Belly Flashcards
(102 cards)
1
Q
Kanał pachwinowy
A
Pierścień pachwinowy głęboki jest utworzony przez rozcięgno m. poprzecznego brzucha. Wzmocniony przez sierp pachwinowy i więzadło międzydołkowe.
Ściany:
-górna - m. skośny wew. i poprzeczny brzucha
-przednia - rozcięgno m. skośnego zew.
-dolna - więz. pachwinowe
-tylna - powięź poprzeczna wzmocniona przez więzadło międzydołkowe i sierp pachwinowy
2
Q
Powrózek nasienny
A
Skład, u mężczyzn: -nasieniowód -t. i ż. nasieniowodu -t. jądrowa -splot ż. wiciowaty -naczynia chłonne -gałąź płciowa n. płciowo-udowego -t. i ż. m. dźwigacza jądra od t. nabrzusznej dolnej -splot nasieniowodowy, jądrowy -więzadło pochwowe (szczątek wyrostka pochwowego -przyjądrze (pozostałość po przewodzie Wolfa) Skład u kobiet: -więzadło obłe macicy -naczynia chłonne biegnące od rogu macicy do w. ch. pachwinowych pow. -n. biodrowo-pachwinowy -gałąź płciowa n. płciowo-udowego
3
Q
Więzadło pachwinowe
A
Razem z więzadłem biodrowo-grzebieniowym odgranicza rozstępy: mięśniowy -m. biodrowo-lędźwiowy -n. udowy -n. skórny boczny uda naczyń -t. udowa -ż. udowa -naczynia chłonne uda głębokie -w. ch. rozstępowy przyśrodkowy -gałąź udowa n. płciowo-udowego
4
Q
Odpływ chłonki ze ścian brzucha
A
- w. ch. pachowe piersiowe (powyżej pępka)
- w. ch. pachwinowe głębokie
- w. ch. biodrowe zew.
- w. ch. biodrowe wspólne
- w. ch. lędźwiowe
5
Q
Przepuklina
A
Elementy: -wrota -worek przepuklinowy -zaw. worka przepuklinowego -kanał przepuklinowy Podział: -wrodzone -nabyte -pourazowe
6
Q
Pierścień udowy głęboki
A
Ograniczenia:
- od strony górno-przedniej - więzadło pachwinowe
- przyśrodkowo - więzadło rozstępowe
- od strony dollno-tylnej - gałąź górna kości łonowej
- bocznie - żyła udowa
- brzusznie - przegroda udowa (powięź poprzeczna, otrzewna ścienna)
7
Q
Trójkąt Grynfeldta-Lesshafta
A
Ograniczenia:
- od góry - XII żebro
- przyśrodkowo - m. prostownik grzbietu
- bocznie - m. skośny brzucha zew. i wew.
- dno - rozcięgno m. poprzecznego brzucha
8
Q
Trójkąt Petita
A
Ograniczenia:
- bocznie - tylny brzeg m. skośnego zew. brzucha
- przyśrodkowo - brzeg m. najszerszego grzbietu
- od dołu - grzzebień biodrowy
- dno - m. skośny brzucha wew.
9
Q
Zawartość przestrzeni przedotrzewnowej
A
-więzadło pępkowe pośrodkowe (pozostałość po moczowniku)
-więzadła pępkowe boczne (pozostałości po t. pępkowych)
-naczynia nabrzuszne dolne
Doły:
-nadpęchrzowe
-pachwinowe przyśrodkowe
-pachwinowe boczne
10
Q
Narządy jamy brzusznej widoczne po otwarciu
A
-płat lewy i prawy wątroby
-dno pęcherzyka żółciowego (rzutowanie - połączenie chrząstek VIII i IX żebra)
-cz. ściany przedniej żołądka tzw. trójkąt Labbego (ograniczenia: brzeg dolny wątroby, krzywizna większa żołądka, łuk żebrowy lewy)
-sieć większa, prześwitująca okrężnica poprzeczna i pętle jelita cienkiego
-wypełniony pęcherz moczowy
-ciężarna macica
-
11
Q
Zachyłki jamy otrzewnowej
A
W okolicy dwunastnicy wstępującej i zgięcia dwunastniczo-czczego:
-dwunastniczy górny (pod zgięciem u góry)
-dwunastniczy dolny (pod zgięciem u dołu)
-przydwunastniczy (między dwoma poprzednimi)
-naddwunastniczy (nad zgięciem)
-zadwunastniczy (do tyłu od cz. poziomej i wstępującej, do przodu od aorty)
W okolicy kątnicy:
-krętniczo-kątniczy górny (powyżej połaczenia jelit)
-krętniczo-kątniczy dolny (poniżej połączenia jelit)
-dół zakątniczy (do tyłu od kątnicy)
-zakątnicze
W okolicy okrężnicy wstępującej i zstępujące:
-przyokrężnicze
W okolicy okrężnicy esowatej:
-międzyesiczy (w miejscu gdzie nasada krezki esiczej krzyżuje lewy moczowód)
-biodrowo-podpowięziowy (między powięzią biodrową, a mięśniem lędźwiowym większym)
W górnej cz. jamy otrzewnej:
-podprzeponowy (między przeponą, a wątrobą, tam gdzie lewe więzadło trójkątne zrasta się z otrzewną pokrywającą lewy płat wątroby)
12
Q
Sieć mniejsza
A
Więzadła (otrzewnowe):
- wątrobowo-przełykowe (gałęzie przełykowe naczyń żołądkowych lewych, naczynia limfatyczne, włókna splotów autonomicznych)
- wątrobowo-żołądkowe (t. żołądkowa lewa i prawa, w. ch. żołądkowe górne, gałęzie wątrobowe splotu żołądkowego przedniego)
- wątrobowo-dwunastnicze (t. wątrobową właściwą (po lewej), przewód żółciowy wspólny (po prawej), żyła wrotna (z tyłu), naczynia chłonne, włókna autonomiczne splotu wątrobowego od splotu trzewnego)
- wątrobowe-okrężnicze
- dwunastniczo-nerkowe
13
Q
Sieć większa
A
Więzadła (otrzewnowe):
- żołądkowo-okrężnicze (t. żołądkowo-sieciowe, ż. żołądkowo-sieciowe, węzły chłonne żołądkowe dolne, sploty autonomiczne oplatające tęnice)
- fartuszek (gałęzie i dopływy naczyń żołądkowo-sieciowych, plamki mleczne (ogniska namnażania limfocytów), sploty autonomiczne oplatające t.)
