Caibidil 24 Daoine Ag Obair

Question 1

Cad is fostaíocht ann?

Answer 1

Fostaíocht is ea obair le haghaidh airgead. An difríocht idir obair agus fostaíocht ná go bhfaigheann tú íocaíocht le haghaidh fostaíocht.

Sampla obair: Dalta ag déanamh obair bhaile
Sampla d’fhostaíocht: Freastalaí i mbialann, múinteoir ag múineadh

Question 2

An Lucht Saothar, cad é?

Answer 2

Seo é gach duine atá ag obair agus gach duine atá ar fáil chun obair a dhéanamh ach ní féidir leo post a fháil. Níl daltaí sa choláiste nó ar scoil san áireamh agus níl daoine atá éirithe as a post san áireamh.

Question 3

Cad is fostaí ann?

Answer 3

Seo duine a oibríonn le haghaidh duine eile le haghaidh íocaíocht.

Question 4

Neamh oilte:

Leath oilte:

Oilte:

Duine gairmiúil:

Answer 4

Neamh oilte: níl aon cáilíocht acu m.sh glantóir

Leath oilte: Traenáil faighte i rud áirithe m.sh tógálaí

Oilte: Fuair siad traeináil m.sh Gruaigaire

Duine gairmiúil: Fuair siad céim 3ú leibhéal m.sh dochtúir, múinteoir

Question 5

Cearta Fostaí

Answer 5

1. Íosphá 9.55a fháil
2. Oibriú i gcoinníollacha oibre sábháilte
3. A bheith mar bhall de ceardchumann
4. Caithfear leo go cothrom
5. A cearta dlíthiúil a bheith acu m.sh Laethanta Saoire íoctha, lón

Question 6

Dualgaisí an Fostaí

Answer 6

1. A bheith ionraic agus tú ag cur isteach ar post
2. Lá ionraic obair a dhéanamh
3. Cosaint a thabairt don fhoirgnimh agus ainm an fostóir
4. Ná déan goid agus bí dílis don fostóir

Question 7

Dífhostaíocht:

Answer 7

Seo iad na daoine atá ag iarraidh obair ach ní féidir leo post a aimsiú
Déantar tomhais ar an ráta dífhostaíochta tríd an beochláir
Mí Deireadh Fomhair 2016- bhí 7.9% daoine dífhostaithe
Tá na daoine seo ag fáil an sochar dífhostaíochta agus tá siad ar fáil le haghaidh obair.

Question 8

Cúiseanna Dífhostaíochta 1-4:

Answer 8

1. Culú eacnamíochta - dúnann gnó síos
2. Teicneolaíocht ag tógáil postanna m.sh banc, i Dunnes tá cúntar féin seirbhís ann.
3. Meath sa tionscail talamhaíochta- éadaí etc. M.sh dún fruit of the loom.
4. Daonra agus Lucht Saothar ag fás agus níl na postanna ann le haghaidh an éileamh.

Question 9

Toradh Dífhostaíochta (1-5):

Answer 9

1. Imirce
2. Méadú in íocaíochtaí sochar dífhostaíochta
3. Níos lú cáin don rialtas
4. Méadú in iasachtaí an Rialtas (Fiachas Náisiúnta)
5. Fadhbanna Sóisialta: Coiriúlacht, daoine ag cailliúnt dídean.

Question 10

Duine Féinfhostaithe

Answer 10

Seo dipuine gur leo agus a ritheann a gnó féin

Question 11

Buntáistí féinfostaithe 1-4

Answer 11

1. Tá tú mar an “boss” agus déanann tú na cinní go léir
2. Is suas chughat cad a dhíolann tú
3. Is féidir oibriú na uaireanta gur mhaith leat
4. Coimeádann tú an brabús go léir

Question 12

Míbuntástí Féinfostaithe (1-4):

Answer 12

1. Má theipeann ar an gnó is féidir leat dul síos leis (fiachas neamhteoranta)
2. B’fhéidir nach mbeidh an brabús ró mhaith
3. B’fhéidir go gcaithfear oibriú uaireanta fada
4. Caithfidh tú teacht suas leis an gcaipitil chun an gnó a thosnú

Question 13

Eagrúcháin san áit oibre:

Answer 13

Scairshealbhóirí
⬇️
Bord Stiúthóirí
⬇️
Stiúthóir Bainistíochta
⬇️ ⬇️ ⬇️ ⬇️ ⬇️
An Roinn. An. An An Roinn. An Roinn
Díolacháin. Roinn. Roinn. Margaíochta. Riaracháin
Ceannacháin. Airgeadais

Question 14

Scairshealbhóirí:

Answer 14

Tá scaireanna acu sa gnó, faigheann siad díbhinn ar ais ar na scair.

Question 15

Bord Stiúthóirí:

Answer 15

Leagann siad amach spriocanna an gnó agus ritheann siad an gnó. Toghann siad an stiúrthóir bainistíochta chun an gnó a rith gach lá

Question 16

Stiúthóir Bainistíochta:

Answer 16

Stiúthóir Bainistíochta: Ritheann siad an gnó gach lá