H15 Psychological disorders and treatment Flashcards
(51 cards)
Welke vier D’s zijn van belang bij het diagnosticeren van een psychologische stoornis?
Deviance - in hoeverre gedrag onacceptable of ongewoon zijn in de huidige maatschappij
Distress - Negatieve gevoelens die iemand heeft ten gevolge van de aandoening
Dysfunction - in hoeverre iemand nog normaal kan functioneren of niet
Danger - of iemand een gevaar voor zichzelf of voor anderen is.
Wat is de DSM-5?
De huidige versie van de Diagnostic and Statistical Manual of Psychological Disorders. Dit handboek specificeert criteria om te bsluiten of iets officieel een stoornis is of niet. Het vermeldt vele categorieen en subcategorieen van stoornissen samen met criteria om ze te identificeren.
Hoe is een psychologische aandoening gedefinieerd door de American Psychiatric Association? Welke dubbelzinnigheid zit in die definitie?
Een syndroom dat gekenmerkt wordt door een klinisch significante verstoring van de cognitie, emotie regulatie, of het gedrag van een persoon die een disfunctie in de psychologische, biologische of ontwikkelingsprocessen reflecteert die onderliggend zijn aan het mentale functioneren. Mentale stoornissen zijn meestal geassocieerd met significante angst/stress in sociale, werkgerelateerde, of andere belangrijke activiteiten. Een verwachte of cultureel goedgekeurde reactie op een normale stressor zoals een verlies, zoals de dood van een geliefde, is geen psychologische stoornis. Sociaal afwijkend gedrag en conflicten die primair tussen een individue en de maatschappij plaatsvinden, zijn geen psychologische stoornissen, tenzij het afwijkende gedrag of conflict resulteert uit een disfunctie van de persoon.
Hoe verschilt validiteit van betrouwbaarheid? Hoe kan de validiteit van DSM-5 verbeterd worden door verder onderzoek en revisies?
Betrouwbaarheid is de mate waarin verschillende therapeuten op basis van dezelfde omschrijving, dezelfde diagnose zouden geven.
Validiteit is de mate waarin de geidentificeerde categorieen nuttig en betekenisvol zijn voor de therapeuten. (lijden mensen met dezelfde diagnose idd op dezelfde manier? komt dit uit gelijke oorzaken voort? helpt het label om het verloop te voorspellen en te behandelen?)
Validiteit is veel complexer dan betrouwbaarheid en moet gebaseerd zijn op onderzoek. Meer onderzoek zorg
Wat zijn mogelijke positieve en negatieve consequenties van het labelen van een persoon met een psychologische aandoening? Wat wordt aanbevolen als een gedeeltelijke oplossing voor dit probleem?
Positieve consequenties - essentieel voor het bestuderen van wetenschappelijke studie van psychologische stoornissen
Negatieve consequenties:
* Stigma, mensen worden anders behandeld
* Verlagen van eigenwaarde
* Zorgt ervoor dat behandelaars niet verder kijken en iemand niet meer als persoon zien
Zorg ervoor dat je mensen niet labelt maar dat je de aandoening labelt, bijv. niet jij bent schizofreen maar jij hebt schizofrenie.
Wat zijn cultuur-gerelateerde syndromen? Geef hier voorbeelden van.
Uitingen van mentale distress die bijna alleen maar voorkomen in specifieke culturen.
* Anorexia & Bulimia - overal waar de westerse media binnen is gedrongen
* Internet verslaving
Hoe laat het voorbeeld van homoseksualiteit de rol van cultuur zien in de bepaling wat wel en geen aandoening is?
Tot 1973 werd homoseksualiteit als stoornis gezien maar daarna is het uit DSM verdwenen doordat duidelijk werd dat mensen niet leden onder de homoseksualiteit maar onder de sociale vooroordelen tegen homoseksuelen, doordat homoseksuelen en lesbische mensen zich uitspraken tegen het feit dat dit als stoornis werd gezien en doordat mensen homoseksualiteit gewoner begonnen te vinden.
Hoe wordt ADHD geidentificeerd en behandeld? Hoe verklaren critici de hoge mate van ADHD diagnoses die worden gesteld?
Attention-deficit/hyperactivity disorder 3 types:
1. Inattentive type
2. Hyperactive impulsive type
3. Gecombineerde type
De meeste kinderen krijgen de diagnose na problemen op school. De meeste kinderen worden behandeld met medicijnen methylphenidate (ritalin of concerta), die de activiteit van dopamine en noradrenaline in de hersenen vergroten. Het is onduidelijk wat de lange termijn effecten van deze drugs zijn.
Critici stellen dat kinderen steeds meer gevraagd wordt zich te voegen naar een rigide schoolsysteem en zodra ze dat niet kunnen krijgen ze de diagnose ADHD.
