Brainscape's Knowledge GenomeTM


Top Flashcards (Certified)
All Flashcards

Farmakologija > Citostatici i Otrovi > Flashcards

Citostatici i Otrovi Flashcards

(45 cards)

Start Studying
1
Q

Kako djeluju CITOSTATICI?

A
  1. Na ćelije koje se intenzivno dijele

2. Nezavisno od faze ćelijskog ciklusa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Nastajanje rezistencije na Citostatike

A
  1. Farmakološka skloništa
  2. Ćelije u različitim fazama diobe

Povećanjem doze samo se povećava broj ND!

PRIMJENA VIŠE CITOSTATIKA ODJEDNOM.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

REZISTENCIJA NA CITOSTATIKE

A
  1. PRIMARNA - ni prva TH ne djeluje
  2. STEČENA - Efluks pumpa, promjena afiniteta za lijek, inaktivacija Citostatika, smanjena aktivnost enzima i kumulacija lijeka u Ca-ćeliji
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

ND CITOSTATIKA

A
  1. Blaga i umjerena mučnina i povraćanje - TH Metoklopramid
  2. Teška mučnina i povraćanje - TH Ondansetron
  3. Supresija koštane srži
  4. Teratogenost
  5. Stomatitis
  6. Lokalno oštećenje tkiva
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

OPŠTA ND CITOSTATIKA

A

AKUTNA - Muka i povraćanje, febrilnost, alergija, hemoliza, nefropatija
ODLOŽENA - Hematopoezna toksičnost, promjene GIT-a, alopecija
KASNA - Imunosupresija, Teratogenost, Mutagenost, Kancerogenost, Sterilitet

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

SPECIFIČNA ND CITOSTATIKA

A
  1. Kardiotoksičnost, Hepatotoksičnost, Neurotoksičnost
  2. Plućna fibroza - BLEOMICIN
  3. Ototoksičnost i Nefrotoksičnost - CISPLATIN
  4. Maskulinizacija i feminizacija
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

PODJELA CITOSTATIKA

A
  1. ALKILIRAJUĆI AGENSI
  2. ANTIMETABOLITI
  3. HORMONI
  4. CITOTOKSIČNI AB
  5. BILJNI ALKALOIDI I GLIKOZIDI
  6. RADIOAKTIVNI IZOTOPI
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

ALKILIRAJUĆI AGENSI

A

CIKLOFOSFAMID
HLORAMBUCIL, BUSULFAN
KARMUSTIN, LOMUSTIN
PROKARBAZIN, CISPLATIN

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

MD ALKILIRAJUĆIH AGENASA

A

Svoje alkilne grupe prenose na važne sastojke ćelije, oštećuju DNK, fragmentacija hromozoma
Djeluju nezavisno od faze ćelijskog ciklusa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Farnakološka i ND alkilirajućih agenasa

A 
CITOLITIČKO I MUTAGENO DJELOVANJE
-Tumorska ćelija
-Koštana srž - pancitopenija
-Sluznica GIT - nauzeja, povraćanje, krvarenje
-Folikuli dlaka - alopecija
-Gonade - sterilitet
IMUNOSUPRESIVNO - OPASNOST OD INFEKCIJE
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

CIKLOFOSFAMID

A

Nespecifično djelovanje, parenteralno i per os primjena, ne prolazi HEB
IND: Ca pluća, dojke, ovarijuma i cerviksa, Seminom, Leukemija

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

NEORGANSKI KOMPLEKSI PLATINE

A

MD: kao alkilirajući agensi, ubijaju u svim fazama rasta

CISPLATIN - Ca pluća, jednjaka i želuca, glave i vrata, testisa, ovarijuma i mokraćne bešike
ND: Najjači emetogeni potencijal od svih Citostatika + nefro i ototox
CARBOPLATIN

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

ANTIMETABOLITI

A

Analozi folne kiseline - METOTREKSAT
Analozi purina - MERKAPTOPURIN
Analozi pirimidina - FLUOROURACIL, CITARABIN

SPECIFIČNO DJELOVANJE NA ĆELIJSKI CIKLUS

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

METOTREKSAT

A

Inhibira Dihidrofolat-reduktazu, sprječava stvaranje folinske kiseline za sintezu purina
IND: Ca dojke, jajnika i bešike, glave i vrata, teški oblici psorijaze, reumatoidni artritis, leukemije kod djece
ND: stomatitis, enteritis, depresija koštane srži, alopecija
OPREZ: Teška ND se antagonizuju Folinskom kiselinom (Leukovorin)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

5-FLUOROURACIL

A

Inhibiše sintezu DNK i RNK

IND: Metastaze Ca dojke i GIT-a, Ca jajnika i cerviksa, mokraćne bešike i prostate, Ca pankreasa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

HORMONI I ANTIHORMONI

A

ANDROGENI - Ca dojke
ANTIANDROGENI (FLUTAMID) - Ca prostate
ESTROGENI - Ca prostate
ANTIESTROGENI (TAMOKSIFEN) - Ca dojke
GESTAGENI - Ca endometrijuma, dojke i prostate
GLIKOKORTIKOIDI - hematološki maligniteti
AGONISTI GnRH (GOSERELIN, LEUPROLID) - metastatski Ca prostate