14
Q
Torba sieciowa
A
Ograniczenia otworu sieciowego:
-od przodu -wolny brzeg więzadła wątrobowo-dwunastniczego
-od tyłu - więzadło wątrobowo-nerkowe
-od dołu - więzadło dwunastniczo-nerkowe
-od góry - płat ogoniasty wątroby
Ograniczenia przedsionka torby sieciowej:
-od przodu - więzadło wątrobowo-dwunastnicze i czesciowo wątrobowo-żołądkowe
-od tyłu - otrzewna pokrywająca głowę trzustki
-od góry - płat ogoniasty wątroby
-od dołu - opuszka dwunastnicy
Cieśń jest wywołana fałdem żołądkowo-trzustkowym (naczynia żołądkowe lewe)
Ograniczenia jamy właściwej:
-od przodu - otrzewna pokrywająca tylną ścianę żołądka i więzadło żołądkowo-okrężnicze
-od dołu - krezka okrężnicy poprzecznej i jej otrzewną
-od tyłu - otrzewna pokrywająca trzon i ogon trzustki, częściowo lewa nerka i lewe nadnercze
-przechodzi w zachyłek górny, śledzionowy i czasami zachyłek dolny
Ograniczenia zachyłka górnego:
-od tyłu i z prawej - otrzewna pokrywająca żyłę główną dolną
-od tyłu i z lewej - brzuszny odcinek przełyku i wpust żołądka
-od przodu - płat ogoniasty wątroby i więzadło wątrobowo-żołądkowe
Ograniczenia zachyłka śledzionowego:
-od przodu - więzadło żołądkowo-śledzionowe
-od tyłu - więzadło przeponowo-śledzionowe
-z lewej strony i od góry - wnęka śledziony
15
Q
Rozwój cewy pokarmowej
A
(3 tydz.) komórki dachu pęcherzyka żółtkowego → rynienka pokarmowa → cewa, utrata połączenia z pęcherzykiem → zatoki ustna i odbytowa, błony policzkowo-ustna (ulega przerwaniu pod koniec 3 tyg.) i stekowa (ulega przerwaniu między 2, a 3 mies.)
Przewód żółtkowo-jelitowy - miejsce wnikania komórek
Unaczynienie brzusznego odcinka cewy:
- pień trzewny
- t. krezkowa górna i dolna
(4 tydz.) zawiązek żołądka → zwroty 3x → zawiązek torby sieciowej, fałd otrzewnej (zawiązek sieci większej) → zrost sieci większej z krezką okrężnicy poprzecznej → dno torby sieciowej zbudowane z poprzecznicy i jej krezki
(5 tydz.) jelito środkowe → pętla → uwypuklenie na dolnym ramieniu (zawiązek kątnicy) → wzrost jelita → przepuklina pępkowa → (8 tydz.) zwrot o kąt prosty, kątnica po lewej stronie → (10 tydz.) odprowadzenie przepukliny → zwrot o pełny kąt, kątnica po lewej stronie
16
Q
Rozwój krezek
A
Krezka grzbietowa wspólna: -krezka grzbietowa żołądka a)sieć większa b)więzadło żołądkowo-śledzionowe c)otrzewna pokrywająca śledzionę d)więzadło przeponowo-śledzionowe e)więzadło żołądkowo-przeponowe -krezka dwunastnicy - zanika -krezka jelita cienkiego - zostaje -krezka okrężnicy - zostaje na poprzecznej i esowatej Krezka brzuszna: -sieć mniejsza -otrzewna pokrywająca wątrobę i więzadło wieńcowe wątroby -więzadło sierpowate wątroby
17
Q
Rozwój steku
A
(koniec 1 mies) Do steku uchodzą:
- końcowy odcinek jelita pierwotnego
- jelito ogonowe (szybko zanika)
- przewód omoczni (moczownik)
- przewody pranerczowe
(koniec 1 mies) mezenchyma → przegroda moczowo-odbytnicza → zatoka moczowo-płciowa, kanał odbytowo-odbytniczy → (7 tydz.) błona moczowo-płciowa, błona odbytowa → (koniec 9 tyg.) błona odbytowa pęka
przewody śródnercza → moczowody, 12 kielichów nerkowych, trójkąt pęcherza
18
Q
Rozwój wątroby
A
Dwa zawiązki:
- uchyłek wątrobowy (uwypuklenie dwunastnicy) (4 tydz.)
