Eindexamen begrippen Globalisering

Question 1

Alle personen tussen de 15 en 65 jaar die betaald werk hebben of zoeken

Answer 1

Beroepsbevolking

Question 2

Het (gemiddelde) aantal inwoners per km² in een regio

Answer 2

Bevolkingsdichtheid

Question 3

De absolute of procentuele toename van het aantal bewoners van een gebied

Answer 3

Bevolkingsgroei

Question 4

Verdeling van de woonplaatsen van de inwoners over een gebied

Answer 4

Bevolkingsspreiding

Question 5

Organisatie van landen, vooral op economisch, en/of politiek gebied

Answer 5

Blokvorming

Question 6

De totale geldwaarde van alle in een regio geproduceerde goederen en diensten (per jaar) per hoofd van de bevolking

Answer 6

Bruto regionaal product per inwoner (brp/inw)

Question 7

De totale geldwaarde van alle in een regio geproduceerde goederen en diensten (per jaar) per hoofd van de bevolking

Answer 7

Bruto regionaal product per inwoner (brp/inw)

Question 8

(Macro)regio met gemeenschappelijke cultuurkenmerken

Answer 8

Cultuurgebied

Question 9

Mate waarin de politieke, economische en sociale macht verdeeld is over de bevolking van een land

Answer 9

Democratisch gehalte

Question 10

De verhouding tussen de productieve leeftijdsgroep en de niet-productieve leefdtijdsgroepen

Answer 10

Demografische druk

Question 11

De overgang van een niveau van hoge geboorte- en sterftecijfers naar een laag niveau van geboorte- en sterftecijfers

Answer 11

Demografische transitie

Question 12

Verspreiding van een verschijnsel van gebied tot gebied of binnen bevolkingsgroepen

Answer 12

diffusie (ruimtelijke en sociale diffusie)

Question 13

De machtsverhoudingen tussen landen of gebieden in de wereld

Answer 13

Geopolitiek

Question 14

Gebied dat steeds meer met andere gebieden overal ter wereld te maken heeft via allerlei sociale netwerken

Answer 14

Global village

Question 15

Het doorgaande proces van politieke, sociale en culturele samenhang tussen bedrijven, gebieden of landen over de hele wereld, waardoor landsgrenzen vervagen.

Answer 15

Globalisering / mondialisering

Question 16

Een unieke combinatie van culturele kenmerken

Answer 16

Identiteit

Question 17

Het aantal kinderen dat voor hun vijfde verjaardag is overleden (in % of %0)

Answer 17

Kindersterfte

Question 18

Hoeveelheid goederen en diensten die een bevolking kan kopen voor een bepaalde hoeveelheid geld

Answer 18

Koopkracht

Question 19

De samenstelling van de bevolking op basis van leeftijd en geslacht

Answer 19

Leeftijdsopbouw

Question 20

Een derde taal die nodig is wanneer verschillende culturele groepen niet direct in hun eigen taal met elkaar kunnen communiceren

Answer 20

Lingua franca

Question 21

De rechten waarop ieder mens aanspraak kan maken, ongeacht herkomst, nationaliteit, overtuiging, geslacht, wettelijke status, of andere kenmerken

Answer 21

Mensenrechten

Question 22

Landen die economisch gezien in korte tijd ontwikkelden tot geïndustrialiseerde landen.

Answer 22

Newly industrializing countries (NIC’s) (gen1: Zuid-Korea, Singapoure, Hong Kong, Taiwan) // nieuwe industrielanden

Question 23

Verschillen in het ontwikkelingspeil tussen gebieden, die als onrechtvaardig worden ervaren

Answer 23

Regionale ongelijkheid

Question 24

Het streven naar een zekere mate van autonomie, dan wel afscheiding in een deel van een land door een groep mensen met een eigen identiteit

Answer 24

Regionalisme

Question 25

Groep van landen of organisaties die regelmatig overleg met elkaar hebben

Answer 25

Samenwerkingsverband

Question 26

Sociale verschillen tussen bevolkingsgroepen, die als onrechtvaardig worden ervaren

Answer 26

Sociale ongelijkheid

Question 27

Aandeel van de stedelijke bevolking in de totale bevolking

Answer 27

Verstedelijkingsgraad / urbanisatiegraad

Question 28

Snelheid waarmee de verstedelijkingsgraad (per jaar) verandert (in procenten)

Answer 28

Verstedelijkingstempo / urbanisatietempo

Question 29

Het gemiddelde aantal kinderen dat een vrouw krijgt

Answer 29

Vruchtbaarheid

Question 30

Afstand die hemelsbreed wordt gemeten in kilometers

Answer 30

Absolute afstand

Question 31

Ligging van een plaats op aarde, vastgelegd in een coördinatenstelsel

Answer 31

Absolute ligging

Question 32

De afname (van de intensiteit) van een verschijnsel naarmate de afstand ten opzichte van een centraal punt toeneemt

Answer 32

Afstandsverval

Question 33

Overname van Amerikaanse waarden en normen, maar ook economische elementen, in andere cultuurgebieden

