Chromatografia Flashcards

(122 cards)

1
Q

Co to jest chromatografia?

A

technika, w której składniki mieszaniny są rozdzielane na podstawie różnic szybkości z jakimi są przenoszone w gazowej lub ciekłej fazie ruchomej przez fazę stacjonarną

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Co to jest faza ruchoma?

A

przemieszcza się nad lub przez fazę stacjonarną wraz z mieszaniną analitów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Co to jest faza stacjonarna?

A

jest unieruchomiona na kolumnie lub na płaskiej powierzchni

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Co to jest elucja?

A

proces, w którym substancje rozpuszczone przemieszczają się przez fazę stacjonarną wraz z fazą ruchomą

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Co to jest eluat?

A

faza ruchoma, która opuszcza kolumnę

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Co to jest eluent?

A

rozpuszczalnik używany do przenoszenia składników mieszaniny przez fazę stacjonarną

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Jaki jest podział metod chromatograficznych?

A

chromatografia kolumnowa i planarna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Wymień techniki chromatografii kolumnowej

A

gazowa, cieczowa, nadkrytyczna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Wymień techniki chromatografii planarnej

A

bibułowa, cienkowarstwowa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Wymień rodzaje chromatografii gazowej (GC)

A

podziałowa, adsorpcyjna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Wymień rodzaje chromatografii cieczowej (LC)

A

podziałowa, adsorpcyjna, jonowymienna, wykluczenia, powinowactwa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Co to jest całkowity czas retencji? (tR)

A

czas pomiędzy wprowadzeniem próbki do kolumny a pojawieniem się sygnału detektora
tR = tS + tM

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Co to jest czas martwy retencji? (tM)

A

czas retencji substancji niezatrzymywanej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Co to jest zredukowany czas retencji? (tS)

A

czas retencji substancji zatrzymywanej przez kolumnę

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Co to jest współczynnik retencji k?

A

Czas jaki substancja rozpuszczona spędza w fazie stacjonarnej w stosunku do czasu jej przebywania w fazie ruchomej
k = tR-tM/tM = tR’/tM

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Co to jest współczynnik rozdzielenia?

A

Stosunek stałej podziału substancji B mocniej zatrzymywanej na kolumnie do stałej podziału substancji A słabiej zatrzymywanej na kolumnie
alfa = kB/kA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Opisz optymalizację procesu rozdzielania

A

dobór odpowiedniej fazy ruchomej, dobór fazy stacjonarnej, zmiana temperatury kolumny, zastosowanie modyfikacji chemicznej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Faza ruchoma w chromatografii gazowej podziałowej

A

gaz

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Faza stacjonarna w chromatografii gazowej podziałowej

A

ciecz umieszczona na powierzchni obojętnego ciała stałego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Faza ruchoma w chromatografii gazowej adsorpcyjnej

A

gaz

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Faza stacjonarna w chromatografii gazowej adsorpcyjnej

A

ciało stałe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Jakie substancje ulegają rozdzieleniu w chromatografii gazowej?

A

składniki lotnej mieszaniny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

W jaki sposób zachodzi elucja w chromatografii gazowej?

A

pod wpływem przepływu obojętnej gazowej fazy ruchomej, która nie reaguje z cząsteczkami analitu, jedynie przenosi je przez kolumnę

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Czym skutkuje zbyt wolne wstrzyknięcie lub zbyt duża próbka w chromatografii gazowej?

