Część 2 Flashcards
(84 cards)
1
Q
PEA i tachykardia zatokowa?
A
Uciski i przytoczyć płyny, bo jest duże prawdopodobieństwo że odwracalną przyczyną ZK jest hipowolemia
2
Q
Najwęższy odcinek dróg oddechowych
A
Dorośli - szpara głośni
Dzieci - szpara podgłośniowa
3
Q
BLS u dzieci - osoba niezwiązana z medycyną
A
30:2! Tylko medycy 15:2
4
Q
Heimlich a uciski klp
A
Heimlicha nie można u niemowląt, ale jest też mniej skuteczny niż uciski klp (one generują wyższe ciśnienie)
5
Q
Oddechy ratunkowe u topielca
A
Jak najszybciej, można jeszcze w wodzie
6
Q
Na co uważać przy RKO topielca?
A
Nie naciskać żołądka!
7
Q
Topienie w wodzie słodkiej i słonej - różnica w postępowaniu
A
BRAK. Wszystko tak samo, nie ewakuuje się piany przy topieniu w wodzie słonej
8
Q
Następstwa tonięcia niepokonanego
A
Hemoliza, zaburzenia wodno-elektrolitowe, obrzęk płuc - do szpitala nawet jak przytomny
9
Q
Przegrzanie
A
temperatura głęboka nieznacznie podwyższona/norma
obrzęki z wazodylatacji
laboratoryjnie - bz
10
Q
Wyczerpanie cieplne
A
37-40*C temperatury głębokiej
bóle głowy, zawroty głowy, nudności, wymioty, tachykardia, hipotensja, potliwość, bóle mięśni, osłabienie
Laboratoryjnie: lekki wzrost Hct, dyselektrolitemia
11
Q
Kurcze cieplne
A
po przegrzaniu i odwodnieniu z powodu dyselektrolitemii
12
Q
Udar cieplny
A
temperatura głęboka >40*C, niewydolność narządowa różnego nasilenia (AST, ALT, crea, mocznik), zaburzenia świadomości, systemowa reakcja zapalna
13
Q
Śmiertelność udaru cieplnego
A
10-50%
14
Q
Cel szybkiego schładzania w udarze cieplnym
A
39*C
15
Q
Jak schładzać pacjenta z udarem cieplnym?
A
okłady z lodem na szyję, pachy, pachwiny, zraszanie skóry, zimne płyny i.v., rozebrać, zimny płyn do otrzewnej, opłucnej, żołądka, pęcherza, CVVHD, ECMO
16
Q
Zasadnicza różnica między udarem cieplnym, a przegrzaniem
A
STAN PACJENTA - zaburzenia świadomości
W wyczerpaniu cieplnym można być sennym, zmęczonym, ale bez zaburzeń świadomości
17
Q
Skóra w wyczerpaniu cieplnym i udarze cieplnym
A
wyczerpanie: wilgotna, spocona
udar: sucha!
18
Q
Oparzenia ciężkie
A
III* >10% II* >25% oparzenia dróg oddechowych oparzenia chemiczne oparzenia prądem oparzenia III* rąk, stóp, krocza, szyi, twarzy oparzenia z towarzyszącymi urazami
19
Q
Reguła 9tek Wallace’a
A
1% krocze 18% kończyna dolna 9% kończyna górna 9% głowa 18% tułów przód (9% klp + 8% brzuch) 18% tułów tył (9% góra+9% dół z pośladkami)
20
Q
Powierzchnia dłoni wg reguły 9tek
A
1%
21
Q
Zmodyfikowana reguła 9 - dla dzieci
A
18% głowa 18% tułów przód 18% tułów tył 9% kończyny górne 14% kończyny dolne krocze jest albo w tułowiu, albo 1% (i wtedy kończyny dolne po 13,5%)
22
Q
Które oparzenia do szpitala
A
twarz, stawy, dłonie, drogi oddechowe, narządy płciowe i krocze, oparzenia chemiczne i elektryczne
>10% II*
jakiekolwiek III*
23
Q
Do Centrum Oparzeń
A
> 10% II*
krocze, twarz, drogi oddechowe, stawy, ręce, stopy
III*
24
Q
Podstawowy płyn w płynoterapii oparzeń
A
mleczan Ringera
25
Reguła Parkland
% oparzonej powierzchni x mc x4
26
Zapotrzebowanie płynowe w oparzeniach (1 dobra)
4ml/kg na każdy % oparzonej powierzchni ciała
| 50% w pierwszych 8h, resztę w pozostałe 16h
27
Płucne powikłania oparzeń
ARDS, niedrożność dróg oddechowych, niedodma, zapalenie płuc, obrzęk dróg oddechowych
28
Prąd zmienny a prąd stały
Prąd zmienny wywołuje cięższe obrażenia w porównaniu z prądem stałym o tym samym napięciu.
