Zapis kopalny ewolucji Flashcards

(33 cards)

1
Q

Generalne wzorce zmian formy w więcej niż
jednej linii ewolucyjnej

A

a. Ewolucja dywergentna - rozchodzenie sie z wspólnej linii na rózne strony
b. Ewolucja konwergentna - z różnych stron do podobnego wyniku (Przykład: podobieństwo torbaczy i łożyskowców)
c. Ewolucja równoległa (paralelna) [paralelizm ewolucyjny] - linie obok siebie np trylobity z taką różną liczbą żeber - W ośmiu liniach ewolucyjnych liczba radialnych żeber na pygidium wykazuje stały paralelny
wzrost;
d. Ewolucja iteratywna - Powtarzające się pojawienia linii ewolucyjnych, z generalnie podobną morfologią w różnym czasie historii kladu; poszczególne linie są częściami tego samego kladu, W materiale kopalnym identyfikowane na podstawie homoplazji (cechy podobne ale niehomologiczne)
e. Radiacje
- Radiacja adaptacyjna to (szybka) ewolucja dywergentna (rozbieżna) w wiele spokrewnionych genetycznie linii
ewolucyjnych. Punktem wyjścia do radiacji adaptacyjnej jest
zwykle grupa osobników (zwykle jednego gatunku)
1. małoskalowe - drozdy na galapagos
2. wielkoskalowe - wielka ordowicka radiacja
f. Koewolucja - wpływanie na siebie gatunków

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

co wymiera w wielkich wymieraniach

A

taksony a nie osobniki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

George Cuvier

A

> 1806 ogłosił, iż American incognitum jest wymarłą formą
sugerował wydarzenia w któryc wymieały prawie wszystkie gatunki
boski potop (nie wszystkie zwierzęta mieściły się na arkę)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

hipoteza Cuvier i Brongniart

A

Katastrofizm
- historia ziemi jest podzielona na interwały spokoju i katastrof (rewolucji)
- potem życie odradzało się w ziemienionej formie (to co przeżyło plus nowe twory boga)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Alcide d’Orbigny

A

> zakładał wystąpienie 27 aktów stworzenia odbudowujących życie na Ziemi po kolejnych kataklizmach i wymieraniach

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Uniformitaryzm (aktualizm) Hutton, Lyell, Darwin
vs
Katastrofizm Cuvier, Brongniart, d’Orbigny,

A

uniformatyzm - takie same zdarzenia w przeszłości były jak współćześnie
katsstrofizm - nagłe wydarzenia (nie tak jak współcześnie)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Otto Schindewolf (Niemcy) i Normal Newell (USA)

A
  1. w latach 60ych 20ego wieku zaczęli badania nad tempem wymierania w historii życia
  2. Obaj, ale szczególnie Newell pokazali, że w historii życia
    były interwały bardzo intensywnego wymierania;
  3. Newell (1963) nazwał je: mass extinctions
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Wielkie (masowe) wymierania
jakie są wymierania

A

Wymieranie taksonów
Wymieranie tła
Względność tempa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

John Phillips

A

podzielił życiena paleozoiczne, mezozoiczne i kenozoiczne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Krzywa Sepkoskiego

A

ilość rodzien rozpoznane w konkretnym czasie
wartości interwało a nie punktowe
im młodsze daty tym mniejszy błąd

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Późnoordowickie wielkie wymieranie

A

Wymarło 85% gatunków ( nie rodzajów, rodzajów wymarło mało)
1:Ochłodzenie, spadek poziomu morza, zmiany chemizmu
oceanu światowego
2: Globalna anoxia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Późnodewońskie wielkie wymieranie

A

> nie wiadomo dlaczego
wymieraja duże grupy ekologiczne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Wymieranie późnopermskie

A

Wymarło 75% grup lądowych;
95% grup morskich
Przyczyny:
1. Trapy syberyjskie
2. Morskie warunki anoksyczne
3. Zakwaszenie (więcej rozpuszczonego dwutlenku węgla w wodzie)
4. Zniszczenie warstwy ozonowej
5. Upadek meteorytu

w triasie pojawiają się nowe środowiska
dużo grup na skraju wymierania

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Żyjące skamieniałości

A

Nieformalny termin (wprowadzony przez Darwina), na
żyjące gatunki, podobne morfologicznie do swoich
przodków.

