Biologie - 2 Stofuitwisseling

Question 1

Hoe komt het dat organismen kunnen overleven?

Answer 1

Doordat de cellen in staat zijn om stoffen uit te wisselen met hun omgeving

Question 2

vb transportsystemen

Answer 2

De opname en transport van monosachariden:

• doorheen epitheelcellen in de dunne darm worden enkel monosachariden getransporteerd en vervoerd naar de haarvaten in het onderliggende weefsel
• het bloed transporteert de monosachariden doorheen het lichaam

Question 3

Wat zijn de stofuitwisselingsprocessen of de stofuitwisseling?

Answer 3

de processen waardoor een organisme stoffen doorheen het membraan kan transporteren naar zowel het uitwendige als het inwendige milieu.

Question 4

Wat is de stofwisseling?

Answer 4

Het geheel van biochemische processen in een organisme waarbij stoffen worden omgezet in andere stoffen.

Question 5

Wat is het metabolisme?

Answer 5

Het geheel van stofwisselingsprocessen

Question 6

Hoe ontstaat er een concentratiegradiënt?

Answer 6

Wanneer concentraties die voorkomen in het uitwendige en inwendige milieu van organismen verschillen aan beide zijden van een membraan

Question 7

Van welke 2 transportsystemen zijn membranen voorzien om een concentratiegradiënt op te bouwen?

Answer 7

• kanaalproteïnen
• carriers

Question 8

Wat is actief transport?

Answer 8

• Transport door een membraan
• verbuikt energie
• gaat tegen de concentratiegradiënt in

Het getransporteerde element kan een hogere concentratie bereiken dan de evenwichtsconcentratie.

Question 9

Wat is passief transport?

Answer 9

• Transport door een membraan
• kost geen energie
• gaat met de concentratiegradiënt mee

Het getransporteerde element bereikt nooit een concentratie hoger dan de evenwichtsconcentratie

Question 10

Welke van de 2 (actief of passief) is een zeer belangrijk transportmechanisme om de cellulaire energieconsumptie in toom te houden? Waarom?

Answer 10

Passief: het vereist geen energie

Question 11

Wat is difussie?

Answer 11

Het proces waarbij opgeloste stoffen zich verplaatsen doorheen een gas, vloeistof of membraan op basis van de aanwezige concentratiegradiënt.

Stoffen gaan van plaats met hoge concentratie naar plaats met lage concentratie, tot de concentratiegradiënt verdwenen is (bereikt concentratie-evenwicht)

Question 12

Wanneer bereik je een concentratie-evenwicht?

Answer 12

Wanneer stoffen door diffusie van een hoge conc naar een lage conc gaan tot de concentratiegradiënt verdwenen is

-> transport is in beide richtingen even groot + de nettodiffusie is nul

Question 13

Waardoor gebeurt diffusie in levende organismen?

Answer 13

doorheen een membraan

Question 14

Wat is eenvoudige diffusie?

Answer 14

Wanneer kleine (vnmlk apolaire moleculen), gassen en vetoplosbare molecule tijdens het diffusieproces geen hinder ondervinden om zich er via diffusie doorheen het membraan te bewegen door de specifieke opbouw van het celmembraan.

Question 15

Is er doorheen de celmembranen tijdens de gasuitwissrling ter hoogte van de longen voortduren actief of passief transport?

Answer 15

passief

Question 16

Is diffusie een vorm van actief of passief transport?

Answer 16

passief

Question 17

Gasuitwisseling in een longblaasje bekijken!

Answer 17

!!

Question 18

Welke vb van stoffen geraken niet door het membraan via eencoudige diffusie?

Answer 18

glucose, aminozuren en ionen
-> grote polaire of geladen moleculen

Question 19

Hoe noemen we een membraan dat niet alle moleculen doorlaat bij diffusie?

Answer 19

een semipermeabel membraan

Question 20

Wat betekent semipermeabel?