29
Złamania przy porażeniu prądem
złamania awulsyjne
30
Powikłania porażenia prądem
```
złamania awulsyjne
ONN (trochę jak liza guza)
rabdomioliza
pęknięcie błony bębenkowej
zaburzenia oddychania
zaburzenia neurologiczne (łącznie z uszkodzeniem rdzenia kręgowego)
zaćma
```
31
Skąd ONN w porażeniu piorunem?
Rabdomioliza, uwalnianie fosforanów, kwas moczowy, mioglobina, potas → ONN i zaburzenia rytmu serca
32
Najczęstsza przyczyna śmierci w porażeniu prądem?
niewydolność oddechowa w przebiegu porażenia mm.oddechowych
33
Rodzaj prądu a zaburzenia krążenia
prąd sały: asystolia
| prąd zmienny: VF
34
Przyczyny rażenia piorunem
Porażenie piorunem jest najczęściej (w ok. 50% przypadków) skutkiem wytworzenia napięcia krokowego przez rozchodzący się po ziemi prąd z bliskiego wyładowania.
2. (30-35% przypadków) przyczyna to przeskok wyładowania z uderzonego przez piorun obiektu, na przykład z drzewa lub słupa. Ostatnio przyjmuje się, że porażenie bywa też spowodowane (15-20% przypadków) przez wznoszący prąd elektryczności statycznej, nawet jeśli nie łączy się on z prądem zstępującym. W tym ostatnim przypadku nie dochodzi do wyładowania w postaci błyskawicy. Znacznie rzadszą przyczyną porażenia piorunem jest, prawie zawsze śmiertelne, bezpośrednie uderzenie (3-5%) lub dotknięcie uderzonego piorunem obiektu podczas wyładowania (1-2%). Te 2 ostatnie sytuacje są więc najgroźniejsze.
35
Skutki rażenia piorunem
Rażenie piorunem prowadzi jednak przede wszystkim do obrażeń układu nerwowego - zarówno mózgu, jak i układu autonomicznego oraz nerwów obwodowych. Następstwem może być długotrwałe porażenie ośrodka oddechowego albo (niekiedy również długotrwałe) porażenie nerwów przeponowych i międzyżebrowych. Prowadzi to do przedłużonego bezdechu, który jest odpowiedzialny za zatrzymanie krążenia wskutek hipoksji, a więc można się spodziewać zarówno migotania komór, jak i asystolii. Dlatego śmiertelność po rażeniu piorunem wynosi około 10% i w znacznym stopniu zależy od szybkości udzielenia pomocy. U rażonych piorunem mogą również wystąpić zaburzenia świadomości, różnego rodzaju zespoły neurologiczne, zaburzenia widzenia oraz obrażenia wskutek tępych urazów, kiedy w następstwie gwałtownego skurczu mięśni ofiara może być odrzucona nawet na odległość kilku metrów.