Nie ma w zasadzie jednoznacznej definicji:
przyjęta: formy przetrwałe bardzo długo (wyraźnie dłużej aniżeli średnie trwanie gatunku) bez oczywistych
zmian morfologicznych.

Trudno wykazać, iż żyjące gatunki są rzeczywiście jednakie swoim przodkom; stąd mówi się bardziej o podobieństwo na poziomie,rodzajowym lub wyżej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Żyjące skamieniałości Możliwe definicje do przyjęcia:

A
  1. Rodzaje / gatunki, które trwają wyraźnie dłużej, aniżeli średnie długości życia tych taksonów [Średnia trwania dla morskich kopalnych rodzajów jest około 20 milionów lat.; gatunków: 4-5 milionów lat]
  2. Gatunek lub grupa w obrębie kladu z minimum apomorfii a maksimum plezjomorfii;
  3. Gatunek / rodzaj, uważany w pewnym okresie za wymarły (taksony Łazarzowe)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Stabilomorfizm

A

Kin and Błażejowski, 2014): względna stabilność morfologiczna organizmów w czasie i przestrzeni, na poziomie taksonomicznym rodzaju; życie taksonów >65 milionów lat

17
Q

Bradytelia

A

(Simpson), z długością życia gatunków (lifeftime) = 100 mln lat

18
Q

Arrested evolution

A

wstrzymama ewolucja

19
Q

niby żywe skamieniałości

A

latimeria
skrzypłocz
lingula
Hatteria
nautilus

20
Q

Koewolucja

A

Ewolucja dwóch lub większej liczby gatunków, z obostronnym stopniowym dostosowaniem do siebie, na zasadzie pewnego rodzaju sprzężenia zwrotnego.

Przykłady:
drapieżnik – ofiara;
owady - rośliny przez nie zapylane.

21
Q

Metody określania bioróżnorodności

A
  1. Metody taksonomiczne [zróżnicowanie taksonomiczne = taxic diversity]
  2. Metody morfologiczne [rozległość morfologiczna = morphological disparity]
22
Q

Metody morfologiczne

A
  1. określenie morfoprzestrzeni zajmowanej przez grupy (trylobity - kambryskie w w morfoprzestrzeniszystkie do siebie podobne, orodowik - różnorodnw –> różnorodność morfologiczna wzrasta
  2. analiza składnikowa
23
Q

metody taksonomiczne

A

a) Standing diversity Bioróżnorodnośc interwałowa - Struktura bioróżnorodności taksonomiczne w czasie
b) Struktura bioróżnorodności taksonomicznej składa się z dwóch elementów (musza być te dwa elementy!):
1. liczby gatunków (richness)
2. zróżnicowania ich liczebności [różnorodność (heterogeneity) równomierność (eveness); dominacja (dominance)]

24
Q

Ile gatunków żyje na Ziemi?
1. jak liczymy
2. ograniczenia

A

Jak liczymy?
a) WZORCE MAKROEKOLOGICZNE (równoleżnikowe zróżnicowanie ; ekstrapolacja zróżnicowania z wybranych, dobrze zbadanych obszarów) - liczy się w jakimś miejscu a potem się to rozszerza na miejsca w których się nie liczyło

b) WSPÓŁCZYNNIK ZRÓŻNICOWANIA (na przykład proporcje między grzybami a roślinami naczyniowymi (6:1); liczba gatunków grzybów 1,6 miliona; gatunki roślin: 270 000

c) ESTYMACJE MODELOWE

Ograniczenia
a) DEFINIOWANIE GATUNKÓW
b) ZMIANY W SYSTEMATYCE PONADGATUNKOWEJ
c) Zróżnicowanie w badaniach taksonomicznych pomiędzy grupami
d) Kompletność danych taksonomicznych
e) Subiektywność danych taksonomicznych