A

poszerzenie pasma, gorsze rozdzielenie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Jakie kolumny stosuje się w chromatografii gazowej?
pakowane i otwarte (kapilarne)
26
Z jakiego materiału są wykonane kolumny pakowane?
szkło lub metal
27
Jakiej długości są kolumny pakowane?
2-3 m
28
Jakiej średnicy są kolumny pakowane?
2-4 mm
29
Czym są wypełniane kolumny pakowane?
jednolitym, stałym, rozdrobnionym nośnikiem
30
Czym są pokryte kolumny pakowane?
cienką warstwą ciekłej fazy stacjonarnej
31
Jakie są rodzaje kolumn pakowanych?
analityczne i makropakowane
32
Z jakiego materiału wykonane są kolumny otwarte?
kwarc, wzmocnione przez zewnętrzne pokrycie poliamidowe (elastyczność kolumn)
33
Jakiej długości są kolumny otwarte?
10-100 m
34
Jakiej średnicy są kolumny otwarte?
0,1-0,75 mm
35
Czym pokryta jest wewnętrzna ściana kapilary kolumn otwartych PLOT?
warstwą adsorbenta
36
Czym pokryta jest wewnętrzna ściana kapilary kolumn otwartych WCOT?
fazą ciekłą
37
Czym pokryta jest wewnętrzna ściana kapilary kolumn otwartych SCOT?
warstwą materiału nośnego nasyconego ciekłą fazą stacjonarną
38
Podział ciekłych faz stacjonarnych GC pod względem polarności
polarne i niepolarne
39
Wymień polarne fazy stacjonarne
CN, CO, OH, poliestrowe
40
Wymień niepolarne fazy stacjonarne
węglowodorowe dialkilowane siloksany
41
Wymień średniopolarne fazy stacjonarne
etery, ketony, aldehydy
42
Wymień detektory GC
płomieniowo-jonizacyjny (FID), cieplno-przewodnościowy (termokonduktometryczny) (TCD), wychwytu elektronów (ECD), spektrometr mas (MS), termojonizacyjny (NPD), przewodnictwa elektrycznego, fotojonizacyjny (PID)
43
Jakie próbki analizuje detektor płomieniowo-jonizacyjny?
węglowodory
44
Wymień uniwersalne detektory
termokonduktometryczny, spektrometr mas
45
Jakie próbki analizuje detektor wychwytu elektronów?
związki halogenoorganiczne
46
Jakie próbki analizuje detektor termojonizacyjny?
związki azotowe i fosforowe
47
Jakie próbki analizuje detektor przewodnictwa elektrolitycznego?
związki zaw. fluorowce, siarkę lub azot
48
Jakie próbki analizuje detektor fotojonizacyjny?
związki jonizowane przez promieniowanie UV
49
Podaj zastosowanie GC w analizie jakościowej
ocena czystości związków organicznych, informacje o obecności lub braku szukanego związku w mieszaninie
50
Podaj zastosowanie GC w analizie ilościowej
porównanie wysokości pików lub powierzchni pod pikiem analitu z odpowiednimi wartościami dla wzorca -> metoda wzorca wewn. lub zewn.
51
Wymień rodzaje HPLC
podziałowa, adsorpcyjna, jonowymienna, wykluczeniowa, powinowactwa, chiralna
52
Warunki przeprowadzenia HPLC
ciecz znajduje się pod ciśnieniem od kilku do kilkunastu MPa -> odpowiednia prędkość przepływu
53
Faza ruchoma w HPLC
ciecz
54
Faza stacjonarna w HPLC
bardzo rozdrobniona
55
Jakie rozpuszczalniki stosuje się w fazie ruchomej HPLC?
o wysokiej czystości, przed ich zastosowaniem usuwa się gaz
56
Jakie są sposoby prowadzenia reakcji w HPLC?
elucja izokratyczna i gradientowa
57
Na czym polega elucja izokratyczna?
wymywanie poj. rozpuszczalnikiem lub mieszaniną o stałym składzie
58
Na czym polega elucja gradientowa?
wymywanie 2 lub większą ilością rozpuszczalników o różnej polarności, skład fazy ruchomej zmienia się w sposób ciągły lub skokowo
59
Jakie pompy są najczęściej stosowane w HPLC?
tłokowe o ruchu posuwisto-zwrotnym
60
