Cemeg 2.7: Alcoholau ac Asidau Carbocsilig

Question 1

Beth yw Alcoholau?

Answer 1

Gyfansoddion organig sy’n cynnwys y grwp gweithredol OH-.

Question 2

Beth yw fformiwla cyffredinol Alcoholau?

Answer 2

CnH2n+1 OH

Question 3

Beth yw Alcohol Cynradd?

Answer 3

Alcohol sy’n cynnwys grwp CH2OH (OH- ar ddiwedd y gadwyn).

Question 4

Beth yw Alcohol Eilaidd?

Answer 4

Alcohol sy’n cynnwys grwp CH(OH) (OH- wedi ei fondio i garbon yng nghanol y gadwyn).

Question 5

Beth yw Alcohol Trydyddol?

Answer 5

Alcohol sy’n cynnwys grwp OH- wedi ei fondio i atom carbon heb unrhyw atomau hydrogen (grwp alcyl wedi ei fondio i’r un carbon).

Question 6

Beth ydy presenoldeb y grwp OH yn ei olygu?

Answer 6

Bydd yr alcoholau yn ffurfio bondiau hydrogen gyda’i gilydd a gyda dwr.

Question 7

Pam bod yr alcoholau yn ffurfio bondiau hydrogen gyda’i gilydd a gyda dwr?

Answer 7

Oherwydd y gwahaniaeth mewn electronegatifedd rhwng yr atomau ocsigen a hydrogen i gynhyrchu’r bond polar.

Question 8

Pa fath o rym yw’r bond hydrogen?

Answer 8

Grym rhyngfoleciwlaidd deupol-deupol.

Question 9

Pryd ydy’r rym yma yn digwydd?

Answer 9

Pan mae Hydrogen wedi’i fondio’n gofalent i elfen electronegatif iawn fel ocsigen, nitrogen neu fflworin.

Question 10

Beth yw’r dull diwydiannol a’r fformiwla ar gyfer paratoi Ethanol mewn diwydiant?

Answer 10

Dull: Hydradu alcen
CH2=CH2 (n) + H2O (n) —> CH3CH2 OH(h)

Question 11

Beth ydy’r adwaith yn cychwyn gyda, adweithydd, amodau a’r math o adwaith?

Answer 11

Ethen
Ager
300 celsiws/ 70 atmosffer gwasgedd/ asid ffosfforig CATALYDD
Adiad electroffilig

Question 12

Beth yw 4 rheswm dros yr amodau?

Answer 12

> Tymheredd o 300 celsiws - mae’r blaenadwaith yn ecsothermig ond rhaid cael cyfradd adwaith digon uchel.
Gwasgedd 60-70 atmosffer. 2 mol o adweithyddion a 1 mol o gynnyrch.
Trawsnewidiad effeithlon = caiff yr ager a’r ethen eu hailgylchu gan mai dim ond tua 5% sy’n cael ei drawsnewid bob tro.
100% yw’r economi atom damcaniaethol.

Question 13

Beth yw Eplesiad?

Answer 13

Y broses o drawsnewid siwgrau yn ethanol.

Question 14

Beth yw’r hafaliad ar gyfer Eplesiad?

Answer 14

C6H12 —> 2C2H5OH + 2CO2.

Question 15

Sut gellir gwahanu’r gymysgedd?

Answer 15

Distyllu ffracsiynnol.
Defnyddio ensymau fel burum.

Question 16

Sut ydym yn cynhyrchu bioethanol?

Answer 16

Cynhyrchir o siwgrau mewn planhigion trwy eplesiad.

Question 17

Sut ydym yn cynhyrchu biodiesel?

Answer 17

Cynhyrchir o olewau a’r brasterau sy’n bresennol mewn hadau rhai planhigion.

Question 18

Beth yw 3 mantais biodanwyddau?

Answer 18

> Adnewyddadwy
Carbon niwtral
Diogelwch economaidd a gwleidyddol

Question 19

Beth yw 3 anfantais biodanwyddau?

Answer 19

> Defnyddio tir
Defnyddio adnoddau
Niwtraliaeth carbon - gellir dadlau nad yw’r tanwyddau yn garbon niwtral ganj fod angen tyfu a cludo’r tanwyddau

Question 20

Pa fath o adwaith ydy dadhydradiad alcoholau?

Answer 20

Fath o adwaith dileu (tynnu’r moleciwl dwr i ffwrdd).

Question 21

Beth ydy dadhydradu alcoholau yn wneud?

Answer 21

Ffurfio alcen
e.e CH3CH2OH —> H2O + CH2=CH2

Question 22

Sut gallwn gynnal yr adwaith hwn yn y labordy?

Answer 22

Trwy basio anwedd ethanol dros alwminiwm ocsid a’i wresogi.

Question 23

Beth yw dull arall o gynnal yr adwaith?

