CSN Flashcards
(87 cards)
1
Q
Podział układu nerwowego
A
- somatyczny (neuron z ośrodkowego układu n. dochodzi bezpośrednio do efektora)
a) ruchowy
b) czuciowy - autonomiczny (neuron z ośrodkowego układu n. zawsze ma zwój na swojej drodze)
a) sympatyczny (współczulny)
b) parasympatyczny (przywspółczulny)
2
Q
Dolny neuron ruchowy
A
- komórki ruchowe rogów przednich RK
- komórki jąder ruchowych n. czaszkwych
3
Q
Górny neuron ruchowy
A
-komórki ruchowe pól ruchowych kory mózgu
tworzą drogę piramidową - korowo-rdzeniową i korowo-jądrową
4
Q
Receptory
A
Związane z układem somatycznym: -eksteroreceptory a)mechanoreceptory b)termoreceptory c)nocyreceptory -proprioreceptory (zaliczamy do nich błędnik) Związane z układem autonomicznym: -interoreceptory (bodźce z narządów oraz z naczyń krwionośnych) Związane ze zmysłami: -teloreceptory
5
Q
Rodzaje włókien nerwowych
A
Układ somatyczny: -somatosensoryczne (dośrodkowe) -somatomotoryczne (odśrodkowe) Układ autonomiczny: -wiscerosensoryczne (dośrodkowe) -wisceromotoryczne (odśrodkowe) (niezależenie od tego czy do mięśni czy gruczołów)
6
Q
Odruchy
A
- z mięśnia trójgłowego (C7-C8)
- z mięsnia dwugłowego (C5-C6)
- promieniowy (C5-C6)
- kolanowy (L2-L4)
- skokowy (S1)
7
Q
Różnice między częściami układu autonomicznego
A
W układzie współczulnym:
-włókna przedzwojowe krótsze od pozazwojowych
-zwoje współczulne leżą blisko OUN
W układzie przywspółczulnym:
-włókna przedzwojowe są dłuższe od pozazwojowych
-zwoje przywspółczulne leżą daleko od OUN
8
Q
N. rdzeniowy
A
Powstaje z połączenia korzeni przedniego i tylnego.
Dzieli się na gałęzie:
a) przednią
b) tylną
c) oponową (unerwia oponę twardą RK)
Wszystkie n. rdzeniowe otrzymują gałąź łączącą szarą. N. rdzeniowe C8-L2/L3 oddają dodatkowo gałąź łączącą białą. Zawsze zawierają włókna czuciowe, ruchowe, współczulne pozazwojowe. Wyjątkowo gałęzie przednie S2-S4 zawierają włókna przywspółczulne przedzwojowe..
9
Q
Jądro pośrednio-boczne
A
Ośrodek układu współczulnego - segmenty C8-L2/L3
Uwypukla istotę szarą RK w obręb sznura bocznego, tworząc róg boczny.
10
Q
Jądro pośrednio-przyśrodkowe
A
Inaczej jądro krzyżowe przywspółczulne jest ośroskiem rdzeniowym układu przywspółczulnego - segmenty S2-S4
Oprócz niego ośrodkami układu przywspółczulnego są jądra nerwów czaszkowych III, VII, IX, X.
11
Q
Gałąź łącząca biała
A
Budują ją włókna współczulne przedzwojowe oraz czuciowe. Jeżeli włókna współczulne nie kończą się synapsą w przykręgowym zwoju pnia współczulnego to:
- biegną jako włókna międzyzwojowe do zwojów pnia współczulnego leżącego wyżej lub niżej jądra pośrednio-bocznego
- biegną jako n. trzewne do zwojów przedkręgowych
12
Q
Podział włókien pozazwojowych współczulnych
A
Długie:
-naczyniowe - tworzą sploty naczyniowe w błonie zewnętrznej naczyń
-narządowe - biegnące bezpośrednio do narządów
Krótkie tworzą gałęzie łączące szare.
13
Q
Rdzeń kręgowy
A
Istota biała: -sznury przednie -sznury boczne -sznury tylne -spoidło białe (łączy sznury przednie) Istota szara: -rogi/słupy przednie -rogi/słupy tylne -istota szara pośrednia a)środkowa b)2x boczna Budowa zewnętrzna: -stożek rdzeniowy -nić końcowa -ogon koński (korzenie rdzeniowe od L2 w dół) Dochodzi tylko do wysokości kręgów L1/L2. -szczelina pośrodkowa przednia (t. rdzeniowa przednia) -bruzda pośrodkowa tylna -przegroda pośrodkowa tylna -bruzda boczna tylna (korzenie tylne n. rdzeniowych) -od Th4 występuje bruzda pośrednia tylna -pęczek smukły -pęczek klinowaty
14
Q
Segment rdzenia kręgowego
A
Inaczej neuromer. Odcinek od górnego brzegu pola korzeniowego do pola korzeniowego leżącego niżej.