- mezoderma przegrody poprzecznej
zawiązek przewodu żółciowego → zawiązek pęcherzyka żółciowego, zawiązek wątroby → dwie gałęzie → unaczynienie z przegrody poprzecznej, żyły żółtkowo-jelitowe → połączona jest z sieciami żylnymi przewodu pokarmowego → żyła wrotna i łożysko żyły wrotnej
Rozwijająca się wątroba dzieli krezkę brzuszną żołądka na:
- sieć mniejszą
- otrzewną wątroby
- więzadło sierpowate wątroby
19
Q
Rozwój trzustki
A
Trzy zawiązki:
- grzbietowy (wchodzi w krezkę dwunastnicy)
- dwa brzuszne (lewy szybko zanika)
Po zwrotach zawiązki rozwijają się razem.
brzuszny → dolna cz. głowy, wyrostek haczykowaty
grzbietowy → górna cz. głowy, trzon, ogon
Przewód powstaje w odpowiednich cz. z odpowiednich zawiązków.
20
Q
Rozwój śledziony
A
(koniec 1 mies) mezenchyma krezki grzbietowej żołądka → uwypuklenie → tworzą się wręby (przez nierownowmierny rozrost) → wnikają naczynia do wnęki → tkanka łączna naczyń tworzy beleczki
Śledziona dzieli krezkę grzbietową żołądka na:
- więzadło żołądkowo-śledzionowe
- otrzewną pokrywającą śledzionę
- więzadło przeponowo-śledzionowe
21
Q
Rzutowanie żołądka
A
- wpust (Th11, nasada wyrostka mieczykowatego na lewo)
- odźwiernik (L1, VII przestrzeń międzyżebrowa na prawo)
- dno (V lewa przestrzeń międzyżebrowa)
22
Q
Sąsiedztwo żołądka
A
Przednia ściana: -przepona -lewy płat wątroby -przednia ściana brzucha w trójkącie Labbego Tylna ściana: -trzon i ogon trzustki, lewa nerka i lewe nadnercze przez torbę sieciową -śledziona -przepona -okrężnica poprzeczna Wzdłuż krzywizny większej: -okrężnica poprzeczna i jej krezka -śledziona
23
Q
Umocowanie żołądka
A
- więzadło żołądkowo-okrężnicze (cz. sieci większej)
- żołądkowo-śledzionowe
- wątrobowo-żołądkowe
- żołądkowo-przeponowe
24
Q
Unaczynienie żołądka
A
- t. żołądkowa lewa od pnia trzewnego
- t. żołądkowa prawa od t. wątrobowej właściwej
- t. żołądkowo-sieciowa lewa od t. śledzionowej
- t. żołądkowo-sieciowa prawa od t. żołądkowo-dwunastniczej
- t. żołądkowe krótkie od t. śledzionowej ( w więzadle żołądkowo-dwunastniczym)
25
Odpływ krwi żylnej z żołądka
- ż. żołądkowo-sieciowa lewa do ż. śledzionowej
- ż. żołądkowo-sieciowa prawa do ż. krezkowej górnej
- ż. żołądkowa lewa i prawa do ż. wrotnej
- ż. żołądkowe krótkie do ż. śledzionowej
- ż. przedodźwiernikową do ż. wrotnej
26
Odpływ chłonki z żołądka
-w. ch. żołądkowe górne
-w. ch. żołądkowe dolne
-w. ch. trzustkowo-śledzionowe
-w. ch. odźwiernikowe
| |
\/
-w. ch. trzewne
27
Unerwienie żołądka
- pnie błędne (parasympatycznie) (j. grzbietowe n. błędnych) → sploty żołądkowe przedni i tylny
- włókna sympatyczne ze zwojów trzewnych splotu trzewnego
- sploty śródścienne (zwoje parasympatyczne)
28
Umocowanie zgięcia dwunastniczo-czczego
-fałd otrzewnej tzw. więzadło lub m wieszadłowy (zaczyna sie na lewej cz. lędźwiowej przepony i w otoczeniu pnia trzewnego
29
Sąsiedztwo
```
-wszystkie cz. z głową trzustki
Opuszka od przodu:
-płat prawy i czworoboczny wątroby
-szyjka pęcherzyka żółciowego
Opuszka od tyłu:
-żyła wrotna
-przewód żółciowy wspólny
-t. wątrobowa właściwa
-t. żołądkowo-dwunastnicza
