Executief functioneren Flashcards
Executieve functies
Wat zijn executieve functies?
parapluterm voor een hogere hersenfuncties die verantwoordelijk zijn voor de aansturing en uitvoering van gedrag.
Welke twee categorieën bij executieve functie bestaan er?
- denkvaardigheden
- De sturing van het gedrag
Wat valt er onder denkvaardigheden?
Ons gedrag te organiseren en korte termijn behoeften opzij te schuiven ten gunste van langetermijndoelen
Wat valt er onder sturing van het gedrag
Om onze emoties te reguleren; onze gedachten te monitoren, zodat we efficiënter en
effectiever kunnen werken; activiteiten plannen en organiseren; onze aandacht ergens op gericht houden; de uitvoering v/e taak volhouden
Wat betekent “mentale basisfuncties”?
In de hersenen bevinden zich de verschillende regel- en verwerkingscentra voor alle cognitieve functies. Omdat deze centra niet allemaal tegelijk actief kunnen zijn, wordt het activiteitsniveau in deze centra geregeld door de mentale basisfuncties
Welke mentale basisfuncties zijn er?
bewustzijn, aandacht en oriëntatie
Hoe wordt bewustzijn ook wel genoemd?
alertheid of arousal
Hoe wordt het bewustzijn geregeld in het brein?
Het wordt geregeld vanuit de formatio reticularis, Deze regelt via het ARAS het niveau van bewustzijn. Prikkels die het bewustzijn kunnen beïnvloeden, kunnen komen van de zintuigen (externe prikkels én lichamelijke activiteit), de hypothalamus (biologische klok), het limbisch systeem (emoties) en de hersencortex.
Voorbeelden van bewustzijnsstoornissen?
- Bewusteloosheid of coma
- somnolentie (slaperigheid), sopor (slaaptoestand)
- Delier (verwardheidstoestand met wisselend bewustzijnsniveau) en overalertheid (overmatige reactie op prikkels)
Wat is aandacht?
Het is een verzameling van neurologische mechanismen om informatie te selecteren en te verwerken. Het is een samenwerking tussen de formatio reticularis, de thalamus en de hersenschors. Er zijn 2 aspecten, namelijk de richting en de intensiteit van aandacht.
Hoeveel soorten aandacht bestaan er?
- gerichte aandacht (focus)
- volgehouden aandacht
- verdeelde
aandacht (dubbeltaken)
Voorbeelden van aandachtsstoornissen?
- Neglect (gedeeltelijk verlies van ruimtelijke aandacht)
- ADHD
- mentale traagheid
- Verhoogde afleidbaarheid
Wat is oriëntatie?
Bewustzijn van jezelf ten opzichte van de omgeving.
Vb, oriëntatie in de tijd (inschatting van datum en uur), plaats (inschatting waar men zich bevindt) en persoon (het herkennen van personen in de omgeving).
Waar spreken we over als er een stoornis is bij het oriëntatievermogen?
Desoriëntatie
Wanneer beginnen de executieve functies zich te ontwikkelen?
Vlak na de geboorte, en ze bereiken hun maximale ontwikkeling rond de 23-24 jaar
Welke 5 executieve functies vallen onder het model van Barkley?
- gedragsinhibitie
- non-verbaal werkgeheugen,
- zelfregulatie van motivatie,
- internalisatie van spraak (verbaal werkgeheugen)
- reconstitutie.
Wat is gedragsinhibitie?
Basis van de ontwikkeling van executieve functies. een gedrag uit kunnen stellen of voorkomen. ergens mee kunnen stoppen en om om te gaan met afleidingen en onderbrekingen (focus van
aandacht)
Wanneer ontwikkeld gedragsinhibitie?
5-12 maanden.
Wat is het non-verbaal werkgeheugen?
Bestaat uit:
* Vermogen om beelden op te roepen.
* Vermogen om vooruit en terug te kijken (verder dan het ‘hier en nu’)
* Mentale manipulatie gebeurtenissen
* Imitatie van complex gedrag
Wanneer ontwikkeld het non-verbaal werkgeheugen?
5-12 maanden
Wat is internalisatie van spraak? (verbaal werkgeheugen)
Zorgt voor controle over omgeving. Het koppelen van beelden en handelingen aan woorden
Wat is zelfregulatie van affect/motivatie?
Elke actie die je onderneemt om voor een verandering in gedrag te komen en tot een doel te komen
Wanneer ontwikkelt zelfregulatie van affect
Rond de 5 maanden, komt geleidelijk aan meer tot uiting
Onderdelen van zelfregulatie van affect?
- emotionele regulatie
- Regulatie van activatie
- Inzichten over anderen