15
Q
Rozwój OUN
A
Rozpoczyna się w 3 tyg. życia zarodkowego.
Endoderma - zwrócona do pęcherzyka żółtkowego
Ektoderma - zwrócona do owodni
Płytka nerwowa (między węzłem pierwotnym, a błoną policzkowo-gardłową) → rynienka nerwowa (3 tydz.) → fałdy nerwowe (wyrosłe brzegi rynienki) → cewa nerwowa (po zrośnięciu fałdów) (4 tydz.).
Otwór nerwowy przedni - zamyka się w 25 dniu i tworzy blaszkę krańcową.
Otwór nerwowy tylny - zamyka się w 27 dniu
Część komórek rynienki nerwowej → grzebienie nerwowe → zwoje współczulne, w odcinku głowowym - zwoje czuciowe nerwów czaszkowych, zwoje parasympatyczne, w innych odcinkach - zwoje międzykręgowe.
Szersze światło cewy nerwowej (4 tydz.) → rowki graniczne, płyty/blaszki skrzydłowa, płyty podstawne
Płyty podstawne → słupy przednie i boczne, jądro pośrednio-boczne, pośrednio-przyśrodkowe, spoidła szare przednie i tylne
Płyty skrzydłowe → słupy tylne
Neuryty komórek obu płyt tworzą sznury przednie i boczne co razem daje twór siatkowaty.
Sznury tylne powstają z neurytów komórek zwojów międzykręgowych.
Plakody uszna i węchowa.
Pierwotny pęcherzyk mózgowy → przodomózgowie, śródmózgowie, tyłomózgowie pierwotne
I i II pęcherzyk mózgowy → kresomózgowie, międzymózgowie, śródmózgowie
III pęcherzyk mózgowy → tyłomózgowie → RP, most, móżdżek
Bruzda wzrokowa (2 mies) → dolek, pęcherzyki oczne → kielich wzrokowy
16
Q
Drogi na terenie CSN
A
- spoidłowe (łączą te same ośrodki strony prawej i lewej)
- kojarzeniowe (łączą ośrodki odległe od siebie koniecznie po tej samej stronie CSN)
- rzutowe (łączą odległe ośrodki po różnych stronach CSN
17
Q
Drogi zstępujące, ruchowe
A
- układu piramidowego (dowolne, świadome, celowe, zamierzone):
a) korowo-rdzeniowa
b) korowo-jądrowa - układu pozapiramidowego (zautomatyzowane, mimowolne)
18
Q
Otwór międzykręgowy, zawartość
A
- n. rdzeniowy
- zwój międzykręgowy
- gałąź rdzeniowa i jej podział na tętnice korzeniowe
- żyły łączące sploty żylne kręgowe wewnętrzne z zewnętrznymi
- gałąź oponowa n. rdzeniowego
19
Q
Zgrubienia RK
A
- szyjne (C3-Th1)
- lędźwiowe (Th10-L1)
20
Q
Więzadła ząbkowane
A
- prawe i lewe
- wypustki opony pajęczej dochodzące do opony twardej
- zapobiegają rotacji RK
21
Q
Zbiornik krańcowy
A
- zawiera płyn mózgowo-rdzeniowy oraz ogon koński
- znajduje się między L1/L2, a S2/S3
22
Q
Strefy Rexeda
A
I,II,III,IV - pierwotne rdzeniowe pola projekcyjne, gdzie docierają impulsy dośrodkowe
V,VI - integracja impulsów czuciowych z ruchowymi
VII - ośrodek koordynacyjny
VIII - neurony pośredniczące
IX - pierwotne rdzeniowe pole ruchowe
X - istota szara otaczająca kanał centralny (może kojarzeniowa)
23
Q
Unaczynienie RK
A
-gałęzie rdzeniowe od t. kręgowych, tętnic szyjnych wstępujących, szyjnych głębokich, tarczowych dolnych, międzyżebrowych najwyższych, międzyżebrowych tylnych, lędźwiowych, biodrowo-lędźwiowych, krzyżowych bocznych
Gałąź rdzeniowa → przednia i tylna kanału kręgowego → korzeniowe przednia i tylna - przednia→ gałąź wstępująca i zstępująca
-t. rdzeniowe od t. kręgowych (1 przednia i 2 tylne)
T. kręgowe → t. rdzeniowe przednie → t. rdzeniowa przednia (w cz. szyjnej jednolita, niżej składa się z tętnic od t. korzeniowych przednich) → t. końcowa
T. kręgowe tylne → gałęzie przyśrodkowa i boczna → składa się z t. korzeniowych tylnych → łączy się z przednią za pomocą gałęzi łukowatej
-gałęzie tętnice poprzeczne (zespolenia między pniami tętniczymi, wytwarzają wieniec naczyniowy)
-gałęzie środkowe (unaczyniają rogi przednie, istotę szarą pośrednią,podstawę rogów tylnych)
-gałęzie obwodowe (unaczyniają istotę białą)
24
Q
odpływ krwi żylnej z RK
A
- ż. rdzeniowe głębokie (wychodzą w pobliżu szczeliny pośrodkowej przedniej, zbierają krew z rogów przednich, istoty szarej pośredniej, istoty białej na około szczeliny pośrodkowej przedniej)
- ż. obwodowe (odprowadzją krew z istoty białej i rogów tylnych)
- sieć żylna rdzenia kręgowego (ż. rdzeniowe zew., gałęze poprzeczne)
- ż. korzeniowe przednie i tylne → splot ż. kręgowy wew. → splot ż. kręgowy zew. → ż. krzyżowe, lędźwiowe, międzyżebrowe tylne, kręgowe
25
Drogi nerwowe rdzenia kręgowego
str. 44-45 w skawinie
26
Górny zespół zatok
-zatoka strzałkowa górna, zatoka prosta (połączenie zatoki strzałkowej dolnej z żyłą wielką mózgu) → spływ zatok (na guzowatości pot. wew.)