Answer 23

Gwresogi’r alcohol gydag asid sylffwrig crynodedig mewn gormodedd ar tua 170 celsiws.

Question 24

Sut ydym yn brofi am alcohol cynradd ac eilradd?

Answer 24

Potasiwm deucromad (VI) mewn asid, troi o oren i wyrdd.

Question 25

Beth yw'r camau ocsidiad gyda alcohol cynradd?

Answer 25

Cael ei ocsidio i aldehyd gyntaf ac wedyn i asid carbocsilig.

Question 26

Ffurfio aldehyd - beth ydy'r adwaith yn dechrau gyda, adweithyddion, hafaliad ac amodau?

Answer 26

Alcohol cynradd Potasiwm deucromad (VI) mewn asid R-CH2OH(h) ---> R-CHO(h) Gwresogi a distyllu'r aldehyd wrth iddo ffurfio.

Question 27

Pam oes gan aldehyd tymheredd berwi is a beth ydy arwyddocad hwn?

Answer 27

Aldehyd methu ffurfio bondiau hydrogen, sy'n arwain at dymheredd berwi is felly mae hwn yn distyllu cyn yr alcohol a'r asid carbocsilig.

Question 28

Ffurfio asid carbocsilig - beth ydy'r adwaith yn dechrau gyda, adweithyddion, hafaliad ac amodau?

Answer 28

Alcohol cynradd Potasiwm deucromad (VI) mewn asid R-CH2OH(h) ---> R-COOH(h) Gwresogi o dan adlifiad

Question 29

Beth ydym methu ffurfio o alcohol eilaidd?

Answer 29

Methu ffurfio asid carbocsilig.

Question 30

Ffurfio ceton - beth ydy'r adwaith yn dechrau gyda, adweithyddion, hafaliad ac amodau?

Answer 30

Alcohol eilaidd Potasiwm deucromad (VI) mewn asid R-CH(OH)-R'(h) ---> R-CO-R'(h) Gwresogi o dan adlifiad

Question 31

Pam dydy alcohol trydyddol methu cael ei droi mewn i asid carbocsilig?

Answer 31

Dim yn ocsidio.

Question 32

Pam ydy asidau carbocsilig yn asidau gwan?

Answer 32

Gan ei fod yn daduno'n rhannol, maent yn rhyddhau ionau H+ wrth gael eu hychwanegu at dwr.

Question 33

Beth yw'r adwaith asid carbocsilig gyda basau?

Answer 33

Asid + Bas ---> Halwyn + Dwr e.e NaOH + CH3COOH ---> CH3COONa + H2O

Question 34

Beth yw'r adwaith asid carbocsilig gyda carbonadau?

Answer 34

Asid + Carbonad ---> Halwyn + Carbon Deuocsid + Dwr e.e Na2CO3 + HCOOH ---> HCOONa + CO2 + H2O

Question 35

Beth sy'n digwydd wrth i'r carbon deuocsid cael ei rhyddhau?

Answer 35

Mae eferwad i'w weld - gellir profi'r nwy yma gyda dwr calch.

Question 36

Sut ydym yn ffurfio esterau?

Answer 36

Alcoholau yn adweithio ag asidau carbocsilig ym mhresenoldeb ychydig o asid sylffwrig crynodedig gan ffurfio esterau.

Question 37

Beth yw ester?

Answer 37

Cyfansoddyn organig sy'n cynnwys y grwp gweithredol C=O C-R C-OR'

Question 38

Beth yw 2 priodwedd ester?

Answer 38

Anhydawdd mewn dwr ond hydawdd mewn hydoddyddion organig. Arogl melys, nodweddiadol.

Question 39

Beth yw'r adwaith Esteriad? Pa fath o adwaith sy'n digwydd.

Answer 39

Adwaith rhwng alcoholau ag asidau carbocsilig. Alcohol + Asid = Ester + Dwr Adwaith yn cildroadwy.

Question 40

Beth ydy'r adwaith cildroadwy yn olygu yn yr achos hon?

Answer 40

Bydd cymysgedd o'r 4 sylwedd pan fydd yr adwaith yn cyrraedd ecwilibriwm. Rhaid dewis yr amodau optimwm i gael y swm gorau o gynnyrch.

Question 41

Ffurfio ester - dechrau gyda, adweithyddion, math o adwaith ac amodau?

Answer 41

Alcohol Asid carbocsilig Cyddwysiad Asid sylffwrig crynodedig/ gwresogi dan adlifiad

Question 42

Beth ydy'r asid sylffwrig yn wneud?

Answer 42

Catalydd ac yn amsugno dwr o'r cymysgedd (dadhydradydd) sy'n gwthio'r ecwilibriwm i'r dde i greu fwy o gynnyrch.

Question 43

Pam ydy distylliad yn dull addas i puro esterau?

Answer 43

Gan fod dim bondiau O-H yn yr ester, sy'n arwain at dymheredd berwi is ar gyfer yr ester.