Cz. zstępująca od przodu:
-płat prawy wątroby
-trzon i szyjka pęcherzyka żółciowego
-krezka okrężnicy poprzecznej
-pętle jelita
Cz. zstępująca od tyłu:
-moczowód prawy
-nadnercze prawe
-nerka prawa
-naczynia nerkowe prawe
-ż. główna dolna
-przewód żółciowy wspólny
Cz. pozioma od przodu:
-krezka jelita cienkiego
-naczynia krezkowe górne
Cz. pozioma od tyłu:
-aorta brzuszna
-ż. główna dolna
-lewy m. lędźwiowy większy
-naczynia nerkowe lewe
```
30
Sąsiedztwo wątroby
```
Płat lewy:
-żołądek
-brzuszny odcinek przełyku
Płat czworoboczny:
-odźwiernik
-opuszka dwunastnicy
Prawy płat:
-cz. zstępująca dwunastnicy
-zgięcie wątrobowe okrężnicy
-prawa nerka
-prawe nadnercze
-pęcherzyk żółciowy
-ż. główna dolna
```
31
Wrota wątroby
- po prawej - powstaje przewód wątrobowy wspólny
- na lewo od przewodu - t. wątrobowa właściwa
- oprócz tego wchodzą włókna nerwowe splotu wątroby
32
Umocowanie wątroby
- ciśnienie wewnątrzbrzuszne
- zrost pola nagiego z przeponą
- więzadło wieńcowe i więzadło sierpowate wątroby
- umocowanie ż. głównej dolnej w swoim rowku
- więzadła otrzewnowe prawe i lewe
33
Unaczynienie wątroby
-t. wątrobowa właściwa (biegnie w więzadle wątrobowo-dwunastniczym, po lewej stronie od przewodu żółciowego wspólnego i do przodu od ż. wrotnej)
od gałęzi prawej odchodzi t. pęcherzyka żółciowego
34
Odpływ chłonki z wątroby
Naczynia chłonne głębokie:
-biegną z rozgałęzieniami ż. wrotnej → w. ch. wątrobowych → w. ch. trzewnych
-biegną z ż. wątrobowymi → wzdłuż ż głównej dolnej → w. ch. śródpiersiowe
Naczynia chłonne powierzchowne:
-z powierzchni trzewnej → w. ch. wątrobowe → w. ch. trzewne
-z cz. środkowej pow. przeponowej → przez więzadło sierpowate wątroby → przez trójkąt mostkowo żebrowy w przeponie → w. ch. zamostkowe
-z bocznych cz. pow. przeponowej → w. ch. lędźwiowe/przez przeponę do w. ch. śródpiersiowych
35
Unerwienie wątroby
- splot wątrobowy autonomiczny od splotu trzewnego
- włókna parasympatyczne od pni błędnych i sympatyczne ze splotu trzewnego
- splot ten biegnie razem z t. wątrobową właściwą i jest uzwojony
36
Krążenie wrotne
```
żyła krezkowa dolna → ż. śledzionowej
ż. śledzionowa, ż. krezkowa górna → ż. wrotna
Odcinki ż. wrotnej:
-zatrzustkowy
-zadwunastniczy
-sieciowy (w więzadle wątrobowo-dwunastniczym do tyłu od reszt tworów)
Dopływy ż. wrotnej:
-ż. żołądkowe prawa i lewa
-ż. przedodźwiernikowa
-ż. pęcherzykowa
-ż. trzustkowo-dwunastnicza górna tylna (czasem)
-ż. przypępkowe (połączenia)
Zbiera krew z:
-śledziony
-trzustki
-pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych
-cewy pokarmowej od brzusznego odcinka przełyku do górnej cz. odbytnicy
-sieci większej i mniejszej
```
37
Krążenie oboczne
W wyniku niedrożności żyły wrotnej lub n. marskości wątroby krew zawraca do:
-przełyku (ż. żołądkowa lewa → ż. przełykowe dolne)
-odbytnicy (ż. śledzionowa → ż. krezkowa dolna → ż. odbytnicze górne)
-pępka (udrożnienie ż. przypępkowych)
A z tych splotów żylnych do:
-ż. głównej górnej (ż. przełykowe górne)
-ż. biodrowych wew (ż. odbytnicze dolne i środkowe (done przez ż. sromowe wew.))