- → zatoki poprzeczne → zatoki esowate → opuszki ż. szyjnych wew.
- → zatoka potyliczna → 2x zatoki brzeżne → splot żylny kręgowy wew., ż. szyjne wew.
- ż. wypustowe:
a) ciemieniowa
b) sutkowa
c) kłykciowa
d) potyliczna
-zatoka potyliczna, splot kręgowy wew. →splot ż. kanału n. podjęzykowego → opuszki górne ż. szyjnych wew.
27
Dolny zespół zatok
-zatoka klinowo-ciemieniowa (wzdłuż wolnego brzegu skrzydła mniejszego), żyła oczna górna, gałąź górna ż. ocznej dolnej, ż. środkowa siatkówki → zatoka jamista
- → zatoka skalista górna → zatoka esowata
- → zatoka skalista dolna → opuszka ż. szyjnej wew.
- → splot ż. podstawny → sploty ż. kręgowe wew.
- → splot ż. szyjno-tętniczy, splot żylny otworu owalnego, żyła wypustowa otworu poszarpanego → splot ż. skrzydłowy
28
Unaczynienie opony twardej
Dół przedni czaszki:
-t. oponowe przednie (od t. sitowej przedniej, ta od t. ocznej, ta od t. szyjnej wew.)
-gałąź czołowa t. oponowej środkowej
Dół środkowy czaszki:
-t. oponowa środkowa (od t. szczękowej, ta od t. szyjnej zew.) (wchodzi do jamy czaszki przez otwór kolcowy)
-gałęzie oponowe od t. łzowej (od t. ocznej)
-t. oponowa dodatkowa (od t. szczękowej)
Dół tylny czaszki:
-t.oponowe tylne (t. gardłowej wstępującej)
-gałąź ciemieniowa t. oponowej środkowej
-gałąź oponowa t. potylicznej
-gałąź oponowa t. kregowej
29
Unerwienie opony twardej
```
Dół przedni czaszki:
-gałąź oponowa n. szczękowego
Dół środkowy czaszki:
-gałąź oponowa n. żuchwowego
Dół tylny czaszki:
a)nadnamiotowo
-gałąź namiotu n. ocznego
-gałęzie n. kolcowego
b)podnamiotowo
-gałęzie oponowe n. błędnych
-gałęzie oponowe n. podjęzykowych
-gałązki trzech najwyższych n. rdzeniowych (C1-C3)
```
30
Drogi sznura przedniego
```
Wstępujące: rdzeniowo-
-wzgórzowa przednia
-siatkowa
Zstępujące:
-korowo- | przednia
-pokrywowo- |
-siatkowo- } -rdzeniowa przyśrodkowa
-oliwkowo- |
-przedsionkowo |
Własne:
-pęczek własny sznura przedniego
-pęczek bruzdowo-brzeżny
```
31
Drogi sznura bocznego
```
Wstępujące: rdzeniowo-
-wzgórzowa boczna
-pokrywowa
-siatkowa
-szyjna
-móżdżkowa przednia i tylna
-oliwkowa
Zstępujące:
-korowo- | boczna
-czerwienno- |
-siatkowo- | boczna
-oliwkowo- } -rdzeniowa (na granicy przedniego i bocznego)
-opuszkowo-siatkowo- |
-mostowo-siatkowo- |
-przedsionkowa- |
Własne:
-pęczek własny sznura bocznego
-grzbietowo-boczna
(na granicy tylnego i bocznego)
```
32
Drogi sznura tylnego
```
Wstępujące:
-pęczek smukły
-pęczek klinowaty
Własne:
-pęczek własny sznura tylnego
-pęczek międzypęczkowy
-pęczek przegrodowo-brzeżny
```
33
Tętnica mózgu tylna
Części:
- przedzespoleniowa
- zazespoleniowa
- korowa
Gałęzie:
t. potyliczna przyśrodkowa → t. ciemieniowo-potyliczna, t. ostrogowa
t. potyliczna boczna → t. skroniowo-potyliczna
34
Zakres zaopatrzenia t. tylnej mózgu
- konary mózgu
- niskowzgórze
- tylna cz. podwzgórza
- szyszynka
- sploty naczyniówkowe III i bocznej komory
- blaszka pokrywy
- częściowo ogon jądra ogoniastego
- wzgórze i ciała kolankowate
- cz. dolna torebki wew.