Answer 20

Dat dat niet alle moleculen doorlaat

Question 21

Wat zijn kanaalproteïnen?

Answer 21

• Meestal open
• Laten het transport toe volgens de concentratiegradiënt
• sommige hebben een specifiek signaal nodig om open te gaan zoals een impuls

Question 22

Wat zijn poortkanalen + synoniem?

Answer 22

Poortkanalen of gated channels zijn kanaalproteïnen die een specifiek signaal nodig hebben om open te gaan, zoals een impuls

Question 23

Wat zijn carriers?

Answer 23

• meestal gesloten
• transporteren deeltjes zowel met de cocentratiegradiënt mee als tegen de concentratiegradiënt in

Question 24

Wat is gefaciliteerde diffusie?

Answer 24

• Diffusie die gebruik maakt van proteïnen
• altijd eenrichtingsverkeer = transportproteïnen zijn uniporters

Question 25

Wat zijn uniporters?

Answer 25

Transportproteïnen bij gefaciliteerde diffusie waarbij eenrichtingsverkeer geldt.

Question 26

Wat zijn aquaporines?

Answer 26

Kanaalproteïnen die meestal open staan waardoor het transport van watermoleculen gebeurt adhv gefaciliteerde diffusie

Question 27

Hoe zijn aquaporines zoal aanwezig in het lichaam?

Answer 27

in lichaamscellen waar watertransport belangrijk is zoals in traan-, zweet-, slijm- en speekselklieren.

Question 28

Wat zijn ionenkanalen?

Answer 28

Speciale kanaalproteïnen voor ionen die ionen in en uit de cel transporteren, zoals Na+ ionen en K+ionen

Question 29

Wat betekent het het transport bij ionenkanalen selectief gebeurt?

Answer 29

Dat door een kaliumkanaal enkel K+ ionen kunnen migreren

Question 30

Wat zijn de aanwezige ionkanalen bij neuronen?

Answer 30

poortkanalen: ze reageren op een impuls om de ionen via een gefaciliteerde diffusie te transporteren.

Question 31

Glucosetransport van het darmepitheel naar het bloed!

Answer 31

!!

Question 32

Hoe bereikt het evenwicht zich nog wanneer het door de specifieke doorlaatbaarheid van semipermeabele membranen niet altijd door diffusie bereikt wordt?

Answer 32

Door osmose

Question 33

Wat is osmose?

Answer 33

Bij osmose kan de opgeloste stof niet doorheen het semipermeabele membraan. -> gevolg: het oplosmiddel zal zich door het membraan verplaatsen tot er een concentratie-evenwicht bereikt wordt.

Question 34

Wat voor soort oplosmiddelen zijn de enige die doorheen het semipermeabel membraan kunnen migreren?

Answer 34

Enkel oplosmiddelen die bestaan uit kleine en niet-geladen moleculen

Question 35

Is er energie nodig voor osmose?

Answer 35

nee

Question 36

Is er energie nodig voor het diffusieproces?

Answer 36

nee

Question 37

Is osmose actief of passief transport?

Answer 37

passief -> geen energie nodig

Question 38

Wat verloopt het vooral in levende organismen via osmose?

Answer 38

het transport van water (laag naar hoog)

Question 39

hoe ontstaat de kracht die de watermoleculen terug naar het eerste systeem met een initieel lage concentratie duwt?

Answer 39

Omdat de hydrostatische druk in het tweede systeem hoger is dan die in het eerste systeem.

Question 40

Hoe ontstaat de hydrostatische druk op een bepaalde hoogte in de waterkolom?

Answer 40

Door de watermoleculen die onder invloed van de zwaartekracht drukken op de onderliggende moleculen in het water

Question 41

Hoe hoger de waterkolom, hoe ... de hydrostatische druk

Answer 41

groter

Question 42

Wat is de osmatische druk?

Answer 42

De tegengestelde druk (dan hydrostatische) die op de watermoleculen vanuit het systeem met een lagere conc naar het systeem met een hogere conc werkt om de nettobalans aan watertransport te behouden

Question 43

Wat is er gelijk bij een concentratie-evenwicht?