36
Najczęstszy mechanizm ZK po rażeniu piorunem
ASYSTOLIA (prąd stały - pierwotna lub wtórna z asfiksji)
37
Glukagon - odtrutka
beta blokery
| Ca blokery
38
Siarczan protaminy - dawkowanie
1mg na 100j. heparyny
39
Nalokson odwraca działanie
opioidów i klonidyny
40
Bezwzględne przeciwwskazanie do płukania żołądka i prowokowania wymiotów
zatrucie detergentami - płyny do prania i płukania!, substancjami żrącymi - grozi perforacją żołądka!, pochodnymi ropy, lotnymi truciznami, krwawienie z p.pok, brak zabezpiecznenia dróg oddechowych u nieprzytomnego pacjenta, skaza krwotoczna, żylaki przełyku, przebyta operacja przełyku
41
Płukanie żołądka - kiedy ma sens
<60min, później można tabl.retard, tabletek powlekanych, grzybów
42
Pozycja do płukania żołądka dzieci starszych
Trendelenburg na lewym boku
43
Kiedy NIE stosować węgla aktywowanego?
alkohole, fenole, glikol, kwasy, zasady, metale, metaloaldehydy, produkty ropy naftowej, olejki eteryczne, NaCl, podchloryn sodu, chloran sodu,
44
Środki przeczyszczające w zatruciach?
NIE. Wyjątek - po dużej dawce węgla aktywnego, żeby zapobiec wytworzeniu kamieni węglowo-kałowych
45
Najczęstsze zatrucia ksenobiotykami
1. alkohol
2. leki (przypadkowo, samobójczo)
3. CO (instalacje, pożary)
46
Deferoksamina - odtrutka
Fe i Al
47
N-acetylocysteina - odtrutka
paracetamol, próby z muchomorem sromotnikowym
48
Pralidoksym
+ atropina - zatrucia związkami fosfoorganicznymi
49
Nalokson w zatruciu klonidyną
mniejsza skuteczność niż w zatruciu opioidami, zaleca się w postaciach przebiegających z niewydolnością oddechową
50
Tańsza alternatywna N-acetylocysteiny
metionina
51
N-acetylocysteina
mukolityk, zatrucie paracetamolem, prewencja nefropatii kontrastowej
52
Dawkowanie N-acetylocysteiny w zatruciu paracetamolem
Nie później niż po 14h od spożycia (rzadko 24h).
Preferowana podaż p.o. - szybsze dotarcie do wątroby
150mg/kg z dużą ilością płynów, następnie 70mg/kg co 4h (łącznie 17 dawek).
Droga i.v.:
→ 150mg/kg (max. 16,5g) w 200ml 5%Glc/0,9%NaCl w 1h
→ 50mg/kg (max. 5,5g) w 500ml 5%Glc/0,9%NaCl ciągu 4h
→ 100mg/kg (max. 11g) w 1000ml 5%Glc/0,9%NaCl przez 16h
53
Całkowita dawka N-acetylocysteiny w leczeniu zatrucia paracetamolem
300mg/kg/24h
54
Zatrucie β-adrenolitykami - objawy
bradykardia, hipotensja, hipotermia, hipoglikemia i drgawki
55
Zatrucie β-adrenolitykami - postępowanie
Płukanie żołądka/wymioty jeśli minęło <60min
↓AS, ↓RR, drgawki - objawowo
1. Glukagon
2. Insulina+Glc - poprawa kurczliwości miokardium
3. Milrynon - inhibitor fosfodiesterazy III cAMP
4. ciężkie przypadki - hemodializa
2. i 3. zwiększają stężenie cAMP w komórkach drogą niezależną od błonowych receptorów β.
56
Glukagon u osób przewlekle przyjmujących β-adrenolityki
pomocny przy anafilaksji (nieskuteczość adrenaliny)
57
Wykładnik stopnia zahamowania acetylocholinesterazy w OUN po zatruciu związkami fosfoorganicznymi
poziom ChEsterazy erytrocytowej (właściwej) bo nie ulega odtworzeniu przez życie erytrocytu
58
Zatrucie związkami fosfoorganicznymi - zapach
czosnek
59
Zatrucie glikolem etylenowym
Kwasica nieoddechowa - aldehyd i kwas glikolowy, kwas glikoksalowy i szczawiowy.