- częściowo płat skroniowy
- częściowo płat potyliczny
- cz. płata ciemieniowego
35
Tętnica łącząca tylna
```
Gałąź szyjnej wew.
Zaopatrzenie:
-pasmo wzrokowe
-guz popielaty
-wzgórze
-podwzgórze
```
36
Tętnica naczyniówka przednia
```
Gałąź t. szyjnej wew.
Zaopatrzenie:
-splot naczyniówkowy komory bocznej
-hak zakrętu hipokampowego
-cz. ciała migdałowatego
-ogon j. ogoniastego
-j. soczewkowate
-tylna odnoga torebki wew.
-podwzgórze
-ciało kolankowate boczne
-pasmo wzrokowe
-konar mózgu
```
37
Tętnica środkowa mózgu
```
Gałąź końcowa t. szyjnej wew.
Części:
-klinowa
-wyspowa (dwa lub trzy główne pnie t.)
-korowa (t. ciemieniowa tylna, t. zakrętu kątowego, t.skroniowa tylna)
Zaopatrzenie:
-j. soczwkowate
-kolano torebki wew.
-jądro ogoniaste
-płat skroniowy
-płat czołowy (t. czołowo-oczodołowa, t. oczodołowa, t. przedśrodkowa, t. środkowa)
-płat ciemieniowy (t. ciemieniowa przednia, t. ciemieniowa tylna, t. zakrętu kątowego)
-płat wyspowy
```
38
Tętnica przednia mózgu
```
Gałąź końcowa t. szyjnej wew.
Gałęzie:
-t. łącząca przednia
-środkowe
-korowe
Zaopatrzenie:
-głowa jądra ogoniastego
-odnoga przednia torebki wew.
-płat czołowy
-płat ciemieniowy (pow. przyśrodkowa)
```
39
Koło t. mózgu
- t. mózgu tylne
- t. łącząca tylna
- t. szyjne wew.
- t. mózgu przednie
- t. łącząca przednia
40
Unaczynienia rdzenia przedłużonego
- t. dolna tylna móżdżku (od t. kręgowych)
- t. dolna przednia móżdżku (od t. podstawnej)
- t. rdzeniowa przednia (od t. kręgowych)
- t. przypośrodkowe kręgowe (od t. podstawnej)
41
Unaczynienie mostu
Gałęzie do mostu od t. podstawnej:
- przypośrodkowe
- okalające
- okalające krótkie
42
Unaczynienie móżdżku
-t. dolne tylne móżdżku
-t. dolne przednie móżdżku
-t. górne móżdżku
oprócz tego
-t. migdałka móżdżku
-t. dolna środkowa móżdżku
43
Unaczynienie śródmózgowia
- t. podstawna
- t. tylna mózgu
- t. naczyniówkowa tylnej
- t. łącząca tylna
- t. naczyniówkowa przednia
44
Unaczynienie wzgórza
t. tylna mózgu (2/3) t. szyjna wew. (1/3)
- t. przyśrodkowa
- t. naczyniówkowa tylna
- t. guzowo-wzgórzowa
- t. wzgórzowo-dziurkowane
- kolankowo-wzgórzowa
- t. naczyniówkowa przednia
- t. łącząca tylna
45
Unaczynienie nadwzgórza
Gałęzie naczyniówkowe t. tylnej mózgu, zaopatrują też splot naczyniówkowy komory III
46
Unaczynienie podwzgórza
-gałęzie t. łączącej przedniej
-t. przednia mózgu
-t. szyjna wew.
-t. t. łącząca tylna
-t. tylna mózgu (w nieznacznym stopniu)
Zaopatrują też pasmo wzrokowe i skrzyżowanie wzrokowe.
47
Unaczynienie kresomózgowia
- t. mózgu przednich
- t. mózgu środkowe
- t. naczyniówkowe przednie
- t. mózgu tylne
48
Gałęzie środkowe kresomózgowia
- t. przednia mózgu (cz. odnogi przedniej torebki wew., cz. głowy jądra ogoniastego)
- t. środkowa mózgu (gałka blada, skorupa, część głowy i ogona jądra ogoniastego, kolano torebki wew.)
