer 9

• Vermijden van langdurig staan / zitten
• Stimuleren van lichaamsbeweging
• Elevatie van been bij zitten of rusten
• Dragen van steunkousen, zeker bij zwangerschap
• Vermijden van warmte, alcohol
• Wisselbaden of -douches
• Gewichtsbeperking

Question 10

Geef de verschillende klassen steunkousen en waarvoor ze gebruikt worden.

Answer 10

I: jonge patiënten, milde symptomen
II: uitgesproken varices, vroegtijdige huidafwijkingen
III: belangrijke huidafwijkingen, ulcera, post DVT en lymfoedeem

Question 11

Wat zijn contra-indicaties voor het dragen van steunkousen?

Answer 11

• Ernstige atherosclerose van onderste ledematen (EAI < 0.6 of enkeldruk < 60mmHg)
• Extra-anatomische of oppervlakkige arteriële bypass t.h.v. de compressieplaats
• Ernstig hartfalen (NYHA klasse IV)
• Allergie tegen compressiemateriaal
• Ernstige diabetische neuropathie met sensorisch verlies of micro-angiopathie met het risico op huidnecrose

Question 12

Hoe werkt sclerotherapie?

Answer 12

De scleroserende stof verwekt inflammatie en in combinatie met compressietherapie begint de wand te verkleven.

Question 13

Wat is het verschil tussen sclerotherapie en foamsclerotherapie?

Answer 13

Bij foamsclerotherapie is het sclerosans vermengd met lucht tot schuim. Dit laat toe om ook grotere aders te scleroseren.

Question 14

Wat zijn indicaties voor sclerotherapie?

Answer 14

• Kleinere varices (< 3-4mm), flebectasieën
• Perforanten onder ulcera
• Recidief varices

Question 15

Wat zijn indicaties voor flebectomie?

Answer 15

• Beginnende of beperkte varices
• Lokale behandeling indien geen insufficiëntie van VSM
• In combinatie met verwijderen of ablatie van VSM/VSP

Question 16

Wat zijn complicaties van sclerotherapie?

Answer 16

Vooral verkleuring. Wanneer het sclerosans paraveneus wordt ingespoten, kan dit pijn en necrose geven.

Question 17

Wat zijn indicaties voor open heelkundige behandeling van varices?

Answer 17

• Symptomatische / uitgebreide varices met insufficiëntie van VSM of VSP
• Partiële trombose VSM of VSP

Question 18

Wat zijn complicaties van oppervlakkige veneuze chirurgie?

Answer 18

• Ecchymosen: preventie d.m.v. compressie
• Wondproblemen (1%): vnl. bij obesitas, diabetes
• DVT: zeer zelden
• Neuralgieën
• Recidief: 20%

Question 19

Wat zijn symptomen van een diepe veneuze insufficiëntie?

Answer 19

• Vermoeidheid en pijn in benen, vnl. bij staan
• Oedeem
• Veneuze claudicatio
• Secundaire varices, eczeem, huidafwijkingen
• Veneuze ulcera

Question 20

Waaruit bestaat de behandeling van diepe veneuze insufficiëntie?

Answer 20

• Hygiënische maatregelen
• Compressie: korte rek verbanden, levenslang klasse III steunkousen
• Medicamenteus: flebotonica voor ulcera genezing
• Heelkundig: onderbreken perforanten, behandeling opp. insufficiëntie, opheffen obstructie, kleptranspositie of -reconstructie

Question 21

Hoeveel procent van de bevolking heeft een actief ulcus?

Answer 21

0.3%.

Question 22

Wat is de prognose van een veneus ulcus?

Answer 22

• Na 4 maand is 50% geheeld, na 2j 80%
• 2/3e zal 2 of meer recidieven krijgen

Question 23

Wat zijn bevorderende factoren voor een oppervlakkige tromboflebitis?

Answer 23

Varices, IV-lijnen, trauma, trombofilie en ziekte van Buerger.

Question 24

Waaruit bestaat de behandeling van oppervlakkige tromboflebitis?

Answer 24

• Lokale maatregelen: anti-inflammatoire zalf, ev. zwachtel of steunkous
• Algemeen: LMWH / DOAC bij proximale VSM aantasting of trombose
• Chirurgie: indien recidief

Question 25

Wat is de plaats van antibiotica in de behandeling van oppervlakkige tromboflebitis?

Answer 25

Het is enkel nodig in het geval van een septische flebitis.

Question 26

Wat is de triade van Virchow?

Answer 26

Het zijn de drie voorbestemde factoren die samen aanleiding kunnen geven tot een DVT: veneuze stase, verhoogde stolbaarheid en beschadiging van de venewand.