Answer 43

de hydrostatische druk en de osmotische druk

Question 44

Wanneer treedt osmose enkel op?

Answer 44

bij een verschil in concentratie aan beide zijden van het semipermeabel membraan = verschillende osmotische waarde/osmolariteit

Question 45

synoniem osmotische waarde

Answer 45

osmolariteit

Question 46

Wat is de osmotische waarde?

Answer 46

de concentratie van osmotisch actieve deeltjes die het concentratieverschil kunnen veroorzaken

Question 47

Welke 3 mogelijkheden van osmolariteit van 2 oplossingen heb je in biologische systemen?

Answer 47

- hypotoon/hypo-osmotisch - hypertoon/hyper-osmotisch - isotoon/iso-osmotisch

Question 48

Wanneer is oplossing 1 hypotoon tov oplossing 2?

Answer 48

Wanneer de concentratie van de moleculen lager is in oplossing 1 dan 2.

Question 49

Wanneer is oplossing 1 hypertoon tov oplossing 2?

Answer 49

Wanneer de concentratie van de moleculen hoger is in oplossing 1 dan 2.

Question 50

Wanneer zijn beide systemen van 2 oplossingen isotoon?

Answer 50

als de concentratie van de moleculen in oplossing 1 gelijk is aan die in oplossing 2 en er dus geen nettoverplaatsing van water zal zijn.

Question 51

Onder welke druk staan alle organismen?

Answer 51

de druk van hun water- en ionenbalans

Question 52

Wat bepaalt er sterk de manier waarop de dieren- of plantencellen reageren op veranderingen in de omgeving?

Answer 52

de aanwezigheid van enkel een celmembraan of ook een celwand

Question 53

Ander woord voor barsten van een rode bloedcel?

Answer 53

de hemylose van de rode bloedcel

Question 54

Hoe is de bloeddruk aan het begin van een capillair netwerk tov de osmotische druk?

Answer 54

ligt hoger

Question 55

Op wat heeft de wijziging van de osmotische waarde in het bloed een groot effect?

Answer 55

op de rode bloedcellen -> drukverandering = vormverandering = effect op de functionaliteit van de cek

Question 56

Wat is plasmylose?

Answer 56

Het proces waarbij de vacuolen van plantencellen krimpen door het verlies van water, en de celmembraan vervolgens loskomen van de celwanden. Dit ondermijnt de stevigheid van de plant.

Question 57

In wat voor omgeving komt plasmylose voor?

Answer 57

in het hyperosmotische omgeving, zoals de zee, waarbij het water uit de plantencellen wegstroomt naar de omgeving

Question 58

synoniem + vb zouttolerante planten

Answer 58

halofyten bv zeekraal

Question 59

In wat voor omgeving komt deplasmylose voor?

Answer 59

in een hypo-osmotische omgeving waarbij de plantencel water kan blijven opnemen tot het celmembraan helemaal tegen de celwand is aangedrukt.

Question 60

Wat is deplasmylose?

Answer 60

Het proces waarbij een plantencel uit een hypo-osmotische omgeving water kan blijven opnemen tot het celmembraan helemaal tegen de celwand is aangedrukt.

Question 61

voorbeeld organismen in hypo-osmotische omgeving die aan deplasmylose doen

Answer 61

druiven of kersen

Question 62

Wanneer ontstaat er een iso-osmotische omgeving?

Answer 62

wanneer het celmembraan tegen de celwand aangedrukt zit = als gevolg geen turgor op dat moment

Question 63

Door wat wordt energie voor actief transport geleverd?

Answer 63

- energierijke molecule ATP - de absorptie van zonlicht - een oxidatiereactie - elektrochemische gradiënt van een andere molecule

Question 64

Wanneer spreek je van primair actief transport?

Answer 64

Als het transport rechtstreeks energie verbruikt onder de vorm van ATP

Question 65

Wanneer spreek je van secundair actief transport?