- t. naczyniówkowa przednia (cz. odnogi tylnej torebki wew., cz. ogona jądra ogoniastego, cz. tylna skorupy, cz. gałki bladej, cz. przyśrodkowa ciała migdałowatego)
- t. tylna mózgu (dolne odcinki torebki wew. i jądra ogoniastego)
49
Gałęzie korowe kresomózgowia
- t. przednia mózgu (z. czołowy górny, przylegające cz. z. przedśrodkowego, z. zaśrodkowego, płacika ciemieniowego górnego, z. prosty, przednie i przyśrodkowe cz. z. oczodołowych, wszystkie cz. do przodu od przedklinka przyśrodkowo)
- t. środkowa mózgu (płat czołowy, płat ciemieniowy, z. skroniowy górny i środkowy, tylną boczną cz. z. oczodołowych, biegun skroniowy)
- t. tylna mózgu (płat potyliczny, cz. tylna płacika ciemieniowego górnego, zakręt skroniowy dolny, z. potyliczno-skroniowe, z. hipokampa, klinek, cz. przednia przedklinka)
50
Żyły głębokie mózgu
ż. przegrody przezroczystej przednia, ż. wzgórzowo-prążkowiowa górna, ż. naczyniówkowa górna → ż. wew. mózgu 2x → żyła wielka mózgu →zatoka prosta
51
Żyły powierzchowne mózgu
ż. górne mózgu → zatoka strzałkowa górna
ż. dolne mózgu → zatoki żylne opony twardej, żyła wielka mózgu, żyła podstawna
ż. zespalające:
-górna (łączy ż. środkową powierzchowną mózgu z zatoką strzałkową górną)
-dolna (łączy ż. środkową powierzchowną mózgu z zatoką poprzeczną)
ż. przednia mózgu, ż.środkowa głęboka → ż. podstawna 2x (są poł. ż. łączącą przednią i czasem tylną) → ż. wielka mózgu
52
Żyły móżdżku
```
Górne:
-robaka
-półkuli móżdżku
Dolne:
-robaka
-półkul móżdżku
```
53
Budowa zew. RP
- guzek popielaty (bocznie od guzka j. klinowatego)
- zasuwka (przysłania wejście do kanału RP)
- trójkąt n. podjęzykowego
- trójkat n. błębnego (poniżej podjęzykowego)
- bruzda graniczna (odgranicza bocznie t. n. podjęzykowego, przyśrodkowo t. n. błędnego)
- sznur rozdzielający (odgranicza bocznie trójkąt n. błędnego)
54
Budowa zew. mostu
- rowek graniczny (ogranicza bocznie wyniosłość przyśrodkową)
- wzgórek twarzowy
- miejsce sinawe
- trójkąty wstęgi
55
Jądra RP
-j. ruchowe n. podjęzykowego
-j. grzbietowe n. błędnego (powyżej, w jego przedłużeniu leży jądro grzbietowe n. językowo-gardłowego)
-j. dwuznaczne (w jego przedłużeniu ku tyłowi leży następne)
-j.czaszkowe n. dodatkowego (w jego przedłużeniu leży jądro rdzeniowe n. dodatkowego)
- j. samotne (parasympatyczne, bocznie od reszty, takze w moście)
- j. rdzeniowe n. trójdzielnego (bocznie i pow. od poprzedniego)
Jądra własne:
-dolne oliwki
-dodatkowe oliwki grzbietowe
-dodatkowe oliwki przyśrodkowe
-smukłe
-klinowate
-tworu siatkowatego
56
Jądra mostu
-jądra własne cz. podstawnej mostu (pośrednicza w drogach korowo-mostowo-móżdżkowych)
W obrębie nakrywki mostu:
-j. ruchowe n. odwodzącego (wzgórek twarzowy)
-j. ruchowe n. twarzowego (brzusznie od poprzedniego)
-j. ślinowe górne (bocznie od poprzedniego)
-j. ruchowe n. trójdzielnego (do przodu i bocznie od twarzowego)
-j. czuciowe górne n. trójdzielnego (bocznie od poprzedniego)
-j. samotne
Najbardziej bocznie:
-j. ślimakowe brzuszne
-j. ślimakowe grzbietowe
-j. przedsionkowe 4x (przyśrodkowe, górne, boczne i dolne)
Jądra własne nakrywki mostu:
-tworu siatkowatego
-ciał czworobocznego
-oliwki górne
-wstęgi bocznej
57
Budowa wew. móżdżku
```
Jądra:
-zębate
-czopowate
-kulkowate
-wierzchu (leży w robaku)
Móżdżek dawny (j. wierzchu i płat grudkowo-kłaczkowy):
-opowiada za równowagę
-dochodzą do niego drogi przedsionkowo- i pokrywowo-móżdżkowa
Móżdżek stary (j. kulkowate, czopowate, płat przedni i tylny):
-regulacja napięcia mięśni
-drogi dochodzące:
a)rdzeniowo-móżdżkowa przednia
b)rdzeniowo-móżdżkowa tylna
c)klinowo-móżdżkowa
d)jądrowo-móżdżkowa
e)siatkowo-móżdżkowa
f)oliwkowo-móżdżkowa dodatkowa
