dobór naturalny Flashcards
(21 cards)
Dobór naturalny to proces, który zachodzi w populacji jeśli
(a) Zachodzi zróżnicowanie osobników względem jakiejś cechy
(b) Stała relacja pomiędzy tą cechą a składową dostosowania (np. dorastania do wieku rozrodczego; zdolność do zapłodnienia;
płodność; przeżywalność)
(c) Dziedziczność tej cechy (cecha nie jest – jedynie – kontrolowana przez środowisko)
Dowodzenie na rzecz doboru naturalnego
- Korelacja z czynnikami środowiskowymi
Jeśli cecha wyewoluowała poprzez dobór naturalny, jako odpowiedź na określoną cechę środowiska, to wykazana zmienność powinna być skorelowana ze zmiennością geograficzną (kolce u cierników zależa od ilości drapieżników w ich środowisku) - Porównanie populacji podlegających selekcji w długim okresie (gupiki (a) Dobór pod kątem kolorystyki (barwy ochronne) wywołany obecnością drapieżników
(b) Dobór wywołany przez samice, wybierające bardziej
barwnych samców)
Dostosowanie (fitness)
> Zasadnicze pojęcie w darwinowskim mechanizmie ewolucji drogą doboru naturalnego
> Dostosowanie jest miarą względnej przewagi ewolucyjnej
jednegogenotypu nad innymi
> parametr oznaczany z reguły symbolem w; miara sukcesu ewolucyjnego; wypadkowa długości życia i liczby potomstwa.
> Genotyp, który pozostawia najwięcej potomstwa otrzymuje wartość dostosowania (w) =1 ; inne genotypy otrzymują wartości mniejsze.
> Stosunek liczby osobników o tym genotypie w danym pokoleniu do liczby tych osobników w poprzednim pokoleniu; wartość >1 (selekcja pozytywna); <1 selekcja przeciw danemu, genotypowi
> (nie mylić z: przystosowanie! To jest adaptacja)
Współczynnik selekcji
Współczynnik selekcji (s): Różnica w dostosowaniu genotypu względem najlepiej dostosowanego
Dobór naturalny może spowodować zmiany w strukturze fenotypowej populacji jeśli:
- Populacja wykazuje zmienność fenotypową
- Zmienność ta koreluje się z wartością dostosowania
- Ta zmienność jest przynajmniej w części dziedziczna
Kierunek zmiany, powodowanej przez dobór naturalny opiera się na zależności
pomiędzy 1 a 2, czyli jaka jest zależność między zmiennością a wartością dostosowania
Rodzaje doboru
- kierunkowy
- stabilizujący
- rozrywający - róznicujący
- apostatyczny - faworyzujący odmieńców
Dobór kierunkowy
Promuje (czyli zwiększa udział w populacji) fenotyp skrajny pod względem danej cechy i eliminuje fenotyp z drugiej skrajności.
Dobór stabilizujący
W populacji trwa eliminowanie osobników o skrajnych
wartościach cechy. A więc w granicach jednego
pokolenia forma rozkładu cechy będzie węższa. W ten
sposób przejawia się dobór stabilizujący: mimo że forma
rozkładu cechy w granicach jednego pokolenia staje się
węższa, z pokolenia na pokolenie ona się nie zmienia.
Dobór różnicujący
> Osobniki o skrajnych wartościach otrzymują przewagę.
> Pojawi się „bimodalny” rozkład fenotypów.
> Po pewnym czasie podobny dobór w połączeniu z mutagenezą może doprowadzić do powstania dwóch rozdzielonych populacji!
A to, w konsekwencji może doprowadzić dopowstania dwóch nowych gatunków (specjacja); pozawala na specjację
sympatryczną (bez bariery geograficznej)
dobór na nieprzypadkowość doboru naturalnego
konwergencje ewolucyjne
np. niezależne przystosowanie do pływania: ichtiozaurów, delfinów, pingwinów
niezależne przystosowanie do latania: pterodaktyle, nietoperze, ptaki
niezależna ewolucja oka: u mięczaków, ssaków, insektów
Poziomy doboru
Dobór molekularny
Dobór indywidualny
Dobór grupowy
Zmienność i różnorodnoś podstawy
Procesy ewolucyjne opierają się na zmienności i różnorodności organizmów;
> gdyby wszystkie osobniki były identyczne, dobór naturalny
nie miał by materii do działania.
> Ale tak nie jest; zmienność osobnicza w przyrodzie istnieje realnie, co można zaobserwować na przykładzie dowolnej grupy / populacji / gatunku
zmienność i różnorodność skąd?
(1) Wpływ środowiska [zmienność modyfikacyjna; ekofenotypowa]; modyfikacja fenotypu; nie przenoszona na następne pokolenie; nie wpływa
na pulę genową
(2) Różnorodność genetyczna: dziedziczna; przypadkowa; wielokierunkowa
(a) Zmienność rekombinacyjna: wynik mieszania się genów i tworzenia nowych kombinacji; w czasie powstawania komórek rozrodczych; w czasie łącznie się gamet w procesie zapłodnienia; nie powstają nowe geny, a jedynie nowe kombinacje; crossing-over; przypadkowy rozdział chromosomów
(b) Zmienność mutacyjna: trwała zmiana w materiale genetycznym, spontaniczna lub indukowana; jest losowa;
(1) Punktowa
(2) Chromosomowa
(3) genomowa
rodzaje cech
- ciągłe - wzrost, waga, mleczność
- kategoryczne - całożyciowa ilość potomstwa
- dychotomiczne - cecha występuje lub nie
Analiza filogenetyczna / (filetyczna
analiza pokrewieństw między organizmami; stosunków
genealogicznych; analiza ta pozwala określić najmłodszego wspólnego przodka i zrozumieć drogi
ewolucji niektórych cech
Klasyfikacja i nazewnictwo organizmów
Taksonomia (1969 Ernst Mayr) - teoria i praktyka klasyfikacji.
Systematyka - układ, podział na grupy według pewnego systemu przedmiotów lub pojęć danej nauki
Klasyfikacja (Linneusz)
Mamy hierarchiczną klasyfikację (Kategorie taksonomiczne)(konkretna grupa organizmów przypisana do danej kategorii to takson)
Królestwo
Typ
Gromada
Rząd
Rodzina
Rodzaj
Gatunek
klad
grupa organizmów mających wspólnego przodka,
obejmująca wszystkie wywodzące się z niego grupy
potomne
takson polifiletyczny:
sztuczny, obejmuje organizmy pochodzące od różnych
przodków; podobieństwo wynikiem konwergencji .
takson parafiletyczny;
obejmuje tylko część
potomków wspólnego przodka
takson monofiletyczny:
obejmuje wszystkich potomków wspólnego przodka