-ż. ramienno-głowowych, ż. pachowych, ż. biodrowych zew. lub ż. odpiszczelowych (przez ż. nabrzuszne górne, nabrzuszne dolne, nabrzuszne powierzchowne, piersiowo-nabrzuszne do ż. piersiowych bocznych)
38
Sąsiedztwo pęcherzyka żółciowego
- dno z przednią ścianą brzucha
- trzon od tyłu z okrężnicą poprzeczną
- szyjka z opuszką dwunastnicy
- powierzchnia górna z płatem czworobocznym i prawym wątroby
39
Odpływ chłonki z pęcherzyka żółciowego
-w. ch. pęcherzykowy → w. ch. trzewne
40
Odcinki przewodu żółciowego wspólnego
- naddwunastniczy
- zadwunastniczy
- trzustkowy
- śródścienny
41
Sąsiedztwo trzustki
```
Głowa:
-wszystkie częśi dwunastnicy
-naczynia krezkowe górne
-przewód żółciowy wspólny
-naczynia nerkowe prawe
Trzon:
-z przodu z tylną ścianą żołądka
z tyłu z:
-aortą brzuszną
-t. nerkowymi
-ż. nerkową prawą
-lewą nerką
-lewym nadnerczem
Ogon:
-biegnie w więzadle przeponowo-śledzionowym
-z wnęką śledziony
Górny brzeg:
-naczynia śledzionowe
Wcięcie trzustki:
-naczynia krezkowe górne
Powyżej górnego brzegu:
-podział pnia trzewnego
```
42
Umocowanie trzustki
- do tylnej ściany brzucha warstwą tkanki łacznej
- przewody dwunastnicze z cz. zstępującą dwunastnicy
- otrzewna ścienna od przodu
- więzadło przeponowo-śledzionowe, w którym znajduje się ogon trzustki
43
Unaczynienie trzustki
- t. trzustkowo-dwunastnicza górna od t. żołądkowo-dwunastniczej
- gałęzie trzustkowe t. wątrobowej wspólnej
- t. trzustkowo-dwunastnicza dolna od t. krezkowej górnej
(t. trzustkowo-dwunastnicze tworzą łuki: przedni i tylny)
- gałęzie trzustkowe od t. śledzionowej
44
Odpływ krwi żylnej
ż. towarzyszące tętnicom → ż. krezkowa górna
| drobne żyłki → ż. śledzionowej
45
Odpływ chłonki z trzustki
- w. ch. trzustkowo-śledzionowe → naczynia chłonne wzdłuż t. śledzionowej → w. ch. trzewne
- w. ch. trzustkowe górne i dolne → w. ch. trzewne
46
Unerwienie trzustki
- włókna otaczające tętnice ze splotu trzewnego i pni błędnych
- sploty te są uzwojone
47
Sąsiedztwo śledziony
- żołądek
- przepona
- lewa nerka
- zgięcie śledzionowe okrężnicy
- ogon trzustki
- niestale z lewym nadnerczem
48
Umocowanie śledziony
- korzeń śledziony
- więzadło przeponowo-śledzionowe
- więzadło żołądkowo-śledzionowe
- więzadło przeponowo-okrężnicze
49
Pień trzewny, gałęzie
- żołądkowa lewa
- wątrobowa wspólna
- śledzionowa
50
T. żołądkowa lewa
Gałęzie:
- przełykowe
- wpustowe
- żołądkowe
51
T. wątrobowa właściwa
Gałęzie:
- t. żołądkowa prawa
- prawa i lewa
52
T. śledzionowa
Gałęzie:
- trzustkowe
- t. żołądkowe krótkie (więzadło żołądkowo-przeponowe)
- t. żołądkowo-sieciowa lewa (więzadło żołądkowo-śledzionowe → więzadło żołądkowo-okrężnicze)
- 5-8 śledzionowych
- t. żołądkowa tylna
- t. biegunowa górna
53
Umocowanie jelita
- krezka jelita cienkiego (t. krezkowa górna: t. jelita czczego i krętego, końcowy odcinek t. krętniczo-okrężniczej)
- ż. krezkowa górna
- naczynia chłonne
- splot autonomiczny krezkowy górny od splotu trzewnego
54
Korzeń krezki jelita cienkiego krzyżuje
- cz. wstępującą dwunastnicy
- aortę brzuszną
- kręgosłup
- ż. główną dolną
- pień współczulny prawy
- m. lędźwiowy większy prawy
- moczowód prawy
- naczynia jądrowe/jajnikowe prawe
- n. płciowo-udowy prawy
- naczynia biodrowe wspólne prawe
55
Odpływ chłonki z jelita
naczynia mleczonośne w kosmkach jelita → sieć naczyń chłonnych w błonie śluzowej → sieć naczyń chłonnych w błonie podśluzowej → sieć naczyń chłonnych lężąca pod błoną surowiczą → węzły chłonne przyjelitowe → w. ch. pośrednie → w. ch. główne → pień lub pnie jelitowe → zbiornik mleczu (początkowy odcinek przewodu piersiowego)
56
Unerwienie jelita cienkiego
- zwój krezkowy górny (sympatyczny)
- splot krezkowy górny od splotu trzewnego
- włókna przedzwojowe z pni błędnych (jądro grzbietowe)
- włókna wiscerosensoryczne ze zwojów międzykręgowych i zwojów szyjnego i węzłowego pni błędnych
57
Uchyłek Meckela
- pozostałość po przewodzie żółtkowo-jelitowym
| - odchodzi od jelita krętego
58
Zatawka krętniczo-kątnicza
Budowa:
- warga górna
- warga dolna
- węzidełka przednie i tylne
59
Sąsiedztwo wyrostka robaczkowego
- m. lędźwiowy większy prawy
- krzyżuje prawy moczowód, prawe naczynia biodrowe wspólne
- więzadło szerokie macicy
- pęcherz moczowy
- prawe przydatki
60
Sąsiedztwo okrężnicy wstępującej
- mięsień lędźwiowy większy
- mięsień czworoboczny lędźwi
- dolny biegun prawej nerki
- pętle jelita cienkiego
61
Unaczynienie okręznicy wstępującej
-t. okrężnicza prawa (od t. krezkowej górnej) → gałąź wstępująca i zstępujaca
62
Sąsiedztwo okrężnicy poprzecznej
- prawy płat wątroby
- pęcherzyk żółciowy
- krzywizna większa żołądka
63
Unaczynienie okrężnicy poprzecznej
-t. okrężnicza środkowa (od t. krezkowej górnej) → gałęzie lewa i prawa → zespalają się z gałęziami wstępującymi odpowiednich t. okrężniczych
64
Zgięcie śledzionowe okrężnicy
Umocowanie:
-więzadło przeponowo-okrężnicze
Leży wyżej i bardziej ku tyłowi niż zgięcie wątrobowe
65
Sąsiedztwo okrężnicy esowatej
- pętle jelita cienkiego
- odbytnica
- u kobiet, macica
- u mężczyzn, pęcherz moczowy
66
Umocowanie esicy
Przyczep krezki zaczyna się od lewego kolca biodrowego przedniego górnego → wzdłuż t. biodrowej wspólnej lewej → krzyżuje n. skórny boczny uda → skręca i biegnie ku górze → krzyżuje naczynie jądrowe/jajnikowe lewe, lewy moczowód, n. płciowo-udowy lewy → zawraca ku dołowi → krzyżuje naczynia biodrowe wspólne lewe → schodzi do miednicy mniejszej i kończy się na pow. miednicznej kości krzyżowej między S2 i S3.
