Caibidil 26 Caidreamh Tionscalaíocha

Question 1

Caidreamh Tionscalaíoch:

Answer 1

Seo é an gaol idir fostóirí agus fostaí. Tá sé fíor thábhachtach go mbeidh an gaol seo go maith.

Question 2

Caidreamh Tionscalaíoch maith (2 poíntí):

Answer 2

Go mbíonn na fostóirí agus na fostaí ag plé lena chéile go rialta

Go bhfuil siad in ann conspóidí atá ag baint le pá, coinníollacha oibre a réiteach sula dtarlaíonn stailc.

Question 3

Caidreamh Tionscalaíoch Olc: 4 poíntí

Answer 3

Conspóid agus Stailc

Fostaí ag cailliúnt pá

Fostóirí ag cailliúnt brabús

Oibrithe ag lorg post nua

Question 4

Ceardchumann:

Answer 4

Seo eagraíocht chun cearta agus coiníollacha oibre a chosaint, déanann siad idirbheartaíocht leis na fostóirí ar son na mbaill agus cosnaíonn sé iad ar éagóir (injustice) Bíonn síntúis le n-íoc ag gach ball

Question 5

Obair na gCeardchumann (4 pointí):

Answer 5

Pá níos fearr a phlé m.sh i 2016 bhí Dublin Bus ag iarraidh 15% meádú sa pá. Fuair siad 11.5% thar trí bhliain.

Uaireanta chloige níos giorra

Saoire níos faide

Coinníollacha oibre níos Sábháilteachta

Question 6

Samplaí de gCearchumann: (4)

Answer 6

ASTI = Association of Secondary school teachers of Ireland
TUI= Teachers union of Ireland
INO= Irish nurses organisation
SIPTU= Services industrial professional and technical union

Question 7

N.B. An Stíobhaird Céardlainne (shop steward)

Answer 7

Is é seo ionadaí don ceardchumann áitiúil a sheasann suas do na mbaill. Toghann na baill an duine seo i gcomhair téarma 1-3 bliain

Question 8

Dualgaisí an Stíobhaird Ceardlainne 1-3:

Answer 8

1. Baill nua a eacrach (recruit)
2. A bheith mar nasc idir na mbaill agus ceannaras an ceardchumann
3. Plé leis an bhfostóir ar son na mbaill

Question 9

Comhdáil na gCéardchumann

ICTU- Irish Congress of Trade Unions

Answer 9

Eagraíocht deonach atá déanta suas do baill ó na gcéardchumann ar fad

Cuireann sé guth ar fáil do na mbaill go léir ó na gcéardchumann difriúila.

Question 10

Cónaidhm gnó agus fiontraíocht Éireannach (IBEC) Irish Business Employers Confederation.

Answer 10

Seasann IBEC do fostóirí nuair atá siad ag plé le Comhdáil na gCéardcumann (ICTU) agus an rialtas faoi cúsaí a bhfuil mar suim náisiúnta

Question 11

Cén fâth a tharlaíonn conspóid Caidreamh Tionscalaíoch? (4)

Answer 11

Pá: Pá sa bhreis ó obair atá déanta. Múinteoir ag fáil pá do mhaoirseacht. (M.sh i 2016 bhí Dublin bus ag lorg méadú i pá ar 15%. Fuair siad 11.5% thar 3 bliain.)

Coinníollacha Oibre: Áiteanna oibre níos sábháilte a chur ar fáil m.sh capín crúa

Briseadh d’Oibrithe (dismissal): Ag cinntiú má cailleann fostaí a post go bhfuil sé cothrom

Iomarcaíocht (redundancy): Cén oibrithe a cailleann a phost ar dtús (Last In First Out-LIFO)

Question 12

(Gníomhachtaí Tionscalaíoch tógtha ag Ceardchumann)

Obair de réir rialach:

Answer 12

Nuair a dhéanann fostaí an obair go raibh siad fostaithe a dhéanamh. Ní dhéanann siad aon rud sa bhreis m.sh i 2016 rinne na Gardaí é seo nuair a dhiúltaigh siad an córas “Pulse” a úsáid

Question 13

Imeacht go mall:

Answer 13

Nuair a déanann fostaí a chuid oibre, ach déanann siad é comh mall agus is féidir m.sh Siopa Bréagáin ag Am Nollaig, Ordú

Question 14

Cosc ar ragobair:

Answer 14

Nuair nach déanann fsotaí aon ragobair a theastaíonn ón fostóir m.sh Siopa bréagáin ag am Nollaig.

Question 15

Stailc:

Answer 15

Nuair a stopann oibrithe ag obair agus cuireann siad Picéad ar an fostóir. M.sh i 2016 chuaigh na múinteoirí ASTI ar stailc ag argóint faoí pá nua.

Question 16

Réiteach ar Conspóidí Caidreamh Tionscalaíocha 1-5:

Answer 16

1. Téann na hOibrithe ag caint leis an bhfostóir
2. Téigh ag caint leis an Stíobhaird Ceardlainne
3. Téann an Stíobhaird Ceardlainne chuig an bhfostóir
4. Téann an Stíobhaird Ceardlainne chuig an gCéardchumann
5. Téann siad chuig an Choimisinéir um áit oibre, chun idir réiteach nó eadráin a fháil.

Question 17

An choimisinéir um áit oibre:

Answer 17

Áit go dtéann gnó I conspóidí chun réiteach a aimsiú m.sh i 2016 fuair Dublin Bus ardú 11.5% thar trí bhliain sa phá ón gcoimisinéir um áit oibre. Bhíodar ag lorg 15%

Question 18

Idir réiteach:

Answer 18

Tugtar duine neodrach isteach chun réiteach a thabairt, ní caithfear cloí leis an gcinneadh

Question 19

Eadráin:

Answer 19

Tugtar duine neodrach isteach chun réiteach a thabairt.

Caithfear cloí leis an gcinneadh

Question 20

Dímheas

Answer 20

Nuair a chailleann socmhainní a luach de bharr

go úsáidtear iad

Aois atá acu

Question 21

Carréireacht Isteach:

Answer 21

Seo nuair a íocann an custaiméir as an seachadta

Question 22

Aschur amach (purchases returns)

Answer 22

Seo nuair a chuireann duine/gnó earraí ar ais go dtí an áit inár cheannaigh siad iad de bharr:

Ní raibh sé cad a bhí uait

Lochtadh

Tháinig iomarca