Jakie są charakterystyczne właściwości pomp tłokowych o ruchu posuwisto-zwrotnym?
wysokie ciśnienie wyjściowe, stałoprzepływowe
61
Wada pomp tłokowych o ruchu posuwisto-zwrotnym
ruch pompujący powoduje powstanie pulsacji, które muszą być tłumione
62
Gdzie umieszczone są prekolumny w HPLC?
przed kolumną wyjściową
63
Jak wygląda wypełnienie prekolumny w HPLC?
jest podobne do wypełnienia stosowanej kolumny
64
Z czego wykonane są rurki kolumn w HPLC?
ze stali nierdzewnej
65
Jakiej długości są kolumny w HPLC?
10-30 cm
66
Jakiej długości są mikrokolumny w HPLC?
3-7,5 cm
67
Jakiej średnicy są mikrokolumny w HPLC?
1-4,6 mm
68
Jakiej średnicy są kolumny w HPLC?
2-5 mm
69
Jakiej wielkości są ziarna wypełnienia kolumn HPLC?
3-10 um
70
Jakiej wielkości są ziarna wypełnienia mikrokolumn HPLC?
3-5 um
71
Wypełnienie kolumn w HPLC
żel krzemionkowy
72
Jakiego typu detektory stosuje się w HPLC?
spektroskopowe, elektrochemiczne, rozproszenia światła
73
Jakie detektory należą do detektorów spektroskopowych?
spektrofotometryczne, spektrofluorymetryczne, spektroskopii atomowej
74
Jakie detektory należą do detektorów elektrochemicznych?
amperometryczne, woltamperometryczne, kulometryczne, potencjometryczne
75
Jakie detektory są najczęściej używane w HPLC?
spektrofotometryczne
76
Jaki proces wykorzystuje się w detektorach spektrofotometrycznych?
absorpcję promieniowania w nadfiolecie i/lub zakresie widzialnym
77
Podział detektorów spektrofotometrycznych
pracujące przy 1 długości fali, 245 nm, pracujące w całym zakresie UV lub Vis, detektory matrycowe
78
Jakie lampy wykorzystują detektory pracujące przy 1 długości fali?
rtęciowe
79
Jakie lampy wykorzystują detektory pracujące w całym zakresie UV lub Vis?
deuterowe lub wolframowe
80
Jakie lampy wykorzystują detektory matrycowe?
Diodearray - umożliwiają obserwację całego widma analitów eluowanych z kolumny
81
Faza stacjonarna HPLC podziałowej
druga ciecz niemieszająca się z ciekłą fazą ruchomą
82
Podział faz stacjonarnych w HPLC podziałowej
utrzymywana na nośniku w wyniku adsorpcji fiz, chemicznie związana z powierzchnią wypełnienia
83
Na czym polega układ faz normalnych?
Faza stacjonarna jest polarna, faza ruchoma niepolarna
84
Fazy stacjonarne w układzie faz normalnych
żel krzemionkowy, ugrupowania cyjanopropylowe, propyloaminowe
85
Fazy ruchome w układzie faz normalnych
heksan, izooktan, chloroform, chlorek metylu
86
Który składnik jest wymywany jako pierwszy w układzie faz normalnych?
najmniej polarny
87
Na czym polega układ faz odwróconych?
faza stacjonarna jest niepolarna, faza ruchoma polarna
88
Fazy stacjonarne w układzie faz odwróconych
ugrupowania metylowe, oktylowe, oktadecylowe, fenylowe
89
Fazy ruchome w układzie faz odwróconych
woda w mieszaninie z acetonitrylem, metanolem lub tetrahydrofuranem
90
Który składnik jest wymywany jako pierwszy w układzie faz odwróconych?
najbardziej polarny
91
Do jakiego typu układu faz należy chromatografia z utworzeniem par jonowych?
odwrócony układ faz
92
Jakie związki można rozdzielić za pomocą chromatografii z utworzeniem par jonowych?
łatwo dysocjujące
93
Na czym polega chromatografia z utworzeniem par jonowych?
dodaniu do fazy ruchomej soli organicznej, zdolną utworzyć z analitem parę jonową, utworzone pary jonowe ulegają podziałowi między fazę stacjonarną i ruchomą
94
Na czym polega HPLC adsorpcyjna?