Móżdżek nowy (jądro zębate i płat środkowy):
-połączenia móżdżku z korą mózgową
-dochodzą tu drogi: mostowo- i oliwkowo-móżdżkowa
```
58
Połączenia móżdżku
Ciało powrózkowate (konar dolny) - z cz. grzbietową RP
Ramię mostu (konar środkowy) - z cz. podstawną mostu
Ramię łączące (konar górny) - z nakrywką śródmózgowia
59
Nakrywka śródmózgowia
Jądra własne:
-istota czarna
-istota szara środkowa
a)j. spoidła tylnego
b)j. grzbietowe szwu
c)j. nadbloczkowe
-jądra tworu siatkowatego
a)j. pośrodkowe szwu
b)pole nakrywkowe brzuszne
c)j. śródmiąższowe
-j czerwienne
Jądra n. czaszkowych:
-ruchowe n. bloczkowego (na wys. wzgórka dolnego)
-śródmózgowiowe n. trójdzielnego (bocznie)
-n. okoruchowego (główne, środkowe, ogonowe środkowe, dodatkowe) (na wys. wzgórka górnego)
Skrzyżowania:
-konarów górnych móżdżku (d. móżdżkowo-czerwienna, móżdżkowo wzgórzowa)
-grzbietowe nakrywki (d. pokrywowo-rdzeniowa)
-brzuszne nakrywki (d. czerwienno-rdzeniowa)
60
Międzymózgowie
```
Wzgórzomózgowie:
-wzgórze
-nadwzgórze
a)prążek rdzenny wzgórza
b)uzdeczka
c)trójkąt uzdeczki
d)spoidło uzdeczek
e)szyszynka
f)spoidło tylne
-zawzgórze
Podwzgórze → niskowzgórze:
-cz. wzrokowa
-cz. guzowa
-cz. suteczkowa
```
61
Podwzgórze
```
Ciała suteczkowate:
-j. suteczkowate przyśrodkowe
-j. suteczkowate boczne
Grupa tylna jąder:
-przedsuteczkowe
-pole tylne
Guz popielaty:
-j. lejka
-j. brzuszno-przyśrodkowe
-j. grzbietowo-przyśrodkowe
-j. guzowo-suteczkowe
-j. boczne guza
Grupa przednia:
-j. nadwzrokowe (produkcja ADH)
-j. przykomorowe (produkcja oksytocyny)
-j. skrzyżowania
Okolica przedwzrowkowa:
-pole przedwzrokowe przyśrodkowe
-pole przedwzrokowe boczne
-pole boczne
-płciowodwupostaciowe
```
62
Wzgórze
```
Jądra przednie:
-przednio-brzuszne
-przednio-grzbietowe
-przednio-przyśrodkowe
Jądro przyśrodkowe.
Jądra boczne i brzuszne:
-brzuszne przednie
-brzuszne pośrednie
-brzuszne tylne
-boczne grzbietowe
-boczne tylne
-jądra poduszki:
a)dolne
b)przyśrodkowe
c)boczne
d)przednie
Jądra pośrodkowe:
-przykomorowe wzgórza
-przytaśmowe
-łączące (zrost międzywzgórzowy)
Jądra śródblaszkowe.
Jądro siatkowate.
```
63
Jądra niskowzgórza
- niskowzgórzowe
- warstwa niepwena
- pola Forela
64
Miejsca wyjścia n. czaszkowych z mózgowia
```
III - dół międzykonarowy
IV - pow. grzbietowa, poniżej wzgórków dolnych
V - granica mostu i konara środkowego
VI - bruzda opuszkowo-mostowa
VII, VIII - kąt mostowo-móżdżkowy
IX, X - bruzda boczna tylna
XII - bruzda boczna przednia
```
65
Ośrodki kory mózgowej. Pola Brodmanna
```
3,1,2 - pierwszorzędowa kora czuciowa
5, 7, 40 - drugorzędowa kora czuciowa
4 - pierwotna kora ruchowa
6 - kora przedruchowa
8 - korowy ośrodek skojarzonego spojrzenia
10 - kora przedczołowa
17 - pierwszorzędowa kora wzrokowa
18, 19 - drugo- i trzeciorzędowa kora wzrokowa
21, 22 - wtórne pole słuchowe
34 - korowy ośrodek węchu
39 - ośrodek czytania
41 - korowy ośrodek słuchu
42 - czuciowy ośrodek mowy
43 - korowy ośrodek smaku
44, 45 - ruchowy ośrodek mowy
52 - ośrodek pisarski
```
66
Istota szara kresomózgowia
- ciało prążkowane:
a) j. ogoniaste
b) j. soczewkowate (skorupa i gałka blada)
- przedmurze
- ciało migdałowate
67
Drogi istoty białej mózgu
```
Drogi rzutowe:
-piramidowe
a)korowo-rdzeniowa
b)korowo-jądrowa
-korowo-podkorowe
a)korowo-mostowa
b)korowo-siatkowa
c)korowo-pokrywowa
d)korowo-prążkowiowa
-promienistość wzgórza
a)promienistość wzrokowa
b)promienistość słuchowa
Drogi spoidłowe:
-przednie
-wielkie
-sklepienia
Drogi kojarzeniowe półkul:
-korowe
-podkorowe
a)krótkie
b)długie
~pęczek obręczy
~pęczek haczykowaty
~pęczek podłużny górny
~pęczek podłużny dolny
~pęczek podspoidłowy
~pęczek potyliczny skroniowy
```
68
Drogi torebki wew.