Szczawiany wytrącają się w nerkach - ONN
Uszkodzenie OUN i serca
60
Zatrucie salicylanami - kolejność zaburzeń metabolicznych
1. zasadowica oddechowa
| 2. względna kwasica z nagromadzenia kwasów
61
Substancja żrąca w przewodzie pokarmowym
1. Rozcieńczenie
2. NIE PŁUKAĆ ANI NIE PROWOKOWAĆ WYMIOTÓW
3. Zapobieganie powikłaniom infekcyjnym, uszkodzeniom śródpiersia
4. Kontrola elektrolitów i pH
5. Po ustąpieniu fazy ostrej RTG - kontrola zwężeń
62
Ciężkie zatrucie rtęcią (droga)
WZIEWNIE
63
Najczęstszy objaw zatrucia CO
BÓL GŁOWY
| zawroty głowy
64
Inne objawy zatrucia CO
```
BÓL GŁOWY
zawroty głowy
hipotensja
zaburzenia rówowagi
ból brzucha, nudności
skóra sinoblada - jasnoczerwona po śmierci w CIĘŻKICH zatruciach
drgawki
arytmie
zaburzenia świadomości różnego nasilenia
objawy neurologiczne (móżdżkowe)
objawy niedokrwienia mięśnia serca
```
65
Dawka śmiertelna CO
(pobieranie trucizny); zagrożenie dla życia stanowi stężenie 1000 ppm (0,1%), stężenie 1500 ppm (0,15%) szybko powoduje zgon.
66
Terapia Hiperbaryczna
Po upływie 24 h od zatrucia nie jest uzasadniona!
Tlenoterapię hiperbaryczną stosuj u kobiet ciężarnych >10%, COHb >25% niezależnie od stanu klinicznego, współistniejące zaburzenia neurologiczne i/lub kardiologiczne.
67
Norma CoHb
W warunkach prawidłowych stwierdza się do 5% COHb u osób niepalących mieszkających na obszarach zurbanizowanych oraz 0,4–1,0% u osób niepalących z obszarów niezurbanizowanych. Należy zwrócić uwagę, że u osób palących stężenie COHb może wynosić nawet 10–12%
niepalący: odcięcie 3%
palący: odcięcie 10%
68
Przetaczanie KKCz w zatruciu CO
NIE MA ZASTOSOWANIA
69
Leczenie zatrucia CO
100% tlenu, hiperbaria według wskazań, wczesna intubacja, leczenie obrzęku mózgu
70
T1/2 COHb
atmosferyczne: 320min
100% O2: 30-90min
hiperbaria: 15-23min
71
"Złota godzina" w leczeniu zatrucia CO
tlenoterapia hiperbaryczna powinna zostać wdrożona do 6h od zatrucia!
72
COHb u płodu
o 10% wyższe niż u matki
73
Komora hiperbaryczna - warunki
Ciśnieni 2,5 atmosfery, 100% przez 60min
74
Płukanie żołądka i prowokowanie wymiotów w zatruciu grzybami
NIEZALEŻNIE OD CZSU OD SPOŻYCIA, resztki długo są w przewodzie pokarmowym i są bardzo toksyczne
75
Muchomor sromotnikowy - szczyt objawów
12h po spożyciu, później ustąpienie, a uszkodzenie wątroby i nerek wraca po 2-6 dniach
76
Cis pospolity
jedna z najbardziej toksycznych roślin na terenie polski, toksyny zależą od pory roku, gleby, nasłonecznienia
77
Konwalia majowa
każda część jest trująca, dużo glikozydów kardenolidowych. Objawy śmiertelne nawet po kilku jagodach
78
W bluszczu trujące są...
saponiny
79
Objawy zatrucia amfetaminą
hipertermia, szerokie źrenice, pobudzenie, halucynacje, lęk, potliwość, wysokie RR, drżenia, tachypnoë, biegunka, sztywność mięśni, zawroty głowy, arytmia, niedokrwienie mięśnia serca
80
Metanol - metabolity
formaldehyd i kwas mrówkowy
81
Muchomor sromotnikowy - odtrutka
sulfamidyna, benzylopenicylina
82
Cjanek - odtrutka
azotyn sodu, hydroksykobalamina
83
Wskaźnik Allgövera
wskaźnik wstrząsowy
HR/SBP
prawidłowo 0,5; wartości >1 - rozwijający się wstrząs
84
Triada objawów zwiastujących wstrząs anaflaktyczny
Tachykardia
Spadek ciśnienia
Świszczący oddech