anality są adsorbowane na powierzchni stałego, polarnego wypełnienia
95
Jakie fazy stacjonarne stosuje się w adsorpcyjnej HPLC?
żel krzemionkowy lub tlenek glinu
96
Jakie fazy ruchomej stosuje się w adsorpcyjnej HPLC?
rozpuszczalnik organiczny lub mieszanina rozpuszczalników organicznych
97
Jaka wielkość wpływa na podział analitów w adsorpcyjnej HPLC?
skład fazy ruchomej
98
Jak polarność wpływa na czas retencji oznaczanych substancji?
ze wzrostem polarności wydłuża się czas retencji
99
Jakie związki są rozdzielane w adsorpcyjnej HPLC?
niepolarne, nierozpuszczalne w wodzie związki o małej masie cząsteczkowej i mieszaniny związków izomerycznych
100
Jakie związki są rozdzielane w chromatografii jonowymiennej?
naładowane anality
101
Jaką fazę stacjonarną stosuje się w chromatografii jonowymiennej?
jonity - wielkocząsteczkowe polimery, na 1 cząsteczkę przypada dużo grup funkcyjnych
102
Podaj przykłady kationitów
grupy sulfonowe, karboksylowe
103
Podaj przykłady anionitów
4-rzędowe grupy amoniowe, 2 i 3-rzędowe grupy aminowe
104
Najczęściej stosowane detektory w chromatografii jonowymiennej
konduktometryczne
105
Do jakich oznaczeń wykorzystuje się chromatografię jonowymienną?
środowiskowych
106
Na czym opiera się chromatografia wykluczeniowa?
na różnicy w wielkości cząstek mieszaniny
107
Co stanowi wypełnienie w chromatografii wykluczeniowej?
małe ziarna krzemionki lub polimerów zawierające pory o jednakowej wielkości
108
Cechy charakterystyczne chromatografii wykluczeniowej
nie dochodzi do oddziaływań fizycznych ani chemicznych pomiędzy analitem a fazą stacjonarną
109
Do rozdzielania jakich związków wykorzystuje się chromatografię powinowactwa?
biocząsteczek (podczas prac preparatywych)
110
Co wykorzystywane jest jako faza stacjonarna w chromatografii powinowactwa?
ciało stałe (np. agaroza) wraz z ligandem powinowactwa (przeciwciała, inhibitory enzymów)
111
Czym zajmują się ligandy powinowactwa?
odwracalnie i selektywnie wiążą cząsteczki analitu, które następnie ulegają wymyciu przez zmianę warunków fazy ruchomej (np. zmiana pH)
112
Funkcje fazy ruchomej chromatografii powinowactwa
wzmocnienie wiązań analitu z ligandem, osłabienie lub całkowite wyeliminowanie oddziaływań analit-ligand, by analit mógł ulec wymyciu
113
Do rozdziału jakich związków służy chromatografia chiralna?
enancjomerów
114
Gdzie zatrzymywany jest czynnik chiralny fazy stacjonarnej?
na powierzchni nośnika
115
Jakie cechy posiada chromatografia nadkrytyczna?
chrom. gazowej i cieczowej
116
Faza ruchoma w chromatografii nadkrytycznej
fluid - gaz w stanie nadkrytycznym - CO2 - N2O - Xe
117
Do rozdziałów jakich substancji wykorzystuje się chromatografię nadkrytyczną?
trudno rozpuszczalnych - węglowodory poliaromatyczne - związki termolabilne - związki nieoznaczalne za pomocą HPLC lub GC
118
Opisz aparaturę do chromatografii nadkrytycznej
pompa, zawór, kolumna (pakowana lub kapilarna), regulator ciśnienia, detektor (płomieniowo-jonizacyjny)
119
Do rozdziału jakich substancji służy elektroforeza kapilarna?
niewielkich cząsteczek
120
Zastosowanie elektroforezy kapilarnej
analiza DNA, rozdział anionów i kationów soli org. i nieorg., rozdział peptydów
121
W jakiej kapilarze prowadzi się elektroforezę kapilarną?
w cienkiej i długiej kapilarze kwarcowej
122
Czym wypełniona jest kapilara do elektroforezy?
buforem rozdzielającym