Rat Flashcards

(51 cards)

1
Q

Taxonomie

  • Klasse
  • Orde
  • Familie
  • Genus
  • Species
A
  • Klasse: zoogdieren of Mammalia
  • Orde: Rodentia
  • Familie: Murdae
  • Genus: Rattus
  • Species: Rattus norvegicus
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Soortspecifieke biologie

  • Volwassen gewicht van mannetjes.
  • Volwassen gewicht van vrouwtjes.
  • Levensduur.
A
  • Volwassen gewicht mannetjes: 300-500g.
  • Volwassen gewicht vrouwtjes: 250-300g.
  • Levensduur: 2-3 jaar
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Soortspecifieke biologie

  • Hartslagfrequentie.
  • Ademhalingsfrequentie.
  • Lichaamstemperatuur.
  • Bloedvolume.
A
  • Hartslagfrequentie: 300-500 per minuut.
  • Ademhalingsfrequentie: 70-110 per minuut.
  • Lichaamstemperatuur: 37,5-38,5°C.
  • Bloedvolume: 60mL/kg lichaamsgewicht.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Soortspecifieke biologie

  • Geslachtsrijp.
  • Drachtduur.
  • Speenleeftijd.
A
  • Geslachtsrijp: 6-8 weken.
  • Drachtduur: 21-23 dagen.
  • Speenleeftijd: 3-4 weken in lab, 4-5 weken in natuur.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Soortspecifieke biologie

  • Gebit.
  • Tandformule + totaal aantal tanden.
  • Voedingstype.
A
  • Gebit: Gebit is uitgerust om plantaardige materiaal te knagen en te vermalen.
  • Voedingstype: Omnivoor
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Wat zijn de 3 bijzondere kenmerken van ratten?

A
  • Heeft geen galblaas.
  • Kan niet braken.
  • Heeft in de oogkas een traanklier, Harderse klier. Het produceert bruinrood vocht.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Hoeveel bloed bevat een rat dat 300g weegt?

A

0,300kg*60mL/kg=18mL

Een rat dat 300g weegt bevat slechts 18mL bloed.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Geslachtskenmerken

  • Volwassen mannetjes
  • Volwassen vrouwtjes
A
  • Volwassen mannetjes: zijn groter en zwaarden dan vrouwtjes. Bij verschillende leeftijd is de verschil niet duidelijk.
  • Volwassen vrouwtjes: zijn de enige dat tepels bevatten.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Geslachtskenmerken

Anogenitale afstand

A

Afstand tussen anus en geslachtsopening.
* Groter bij mannetjes.
* Huid bij mannetjes behaard, bij vrouwtjes niet.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Gedrag en welzijn

Lee-Boot effect

A

Cyclus stopt = Anoestrus

Wanneer volwassen vrouwelijke muizen samen gehuisvest worden in een groep zonder de aanwezigheid van een mannetje. Het is aanwezig bij ratten, maar minder duidelijk.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Gedrag en welzijn

Whitten effect

A

Oestrus synchronisatie

Wanneer een mannetje wordt geïntroduceerd -> synchronisatie van de cyclus bij alle vrouwtjes. Het is aanwezig bij ratten, maar minder duidelijk.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Gedrag en welzijn

Wat gebeurt er na succesvolle paring?

A

Er wordt een viskeuze plug gevormd voor 8-24u. Bij ratten is het zeer diep en is moeilijk te zien. Gerantie op paren, niet op dracht.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Gedrag en welzijn

Hoe sociaal zijn ratten en hoe zijn hun kolonies opgebouwd?

A

Ratten zijn zeer sociale dieren. Hun kolonies kunnen variëren van 1 vrouwtje en 1 mannetje met nakomelingen, tot kolonies van meer dan 200 individuen, afhankelijk van bronnen en territorium.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Gedrag en welzijn

Kleine groep vs. Grote groep

A
  • Kleine groep: 1 mannetje + tot 6 vrouwtjes + nakomelingen
  • Grote groep: dominant mannetje + ondergeschikte mannetjes + vrouwtjes

De ondergeschikte mannetjes hebben minder toegang tot voedsel en bronnen en dus hebben een grotere kans op verwondeingen.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Gedrag en welzijn

Hoe gedragen ratten zich binnen hun sociale structuur en hoe herkennen ze elkaar?

A

Oudere ratten zijn doorgans dominant over jongere dieren. Binnen een kolonie herkennen ratten bekende individuen via geuren. In tijden van gevaar geven ze een alarmferomoon af om de kolonie te waarschouwen voor dreiging. Deze sociale structuur zorgt voor duidelijke hiërarchie en gedragsregels binenn de groep.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Gedrag en welzijn

Welke andere vormen van sociaal gedrag vertonen ratten, zelf op volwassen leeftijd?

A

Ratten zijn speelse dieren en dit gedrag blijft bestaan, zelf wanneer ze volwassen zijn. Het spelen helpt bij het versterken van sociale banden binnen de kolonie en draagt bij aan hun welzijn.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Gedrag en welzijn

Wat is het gedrag van territoriale dieren ten opzichte van hun omgeving?

A

Territoriale dieren zijn zeer allert voor veranderingen in hung omgeving. Ze vertonen exploratiegedrag, zoals rechtop staan of met hun voorpoten leunen tegen de wand van de kooi.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Gedrag en welzijn

Wat is scangedrag en bij welke soort ratten komt het vaker voor?

A

Scangedrag is het heen en weer wiegen van de kop en komt vaken voor bij albino ratten.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Gedrag en welzijn

Hoe gedragen territoriale dieren zich ten opzichte van andere dieren in hun territorium?

A

Territoriale dieren verjagen andere dieren uit hun territorium en kunnen zelf andere soorten, zoals muizen, doden.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Gedrag en welzijn

Wat is het effect van het samen huisvesten van verschillende diersoorten in 1 ruimte?

A

Het samen huisvesten beïnvloed het gedrag van alle dieren en kan dus ook de resultaten van onderzoek versotren.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Gedrag en welzijn

Wat is het dagelijkse activiteitsritme van ratten en hoe passen ze zich aan hun omgeving?

A

Ratten zijn crepusculaire dieren, wat betekent dat ze het meest actief zijn rond de schemering, net na zonsondergang en vlak voor zonsopgang. Ze kunnen hun ritme echter gemakkelijk aanpassen op basis van verschillende factoren, zoals beschikbaarheid van voedsel, het risico op predatie, het weer en hun seksuele activitieit.

22
Q

Gedrag en welzijn

Hoe beïnvloed de seizoenen de activiteit van ratten?

A

Ratten houden geen winterslaap, maar hun activiteit is meestal hoger tijdens de warmere maanden. In de winter zijn ze over het algemeen minder actief, maar ze blijven geduerende het hele jaar wakker en in beweging.

23
Q

Gedrag en welzijn

Wat is het belang van grooming voor ratten en wanneer doen ze dit het meest?

A

Grooming is een belangrijk onderdeel van het gedrag van ratten. Ze doen dit vaak tijdens hun rustperiodes, maar het kan ook worden uitgelokt door nieuwe stimuli of frustraties. Dit gedrag helpt hen om schoon te blijven, stress te verminderen en sociale banden te versterken binnen de groep. Het onderscheid tussen routinegrooming en grooming door frustratie of nieuwe ervaringen kan inzicht geven in hun welzijn.

24
Q

Gedrag en welzijn

Wat is kenmerkend aan het zicht van ratten, en hoe verschilt het van het zicht van mensen?

A

Ratten hebben ogen die aan de zijkant van hun kop geplaatst is, wat hen en breder gezichtveld geeft. Hun zicht is dichromatisch (ze hebben slechts 2 soorten kegeltjes in plaats van 3), hierdoor zien ze minder kleuren, maar kunnen wel UV-licht en groen waarnemen.
Ze hebben geen rood-gevoelige kegeltjes, waardoor ze normaal gesproken geen rood licht kunnen zien, hoewel recent onderzoek suggereert dat hun netvlies toch op rood licht kan reageren. Ze zijn bijziend, maar hun ogen zijn 2-3 keer gevoeliger voor beweging dan die van mensen.

25
# Gedrag en welzijn Hoe gebruiken ratten hun zintuigen om hun omgeving te verkennen en obstakels te vermijden?
Naast hun zicht maken ratten intensief gebruik van hun snor- en tastharen om hun omgeving te verkennen. Deze haren helpen hen obstakels te voelen en de breedte van doorgangen in te schatten. Dit is vooral belangrijk, omdat hun zicht beperkt is, en ze hierdoor beter kunnen navigeren in hun omgeving zonder volledig afhankelijk te zijn van hun ogen.
26
# Gedrag en welzijn Hoe passen ratten hun activiteit en zinthuiglijk gebruik aan op basis van licht en tijd van de dag?
Ratten hebben vaak de neiging om hun dag-nachtritme om te draaien, zodat ze hun acitivteiten kunnen uitoveren tijdens hun actieve periode, vaak overdag. Hoewel men denkt dat ratten rood licht niet goed kunnen waarnemen, kunnen ze rood licht in sommige gevallen toch als licht ervaren, dus moet hiermee rekening worden gehouden wanneer men rood licht gebruikt tijdens hun actieve uren.
27
# Gedrag en welzijn Hoe werkt het gehoor van ratten en welke geluiden kunnen invloed hebben?
Het gehoor van ratten kan verschillen per stam en leeftijd, maar ligt voornamelijk tussen de 1-80kHz. Ratten communiceren vooral via ultrasone geluiden. Echter, ultrasone geluiden uit de omgeving, zoals van beeldschermen of Tl-lampen, kunnen stress veroorzaken bij de dieren.
28
# Gedrag en welzijn Hoe gebruiken ratten hun reukzin voor communicatie van sociale interactie?
Geur speelt een belangrijke rol in de communicatie tussen ratten. Ze gebruiken feromonen in urine om territoria af te bakenen, bekende soortgenoten te herkennen, paringsgedrag te stimuleren en soms om afgresseif gedrag uit te lokken. Ratten ruiken ook aan de adem van soortgenoten om te bepalen of voedsel eetbaar is.
29
# Gedrag en welzijn Vat zijn de voedselvoorkeuren van ratten?
Ratten hebben dezelfde voedselvoorkeuren als mensen. Ze geven de voorkeur aan zoet voedsel en voedsel met een hoog eiwitgehalte, terwijl ze bitter voedsel vermijden.
30
# Gedrag en welzijn Wat is neofobie en hoe beïnvloedt het eetgedrg van ratten?
Neofobie is de angst voor nieuwe voedsel. Ratten ruiken aan de adem van soortgenoten om te bepalen of voedsel eetbaar is. Ze vermijden voedsel dat ze net hebben gegeten wanneer ze daarna de geur van een zieke rat ruiken, maar de geur van de adem van een zieke rat kan juist een veurkeur beovrderen voor voedsel dat die zieke rat heeft gegeten.
31
# Gedrag en welzijn Hoe gaan ratten om met het binnenkrijgen van toxines?
Omdat ratten niet kunnen overgeven, hebben ze de neiging om niet-nutritionele substanties, zoals klei, te eten wenneer ze toxines binnenkrijgen. Dit helpt bij de neutraliseren van schadelijke stoffen.
32
# Gedrag en welzijn Wat is coprofagie bij ratten?
Coprofagie is het gedrag waarbij ratten hun eigen uitwerpselen eten. Dit helpt hen om extra voedingsstoffen op te nemen.
33
# Gedrag en welzijn Hoe ziet het nestgedrag van ratten eruit in vergelijking met muizen?
Ratten maken hun nesten voornamelijk ondergronds en hun nesten zijn veel minder complex dan die van muizen.
34
# Gedrag en welzijn Hoe beïnvloedt gevangenschap het gedrag van ratten?
Gevangenschap verandert het gedrag van ratten. Onderzoek naar laboratoriumratten die in een natuurlijke omgeving worden uitgezet, toont aan dat ze veel natuurlijke gedragingen niet kunnen vertonen in het laboratorium.
35
# Gedrag en welzijn Wat zijn de gevolgen van het houden van ratten in laboratoria voor hun gedrag?
Het houden van ratten in een laboratorium is geen natuurlijke situatie, en we kunnen niet volledig voldoen aan hun natuurlijke behoeften. Dit kan leiden tot afwijkend gedrag, vooral bij stammen die gevoeliger zijn. Hoe armer de omgeving, hoe groter de kans op abnormaal gedrag.
36
# Huisvesting Hoe ziet de standaard huisvesting voor ratten in laboratoria eruit?
De standaard huisvesting bestaat uit een kunststof (makrolon) bak met zaagsel en een draadglazen deksel. De kooi bevat een waterfles en een voorziening voor voedsel. Ventilatie en klimatisering worden volgens wettelijke voorschriften geregeld, met aanvoer van verse lucht, afvoer van vuile lucht, constante temperatuur en luchtvochtigheid en geen tocht.
37
# Huisvesting Waarom is het belangrijk dat de huisvesting van ratten aansluit op hun fysiologische en ethologische behoeften?
Het afstemmen van de huisvesting op de fysiologische en ethologische behoeften van ratten zorgt voor een betere kwaliteit van het onderzoek. Dit verlaagt stress en voorkomt afwijkend gedrag. Verrijking zoals nestmateriaal, schuilmogeijkheden en de mogelijkheid tot zelfcontrole over hun omgeving helpt bij het verminderen van stress.
38
# Huisvesting Wat zijn de richtlijnen voor het huisvesten van ratten in groepsverband?
Ratten moeten in groepsverband worden gehouden, tenzij individueel huisvesten noodzakelijk is, waarbij de duur tot een minimum moet worden beperkt. Ratten moeten elkaar kunnen horen, zien, ruiken en voelen, zelf bij individuele huisvesting, om sociale constact te houden.
39
# Huisvesting Wat zijn belangrijke elementen voor de inrichting van een ratten kooi?
De inrichting van een ratten kooi moet beschutting bieden, vooral voor schuilmogelijkheden. Nestmateriaal is vooral belangrijk voor drachtige vrouwtjes. Er moet knaagmateriaal beschikbaar zijn, zoals stukjes hout. De bodembedekking moet geschikt zijn en welzijnscontrole, hygiëne en verzorging mogen de inrichting niet belemmeren.
40
# Huisvesting Waarom is consistentie in kooiverrijking belangrijk voor experimenten?
Het is belangrijk dat muizen binnen en tussen vergelijkbare experimenten dezelfde kooiverrijking krijgen, zodat verrijking geen effect heeft op de resultaten van het onderzoek. Een bekende geur in de kooi vermindert onrust en voorkomt dat de ideren opnieuw een rangorde moeten bepalen. Het verschonen van de kooi moet nooit net voor een gedragsexperiment gebeuren, omdat dit het resultaat kan beïnvloeden.
41
# Voeding en water Welke voeding krijgen ratten?
Zelfde knaagdiervoer als voor muizen.
42
# Veelgebruikte stammen Kenmerken van Wistar
* Albinorat, zijn gevoeliger voor lucht (max 25-60 lux). * Meest gebruikt. * Kortere staart, korter dan lichaamslengte. * Lange oren. * Ze zijn actiever dan andere stammen. * Er bestaan verschillende substammen. * Sprague-Dawley ratten komen van Wistar ratten.
43
# Veelgebruikte stammen Kenmerken van Sprangue-Dawley
* Albinorat, zijn gevoeliger voor lucht (max 25-60 lux). * Rustiger, makkelijker te hanteren. * Langere, smallere kop. * Langere staart, even lang als lichaamslengte. * Veelgebruikt.
44
# Veelgebruikte stammen Kenmerken van Zucker-rat
* Model voor obesitat. * Vooral gerbuikt voor onderzoek naar insulineresistentie en genetische obesitas.
45
# Veelgebruikte stammen Kenmerken van Long-Evans
* Verkregen door meerdere kruisingen tussen Wistar en wilde grijze ratten. * Vooral gebruikt voor gedragsonderzoek (leren, gedrag, verslaving). * Ook gebruikt voor onderzoek naar voedsel-geïnduceerde obesitas.
46
# Virus Mouse hepatitis virus (muis hepatits virus)
* Geen ziekteverwekker bij ratten. * Rat kan wel drager zijn.
47
# Pathologie Wat zijn gelijkaardige infecties als bij de muis?
* Staphylococcus aureus * Pasteurella pneumotropica * Mycoplasma pulmonis * Syphacia * Mijten
48
# Pathologie Wat zijn gelijkaardige niet-infectieuze pathologien als bij muis?
* Olifantstanden * Ringtail * Grazen/snorbijten - barbering * Stereotiep gedrag * Tumoren (oudere dieren)
49
# Pathologie Hoe kun je ziekte herkennen bij ratten?
* Zelfde als bij muis. * Specifiek voor rat: rode tranen (Harderianse klier).
50
# Zoönosen Rat bite fever
* Veroorzaakt door Streptobacillus moniliformis (Europa en Amerika) en Spirillum minus (Azië). * Commensalen luchtwegen en mondholte van rat. * Komt ook voor bij SPF dieren. * Infectie door beet (contact, bloed, inslikken besmet voedsel/water). * Griepachtige symptomen: koorts, overgeven, spierpijn, hoofdpijn. * Nadien (2-4 dagen na koorts) ook gewrichtspijn, zwelling en uitslag. * Indien niet behandeld 10% kans op mortaliteit. * Behandeling: antibioticum penicilline. * Preventie: schoonmaken en desinfecteren van wonde, arts raadplegen.
51
Waarom is Tickling belangrijk?
Tickling maakt ratten blij. Ze produceren 50kHz vocalisaties bij positief gedrag, blij zijn, spelen, ...