HC 2.4 College C: Shock en sepsis Flashcards
(36 cards)
Waar kijk luister en voel je naar bij een C probleem?
- Kijk
o Kleur: rood (veel vasodilatatie), bleek, grauw
o Centraal veneuze druk
o Bloedingen
o Slijmvliezen: dehydratie
o Zweet: bij bijv. mensen met shock - Luister
o Hart: souffles, hartritmeproblemen (kan passen bij cardiogene shock) - Voelen
o Capillary refill
o Temperatuur van de extremiteiten
o Polsdruk (polsdeficit)
Hoe kun je een C-probleem monitoren?
Monitoren: bloeddruk, hartslag, ECG (het liefst 12 afleidingen), urine productie (bij onvoldoende circulatie dan stop je met plassen, het is alleen nuttig voor de follow-up, catheter inbrengen om het te monitoren), bloedgas met lactaat (teken van anaerobe verbranding). In spoedsituatie doen we laagdrempelig een bloedgas, ook belangrijk voor de follow-up.
Wat is de belangrijkste oorzaak van een C-probleem?
Shock
Wat is de behandeling van een C-probleem?
Ten minste 1 IV-toegang, vaak in de praktijk 2. Resuscitatie met vocht/bloedproducten. Aan de hand van het type shock geldt verder een andere behandeling.
Wat is shock?
Op weefselniveau een tekort aan zuurstof. Er is verminderde perfusie van de weefsel wat leidt tot minder zuurstof toevoer.
Wat gaat er mis op systemisch niveau bij shock?
Hierdoor gaan er allerlei processen mis op cellulair niveau –> hierdoor krijg je op systemisch niveau klachten: verstoring van de pH (metabole acidose), endotheel dysfunctie, stimulatie van inflammatoire en anti-inflammatoire cascades.
Wat zijn de effecten op cellulair niveau van shock?
- Celmembraan-pomp dysfunctie
- Intracellulair oedeem
- Lekkage van celinhoud naar extracellulair
- Verstoring van de pH (metabole acidose)
Wat is het gevolg van minder zuurstof?
Minder O2 –> celdood –> eindorgaan schade –> multi-orgaan falen (als het gevolg van het uitvallen van andere organen) –> overlijden patiënt
- Dus vroege herkenning is essentieel.
Welke type shock heeft de beste prognose?
Traumatische shock heeft een slechte prognose, als er een ziekte onderliggend is dan heb je vaak een iets betere prognose.
Wat is hypovolemische shock?
Hypovolemisch: veroorzaakt door tekort aan circulerend volume: SV x HF.
Wat zijn de oorzaken van hypovolemische shock?
- Bloedverlies: trauma, GI-bloeding, inwendige bloeding
- Vocht of zout verlies
o Heatstroke: na een marathon, te veel inspanning in te hoge temperatuur
o diarree braken
o transpireren
o brandwonden
o verlies naar de derde ruimte: vaten zijn lek zoals bij ascites.
Wat is de kliniek van een hypovolemische shock?
Kliniek: hypotensie/tachycardie en tachypneu. Mensen hebben een lage CVD, koude extremiteiten (door vasoconstrictie), oligurie
- Knieën: marmering –> serieus probleem met de circulatie
Wat is de behandeling van een hypovolemische shock?
Behandeling: ABCDE, oorzaak behandelen!, resuscitatie, get expert help.
Hoe wordt shock ingedeeld?
Indeling shock: graad 1 t/m 4
Bloedverlies > 40%: acute levensbedreigende situatie. Klassieke shockverschijnselen duidelijk zichtbaar. Bloedverlies ca. 50%: bewustzijnsverlies –> wegvallen meetbare pols en bloeddruk (2,5-3 liter bloedverlies).
Wat is cardiogene shock?
Pompfalen van het hart waardoor er uiteindelijk verlies van CO ontstaat.
Wat zijn oorzaken van cardiogene shock?
- Cardiomyopathie: met name als gevolg van een MI
- Arytmieën: atriumfibrilleren, atriumflutten, ventrikeltachycardie (geen tijd voor het bloed om in het hart te komen), ventrikelfibrilleren, compleet hartblok, brady-aritmieën.
- Mechanische afwijkingen: klepfalen, geruptureerde ventrikelwand, VSD (septumdefect) /VSR.
Waardoor wordt de cardiogene shock versterkt?
De cardiogene shock versterkt zichzelf: door het dichtknijpen van de arteriën. De vasoconstrictie vindt plaatst om de bloeddruk op peil te houden. Hierdoor vindt er wel minder perfusie plaats want er is minder flow. Het bloed staat in de rij in het veneuze systeem. Hierdoor is de druk ook hoog in het veneuze systeem waardoor er oedeem ontstaat.
Wat is de kliniek bij cardiogene shock?
- Longoedeem: bij linkerhartfalen
- Oedeem: bij rechterhartfalen
- CVD verhoogd
- koud en klam: output van het hart is onvoldoende
- hypotensie, tachycardie, tachypnoe
- oligurie
Wat is de behandeling van cardiogene shock?
- ABCDE, oorzaak behandelen, niet vullen, geen diuretica, get expert help, inotropica (hart beter laten kloppen)
- Niet vullen: de rij wordt groter en dan ga je het hart nog meer belasten.
- Diuretica heeft geen nut: want er zit geen vocht aan de voorkant.
Wat is de distributieve shock?
Vaatverwijding door afname van vaatwandspanning/weerstand, na verhouding dus maar een klein beetje bloed: sepsis, anafylaxie, neurogeen/dwarslaesie.
distributieve shock: hieronder valt neurogene shock: bloedvaten worden niet meer goed aangestuurd hierdoor wordt je vasopleeg doordat ze dilateren.
Wat is de kliniek van een distributieve shock?
Klinisch: tachycardie, tachypneu, hypotensie.
- Warme extremiteiten/vasodilatatie en klam
- CVD normaal
- oligurie
- tekenen van een infectie of anafylaxie of neurologische uitval
- febriel
Wat is de behandeling van een distributieve shock?
ABCDE, onderliggende oorzaak: sepsis: AB, anafylaxie: adrenaline, resuscitatie, get expert help.
Wat is de qSOFA?
- Systolische bloeddruk < 100 mmHg
- mentale status veranderd (EMV < 15)
- tachypneu > 22
Meer dan of gelijk aan 2 = een kans van 10% op mortaliteit.
Wat is een obstructieve shock?
Obstructieve shock: wordt veroorzaakt door een obstructie in de circulatie.
