ENDOMETRIOZA Flashcards

(40 cards)

1
Q

% występowania endometriozy w populacji:

A

6-10%
(50% populacji pacjentek z zaburzeniami rozrodu lub zespołem bólowym miednicy mniejszej)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

czynniki ryzyka endometriozy:

A
  • zaburzenia odpływu krwi miesiączkowej (wady rozwojowe)
  • przedłużona ekspozycja na endogenne estrogeny: otyłość, wczesna menarche, późna menopauza
  • krótkie cykle płciowe
  • mała urodzeniowa masa ciała
  • ekspozycja na toksyny środowiskowe np. dioksyna
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

endometriozie towarzyszy ↑ryzyka wystąpienia:

A
  • chorób autoimmunologicznych
  • niektórych nowotworów: rak endometrialny jajnika, rak jasnokomórkowy jajnika, NHL, czerniak
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

teoria SAMPSONA:

A

teoria implantacyjna, krew cofa się przez jajowody do jamy otrzewnej, implantacja komórek endometrium w narządach miednicy mniejszej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

teoria WALDEYERA:

A

teoria metaplazji - metaplazja nabłonka otrzewnej, czynniki hormonalne i zapalne odpowiadają za rozwój endometriozy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

teoria LEVANDA-NORMANA:

A

teoria indukcyjna - główna rola patogenetyczna w biologicznie aktywnych substancjach płynu otrzewnowego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

hipoteza przerzutowa:

A

drogą naczyń krwionośnych/limfatycznych “przerzuty” endometrium np. do płuc, mózgu, kości, nosa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

teoria “deficytu immunologicznego” Dmowskiego:

A

dysfunkcja układu odpornościowego jamy otrzewnej w zakresie funkcji fagocytarnej i cytotoksycznej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

nasilenie dolegliwości - czy koreluje z oceną zaawansowania choroby?

A

NIE

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

niepłodność w endometriozie:

A
  • upośledzona drożność jajowodów
  • nieprawidłowa folikulogeneza/brak jajeczkowania
  • LUF
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

jakie badanie w DIE?

A
  • MRI
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

czy weryfikacja histologiczna jest potrzebna do rozpoznania choroby?

A

NIE

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

uznanym standardem diagnozowania i leczenia endometriozy jest…

A

laparoskopia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

klasyfikacja endometriozy ASRM - stopień I:

A
  • endometrioza minimalna
  • 1-5 pkt.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

klasyfikacja endometriozy ASRM - stopień II:

A
  • endometrioza łagodna
  • 6-15 pkt.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

klasyfikacja endometriozy ASRM - stopień III:

A
  • endometrioza umiarkowana
  • 16-40 pkt.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

klasyfikacja endometriozy ASRM - stopień IV:

A
  • endometrioza ciężka
    >40 pkt
18
Q

ile punktów przyznaje się za zamknięty lejek jajowodu w skali ASRM?

19
Q

ile punktów przyznaje się za torbiel endometrialną 3cm w skali ASRM?

A

16 pkt.
(powyżej 3cm - 20 pkt.; <1cm - 4 pkt.)

20
Q

jaki gestagen jest zarejestrowany do leczenia endometriozy?

A

dienogest (pochodna 17-norprogesteronu)
skuteczny także MPA (30mg/dobę bądź w iniekcjach im 150mg)

21
Q

w jakich formach endometriozy zalecana IUD-LNG?

A

adenomioza
DIE

22
Q

DN agonistów i antagonistów GnRH:

A
  • hipoestrogenizm hipogonadotropowy - PSEUDOMENOPAUZA
  • uderzenia gorąca, zlewne poty, bezsenność, depresja, zmniejszenie masy kostnej
23
Q

ile maksymalnie można stosować analogi GnRH?

24
Q

co to jest add-back therapy?

A

w celu złagodzenia objawów somatycznych i oddziaływania na kości analogów GnRH: dodanie DTA lub HTZ

25
jak dzielimy endometriozę w zależności od lokalizacji?
- jajnikowa - otrzewnowa - głęboko naciekająca (DIE)
26
zmiany endometrialne otrzewnej w czasie LSK - jak postępować?
- wycinać zawsze i wszędzie, jeśli to możliwe - często ogniska głębokie, schowane pod typowo wyglądającymi zmianami w kolorze niebieskim, czerwony, białym - elektrokoagulacja/laser - nie ma badania histpat - czasami przy rozległych zmianach peritonektomia
27
leczenie torbieli endometrialnych:
u kobiet nieplanujących ciąży zmiany >3cm leczyć operacyjnie
28
jakie typy ściany torbieli?
- włóknisty: u młodszych pacjentek, do torbieli przylega duża liczba pęcherzyków - włóknisto-torbielowaty: u starszych pacjentek, torbiele otoczone niewieloma pęcherzykami, prawdopodobieństwo spadku liczby oocytów mniejsze
29
czy endometrioza zmniejsza rezerwę jajnikową?
tak
30
DIE - na ile mm ogniska penetrują środowisko?
co najmniej 5mm
31
jaka klasyfikacja do oceny endometriozy głęboko naciekającej?
ENZIAN
32
skala Enzian - przedziały anatomiczne i stopnie:
A - przegroda odbytniczo-pochwowa B - więzadła krzyżowo-maciczne, aż do ścian miednicy C - odbytnica i esica FA - uterine adenomyosis, FB - bladder, FU - ureter, FI - intestine, FO - other (np. przepona) stopień 1: inwazja <1cm stopień 2: inwazja 1-3cm stopień 3: inwazja >3cm
33
jaki jest cel operacji w DIE?
całkowita resekcja ognisk endometrialnych wywołujących dolegliwości podczas jednej operacji
34
czy zajęcie więzadeł krzyżowo-macicznych obejmuje pochwę?
nie obejmuje górnej ściany pochwy, nie resekować fragmentów ściany pochwy
35
najczęstsza lokalizacja endometriozy układu moczowego:
pęcherz moczowy
36
endometrioza pęcherza moczowego - postępowanie:
- pobrać wycinki do bad. histpat, wykluczyć nowotwór - wycięcie ognisk DIE z dostępu przezotrzewnowego (nie przezcewkowego)
37
zmiany PP w przebiegu endometriozy - gdzie najczęściej?
jelito grube (prostnica, esica), WR i jelito cienkie, rzadziej przepona
38
co to jest RWC-TVS?
rectal water-contrast-TVS doodbytnicze podanie soli fizjologicznej celem oceny głębokości naciekania i stopnia zwężenia światła jelita
39
kiedy operujemy endometriozę obejmującą jelito?
guz/guzy ściany jelita VAS >7 pkt. krytyczne zwężenie światła jelita grubego niepowodzenia ART p/wskazania do leczenia hormonalnego
40
wywiad rodzinny w endometriozie - czy ma znaczenie?
tak, 7x większe ryzyko występowania endometriozy u kobiet, u których krewna 1. stopnia była obciążona chorobą