```
Odnoga przednia:
-czołowo-mostowa
-konar przedni wzgórza
Kolano:
-korowo-jądrowa
-cz. promienistości wzgórza
Odnoga tylna:
-korowo-rdzeniowa
-promienistość wzgórzowa
-korowo-czerwienna
-potyliczno-mostowa
-skroniowo-mostowa
Cz. zasoczewkowa:
-promienistość wzrokowa
-cz. promienistości wzgórzowej
-korowo-pokrywowa
Cz. podsoczewkowa:
-promienistosć wzrokowa
-promienistość słuchowa
-korowo-pokrywowa
-skroniowo-mostowa
-ciemieniowo-mostowa
-potyliczno-mostowa
-cz. promienistości wzgórzowej
Cz. nadsoczewkowa:
-cz. promienistości wzgórzowej
```
69
Droga wzrokowa
kom. dwubiegunowe → kom. zwojowe → n. wzrokowy →skrzyżowanie wzrokowe → pasma wzrokowe →ciało kolankowate boczne → promienistość wzrokowa → pole prążkowane (pole 17)
Droga odruchu:
pasmo wzrokowe → warstwy 5, 6 ciała kolankowatego bocznego (bez synapsy) → jądro wzgórka górnego, jądra okolicy przedpokrywowej → j. dodatkowe n. okoruchowego, układ pozapiramidowy, pęczek podłużny przyśrodkowy i grzbietowy
70
Droga słuchowa
zwój spiralny → n. przedsionkowo-ślimakowy → jądro ślimakowe brzuszne i grzbietowe → prążki rdzenne dołu równoległobocznego → j. ciała czworobocznego,j. górne oliwki, j. wstęgi bocznej → wstęga boczna → j. ciała kolankowatego przyśrodkowego → promienistość słuchowa → zakręty skroniowe poprzeczne (pole 41)
Droga odruchu:
wstęga boczna → jądro wzgórka dolnego → j. i drogi układu pozapiramidowego, jądro wzgórka górnego, pęczek podłużny przyśrodkowy
71
Droga korowo-rdzeniowa
zakręt przedśrodkowy, przednia cz. płacika okołośrodkowego (pole 4) → wieniec promienisty torebki → skrzyżowanie piramid → motoneurony
72
Droga korowo-jądrowa
zakręt przedśrodkowy → wieniec promienisty torebki → jądra ruchowe m. czaszkowych
73
Układ pozapiramidowy
```
Obwód neuronalny:
prążkowie → gałka blada → jądro brzuszne przednie wzgórza → kora ruchowa → prążkowie
Drogi:
-pokrywowo-rdzeniowa
-czerwienno-rdzeniowa
-siatkowo-rdzenoiowa
-przedsionkowo-rdzeniowa
-oliwkowo-rdzeniowa
| |
\/
alfa- i gammamotoneurony
```
74
Droga rdzeniowo-opuszkowo-wzgórzowo-korowa
zwoje międzykręgowe → sznur tylny → j. pęczka smukłego (z kończyn dolnych) i klinowatego (z kończyn górnych) →włókna łukowate wew. → skrzyżowanie wstęg → jądro brzuszne tylno-boczne wzgórza → odnoga tylna torebki wew. → konar górny wzgórza → tylna cz. płacika okołośrodkowego, górna cz. zakrętu zaśrodkowego (pole 3, 1, 2)
75
Droga rdzeniowo-wzgórzowo-korowa
zwoje międzykręgowe → jądra własne rogu tylnego → (spoidło białe) → jądro brzuszne tylno-boczne wzgórza → odnoga tylna torebki wew. → konar górny wzgórza → tylna cz. płacika okołośrodkowego, górna cz. zakrętu zaśrodkowego (pole 3, 1, 2)
76
Droga jądrowo-wzgórzowo-korowa
zwój trójdzielny, zwój kolanka, zwoje n. językowo-gardłowego (górny i dolny), zwoje n. błędnego (górny i dolny) → jądro śródmózgowiowe (czucie głęboie, V), jądro główne (dotyk) i rdzeniowe (dotyk, ból, temp, V), jądro samotne (VII, IX, X) → wstęga trójdzielna → jądro brzuzne tylno-przyśrodkowe wzgórza → odnoga tylna torebki wew. → konar górny wzgórza → tylna cz. płacika okołośrodkowego, górna cz. zakrętu zaśrodkowego (pole 3, 1, 2)