Answer 33

Amerikanisering

Question 34

Persoon die deel uitmaakt van een politieke beweging die de globalisering in zijn geheel of op belangrijke onderdelen afwijst vanwege de negatieve gevolgen op bijvoorbeeld de democratische besluitvorming, de duurzaamheid of sociale ongelijkheid

Answer 34

Andersglobalist

Question 35

De rechten en plichten die voortvloeien uit de nationaliteit van een persoon, zoals zijn politieke rechten en het recht op onderwijs of medische voorzieningen

Answer 35

Burgerschap

Question 36

Land in een hoogontwikkelde, rijke regio van het wereldsysteem, waarin de economische en politieke macht is geconcentreerd

Answer 36

Centrumland / kernland

Question 37

Het staatkundig soeverein worden van een vroegere kolonie

Answer 37

Dekolonisatie

Question 38

Overname van Europese waarden en normen, maar ook van politieke en economische elementen, in andere cultuurgebieden

Answer 38

Europeanisering

Question 39

Het naast elkaar voorkomen van moderne en traditionele economische activiteiten in hetzelfde gebied

Answer 39

Fragmentarische modernisering

Question 40

De verschuiving van het economische zwaartepunt in de wereld

Answer 40

Global shift

Question 41

Staat die met economische, financiële, politieke en militaire middelen een dominerende rol speelt in het wereldsysteem

Answer 41

Hegemoniale staat

Question 42

Proces waarbij landen hun macht in andere delen van de wereld willen uitbreiden door gebieden te veroveren en te controleren

Answer 42

imperialisme

Question 43

De techniek die wordt ingezet voor de verzending of uitwisseling van informatie

Answer 43

Informatietechnologie

Question 44

De verdeling van de agrarische, industriële en dienstverlenende activiteiten over de landen van het wereldsysteem

Answer 44

Internationale arbeidsverdeling

Question 45

De verplaatsing van geldstromen die te maken hebben met investeringen in de productiecapaciteit van een andere land

Answer 45

kapitaalstroom

Question 46

Systeem waarin vooral Europese landen (overzeese) gebieden bezetten uit economische en/of strategische overwegingen of als potentieel vestigingsgebied

Answer 46

Kolonialisme

Question 47

Economisch en/of sociaal netwerk van bedrijven, instellingen en personen, dat zich over een groot aantal landen (wereldwijd) uitstrekt

Answer 47

Mondiaal transationaal netwerk

Question 48

Onderneming met vestigingen in landen verspreid over de hele wereld.

Answer 48

Multinationale ondernening

Question 49

Wereldsystemen met meerdere economische en politieke machtscentra

Answer 49

Multipolaire wereld

Question 50

Veranderende verdeling van economische activiteiten over de landen van het wereldsysteem

Answer 50

Nieuwe internationale arbeidsverdeling

Question 51

Een economisch snelgroeiend land, dat zijn politieke invloed in de wereld sterk zou kunnen uitbreiden. De term wordt onder meer toegepast op BRICS landen

Answer 51

Opkomende grootmacht

Question 52

Regio's of landen rondom de Grote Oceaan die een snelle economische groei doormaken

Answer 52

Pacific Rim

Question 53

Regio in het wereldsysteem waar de economische activiteiten sterk zijn afgestemd op de belangen van kernlanden. Er is een lage productiviteit en een laag inkomen per inwoner, een eenzijdige economische structuur en een fragmentarische ontwikkeling

Answer 53

Periferie

Question 54

Alle schakels in het productieproces, vanaf het winnen van de delfstoffen of het voortbrengen van de landbouwproducten tot aan de verkoop van eindproducten

Answer 54

Productieketen

Question 55

Afstand die wordt uitgedrukt in tijd, moeite of kosten

Answer 55

Relatieve afstand

Question 56

Ligging ten opzichte van andere locaties uit het oogpunt van bereikbaarheid en toegankelijkheid

Answer 56

relatieve ligging

Question 57

Regio die qua economische en politieke macht een middenpositie inneemt tussen centrum en periferielanden. Wordt gekenmerkt door een behoorlijke industrialisatiegraad en een behoorlijke afzet van de productie in de kernregio's van het wereldsysteem

Answer 57

Semieperiferie

Question 58

Begrensd gebied (territorium) waar de bewoners soeverein zijn en dat bestuurd wordt door een gezaghebbend orgaan

Answer 58

Staat

Question 59

Proces van afnemende relatieve afstanden, vooral als gevolg van de technologische ontwikkeling en nieuwe vormen van infrastructuur

Answer 59

Tijd-ruimte compressie

Question 60

Netwerk van vervoersstromen met hubs (knooppunten) en spokes (de verbindingen daartussen)

Answer 60

Transportnetwerk

Question 61

Technische middelen die gebruikt worden voor het vervoer van goederen, mensen en informatie

Answer 61

Transporttechnologie

Question 62

Driedeling van het wereldsysteem, waarbij de delen aangestuurd worden vanuit Noord-Amerika, Europa en Japan.