Hoe zijn het syndroom van Down en Alzheimer gekenmerkt als hersenziekte?
Syndroom van Down - geboorteafwijking waarbij kinderen een extra chromosoom in het 21ste paar hebben. (trisomi 21) Dit zorgt voor schade aan de hersenen, zodat de persoon door het leven gaat met een gemiddelde tot zware verstandelijke handicap en met problemen in fysieke coordinatie.
Alzheimer - met name bij oudere mensen, waarbij cognitieve vaardigheden van een persoon sterk verminderen, zoals geheugen, redeneren, ruimtelijk inzicht en taal. Dit wordt gevolgd door het verlies van controle over lichaamsfuncties. Het wordt veroorzaakt door een combinatie tussen genen en algemene aftakeling tijdens het ouder worden. Dan zijn er ook nog levensstijl factoren die een rol spelen.
Hoe kunnen de oorzaken van psychologische aandoeningen worden gecategoriseerd in 3 types? De drie P’s?
- Predisposing - oorzaken die ervoor zorgen dat iemand gevoeliger is voor de stoornis en die er al zijn voordat een persoon de stoornis heeft. Denk aan genen, maar ook levensstijl en omgevingsinvloeden zoals opvoeding.
- Precipitating - directe oorzaken die ervoor zorgen dat iemand de stoornis krijgt. Denk hierbij aan zeer stressvolle ervaringen, bijv. verlies maar ook oorlog.
- Perpetuating - dit zijn de consequenties van de stoornis die ervoor zorgen dat deze voortduurt, bijv. doordat het gedrag beloond wordt, of slecht slapen, eten, sporten, etc.
Op welke 4 manieren kunnen sekse verschillen in prevalentie van specifieke psychologische aandoeningen worden verklaard?
Mannen krijgen vaker de diagnose intermittent explosive disorder, antisocial personality disorder en substance use disorder. Vrouwen vaker anxiety disorders en depressie:
1. Verschil in het rapporteren van symptomen - mannen doen dit minder dan vrouwen
2. Bias bij de behandelaar
3. Verschil in de ervaring van stressvolle gebeurtenissen - vrouwen leven vaker in armoede/slechte omstandigheden/meer geweld en de taken die vrouwen op zich nemen maken hen gevoeliger voor depressie.
4. Verschil in manieren van reageren op stressvolle gebeurtenissen - vrouwen keren naar binnen en mannen vaker naar buiten - dit is mogelijk biologisch.
Wat zijn angststoornissen?
Stoornissen waarbij angst of distress de belangrijkste verstoring is. De hoofdcategorieen zijn:
* gegeneraliseerde angststoornis
* Fobieen
* Paniekstoornis
Hoe kan een algemene/generaliseerde angststoornis begrepen worden in termen van hyperwaakzaamheid, genen, vroege traumatische ervaringen, en culture condities?
**Gegeneraliseerde angststoornis ** - mensen die zich de hele tijd zorgen maken over vanalles over een periode van 6 maanden op meer dagen wel dan niet, waardoor spierspanning, irritatie en slaapproblemen ontstaan.
Mensen die deze stoornis ontwikkelen zijn gemiddeld rond 31 jaar, na een grote verandering of zeer stressvolle situatie. Mensen die deze stoornis ontwikkelen hebben vaak al last van hyperwaakzaamheid. Deze hyperwaakzaamheid kan ontstaan door:
1. genetische invloeden op hersenontwikkeling
2. traumatische ervaringen in de jeugd
3. culturele condities zoals verminderde stabiliteit in werk en sociaal leven
Wat is een fobie?
Een intense irrationele angst voor een specifiek object of situatie. Deze angst moet langdurig zijn en het alledaagse leven behoorlijk in de war schoppen. Mensen met een fobie zijn hyperwaarzaam voor het specifieke object of de specifieke situatie waar ze een fobie voor hebben ontwikkeld.
Welk bewijs linkt fobieen aan het type angsten die de meeste mensen hebben?
Het verschil tussen een normale angs en een fobie heeft te maken met de mate van angst. Fobieen komen het vaakst voor bij dingen die de meeste mensen tot op zeker hoogte ook eng vinden, bijv. hoogtes, slangen en spinnen.
Hoe kunnen fobieen worden uitgelegd in leertermen die door evolutie zijn voorbereid?
Klassieke conditionering speelt vaak een rol bij het ontwikkelen van een fobie waarbij iemand een traumatische ervaring heeft en daarna een fobie ontwikkelt. Hierbij is het van belang om te erkennen dat mensen zelden een fobie voor bijv. auto’s ontwikkelen terwijl daar vaker ongelukken mee gebeuren. Dit komt omdat evolutie mensen lijkt te hebben voorbereid op bepaalde dingen die gevaarlijk zijn zoals bijv. bepaalde dieren en hoogtes.