67
Unaczynienie esicy
-t. okrężnicy esowatej od t. krezkowej dolnej → gałązki zespalające się z: gałęzią zstępującą t. okrężniczej lewej, gałązkami od t. odbytniczej górnej oraz między sobą
68
Odbytnica, bodowa
```
Przepona miednicy dzieli ją na dwie części:
-bańka odbytnicy
-kanał odbytnicy
Leży podotrzewnowo.
Dwie krzywizny:
-krzyżowa
-kroczowa
Przestrzeń zaodbytnicza zawiera:
-naczynia krzyżowe boczne
-naczynia krzyżowe środkowe
-miedniczne odcinki pni sympatycznych
-gałęzie splotów krzyżowych
Przestrzenie przyodbytnicze zawierają:
-gałęzie ze splotów krzyżowych
Trójkąt odbytniczo-pęcherzowy u mężczyzny - odbytnica sąsiaduje w nim z pęcherzem moczowym, pęcherzykami nasiennymi oraz nasieniowodami.
```
69
Unaczynienie odbytnicy
- t. odbytnicza górna (od t. krezkowej górnej)
- t. odbytnicze środkowe (od t. biodrowych wew.)
- t. odbytnicze dolne (od t. sromowych wew.)
- t. krzyżowa pośrodkowa (od aorty)
70
Odpływ krwi żylnej z odbytnicy
Splot żylny odbytniczy wew i zew → analogicznie do tętnic.
| -ż. krzyżowa pośrodkowa → zwykle do ż. biodrowej wspólnej lewej
71
Odpływ chłonki z odbytnicy
z bańki → w. ch. odbytowo-odbytnicze → w. ch. krzyżowe
z kanału → w. ch. przyodbytnicze → w. ch biodrowe wew.
ze strefy skórnej → w. ch. pachwinowe powierzchowne
72
Unerwienie odbytnicy
Sploty odbytnicze:
- górny (od splotu krezkowego dolnego)
- dwa dolne (od splotów miednicznych, tzw. podbrzusznych dolnych)
- dwa środkowe (od splotów miednicznych)
73
Badanie przez odbytnicę
-przestrzeń zaodbytnicza
-doły kulszowo-odbytnicze
-kość krzyżowa
-kość guziczna
-esica po lewej stronie
-kątnica i wyrostek robaczkowy po prawej
U kobiet:
-zagłębienie odbytniczo-maciczne
-tylne sklepienie pochwy
-cz. pochwowa szyjki macicy
-przydatki
U mężczyzn:
-stercz
-pęcherzyki nasienne
-bańki nasieniowodów
-dno pęcherza moczowego
-opuszka prącia
74
Unerwienie jelita grubego
Struktury unaczynione przez t. krezkową górną - splot krezkowy górny
Struktury unaczynione przez t. krezkową dolną - splot krezkowy dolny
Splot dolny zawiera włókna wiscerosensoryczne ze zwojów międzykręgowych, a górny ze zwojów n. błędnych. Włókna parasympatyczne w górnym także z n. błędnych, a w dolnym z jądra pośrednio-przyśrodkowego.
75
Odpływ chłonki z jelita grubego
- w. ch. krętniczo-okrężnicze → w. ch. trzewne
| - w. ch. okrężnicze prawe i środkowe → w. ch. trzewne
76
Tętnica krezkowa górna
```
Gałęzie:
-t. jelita czczego
-t. jelita krętego
-t. trzustkowo-dwunastnicza dolna
-t. okrężnica prawa
-t. okrężnica środkowa
Gałęzie końcowe:
-t. krętniczo-okrężnicza (zespala się z pniem t. krezkowej górnej)
a)gałąź okrężnicza
b)gałąź jelita krętego
c)gałąź przednia jelita ślepego
d)gałąź tylna jelita ślepego
e)t. wyrostka robaczkowego
```
77
Tętnica krezkowa lewa
Gałęzie:
- t. okrężnicza lewa
- t. esicze
- t. odbytnicza górna
78
Przestrzeń zaotrzewnowa - zawartość
```
Narządy pierwotnie zaotrzewnowe:
-nerki
-nadnercza
-brzuszne odc. moczowodów
Narządy wtórnie zaotrzewnowe:
-dwunastnica oprócz opuszki
-trzustka
-okrężnica wstępująca i zstępująca
-kątnica przytwierdzona
-odcinek trzustkowy przewodu żółciowego wspólnego
Inne twory:
-aorta brzuszna z rozg.
