Choroby podwzgórza i przysadki mózgowej

Question 1

Objawy moczówki prostej

Answer 1

Poliuria >4l/24h
Polidypsja
Rozcieńczony mocz <1.005 (astenuria)
Sikanie w nocy

Question 2

Rodzaje moczówki prostej

Answer 2

Ośrodkowa, Centralna- niedobór ADH
Nerkopochodna- nadmiar ADH

Question 3

Moczówka prosta ośrodkowa przyczyny

Answer 3

1) objawowa- uszkodzenie neuronów jąder nadwzrokowych podwzgórza/lejka przysadki/płata tylnego przysadki przez guzy podwzgórza czaszkogardlaki, makrogruczolaki przysadki, stany zapalne, urazy
2) samoistna- defekt genetyczny lub reakcja immunologiczna

Question 4

Moczówka prosta nerkopochodna przyczyny

Answer 4

*przewlekła choroba nerek zakłócająca czynność cewek zbiorczych
lub rdzenia nerki (np. przewlekle odmiedniczkowe zapalenie nerek)
* hipokaliemia
*defekt genetyczny receptorów wazopresynowych (M)
* głodzenie białkowe
* hiperkalcemia

• niedokrwistość sierpowatokrwinkowa
• zespól Sjorgena
• leki, np. sole litu, związki fluoru
• wrodzona wada nerek
• rodzinna (np. mutacja genu akwaporyny)

Question 5

Przyczyny SIADH (zespół Schwartza-Barttera

Answer 5

uszkodzenia podwzgórza
zakażenia OUN
obecność guza ektopowego syntezującego ADH (drobnokomórkowy rak oskrzela)

Question 6

Objawy SIADH

Answer 6

*Zagęszczony mocz
*Nadmiar ADH prowadzi do przewlekłej hiponatremii powodującej hipoosmolalność płynów pozakomórkowych. Początkowo związana
z nadmiernym poborem wody i wzrostem objętości wewnątrz-
i zewnątrzkomórkowej, a następnie z adaptacyjną
hiperfiltracją kłębuszkową z natriurezą. Gdy proces ten postępuje gwałtownie, istnieje wysokie ryzyko zagrażającego życiu obrzęku mózgu.

Question 7

Przyczyny hiperprolaktynemii

Answer 7

1. Ciąża
2. Niewydolność nerek i wątroby-> nieprawidłowe wydalanie
3. Niedoczynność tarczycy (nadmierne wydzielanie TRH-> pobudzenie wydzielania PRL)
4. Makroprolaktynemia
5. Rzekomy guz okolicy podwzgórzowo- przysadkowej-> zaburzenie łączności podwzgórze-przysadka (zahamowany napływ dopaminy do przysadki)
6. Leki np. neuroleptyki, przeciwdepresyjne, klonidyna, metoklopramid-> hamowanie dopaminy
7. Idiopatyczna
8. Prolactinoma

Question 8

Objawy podwyższonej PRL

Answer 8

 U kobiet: -zaburzenia miesiączkowania -niewydolność ciałka żółtego -niepłodność - mlekotok -zmniejszone libido -hipogonadyzm
 U mężczyzn: -zmniejszone libido -zaburzenia wzwodu - niepłodność -ginekomastia -hipogonadyzm
 Efekt masy u obu płci

Question 9

Dlaczego hipogonadyzm w hiperprolaktynemii

Answer 9

Prolaktyna upośledza wydzielanie GnRH a przez to wydzielenie LH FSH

Question 10

Działanie GH pobudza wydzielanie

Answer 10

IGF-1, który pobudza syntezę białek, mięśni szkieletowych i chondrocytów

Question 11

Przyczyny nadmiernego wydzielania GH

Answer 11

Najczęściej kwasochłonny gruczolak przysadki

Question 12

Objawy akromegalii

Answer 12

PRZEROST żuchwy, dłoni i stóp, pogrubienie skóry z nadmiernym łojotokiem, przerost języka i pogrubieni rysów twarzy.
powiększenie narządów wewnętrznych
nadciśnienie tętnicze, niewydolność serca, arytmia
bezdech senny, chrapanie
nadczynność tarczycy
BÓLE GŁOWY, zaburzenia widzenia
DUŻA POTLIWOŚĆ
STĘŻENIE IGF-1 POWYŻEJ NORMY