77
Drogi rdzeniowo-móżdżkowe przednia i (tylna)
zwoje międzykręgowe → róg tylny (róg tylny w segmentach C8-L1) → spoidło białe (tylne się nie krzyżują) → sznur boczny → konar górny (dolny) móżdżku → kora płata przedniego i tylnego móżdżku, j. kulkowate i czopowate
78
Pęczek podłużny grzbietowe
podwzgórze → nakrywka śródmózgowia → nakrywka mostu → cz. grzbietowa RP → sznur boczny
79
Pęczek podłużny przyśrodkowy
j. śródmiąższowe Cajala → nakrywka śródmózgowia → nakrywka mostu → cz. grzbietowa RP → róg przedni RK
80
Układ limbiczny
```
Węchomózgowie:
-opuszka węchowa
-pasmo węchowe
-trójkąt węchowy
-istota dziurkowana przednia
-prążki węchowe
-zakręt półksiężycowaty
-zakręt okalający
Przegroda kresomózgowia:
-przegroda przezroczysta
-zakręt przykrańcowy
Płat limbiczny:
-pas zewnętrzny
-pas wewnętrzny
Sklepienie
Ciała suteczkowate
prążek rdzenny wzgórza
Prążek krańcowy
Ciało migdałowate
Pole przedwzrokowe
Jądra przednie wzgórza
Jądro przyśrodkowe wzgórza
Jądro niskowzgórzowe
Jądro międzykonarowe
Zakręty oczodołowe
Biegun skroniowy
```
81
Krąg Papeza
hipokampy → ciała suteczkowate → jądra przednie wzgórza → zaręty obręczy → hipokamp
82
Droga węchowa
komórki nerwowo-zmysłowe węchowe → nici węchowe → opuszka węchowa → kom. mitralne i pędzelkowate →
→ prążek węchowy boczny → hak z. przyhipokampowego (pole 34)
→ prążek węchowy przyśrodkowy → zakręt podspoidłowy → nawleczka szara → tasiemeczka popielata → zakręt zębaty → rąbek haka → hak z. przyhipokampowego (pole 34)
Droga odruchu:
kom. piramidowe (hak zakrętu przyhipokampowego) → koryto → sklepienie → ciało suteczkowate → droga suteczkowo-wzgórzowa, suteczkowo-nakrywkowa, suteczkowo-międzykonarowa
lub
istota dziurkowana przednia → prążek rdzenny wzgórza → jądro uzdeczki → pęczek tyłozgięty → jądro międzykonarowe, jądra tworu siatkowatego w nakrywce śródmózgowia
83
Droga równowagi
zwój przedsionkowy → n. VII → jądra przedsionkowe (górne, przyśrodkowe, dolne i boczne) → konar dolny móżdżku → płat grudkowo-kłaczkowy, j. wierzchu
Droga odruchu:
płat grudkowo-kłaczkowy, j. wierzchu → j. czerwienne → skrzyżowanie brzuszne nakrywki Forela → motoneurony
jądro przedsionkowe → droga przedsionkowo-rdzeniowa → motoneurony
84
Droga smakowa
zwoje czuciowe n. VII, IX, X → jądro samotne → wstęga trójdzielna →jądro brzuszne tylno-przysrodkowe → odnoga tyna torebki wew. → dolna cz. z. zaśrodkowego, wieczko czołowo-ciemieniowe (pole 43)
Droga odruchu:
j. samotne → j. tworu siatkowatego → drogi siatkowo-jądrowa, siatkowo-rdzeniowa → j. n. V, VII, IX, XII, rogi przednie RK
85
Ośrodki układu autonomicznego w RP
- ośrodek naczynioruchowy
- ośrodek oddychania
- ośrodek połykania
- ośrodek wymiotny
- j. przywspółczulne n. czaszkowych
86
Ośrodki współczulne jąder pośrednio-bocznych RK
- naczynioruchowe
- włosoruchowe
- ośrodki wydzielania potu
- ośrodek sercowo-rdzeniowy (C8-Th1)
- ośrodek rzęskowo-rdzeniowy (C8-Th1)
87
Ośrodki przywspółczulne jąder pośrednio-przyśrodkowych RK
- oddawania moczu (mikcji)
- oddawania kału (defekacji)
- czynności płciowych (erekcji i ejakulacji)
