Deel 2 Hoofdstuk 1 Flashcards
(57 cards)
1
Q
Wat is de belangrijkste rol van het spijsverteringsstelsel?
A
ervoor zorgen dat de voedingsstoffen (uit het voedsel dat we eten) worden opgenomen in het lichaam
2
Q
Waarvoor worden de voedingsstoffen in het lichaam gebruikt?
A
- het produceren van energie en eiwitten;
- het in stand houden van weefsels.
3
Q
Wat gebeurd er met het voedsel in het lichaam?
A
- chemische stoffen en enzymen toegevoegd -> voedsel kan afgebroken tot kleine basiscomponenten -> opgenomen
- voedsel wordt gekneed door darmkanaal (=peristaltiek) -> afbraakproces
4
Q
Hoe maakt de maag maagzuur HCl aan?
A
Zoutzuur bestaat uit waterstofionen (H+) en chloride-ionen (Cl-). -> los van elkaar afgescheiden door pariëtale cellen van het maagslijmvlies en vormen zoutzuur in het lumen van de maag
5
Q
Waarom is het waterstof Ion belangrijk?
A
- Conc. H+ ==> zuurtegraad oplossing.
- Hoe meer H+ hoe zuurder opl.
- H (waterstofion) = H in pH
6
Q
Wat doet een Protonpomp?
A
- pompt H+ actief door de pariëtale cellen van het maagslijmvlies in het lumen van de maag
7
Q
Welke stoornissen van het spijsverteringstelsel zijn er?
A
- Onderste
- Bovenste
8
Q
Wat zijn de algemene symptomen van spijsverteringsstoornissen (boven) ?
A
- Opgeblazen gevoel
- Pijn
- Misselijkheid
9
Q
Wat is dyspepsie?
A
- Verstoring in het spijsverteringsstelsel
10
Q
Welke veranderingen kunnen mensen zelf hanteren om maagproblemen te verhelpen?
A
- Levensstijl veranderen
- minder Alcohol drinken
- bepaalde voedingsstoffen vermijden
- Afvallen
- Rookstop
11
Q
Wat zijn de meest voorkomende aandoeningen van de bovenste spijsverteringsstelsel ?
A
- Gastro-oesofageale refluxziekte (GORZ)
- Maagzweer
12
Q
Wat is GORZ?
A
- Gastro-oesofageale refluxziekte
- stoornis veroorzaakt door terug vloei maagzuur in slokdarm –> Ontsteking en pijn
13
Q
Wat heeft een negatieve invloed op symptomen van GORZ?
A
- Hoesten
- Optillen voorwerpen
- Bepaalde voedingsmiddelen
14
Q
Wanneer is een onderzoek aangewezen bij GORZ?
A
- wanneer het chronisch wordt moet men zoeken naar de onderliggende aandoening.
15
Q
Wat is maagzweer?
A
- Aantasting van het maagslijmvlies waardoor onderliggende weefsels worden blootgesteld aan het maagzuur.
16
Q
Waar komt maagzweer in voor?
A
- Maag
- Duodenum
17
Q
Meest voorkomende oorzaken van maagzweer?
A
- Helicobacter Pylori (70%)
- Gebruik NSAID
18
Q
Wat zijn de Symptomen maagzweer?
A
- Pijn
- Braken
- Gewichtsverlies
- Verminderde eetlust
19
Q
Wat zijn de meest voorkomende stoornissen van het onderste spijsverteringsstelsel? !!!
A
- Diarree
- Obstipatie
- Hemorroïden
- Prikkelende darm syndroom
- Chronische darm ontsteking
- Antibiotica-geassocieerde Colitis
20
Q
Wat zijn mogelijke oorzaken van acute diarree?
A
- Voedselvergiftiging met gastro-enteritis als gevolg (bacterieel) bv Clostridium
21
Q
Wat zijn mogelijke oorzaken van chronische diarree?
A
- Prikkelbare darm syndroom
- Colitis Ulcerosa
- Ziekte van Crohn
- Diverticulitis
- Lactose-intolerantie
- Coeliakie
- misbruik van laxeermiddelen
22
Q
Waardoor kan obstipatie ontstaan?
A
- verminderde peristaltiek
- overmatig harde ontlasting tgv uitdroging
- bepaald voedsel
- tekort aan lichaamsbeweging
- laxeermiddel
- bij ouderen vaak diuretica met vocht tekort
23
Q
Wat zijn hemorroïden?
A
- vergrote en gezwollen bloedvaten in of rond de Anus
24
Q
Wat zijn oorzaken van Hemorroïden?
A
- Obstipatie
- zwangerschap
- inactiviteit
25
Wat zijn symptomen van hemorroïden?
- pijn bij de stoelgang
- ontlasting met streepjes licht gekleurd bloed
- jeuk
26
Wat zijn mogelijke symptomen van het prikkelbare darm syndroom?
- buikpijn
- zich algemeen niet goed voelen
- diarree of constipatie
27
Wat is een chronische darm ontsteking?
- ernstig probleem waarbij ulceraties en ontstekingen in het lagere deel van het spijsverteringskanaal optreden.
- in extreme gevallen --> perforatie darmwand = noodsituatie
28
Wat gebeur er bij Antibiotica-geassocieerde Colitis?
- ontsteking in de darmen veroorzaakt door clostridium difficile-bacterie, nadat antibiotica de goede bacteriën heeft vernietigd.
29
Wat zijn maagzuur middelen?
