Enkele algemene zaken die gelden voor alle proefdieren Flashcards
(13 cards)
Zoötechniek
De wetenschap en praktijk van het verzorgen, fokken en beheren van dieren die worden gebruikt in wetenschappelijk onderzoek.
Zoötechniek
Wat zijn belangrijke aandachtspunten van zoötechniek?
- Huisvesting: ondersteunen fysiologische en gedragsmatige behoeften van proefdieren.
- Gezondheidsmonitoring en -beheer: gezondheidscontroles, vaccinaties, behandeling van ziekten, quarentaineprocedures, …
- Voeding
- Voortplanting: ontwikkeling van fokprogramma’s (genetische consistente en gezonde dieren).
- Ethiek en dierwelzijn
- Gedragsbeheer en verrijking: bevorderen natuurlijke gedragingen en verminderen stress
Huisvesting en verzorging
Wat is de wet op dierproeven?
- Verplichting om proefdieren optimaal te verzorgen en te huisvesten.
- Bijlages van Europese richtlijnen die beschrijven waaraan gebouwen en dierverblijven technisch moeten voldoen en hoe je dieren moet verzorgen.
Huisvesting en verzorging
Wat zijn de belangrijke vuistregels?
- Dieren die van nature in groepen leven moeten als proefdier in groep gehuisvest worden.
- Aanbieden van bij de diersoort passende vormen van verrijking, zodat de dier zich (gedeeltelijk) natuurlijk kunnen gedragen.
Huisvesting en verzorging
Wat als er toch afwijkingen zijn omwillen van wetenschappelijke redenen of dierwelzijn?
Men moet een goede onderbouwing kunnen vertonen.
Voorbeeld: herstel na operatie, vechtgedrag, …
Microbiologische en gezondheidsbewaking
Wat is een kenmerk van veel infecties bij proefdieren?
Vaak latente infecties, maar ze kunnen wel veranderingen in fysioligische processen veroorzaken en dierexprerimenten beïnvloeden.
Microbiologische en gezondheidsbewaking
Wat zijn de doelen van gezondheidsbewaking?
- Ziekten bij proefdieren voorkomen.
- Ongewenste invloeden op dierexperimenten voorkomen.
- Voorkomen ziekte van personeel (zoönosen).
- Veiligheid van biologische producten (virusvaccins).
- Resistente micro-organismen weren.
Microbiologische en gezondheidsbewaking
Wat zijn belangrijke preventiemaatregelen om te voorkomen van infecties van micro-organismen?
- Infectieroutes via dieren: sanitaire profylaxis, verplicht ongediertebestrijdingsprogramma
- Infectieroutes via mensen: strikt toegangsbeleid, persoonlijke hygiënische maatregelen
- Infectieroutes via materiaal: ontsmetting via gammastraling, UV-straling, sterilisatie, behandeling met waterstofperoxide, chemische middelen.
Microbiologische en gezondheidsbewaking
Microbiologische status van proefdieren
Wat er bekend is over de in of op het dier aanwezige micro-organismen.
Sinds 1963 speciale fokkolonies vrij van ziekteverwekkende micro-organismen.
Microbiologische en gezondheidsbewaking
Conventionele proefdieren
- Microbiologische status van het dier moet niet bekend zijn.
- Onder normale omstandigheden huisvesten, geen hygiëne-barrières.
- Worden nog amper gebruikt, tenzij onderzoek moet landbouwhuisdieren.
Microbiologische en gezondheidsbewaking
Specified Pathogen Free (SPF) proefdieren
- Vrij van specifieke micro-organismen die op een lijst staan die per diersoort is vastgesteld.
- Internationaal, dezelfde, gestandaardiseerde criteria waardoor dat men dieren van erkenede leveranciers huisvesten zonder quarantaine-periode.
- Maatregelen: overdrukregime, ingeblazen lucht HEPA-gefilterd, al het materiaal bestraald of stoomsterilisatie, oppervlaktedesinfectie via waterstofperoxide, handen wassen en desinfecteren en gesteriliseerde beschermende kledij voor werknemers, open cultuur van melding, periodieke controle van dieren.
Microbiologische en gezondheidsbewaking
Gnotobiont proefdieren
- Dieren waarvan bekend is welke micro-organimsen ze bij zich dragen.
- Onder strukte condities huisvesten en verzorgen om unieke status te behouden.
- Soms problemen met spijsvertering wanneer bepaalde micro-organimsen ontbreken.
- Afweer anders dan bij dieren met normale flora.
Microbiologische en gezondheidsbewaking
Kiemvrij (GF) proefdieren
- Dieren die geen micro-organismen bij zich hebben.
- Darmen, neus- en keelholten, huis en luchtwegen volledig steriel.
- Vertering verstoord waardoor dat men aangepaste voeder moet geven.
- Huisvesting onder volstrekt kiemvrije condities.
- Werken in isolator.
- Alle voer, water, materialen moeten gesteriliseerd worden.
- Immuunsysteem werkt anders door afwezigheid van darmflora.
- Kan manier zijn om kolonisatieresistentie te overkomen.