-ż. główna dolna z dopływami
-ż. lędźwiowe wstępujące (ich przedłużenia to ż. nieparzyste)
-początkowy odc. ż. wrotnej
-naczynia i w. ch. lędźwiowe
-zbiornik mleczu
-przewód piersiowy
-pnie sympatyczne
-splot trzewny i sploty wtórne
-splot międzykrezkowy
-splot krezkowy dolny
-splot podbrzuszny górny
-n. ze splotów lędźwiowych
-n. podżebrowe
-ciała przyzwojowe sympatogenne (gruczoł dokrewny podobny do nadnerczy, zanikają począwszy od okresu pokwitania)
```
79
Sąsiedztwo nerki
Prawa:
-pow. przednia - nadnercze prawe, prawy płat wątroby, część zstępująca dwunastnicy, zgięcie wątrobowe okrężnicy, pętle jelita cienkiego
Lewa:
-pow. przednia - nadnercze lewe, żołądek, trzon trzustki, śledziona, zgięcie śledzionowe okrężnice, pętle jelita cienkiego
Pow. tylna: naczynia podżebrowe, 1. para naczyń lędźwiowych, n. podżebrowy, n. biodrowo-podbrzuszny i biodrowo-pachwinowy
80
Twory we wnęce nerek
Vau od góry i przodu (ż. nerkowa, t. nerkowa, moczowód)
81
Umocowanie nerki
- torebka tłuszczowa
- korzeń nerki
- otrzewna pokrywająca przednią pow. nerki
- sąsiadujące narządu
- powięź nerkowa
- ciśnienie wewnątrzbrzuszne
82
Odpływ chłonki z nerki
w. ch. lędźwiowe → pnie ch. lędźwiowe
83
Moczowód
Część brzuszna i miedniczna.
Przebieg: zgięcie nerkowe moczowodu → zaotrzewnowo na m. lędźwiowym większym → zgięcie brzeżne (przekształca się w cz. miedniczną) → zgięcie miedniczne → dno pęcherza moczowego
84
Sąsiedztwo moczowodu
```
Z tyłu odc. brzusznego:
-n. płciowo-udowy
-naczynia biodrowe wspólne
Do przodu od moczowodów:
-naczynia jądrowe/jajnikowe
-naczynia okrężnicze (prawe, lewe)
-krezka jelita cienkiego/okrężnicy esowatej
-cz. zstępująca i pozioma dwunastnicy/zgiecie dwunastniczo-czcze
Z tyłu odc. miednicznego:
-t. biodrowa wew.
Bocznie od odc. miednicznego:
-naczynia zasłonowe
-n. zasłonowy
Za zgięciem miednicznym od przodu:
-nasieniowód/tętnica maciczna
```
85
Unaczynienie moczowodu
Gałęzie od:
- t. nerkowej
- t. jądrowej/jajnikowej
- aorty brzusznej
- t. biodrowej wspólnej
- t. odbytniczej środkowej
- t. pęcherzowej dolnej
- u kobiet też t. macicznej
86
Rozwój nerki
szypuły prasegmentów (pasma łączące somatopleurę i splachnopleurę) → przednercza
przewód śródnercza (Wolfa) → w dolnym odc. przewodu tkanka nerkotwórcza → rozszerzanie ślepych końców przewodów → wstępowanie kłębków naczyń włosowatych → śródnercze
tkanka nerkotwócza → uwypuklenie przewodu Wolfa → wydłużenie przewodu Wolfa → połączenie ze stekiem → nerka właściwa
87
Sąsiedztwo nadnercza
```
Lewe:
-przepona
-nerka lewa
-żołądek
-trzon trzustki
-niestale śledziona
Prawe:
-przepona
-ż. główna dolna
-prawy płat wątroby
-nerka prawa
```
88
Unaczynienie nadnerczy
- t. nadnerczowa górna (od t. przeponowej dolnej)
- t. nadnerczowa środkowa (od aorty brzusznej)
- t. nadnerczowa dolna (od t. nerkowej)
89
Odpływ krwi żylnej z nadnercza
Prawa:
-ż. nadnerczowa prawa → ż. główna dolna
Lewa:
-ż. nadnerczowa lewa → ż. nerkowa lewa
90
Odpływ chłonki z nadnerczy
w. ch. lędźwiowe → pnie lędźwiowe
91
Unerwienie nadnercza
- sploty nadnerczowe od splotu trzewnego
| - oprócz włókien pozazwojowych dochodzą też włókna sympatyczne przedzwojowe z n. trzewnego większego i mniejszego
92
Aorta brzuszna - sąsiedztwo
```
Przednia pow. jest krzyżowana przez:
-trzon trzustki
-ż. śledzionowa
-cz. dolna dwunastnicy
-ż. nerkowa lewa
-korzeń krezki jelita cienkiego
Z tyłu:
-kręgosłup lędźwiowy
-ż. lędźwiowe lewe
-zbiornik mleczu
Po prawej stronie ż. główna dolna a po lewej lewa odnoga przepony.