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

CITOTOKSIČNI AB

A

DOKSORUBICIN, DAUNORUBICIN
DAKTINOMICIN, BLEOMICIN, MITOMICIN

MD: sprečavaju transkripciju, stvaraju slobodne radikale
NESPECIFIČNO DJELOVANJE

ND: Depresija koštane srži, alopecija
KARDIOTOKSIČNOST - TAHIKARDIJA - IREVERZIBILNA INSUF. MIOKARDA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

BILJNI ALKALOIDI I GLIKOZIDI

A
  1. VINKA ALKALOIDI - VINBLASTIN, VINKRISTIN
  2. PODOFILOTOKSINI
  3. KAMPOTECINI
  4. TAKSANI - PAKLITAKSEL, DOCETAKSEL

SPECIFIČNO DJELOVANJE NA MITOZU

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

FAKTORI KOJI UČESTVUJU U RAZVOJU TOKSIKOLOŠKOG DEJSTVA

Study These Flashcards
A
  1. OTROV - vrsta i doza
  2. FAZA EKSPOZICIJE - osobine otrova, ulazni putevi
  3. TOKSIKOKINETIČKA FAZA - ADME
  4. TOKSIKODINAMSKA FAZA - interakcija otrov-receptor
20
Q

FIZIČKI PREGLED KOD DIJAGNOZE TROVANJA

Study These Flashcards
A
  1. KARAKTERISTIČNA SIMPTOMATOLOGIJA
  2. IDENTIFIKACIJA: oblik i miris, ostatak kutije, neutrošeni lijek…
  3. NA BOLESNIKU: Miris izdaha i odjeće, boja kože i sluznica, vitalne funkcije, svijest
21
Q

PREGLED PACIJENTA KOD TROVANJA

Study These Flashcards
A
  1. Procijeniti potrebu za CPR, procjena stanja KVS i CNS
  2. Znakovi infekcije, povrede ili metab. poremećaja
  3. Definitivno zbrinjavanje uz čestu provjeru stanja
22
Q

LAB. IDENTIFIKACIJA OTROVA

Study These Flashcards
A
  1. Kvantitativno i Kvalitativno identifikovanje otrova
  2. Uzorci želudačnog sadržaja, mokraće i krvi
  3. Uzorci pakovanja otrova
23
Q

LIJEČENJE TROVANJA

Study These Flashcards
A
  1. Održavati VITALNE FUNKCIJE
  2. Održavati konc. otrova u kritičnim tkivima što je moguće nižom
  3. Antagonizovanje farmakoloških i toksikoloških efekata otrova
  • Otrovi za koje postoji specifičan ANTIDOT
  • Otrovi za koje nema antidota - SIMPTOMATSKA TH
24
Q