Question 27

Welke factoren kunnen aanleiding geven tot de triade van Virchow?

Answer 27

1. Verhoogde stolbaarheid - Aangeboren stollingsafwijkingen - Zwangerschap - Hormonale anticonceptie - Hemoconcentratie - Maligniteit 2. Veneuze stase: gips, bedlegerigheid 3. Wandbeschadiging: varices, post-operatief, IV lijnen

Question 28

Met welke symptomen kan een DVT gepaard gaan?

Answer 28

- Spanningsgevoel, zwaarte, pijn - Zwelling, oedeem, glanzende huid - Uitgezette oppervlakkige venen, blauwverkleuring - Warmer aanvoelend been, subfebriliteit - Induratie van spieren, pijnlijk bij knijpen - Teken van Homan: pijn bij passieve extensie voet

Question 29

Wat zijn de complicaties van een DVT?

Answer 29

- Phlegmasia caerulea dolens: geen veneuze retour - Phlegmasia alba dolens: malperfusie - Veneus gangreen - Longembool - Paradoxaal embool

Question 30

Wat is de differentiaaldiagnose bij klachten van DVT?

Answer 30

- Postoperatieve zwelling - Oedeem door internistische etiologie - Hematoom of spierscheur in de kuit - Erysipelas / wondroos - Gebarsten kniekuilcyste - Lymfangitis

Question 31

Wat zijn algemene maatregelen bij een DVT?

Answer 31

- Niet-elastische verbanden gevolgd door steunkous II of III - Hoogstand tegen oedeem en zwelling - Geen bedrust

Question 32

Wat is de medicamenteuze behandeling van een DVT?

Answer 32

Meteen opstarten van LMWH gedurende 5-7 dagen, gevolgd door perorale antico of DOACs

Question 33

Wat zijn complicaties van gebruik van LMWH?

Answer 33

Bloedingen of hematomen.

Question 34

Hoe werken vitamine K-antagonisten? Waarvoor worden ze gebruikt?

Answer 34

Ze verhinderen de vorming van stollingsfactoren t.h.v. de lever. Ze worden gebruikt als voortgezette behandeling van een DVT of bij tromboses door antifosfolipid syndroom.

Question 35

Wat zijn complicaties van vitamine K-antagonisten?

Answer 35

Bloedingen, interactie met talrijke geneesmiddelen en teratogeniciteit gedurende 1e trimester.

Question 36

Wat zijn de voor- en nadelen van DOACs?

Answer 36

Voordelen: - Bewezen effectief in preventie en behandeling DVT - Geen labo-controles nodig - Minder interacties dan vit. K-antagonisten - Kortere werkingsduur Nadelen: kostprijs, bloedingen

Question 37

Hoelang moeten DVT's medicamenteus behandeld worden?

Answer 37

- 6-8w indien kuitvene trombose na ingreep of gips - 3m bij onverwikkelde DVT - 6m bij ilio-femorale proximale DVT of longembool - 1j bij recidief DVT - Levenslang bij herhaald recidief DVT, uitgebreide trombose bij bepaalde stollingsafwijkingen of bij cor pulmonale t.g.v. recidiverende longembolen

Question 38

Wat is een indicatie voor thrombolyse?

Answer 38

Recente uitgebreide DVT ilio-femoraal bij jonge patiënt zonder contra-indicaties. Die contra-indicaties zijn zwangerschap, post-operatief of bloedingsrisico.

Question 39

Hoe voert men een thrombolyse uit?

Answer 39

Men gaat via een katheter vanuit de v. poplitea naar de klonter.

Question 40

Wat zijn indicaties voor veneuze thrombectomie?

Answer 40

- Proximale DVT met contra-indicatie voor thrombolyse - Phlegmasia caerulea dolens

Question 41

Wat zijn complicaties van veneuze trombectomie?

Answer 41

Bloeding, longembool en retrotrombose.

Question 42

Hoe werkt een vena cava filter?

Answer 42

De filter vermijdt dat (grotere) klonters de longen bereiken. Het is dus geen behandelingmethode voor een DVT, maar wel een preventiemaatregel voor longembolen.

Question 43

Wat zijn indicaties voor het plaatsen van een vena cava filter?

Answer 43

- Recidief longembool ondanks adequate anticoagulantia - Longembool of risicovolle DVT bij contra-indicatie voor coagulatie - Longembool bij patiënten met geassocieerde pulmonaire hypertensie en cor pulmonale

Question 44

Hoelang moet een DVT van het bovenste lidmaat behandeld worden?

Answer 44

Gedurende 3 maand.