```
93
Gałęzie aorty brzusznej
```
Ścienne:
-t. przeponowe dolne (Th12)
-4 pary t. lędźwiowych (L1-L4)
Trzewne nieparzyste:
-pień trzewny(między Th12, a L1)
-t. krezkowa górna i dolna (L1 i L3)
Trzewne parzyste:
-t. nadnerczowe środkowe (L1)
-t. nerkowe (między L1, a L2; oddają t. nadnerczowe dolne i g. moczowodowe)
-t. jądrowe/jajnikowe (L2-L3, krzyżują moczowody)
Końcowe:
-t. krzyżowa pośrodkowa
-t. biodrowe wspólne
```
94
Ż. główna dolna przebieg
Powstaje z ż. biodrowych wspólnych (między L4, a L5) → na prawo od aorty i kręgosłupa → odchyla się (L1) i przechodzi przez rowek ż. głównej → otwór ż. głównej w przeponie (Th8) → uchodzi do serca
95
Sąsiedztwo ż. głównej dolnej
```
Tętnice:
-lędźwiowe prawe
-nerkowa prawa
-nadnerczowa środkowa prawa
-przeponowa dolna prawa
-aorta brzuszna
Z innymi tworami:
-po prawej - m. lędźwiowy większy prawy, brzeg przyśrodkowy prawej nerki, prawe nadnercze
- oprócz tego z - pień współczulny prawy, w. ch.
Z przodu jest krzyżowana przez:
-t. biodrowa wspólna prawa
-nasada krezki jelita cienkiego
-prawa t. jądrowa/jajnikowa
-część dolna dwunastnicy
-głowa trzustki
-ż. wrotna
-cz. tylna pow. przeponowej wątroby
```
96
Dopływy ż. głównej dolnej
```
Ścienne:
-ż. przeponowe dolne
-ż. lędźwiowe
Trzewne:
-ż. nerkowe (między L1, a L2)
-ż. jądrowa/jajnikowa prawa
-ż. nadnerczowa prawa
-dwie/trzy ż. wątrobowe
```
97
Splot trzewny
Leży na przedniej ścianie początkowego odc. aorty brzusznej, między przeponą, a t. krezkową górną.
98
Zwoje i włókna dochodzące splotu trzewnego
Zwoje:
-zwoje trzewne (mogą tworzyć pojedynczy zwój słoneczny)
-zwoje aortowo-nerkowe
-zwój krezkowy górny (po prawej stronie t. krezkowej gónej)
Włókna:
-sympatyczne przedzwojowe (n. trzewne)
-parasympatyczne przedzwojowe (g. trzewne od pni błędnych)
-somatosensoryczne (od n. przpeponowych)
-wiscerosensoryczne (ze zwojów międzykręgowych i nerwów błędnych)
99
Włókna wychodzące i sploty wtórne od splotu trzewnego
```
Włókna:
-przedzwojowe włókna do rdzenia nadnerczy (sympatyczne)
-przedzwojowe włókna parasympatyczne
- pozozwojowe włókna sympatyczne
Sploty parzyste:
-przeponowe
-nadnerczowe
-nerkowe
-jądrowe
Sploty nieparzyste:
-wątrobowy
-żołądkowy górny (t. żołądkowa lewa)
-żołądkowy dolny (t. żołądkowo-dwunastnicza, żołądkowo-sieciowa prawa) → splot żołądkowo-dwunastniczy
-krezkowy górny
-śledzionowy
Zakres unerwienia pokrywa się z zakresem unaczynienia g. trzewnych aorty brzusznej (z wyj. t. krezkowej dolnej).
```
100
Splot międzykrezkowy
Leży na aorcie brzusznej między t. krezkową górną a dolną.
Sploty wtórne:
-krezkowy dolny
-odbytniczy górny
101
Splot krezkowy dolny
Jest uzwojony. Otrzymuje włókna:
-sympatyczne przedzwojowe (n. trzewne lędźwiowe)
-parasympatyczne przedzwojowe (od splotów miednicznych, jądra pośrednio-przyśrodkowe)
-sympatyczne pozazwojowe (zwoje brzuszne pni sympatycznych)
Zakres unerwienia pokrywa się z zakresem unaczynienia t. krezkowej dolnej.
102
Splot podbrzuszny górny
Poniżej splotu międzykrezkowego, poniżej wzgórka k. krzyżowej dzieli się na n. podbrzuszne, które dochodzą do splotu miednicznego.
Włókna dochodzące:
-sympatyczne (ze splotu miedzykrezkowego i dolnych n. trzewnych lędźwiowych)
-przywspółczulne (od n. trzewnych miednicznych, drogą wstępującą przez sploty podbrzuszne dolne i n. podbrzuszne)
Oddaje g. do splotów:
-moczowodowego
-jądrowego/jajnikowego
-biodrowego