Answer 62

Triade

Question 63

Verplaatsing van economische activiteiten vanuit een economisch verder ontwikkeld gebied naar gebieden met lagere lonen

Answer 63

Uitschuiving

Question 64

Organisatie die gericht is op het liberaliseren van de wereld economie

Answer 64

World Trading Organisation (WTO) / Wereldhandelsorganisatie

Question 65

Samenhangend geheel van landen met hun onderlinge politieke, culturele en economische relaties, bestaande uit kernlanden, perifere en semiperifere gebieden

Answer 65

Wereldsysteem

Question 66

Buitenlandse investering tussen de landen die gerekend worden tot de periferie en de semiperiferie

Answer 66

Zuid-Zuidinvestering

Question 67

Mate waarin analfabeten in een samenleving voorkomen, uitgedrukt in een percentage van de bevolking die ouder is dan 15 jaar

Answer 67

Analfabetisme

Question 68

Economisch en sociaal nadelig effect in een gebied als gevolg van een ontwikkeling in een ander gebied

Answer 68

Backwasheffect

Question 69

Economisch en sociaal positief effect in een gebied als gevolg van de ontwikkeling in een ander gebied

Answer 69

Spreadeffect

Question 70

De index van de menselijke ontwikkeling (imo) of de human development index (hdi-index) is een samengestelde indicator die het bnp-per-inwoner, en analfabetisme, het onderwijs en de levensverwachting in een land weergeeft

Answer 70

VN-onwikkelingsindex

Question 71

Gebied dat een belangrijke functie heeft voor een knooppunt of mainport als het gaat om de aan- of afvoer van goederen

Answer 71

Achterland

Question 72

Het centrale zakencentrum in een stad met (financiële) bedrijven, kantoren, maatschappelijke instellingen, uitgaansgebied en winkels.

Answer 72

cbd (central business district)

Question 73

Stad met een relatief sterke vertegenwoordiging van de creatieve sector, als mode, architectuur, design en de game-industrie

Answer 73

creatieve stad

Question 74

Een samenhangende groep bedrijven en instellingen, die nauw aan elkaar gerelateerd zijn en in de nabijheid van elkaar voorkomen

Answer 74

(economisch) cluster

Question 75

Concentratie van wonen, werken, voorzieningen en recreëren buiten een traditioneel stadscentrum in wat voorheen alleen een woongebied of ruraal gebied was. De nieuwe stad is in functioneren nauwelijks meer afhankelijk van de centrale grote stad.

Answer 75

Edge city

Question 76

Stadsdeel dat door een muur of een hekwerk afgesloten is van de openbare ruimte.

Answer 76

Gated community / ommuurde woonwijk

Question 77

Het proces van opwaardering van een verarmde wijk op sociaal, cultureel en economisch gebied door instroom van kapitaalkrachtige nieuwe bewoners, waarbij de armlastige bewoners uit het stadsdeel worden verdreven

Answer 77

gentrificatie

Question 78

Wijk of buurt waar etnisch minderheden (gedwongen) bij elkaar wonen en informele groepjes vaak maatschappelijke macht bezitten.

Answer 78

Getto

Question 79

Samenhangend geheel van verkeers- en communicatieknooppunten (hubs) en de onderlinge verbindingen als spoorlijnen als spoorlijnen, wegen en pijpleidingen (spokes)

Answer 79

Hub en spokennetwerk

Question 80

De ontwikkeling en succesvolle invoering van nieuwe of verbeterde producten, diensten, productie- en distributieprocessen.

Answer 80

Innovatie

Question 81

De diensten tussen landen onderling

Answer 81

Internationale dienstverlening

Question 82

Het gevoel van verbondenheid met de mensheid in het algemeen, dat sterker is dan enig gevoel voor nationale of regionale identiteit (wereldburgerschap)

Answer 82

kosmopolitisme

Question 83

De functionele regio waarvoor de mainport de belangrijkste hub vormt

Answer 83

Mainportregio

Question 84

Aaneengegroeid, stedelijk gebied met een groot aantal sterk met elkaar verbonden steden, metropolen en agglomeraties

Answer 84

Megalopolis

Question 85

Wereldstad waarin alle stedelijke functies vertegenwoordigd zijn en die een belangrijke functie vervult voor een uitgestrekt gebied of land

Answer 85

Metropool

Question 86

Netwerk van migranten die sterke onderlinge contacten houden

Answer 86

Migrantennetwerk

Question 87

Financiële markt die van groot belang is voor de wereldeconomie

Answer 87

mondiale financiële markt

Question 88

Ruimtelijke scheiding van kansarme en kansrijke (etnische) groepen in een stad of gebied

Answer 88

ruimtelijke segregatie

Question 89

Toename van de sociaaleconomische tegenstellingen tussen groepen mensen met verschillende sociaal-economische achtergronden

Answer 89

Sociale polarisatie

Question 90

Groep steden die onderling sterk met elkaar verbonden zijn door contacten tussen bedrijven, overheden en instellingen

Answer 90

Stedelijk netwerk

Question 91

De ruimtelijke verdeling van de verschillende soorten wijken of functies over het stedelijke grondgebied

Answer 91

Stedelijke geleding

Question 92

Stad die binnen het wereldsysteem op economisch, cultureel en/of politiek gebied een toonaangevende leidende rol heeft

Answer 92

Wereldstad