Mensen die veel veilige ervaringen hebben met een bepaald iets, lopen minder kans om daar een fobie voor te ontwikkelen.
Daarnaast kijken mensen met fobieen het liefst niet naar datgene waarvoor ze bang zijn, waardoor er een negatieve bekrachtiging optreedt, waardoor ze het ding nog meer gaan vermijden.
Zijn fobieen, zoals een angst voor slangen, aangeboren? Kan een evolutionair perspectief ons helpen om sommige fobieen te verklaren?
Mensen worden geboren met een vatbaarheid voor angst voor bepaalde dingen die tijdens de evolutie gevaarlijk bleken, zoals slangen, spinnen, donker en hoogtes. Dit blijkt uit onderzoek bij kinderen die makkelijker bang te maken zijn voor slangen dan andere dieren.
Wat is een paniek stoornis? Welk aangeleerd denkpatroon kan mogelijk een voortdurende oorzaak zijn van een paniek stoornis?
Een paniekstoornis is een stoornis waarbij iemand last heeft van onverwachte paniekaanvallen, waarbij iig 1 daarvan wordt gevolgd door een invaliderende zorg dat er nog een aanval zal plaatsvinden of door levensbeperkende veranderingen in gedrag die gemotiveerd zijn door angt om nog een paniekaanval te krijgen.
Dit is iets anders van de paniekaanval zelf.
Paniekslachtoffers lijken specifiek gevoelig en angstig voor fysiologische veranderingen die lijken op veranderingen bij angstige opwinding.
Een perpetuating en predisposing oorzaak is de aangeleerde neiging om deze fysiologische opwinding als catastrofaal te interpreteren.
Wat is agorafobie?
Angst voor publieke ruimtes, mensen zijn bang om vast te komen zitten of om niet geholpen te kunnen worden.
Hoe zijn obsessieve-compulsieve stoornissen vergelijkbaar met fobieen? Hoe zijn ze verschillend? Welke soorten obsessies en dwanghandelingen zijn het meest voorkomend?
Een obsessieve (verstorende gedachte die vaak terugkomt) compulsieve (repetitieve actie die wordt uitgevoerd in reactie op de obsessie) stoornis wordt gedefinieerd als obsessieve gedachte en compulsieve handelingen die minimaal 1 uur per dag kosten en werk en sociale relaties serieus belemmeren.
Deze zijn vergelijkbaar met fobieen in dat ze ook gerelateerd zijn aan een specifieke angst, alleen deze angst zit alleen in het hoofd van de persoon en kan verlicht worden door een bepaald ritueel uit te voeren. Mensen lijden hierbij ook extra net als bij fobieen doordat ze weten dat hun angst irrationeel is.
De meest voorkomende obsessies zijn angst voor ziekte, misvorming en dood en de meest voorkomende dwanghandelingen zijn controleren of schoonmaken.
Hoe kan schade aan bepaalde delen van de hersenen resulteren in een compulsieve-obsessieve stoornis?
Het lijkt erop dat schade aan een circuit tussen de frontaal kwab, limbisch systeem en basale ganglia ervoor zorgt dat er geen gevoel van afsluiting of veiligheid plaatsvindt, die normaal gesproken wel plaatsvindt bij het uitvoeren van een beschermende actie. Mensen met deze aandoening melden ook vaak dat ze geen gevoel van aflsuiting ervaren. Het lijkt er ook op dat mensen met OCD verminderde executieve vaardigheden hebben tov van anderen, ze kunnen dus minder makkelijk inhiberen en van taak wisselen.
Hoe verschilt een posttraumatische stress stoornis van andere angststoornissen?
PTSS (prosttraumatische stress stoornis) wordt veroorzaakt door een stressvolle gebeurtenis. Deze mensen ervaren de volgende 3 symptomen:
1. Ongecontroleerd herervaren bijv. nachtmerries, flashbacks en distress bij herinneren
2. Verhoogde opwinding - slapeloosheid, irritatie, overdreven schrikreacties, moeilijkheid met concentreren
3. Vermijden van gedachten en situaties, wat zich kan uiten in emotionele verdoving en sociale terugtrekking
Welke condities zijn het meest bevorderlijk om een posttraumatisch stress syndroom te ontwikkelen?
- Mensen met verminderde cognitieve vaardigheden zijn mogelijk gevoeliger voor PTSS (correlatie, onduidelijk richting van verband)
- Mensen die herhaaldelijk en over langere periodes zijn blootgesteld aan traumatische ervaringen ontwikkelen sneller PTSS.
Waarom zijn sommige mensen gevoeliger om PTSS te ontwikkelen dan anderen?
Dit heeft te maken met een aantal factoren:
* Mate van emotieregulatie (executieve vaardigheden)
* Sociale steun die mensen krijgen
* Genen