Question 13

Pochodzenie guzów podwzgórza

Answer 13

przetrwałe fragmenty kieszonki Rathkego
torbiele szczeliny Rathkego
torbiele naskórkowe iskórzaste
1. czaszkogardlaki
2. nowotwory pierwotnych komórek rozrodczych (germinalne)
3. oponiaki, glejaki, rdzeniaki (rzadko)

Question 14

Objawy guzów podwzgórza

Answer 14

1) wtórna niedoczynność przysadki z niedczynnością gruczołów obwodowych
2) umiarkowana hiperprolaktynemia
3) moczówka prosta
4) ograniczenie pola widzenia i ostrości wzroku
5) bóle głowy

Question 15

Czaszkogardlaki

Answer 15

powolny wzrost
brak czynności hormonalnej

Question 16

Uszkodzenia podwzgórza

Answer 16

1) Urazy głowy
2) Jatrogenne
3) Zapalenia
4) Zaburzenia dziedziczne
5) Zaburzenia naczyniowe

Question 17

Zespół Sheehana przyczyny

Answer 17

okołoporodowy wstrząs krwotoczny powodujący udar niedokrwienny przysadki

Question 18

Zespół Sheehana objawy

Answer 18

brak laktacji (nagły spadek prolaktyny)
brak powrotu miesiączki po porodzie
później wielohormonalna niedoczynność przysadki, rozwija się stopniowo w ciągu kilku miesięcy

Question 19

Zespół pustego siodła przyczyny

Answer 19

Wnikanie opony pajęczej z płynem w obręb siodła tureckiego przy nieszczelnej przeponie siodła i zwiększonym ciśnieniu śródczaszkowym.
Pierwotne:
1) wrodzona przepuklina przepony siodła
2) brak tej przepony
Wtórne:
1) Zabiegi
2) Radioterapia
3) Udar
4) Regresja guza przysadki po farmakoterapii
5) Okołoskrzyżowaniowe zapalenie pajęczynówki

Question 20

Zespół pustego siodła objawy

Answer 20

umiarkowana hiperprolaktynemia przez ucisk lejka
niedoczynność przysadki
ból głowy
ubytki widzenia
tarcza zastoinowa w dnie oka

Question 21

Zespół Glińskiego- Simmondsa przyczyny

Answer 21

przewlekła niewydolność przedniego płata przysadki spowodowana postępującym niszczeniem struktur przedniego płata przysadki przez proces nowotworowy (np. guz okolicy siodła tureckiego), proces zapalny, jatrogennie, naczyniopochodne

Question 22

Zespół Glińskiego- Simmondsa objawy

Answer 22

Niedobór Objawy
[GH - niedobór wzrostu (u dzieci)
- zaburzenia składu ciała: zmniejszenie masy mięśniowej,
przyrost tkanki tłuszczowej (głównie trzewnej)
- zmniejszenie gęstości mineralnej kości
- hipoglikemia, hiperlipidemia
I ACTH - niedociśnienie ortostatyczne, zasłabnięcia
- nudności i wymioty, jadłowstręt, chudnięcie
- podwyższona temperatura ciała
- zmniejszona pigmentacja skóry
- tendencja do hipoglikemii (zwłaszcza gdy współistnieje
niedobór GH)
TSH - nietolerancja zimna
- sucha skóra, wypadanie włosów
- spowolnienie psychofizyczne
- zaparcie, bradykardia, chrypka
- niedokrwistość, hiperlipidemia
LH i FSH - brak miesiączki, zaburzenia wzwodu, osłabienie libido
- zanik lub brak trzeciorzędowych cech płciowych (owłosienia l
płciowego)
PRL - brak laktacji po porodzie

Question 23

Objawy gigantyzmu

Answer 23

Długie kończyny w stosunku do wzrostu reszty ciała

Question 24

Co oznaczamy w przypuszczeniu guza wydzielającego dany hormon przysadki

Answer 24

FSH/LH: FSH LH, estradiol, testosteron
ACTH: kortyzol
TSH: TSH fT4
PRL: PRL
GH: IGF-1 GH

Question 25

Efekt masy

Answer 25

wodogłowie
zaburzenia temperatury, odżywiania, snu
bóle głowy