SIMPTOMATSKA TH

Study These Flashcards
A
  1. Vještačko disanje
  2. Borba protiv šoka
  3. Popravljanje ABS-a
  4. Antikonvulzivi
  5. Borba protiv bolova
  6. Borba protiv infekcije
  7. Održavanje diureze
  8. Adekvatna ishrana
25
ODSTRANJIVANJE OTROVA
1. Prekid daljeg ulaska otrova 2. Ispiranje želuca 3. Izazivanje povraćanja 4. Primjena laksansa 5. Uklanjanje otrova sa vidljivih sluznica i kože 6. Forsirana diureza 7. Hemodijaliza 8. Zamjena krvi
26
PREKID DALJEG ULASKA OTROVA U ORGANIZAM
INHALACIONO - Otrovanog izvući iz kontaminirane zone i reanimirati po potrebi PREKO KOŽE - Skinuti kontam. odjeću, kožu oprati hladnom vodom i sapunom, oči vodom u mlazu PERORALNO - Izazvati povraćanje i čišćenje crijeva, medicinski ugalj
27
ISPIRANJE ŽELUCA
1. Ukoliko je od trovanja prošlo manje od 1 sat 2. Topla voda, sonda, izvlači se sadržaj 3. Ponoviti 10-12 puta
28
PRIMJENA LAKSANSA
SAMO NE U TROVANJIMA KAUSTIČNIM OTROVIMA. Kad je prošlo duže od 2 sata
29
IZAZIVANJE POVRAĆANJA
Kod svjesnog pacijenta 300ml mlake vode per os, draženje uvule i povraćanje Ponavljati do bistrog sadržaja bez mirisa, Aktivni ugalj 30g u čaši vode
30
KI za izazivanje povraćanja
1. Stanja bez svijesti 2. Djeca mlađa od 4 godine 3. Retardirane osobe 4. Trovanje korozivnim otrovima 5. Trovanje destilatima nafte ŽELUDAC ISPIRATI SONDOM!!!
31
SMANJENJE KONC. TOX. U KRVI I TKIVIMA
OPŠTE MJERE: Forsirana diureza, hiperventilacija, hiperbarična oksigenacija VJEŠTAČKE MJERE: Peritonealna dijaliza, hemodijaliza, hemoperfuzija, plazmafereza
32
PRIMJENA ANTIDOTA I ANTAGONISTA
ANTIDOT - Supstanca koja antagonizuje dejstva otrova VRSTE ANTIDOTA: Hemijski, fiziološki, specifični, nespecifični
33
PODJELA ANTIDOTA PREMA MEHANIZMU DJELOVANJA
1. Antidoti koji se vezuju za otrov - HELATI 2. Antidoti koji djeluju kompetitivno sa otrovom - Opijati (NALOKSON), Muskarin (ATROPIN), CO (O2) 3. Antidoti koji ubrzavaju eliminaciju - radijum, stroncijum (Ca soli), Bromidi (Hloridi) 4. Inaktivatori otrova - CN (Nitriti) 5. Antidoti koji blokiraju nastajanje još toksičnijih metabolita - Metanol i antifriz - (ETANOL) 6. Antidoti koji uspostavljaju otrovom oštećenu f-ju - Kardiotonici (K+), Metotreksat (Folinska kiselina)
34
SPECIFIČNI ANTIDOTI
``` ACETILCISTEIN - Paracetamol ETANOL - Metanol, antifriz ATROPIN - Trovanje gljivama i insekticidima DEFEROKSAMIN - Fe FLUMAZENIL - BDAZ PENICILAMIN, Ca-diNa-EDTA - teški metali O2 - CO NALOKSON - Morfin i opijati PRALIDOKSIM - Organofosfati ```
35
HELIRAJUĆI AGENSI
IDEALNO 1. Da je rastvorljiv u vodi i da se ne metaboliše 2. Da lako prodire do mjesta deponovanja metala 3. Da ima >> afinitet za atom metala nego endogeni ligand, a mali za Ca++ iz krvi 4. Da stvara helate koji se lako izlučuju i koji su manje tox
36
Najvažniji helirajući agensi
``` DIMERKAPROL - Hg, As, Au SUKCIMER - Hg, As, Pb, Cd Ca-diNa-EDTA - Pb, Cd, Zn, Cr, Cu, Mn, Ni PENICILAMIN - Hg, Pb, Cu, Fe DEFEROKSAMIN - Fe ```
37
TROVANJE ŽIVOM
AKUTNO - Siva boja sluznica, bol u želucu, dijareja i povraćanje DIMERKAPROL, Simpt. TH, hemodijaliza HRONIČNO - CNS depresija, nesanica, oštećenje bubrega, stomatitis, PENICILAMIN + DIMERKAPROL
38
TROVANJE OLOVOM
AKUTNO - muka, povraćanje bijelog sadržaja, crna stolica, oštećenje bubrega TH - ispiranje želuca, MgHSO4, Ca-diNa-EDTA, PENICILAMIN HRONIČNO - Nadražaj GIT-a, olovna kolika i paraliza, encefalopatija, anemija, oštećenje bubrega TH - Ca-diNa-EDTA + PENICILAMIN, Sukcimer i simpt. TH
39
TROVANJE ARSENOM
AKUTNO - Abd. bol, krvavi proliv, oligurija, žutica - ŠOK TH - DIMERKAPROL + PENICILAMIN + simpt. TH HRONIČNO - Neuritis, Nefritis, GIT, ciroza jetre, anemija, TH - DIIMERKAPROL + PENICILAMIN + SUKCIMER
40
ORGANOFOSFATNI INSEKTICIDI
PARATION, MALATION Uznemirenost, konfuzija, konvulzije, depresija disanja, salivacija, mioza, paraliza TH - ATROPIN + PRALIDOKSIM
41
ORGANOHLORNI I INSEKTICIDI BILJNOG PORIJEKLA
ORGANOHLORNI - glavobolja, konvulzije, povraćanje, paraliza TH - simptomatska BILJNOG PORIJEKLA 1. Piretrini - kratko dejstvo 2. Rotenon i Nikotin - Paraliza disanja
42
HERBICIDI
DERIVATI DINITROFENOLA - znojenje, dehidracija, tahikard, konvulzije, hipertenzija PARAKVAT - oštećenje jetre i bubrega, kao i pluća HLOR FENOKSI DERIVATI SIRĆETNE KIS.
43
TROVANJE CIJANIDIMA
BRZ RAZVOJ SIMPTOMA: Pojačano disanje, konvulzije, miris na gorke bademe, zastoj disanja Na-nitrit + Na-tiosulfat
44
TROVANJE CO
CO + Hgb = karboksi-Hgb - hipoksija, glavobolja, crvenilo, vrtoglavica, povraćanje, konvulzije, depresija disanja, koma, smrt TH - iznijeti zatrovanog na čist vazduh, vještačko disanje i O2
45
TROVANJE KAUSTICIMA I KOROZIVIMA
SIMPTOMI: Jak bol u GIT-u, opekotine, šok, Perforacije jednjaka i želuca - peritonitis i sepsa TH - Razblaživanje kiseline ili baze (voda, mlijeko) Kiselina: MgO, mlijeko, sapunica, bjelance u vodi Baza: voćni sok, razblaženo sirće Sve vrijeme borba protiv šoka i bola, kasnije kortikosteroidi u cilju sprečavanja fibroze

Farmakologija (4 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions