Etiologia próchnicy Flashcards
(177 cards)
łacińska nazwa próchnicy zębów
caries dentium
Za jaką chorobę uważa się próchnicę zębów?
infekcyjna, transmisyjna, zakaźna
Jakie tkanki obejmuje patologia próchnicy?
tkanki twarde zęba (szkliwo, zębinę i cement) → demineralizacja (odwapnienie) i dezintegracja (rozpad) zawartych w niej substancji organicznych
Jakie czynniki warunkują rozwój zmiany próchnicowej?
1) obecność płytki nazębnej
2) podaż odpowiednich węglowodanów (głównie sacharozy)
3) podatność powierzchni zęba
4) odpowiednio długi czas, w którym współwystępują powyższe czynniki
W jaki sposób można zapobiec progresji plamy próchnicowej w ubytek?
- skuteczne usuwanie płytki
- zmniejszenie częstości i ilości spożywanych cukrów
- stosowanie preparatów fluorkowych
w jaki sposób współdziłają ze sobą czynniki warunkujące rozwój zmiany próchnicowej doprowadzając do niej?
- w płytce są bakterie
- niektóre z tych bakterii mają zdolność do fermentowania węglowodanów z diety (gł. sacharoza i glukoza)
- powstają kwasy
- spadek pH poniżej 5 w ok. 5 min
- zakwaszenie płytki utrzymuje się przez ok 30-60 min
- po tym czasie pH płytki wzrasta do normalnego = 7
- powtarzające się spadki pH w ODPOWIEDNIO DŁUGIM CZASIE -> demineralizacja PODATNEGO MIEJSCA NA POW. ZĘBA -> inicjacja próchnicy
Do jakiej wartości pH i w jakim czasie prowadzi fermentacja węglowodanów dostarczanych z dietą przy udziale bakterii zawartych w płytce nazębnej?
pH < 5 w czasie ok. 5 minut
Jak długo utrzymuje się zakwaszenie płytki po spożyciu węglowodanów?
30-60 minut
Jakie węglowodany ulegają fermentacji przez bakterie płytki nazębnej?
sacharoza i glukoza
Jakie wyróżniamy bakterie próchnicotwórcze?
- paciorkowce zmienne (Streptococcus mutans)
- pałeczki kwasu mlekowego (Lactobacillus acidophilus)
Dlaczego Streptococcus mutans i Lactobacillus acidophilus uważane są za bakterie kwasotwórcze?
- szybko produkują kwasy z ulegających fermentacji węglowodanów (są kwasotwórcze)
- mogą bytować w zakwaszonym środowisku (kwasoodporne)
- zdolność adherencji do powierzchni zęba, bo syntetyzują lepkie, zewnątrzkomórkowe polisacharydy z cukrów
znaczenie zewnątrzkomórkowych, lepkich polisacharydów syntetyzowanych przez bakterie próchnicotwórcze
są to głównie polimery glukozy
nadają matrycy płytki ŻELOWĄ konsystencję -> łatwiejsze zlepianie się bakterii i ich przyleganie do zęba
pogruniają matrycę płytki -> ochrona kwasów powstających w płytce przed rozcieńczającym i neutralizującym działaniem śliny
Jaka jest zależność miedzy występowanie Streptococcus mutans w płytce nazębnej a intensywnością próchnicy
im intensywność próchnicy jest większa (większe PUW) tym większe prawdopodobieństwo wyhodowania Streptococcus mutans
U jakich osób nie występuje Streptococcus mutans?
u osób z wrodzoną nietolerancją fruktozy (fruktozemia), które całe życie nie spożywają produktów zawierających sacharozę, która jest podstawowym substraem beztlenowej i tlenowej glikolizy
etapy kolonizacji jamy ustnej przez bakterie
- bakterie uzyskują dostęp do środowiska jamy ustnej
- ADHEZJA
- ADHERENCJA - specyficzna dla danej powierzchni
dzięki czemu możliwa jest adhezja bakterii w czasie kolonizacji jamy ustnej
dzięki PROCESOM FIZYKOCHEMICZNYM:
- SILY VAN DER WAALSA
- SIŁY ELEKTROSTATYCZNE
jakie interakcje pojawią się miedzy bakteriami w czasie kolonizacji jamy ustnej
konkurencja
symbioza
komensalizm
istotne aspekty interakcji, wzrostu i przeżycia bakterii w środowisku
- ZDOLNOŚĆ ADAPTACJI DO ZMIAN ŚRODOWISKOWYCH
- GEENTYCZNE ZRÓŻNICOWANIE W OBRĘBIE POPULACJI BAKTERII ZAPEWNIAJĆE PRZEŻYCIE NIEKTÓRYM SZCZEPOM
- WYTWARZANIE LEPIEJ PRZYSTOSOWANYCH MUTANÓW
na czym może polega zróżnicowana zdolność adaptacyjna bakterii?
- Streptococcus mutans:
- przystosowuje sie do kwaśnego srodowiska -> zmniejszenie liczby/eliminacja innych paciorkowców
- inne streptokoki:
- adaptują się do wysokich stężeń fluoru
Jakie powierzchnie w jamie ustnej ulegają kolonizacji przez bakterie?
- tkanki miękkie, pokryte cienką warstwą śliny
- tkanki twarde (szkliwo i cement korzeniowy) pokryte błonką nazębną
łacińska nazwa błonki nabytej
acquired pellicle
dlaczego zęby są lepszą powierzchnią dla kolonizacji i wzrostu bakterii niż błona śluzowa?
- błona śluzowa jest stale odnawiana po złuszczaniu skolonizowanych komórek nabłonkowych
- pow. styczne i bruzdy zębów umożliwiają akumulacje bakterii, która jest niezakócona przez żucie
Na jakim etapie życia rozpoczyna się kolonizacja bakteryjna jamy ustnej i na którym etapie życia się kończy?
rozpoczyna się już podczas porodu i twa przez całe życie
Jakie bakterie pionierskie zasiedlają jamę ustną w pierwszych tygodniach życia dziecka i co jest ich źródłem
S. mitis, S. oralis i S. salivarius (gatunki pionierskie)
bezpośrednie źródło = otoczenie dziecka, głównie matka