Answer 65

Als de energie komt van het ladingsverschil dat ontstaat door de verplaatsing van ionen

Question 66

Wanneer wordt het transportmechanisme blaasjestransport gebruikt?

Answer 66

Voor het transport van macromoleculen doorheen membranen zoals polysachariden, proteïnen of polynucleotiden

Question 67

Wat zorgt ervoor het actief transport van chemische componenten?

Answer 67

energieafhankelijke transportproteinen; de ATP-pompen of ATP-ases

Question 68

Wat is de protopomp?

Answer 68

actief pompsysteem dat er voor zorgt dat bv H+ionen veelvuldig getransporteerd worden

Question 69

Waar zijn protopompen cruciaal bij?

Answer 69

in energetische processen zoals de fotosynthese en de celademhaling

Question 70

Wat zijn ionenpompen?

Answer 70

De transportproteïnen die de metaalionen transporteren

Question 71

Hoe ontstaat er een elektrochemsiche gradiënt?

Answer 71

Door het transport van bepaalde ionen via de ionenpomp uit de cel

Question 72

Wat is cotransport?

Answer 72

Wanneer het transport samen gebeurt met de gradiënt

Question 73

Bij welk transport behoort cotransport?

Answer 73

bij secundair actief transport

Question 74

Hoe werkt cotransport?

Answer 74

Door contransportproteïnen doe altijd 1 molecule tegelijk transporteren tegen zijn concentratiegradiënt en 1 met zijn concentratiegradiënt.

Question 75

In wat worden de cotransportproteïnen ingedeeld?

Answer 75

de symporters en de antiporters

Question 76

Wat is het verschil tussen de symporters en de aniporters?

Answer 76

symporters: beweging van beide molecule gebeurd in dezelfde richting antiporters: beweging van beid moleculen is tegengesteld

Question 77

Wat is een belangrijk voorbeeld van cotransport?

Answer 77

transport van glucose uit het lumen van de dunne darm naar de darmepitheelcellen

Question 78

Hoe kunnen cellen macromoleculen doorheen het celmembraan in het intracellulair opnemen?

Answer 78

door endocytose

Question 79

Wanneer start endocytose?

Answer 79

Wanneer het deeltje dat opgenomen moet worden het celmembraan nadert.

Question 80

Wat is een endosoom?

Answer 80

een blaasje dat otstaat door een deeltje dat afgesplitst wordt doordat het omgeven werd door een celmembraan dat instulpt

Question 81

Welke 3 types van endocytose onderscheiden we bij dieren?

Answer 81

- pinocytose - fagocytose - receptorgemedieerde endocytose

Question 82

Wat is pinocytose?

Answer 82

Daarbij zijn de macromoleculen opgelost in het extracellulair milieu of hebben ze zelfs een vloeibare vorm

Question 83

vb pinocytose

Answer 83

de opname van vetdruppeltjes in de epitheelcellen van de dunne darm

Question 84

Voor wat wordt fagocytose gebruikt?

Answer 84

het transport van vaste deeltjes naar het intracellulair milieu

Question 85

Hoe heet het blaasje bij fagocytose?

Answer 85

fagosoom

Question 86

Wat zijn lyosomen?

Answer 86

Blaasjes met verteringsensymen afkomstig van het gogi-apparaat

Question 87

Hoe kunnen proteïnen in het fagosoom afgebroken worden?

Answer 87

Wanneer die samensmelten met de fagosomen

Question 88

Wat maakt vaak gebruik van fagocytose?

Answer 88

het immuunsysteem

Question 89

Van wat is receptotgemedieerde endocytose afhankelijk?

Answer 89

van de aanwezigheid van specifieke receptoren aan de buitenkant van het celmembraan

Question 90

Wat is exocytose?

Answer 90

een transportmechanisme om stoffen vanuit het intracellulair milieu naar het extracellulair milieu te verplaatsen.