Blok 1: Rechterlijke organisatie. Week 2 (hoorcollege 2) Flashcards
(11 cards)
Wat is de rechtspositionele onafhankelijheid?
Dit is de persoonlijke onafhankelijkheid. Dit betekent dat de rechter recht moet kunnen spreken, zonder de vrees dat hij kan worden ontslagen
Welke waarborgen voor de rechtspositionele onafhankelijkheid vind je in de grondwet?
- art. 116 lid 4: de tuchtrechtspraak kan alleen maar door leden van de rechterlijke macht zelf worden gedaan
- art 117 lid 1: de leden van de rechterlijke macht worden bij KB voor het leven benoemd
- art 117 lid 3: de leden van de rechterlijke macht kunnen alleen in gevallen bij de wet bepaald door de rechters zelf worden geschorst of ontslagen
Wat voor consequentie zou een tijdelijke benoeming hebben?
Dit zal ervoor zorgen dat de rechtspraak gepolitiseerd zal worden. Als je namelijk zegt, de rechter wordt voor 5 jaar benoemd,, dan zal de rechter zo recht gaan spreken zodat hij hoogstwaarschijnlijk over 5 jaar weer door de regering wordt verkozen. Echter is het wel zo dat de regering kiest op voordracht van de HR of Hof, dus feitelijk beslist de regering niet, maar de rechters zelf.
Waar gaat het arrest HR Yakis/Turkije over?
Dit gaat over de functionele onafhankelijkheid van de rechter. De rechter moet neutraal in het geschil staan ten opzichte van de partijen. Het arrest bepaald dat voor de onafhankelijkheid van belang is:
1. de wijze van benoeming
2. de zittingsduur
3. de aanwezigheid van waarborgen tegen druk van buitenaf
4. de schijn van onafhankelijkheid.
Als er geen waarborgen zijn tegen druk van buitenaf en er geen schijn van partijdigheid wordt gewekt kan je zeggen dat er sprake is van een onafhankelijke rechter zoals bedoeld in artikel 6 EVRM
Stelt de Gw of EVRM hogere eisen aan de onafhankelijkheid van de rechter?
De Gw. De Gw vereist namelijk een benoeming voor het leven, waar het EVRM een zittingsduur van 5 jaar eist. Dit is dus een zwaardere eis.
Wat is functionele/zakelijke onafhankelijkheid?
Dit houdt in dat de rechter niet mag worden beïnvloed in zijn functie uitoefening.
Wat is institutionele onafhankelijkheid?
Hier gaat het om de rechters als gehele staatsmacht. De rechters mogen niet onder het gezag van de staat staan. Ook moet de rechterlijke macht als geheel, en de overige overheidsambten gescheiden naar buiten treden.
Wat is het nadeel van de rechtspositionele onafhankelijkheid?
Deze zijn alleen een waarborg voor leden van het gerecht. Leden die niet tot het gerecht behoren hebben deze waarborgen niet (zoals bestuursrechters)
Wat is de interne rechterlijke onafhankelijkheid?
Ten opzichte van collega-rechters moeten rechters onafhankelijke zijn. Ze mogen niet onder gezag staan, en niet onder druk worden gezet door collega’s met bevoegdheden.
Welke waarborgen biedt de wet voor de interne rechterlijke onafhankelijkheid?
- art 23 lid 2 en 3 wet RO
- art 24 lid 2 wet RO
- art 96 lid 2 wet RO
- art 109 wet RO
Wat is stelselverantwoordelijkheid?
Dit houdt in dat de minister verantwoordelijk is voor het goed functioneren van de rechterlijke macht (art 109 wet RO)