25
Wskaźniki zróżnicowania taksonomicznego
1. Bogactwo taksonomiczne: liczba gatunków; S – liczba gatunków; N – liczba osobników * 2. Różnorodność taksonomiczna: liczba gatunków; obliczona wg równania: poszczególne gatunki ważone pod względem * 3. Wskaźnik dominacji (Simpsona): [prawdopodobieństwo, że dwa razy wylosujemy przedstawiciela tego samego gatunku] * 4. Równomierność taksonomiczna (evenness; equitability): liczba gatunków;
26
Biozróżnicowanie: ogólne zależności
1. taksony są w większości endemiczne - większość taksonów ma ograniczony zasięg; tylko niewiele form to formy pandemiczne ( kosmopolityczne) 2. Taksony o szerszym zasięgu geograficznym są bardziej długowieczne 3. Liczba gatunków policzona zależy od wielkości analizowanego obszaru - im większy obszar tym więcej endemitów bierzemy pod uwagę
27
Metoda rarefakcji
metoda obliczenia biozróżnicowania przy ograniczonej ilości okazów
28
Bioróżnorodność taksonomiczna
1. Podejście ‘numeryczne’ 2. Podejście filogenetyczne
29
Ograniczenia obliczeń biozróżnicowania
1. Precyzja taksonomiczna 2. Wielkość próby 3. Niekompletność zapisu paleontologicznego i problemy z opróbowaniem 4. Rezolucja stratygraficzna 5. Ekologia i tafonomia skamieniałości
30
Biozróżnicowanie podział
1. Geograficzne (Gradient równoleżnikowy; Odwrotny gradient równoleżnikowy; Gradient wysokościowy; Zonacje [radykalne zmiany składu gatunkowego i różnorodności]; Gradienty radialne; Trend ‘onshoreoffshore’) 2. Temporalne (Zmiany krótkookresowe; Zmiany długookresowe (ewolucyjne))
31
Gradient równoleżnikowy; generalia
1. Rozpoznany w większości grup bezkręgowców (przynajmniej od mezozoiku) 2. Gradient ten jest ponadczasowy gdyż jest wynikiem większej powierzchni obszarów przyrównikowych [a liczba taksonów zależy od wielkości analizowanego obszaru] 3. Masa innych czynników kontroluje ten gradient; sama wielkość obszaru nie jest wystarczająca dla jego wyjaśnienia - szerokość geograficzna sama w sobie nie jest czynnikiem kontrolującym; z nią tylko korelują się inne parametry (klimatyczne, środowiskowe, etc) 4. Obszary tropikalne są stabilne środowiskowo (co jest uważane za podstawę wysokiej bioróżnorodności) 5. Obszary tropikalne są większe i są bardziej zróżnicowane środowiskowo
32
fauna ediakarska
1. zespół awaloński 572-560 (rangeomorfy) 2. zespół morza białego (560-550) - najwyższe bogactwo taksonomiczne; płytkowodne zespoły; pierwsze organizmy ryjące (np. Planolites) 3. Zespół Nama (550-538) - Pierwsze biomineralizacje; liczne skamieniałości śladowe
33
Eksplozja kambryjska
pierwsza wielka radiacja adaptatywna fanerozoku; rozpoczęła się w terenewie z pojawieniem się SSF (small shelly fossils); (1) Pojawienie się metazoa z mineralnym szkieletem; chociaż ok 10 rodzajów już z ediakaru ma zmieralizowane szkielety (zespoł Nama); (2) Pojawienie się niemal wszystkich typów (taksonomicznych) (3) Silny prowincjalizm; (4) Eksplozja bioróżnorodności; (5) pojawienie się licznych form infaunalnych (Cambrian agronomic revolution)