- geneesmiddelen die maagzuur neutraliseren
30
Hoe werken maagzuur middelen?
- kortdurende pijnstillende werking
- pyrosis vermindert of verdwijnt
- symptomatisch
31
Welke welke groepen maagzuurmiddelen zijn er? !!
- Antacida
- Protonpomp remmers (PPI)
32
Welke soorten antacida's zijn er? !!
- Maagzuurbinders
- maagwandbeschermers
33
Wat doen maagzuurbinders? !!
- neutraliseert maagzuur door binding
* buffert zure maaginhoud --> pH waarde stijgt
* bv Rennie, malox, Regla pH
34
Wat doen maagwandbeschermers? !!
- brengen beschermende laag aan in de maag en slokdarm
* vb Gaviscon, ulcogant
35
Wat zijn indicaties voor antacida?
- pijnverlichting bij zweren in de maag, de slokdarm of de twaalfvingerige darm;
- dyspepsie zonder duidelijke oorzaak;
- gastritis;
- lichte reflux.
36
Hoe dien je antacida toe?
- Oraal
- drank
- kauwtablet
- oplossing
- 1 uur na de maaltijd
37
Wat zijn de gevolgen van gelijktijdige inname van antacida met andere gnm?
- opname van beide middelen vertragen
- gewijzigde resorptie door aangepaste maag pH
38
Wat doen protonpomp remmers? !!
- Protonpompremmers remmen de volledige productie van waterstofionen af, waardoor de maaginhoud niet langer zuur wordt
39
Wat zijn de indicaties van ppi?
- ter behandeling van maagulcera;
- bij dyspepsie;
- bij oesofagitis;
- ter behandeling van helicobacter pylori
40
Wat voorbeelden van proton pomp remmers?
Nexiam®, Prezal®, Losec®, Pantazol®, Pariet®, Pantomed®, Omeprazole EG® …
41
Wat zijn de bijwerkingen van ppi?
- plots stoppen => zure rebound -> hypersecretie maagzuur (-> eerst dosis halveren dan pas stoppen)
- hoofdpijn
- misselijkheid
- braken
- diarree
- flatulentie
42
Wat is het nut van diarree?
verwijderen van veroorzakend micro-organismen
43
Wat is een aandachtspunt bij diarree?
- opvolgen vochtbalans
44
Wat doet medicatie tegen diarree?
- bevorderen resorptie van vocht en zouten en remmen darm peristaltiek --> stoelgang indikken
45
wat zijn de bijwerkingen van anti diarree middelen
- obstipatie
- hoofdpijn
- droge mond
- kinderen: respiratoir deprimerend (niet toedienen onder 2 jaar)
46
welke groepen van laxeermiddelen zijn er?
- bulkvormende
- osmotische
- stimulerende
47
Wat zijn bulkvormende laxeermiddelen?
- preparaten die rijk zijn aan onoplosbare plantaardige vezels;
-vergroten de hoeveelheid fecaal materiaal in het colon en stimuleren de
peristaltiek.
- bv. Colofiber®, …
48
Wat zijn osmotische laxeermiddelen?
- trekken vocht in het colon , waardoor de faeces zachter
wordt en in omvang toeneemt.
- bv. Lactulose®, Movicol®, Bifiteral®, Duphalac®, Forlax® …
49
Wat zijn stimulerende laxeermiddelen?
- prikkelen de darmen om meer vocht te onttrekken en
--> de faeces zachter te maken. Ze worden ook vaak preoperatief toegediend.
- bv. Dulcolax®, Cleen enema®, Glycerine® suppo, Laxavit®, Microlax®, Norgalax® …
50
Hoe worden misselijkheid en braken gereguleerd?
- prikkels uit maag darm kanaal, farynx, evenwichtsorgaan of bij bepaalde zintuigelijke informatie activeren braakcentrum in de hersenen.
51
Door welke situaties kunnen misselijkheid en braken ontstaan?
- door een aandoening ter hoogte van het maagdarmstelsel;
- bij ziektebeelden zoals migraine, hepatitis, peritonitis …;
- bij zwangerschap
- bij wagenziekte;
- na chemotherapie of een chirurgische ingreep;
- als bijwerking na het innemen van medicatie
52
Wat zijn anti-emetica? !!!
middelen die ingezet worden om misselijkheid en braken te verhelpen.
53
Welke groepen van anti- emetica zijn er? !!
- Prokinetica
- Serotonine antagonisten
54
Wat zijn Prokinetica? !!
- Dopamine antagonisten --> minder misselijk
- stimuleren maag ontlediging --> peristaltiek juiste richting
- vb: motilium, haldol, primperan en litican.
- bijwerkingen: slaperigheid, obstipatie en diarree
55
Waarvoor kan haldol gegeven worden?
- persisterende hik
- als kalmeringsmiddel
- als prokinetica
56
Wat zijn serotonine-antagonisten? !!
- remmen de prikkeling van het braakcentrum
- enkel voorgeschreven wanneer Prokinetica niet werkt
- bv: Zofran, Novoban, Aloxi, emend
- bijwerkingen: hoofdpijn, warmteopwelling, obstipatie, hik.
57
Waarom geen motilium?
Er moet voorzichtig omgesprongen worden met middelen op basis van domperidom (bv. Motilium®) en bij serotonine-antagonisten. Er bestaat namelijk een verhoogd risico op ernstige hartritmestoornissen bij ouderen, kinderen en zorgvragers met elektrolytenstoornissen.
