HC 2 Normale bloedcelvorming (en stamcel-biologie) 1

Question 1

Functie van bloed

Answer 1

• Transport van moleculen en cellen t.b.v. homeostase
• Veranderingen in interne milieu
  o Voeding en afval (incl. O2 en CO2)
  o pH, osmotische druk, temperatuur
  o interne communicatie
  o invloeden van buitenaf: prikkels, beschadiging en micro-organisme

Question 2

Samenstelling van bloed

Answer 2

• Bloedplasma: water, plasma eiwitten, organische moleculen, zouten
• Bloedcellen: hematocriet bepaling
• Bloedplaatjes
• Plasma = bloed – cellen
• Serum = plasma – stollingsfactoren = ongestold bloed

Question 3

Plasma samenstelling

Answer 3

bloed – cellen

Question 4

Serum

Answer 4

plasma – stollingsfactoren = ongestold bloed

Question 5

Erytrocyten (rode bloedcellen)

Answer 5

• Functie: uitwisseling van zuurstof en koolstofdioxide
• Membraanoppervlak zo groot mogelijk
• Hemoglobine
• 7-8% van lichaamsgewicht
• Biconcave vorm
  o Lichte oppervlaktevergroting –> zuurstof- koolzuurgasuitwisseling
• Geen kern
  o Erytrocyt is even groot als een capillair, dus zonder kern vervormbaarder

Question 6

Trombocyten (bloedplaatjes)

Answer 6

• Functie: bloedstolling in het endotheel (vaatwand) zodat de het dichtgaat
• Celfragmenten; cytoplasma-afsplitsingen van megakaryocyten
• Stollingsproces:
• Aggregatie van trombocyten –> primaire hemostatische plug
• Aggregerende trombocyten stimuleren verdere aggregatie en fibrinevorming –> secundaire plug
• Stimulatie van de stollingscascade –> omzetting van pro-trombine in trombine –> omzetting van fibrinogeen in fibrine(vezels)

Question 7

Leukocyten (witte bloedcellen)

Answer 7

• Functie: oproepkrachten tegen infectie
• Soorten:
  o Granulocyten
  o T- en B- lymfocyten

Question 8

Ontwikkeling bloedcellen

Answer 8

• Voor de geboorte –> bloedcellen worden aangemaakt in de foetale lever
• Na de geboorte –> bloedcellen worden aangemaakt in het beenmerg
• De vene en arterie vormen eilanden waar bloedcellen worden gevormd
• Multi-potentiale hematopoietische stamcel: alle afweercellen worden hiervan gemaakt
  o Bij ziekte van de stamcel –> geen leven meer vatbaar
• Verschillende voorloperstadia van leukocyten:
  o 1. Megakaryocyten aanmaak bloedplaatjes
  o 2. Myeloblasten aanmaak witte bloedcellen
  o 3. Erythroblast aanmaak rode bloedcellen

Question 9

Lokalisatie bloedcellen

Answer 9

• Binnen bloedbaan: erytrocyten en trombocyten (of in beenmerg ter ontwikkeling)
• Buiten bloedbaan (met name bindweefsel): leukocyten

Question 10

Reticulocytose

Answer 10

een ziekte waarbij erytrocyten hun membraan niet in stand houden en dus kapot gaan → wel worden deze cellen door het kapot gaan steeds meer aangemaakt