hoofdstuk 3

Question 1

differentiële rotatie

Answer 1

aan de evenaar draait de zon sneller dan aan de polen

Question 2

planeten

Answer 2

rond de zon draaien,
zelfgraviteit zorgt voor bijna bolvorm (hydrostatisch evenwicht),
onmiddellijke omgeving schoongeveegd

Question 3

dwergplaneten

Answer 3

rond de zon draaien,
zelfgraviteit zorgt voor bijna bolvorm (hydrostatisch evenwicht)

Question 4

aardse planeten

Answer 4

terrestrische planeten:
bevinden zich in het binnenste gedeelte van het zonnestelsel
zijn eerder klein
soortelijk massa van ongeveer 5g/cm^3
gedifferentieerde objecten met een ijzernikkelkern, een mantel en vaste korst
satellieten zijn de uitzondering

Question 5

joviaanse planeten

Answer 5

reuzenplaneten of gasplaneten:
groter dan aardse planeten
bestrijken gebied tussen 2.5 AU en 30AU
hoofdzakelijk gasvormig
groot aantal satelieten
ringen

Question 6

zodiakaal licht

Answer 6

maakt het interplanetair stof zichtbaar door verstrooiing van het zonlicht,
een diffuus kegelvormig lichtschijnsel dat zich uitstrekt lang de ecliptica tot verscheidene tientallen graden van de zon

Question 7

oppositielicht of gegenschein

Answer 7

op het punt tegenover de zon treed er relatieve verheldering op, omdat het invallende zonlicht vooral terug in de richting van de zon (en dus de aarde) verstrooid wordt

Question 8

eerste wet van kepler

Answer 8

een hemellichaam in de buurt van de zon beschrijft een kegelsnede met de zon in een van de brandpunten

Question 9

tweede wet van kepler

Answer 9

de voerstraal van de zon naar een hemellichaam in een baan om de zon beschrijft perken waarvan de oppervlakte rechtevenredig is met de hiervoor benodigde tijd

Question 9

derde wet van kepler

Answer 9

de derde macht van de halve grote as van een hemellichaam in een ellipsbaan om de zon is rechtevenredig met het kwadraat van zijn omloopstijd

Question 10

baanelementen

Answer 10

baanvlak, knopenlijn, inclinatie (i), apsidenlijn, de lengte van het perihelium

Question 11

knopenlijn

Answer 11

snijlijn tussen het baanvlak van het hemellichaam en het eclipticavlak

Question 12

klimmende en dalende knoop

Answer 12

de twee snijpunten van de baan van het hemellichaam met het eclipticavlak

Question 13

inclinatie (i)

Answer 13

de hoek de het baanvlak maakt met het eclipticavlak

Question 14

apsidenlijn

Answer 14

om de oriëntatie van de baan binnen het baanvlak aan te geven wordt de grote as van de baan gebruikt, ze verbind de apsiden (peri- en aphelium)

Question 15

het argument van het perihelium

Answer 15

de oriëntatie van de apsidenlijn wordt volledig bepaald door de hoek gemeten in het baanvlak tussen de richting van de klimmende knoop en de richting van het perihelium.

Question 16

de lengte van het perihelium gebruikt

Answer 16

de som van de lengte van de klimmende knoop en het argument van het perihelium

Question 17

nieuwe maan

Answer 17

de ecliptische lengte van de maan is gelijk aan die van de zon, deze stand noemt men ook conjunctie

Question 18

volle maan

Answer 18

de ecliptische lengte van de maan verschilt 180° van die van de zon (= oppositie)

Question 19

siderische maand

Answer 19

ten opzichte van de sterrenachtergrond ~27.3 dagen

Question 20

tropische maand

Answer 20

ten opzichte van het lentepunt ~27.3 dagen

Question 21

synodische maand (lunatie)

Answer 21

ten opzichte van de zon~29.5 dagen
= periode tussen twee opeenvolgende nieuwe manen

Question 22

anomalische maand

Answer 22

ten opzichte van de apsiden ~27.6 dagen

Question 23

draconische maand

Answer 23

ten opzichte van de knopen ~27.2 dagen

Question 24

totale zonsverduistering

Answer 24

waar de kernschaduwkegel de aarde raakt

Question 25

gedeeltelijke zonsverduistering

Answer 25

waar de bijschaduwkegel de aarde raakt

Question 26

ringvormige zonsverduistering

Answer 26

als de maan te ver staat, raakt de kernschaduwkegel de aarde niet, in het verlengde van de kernschaduwkegel ziet men de zand van de zonneschijf nog uitsteken rond de maanschijf

Question 27

ringvormige-totale zonsverduistering

Answer 27

een grensgeval tussen totaal en ringvormig : de afstand tussen de maan en de plaats waar de kernschaduwkegel raakt is niet constant (aarde is bol), dus verduistering is deels totaal en deels ring

Question 28

vereiste omstandigheden zonsverduistering

Answer 28

-nieuwe maan -zon rond een knoop van de maanbaan (tijdsmarge = eclipsseizoen~37 dagen ) -ergens op aarde zichtbaar

Question 29

frequentie zonsverduisteringen

Answer 29

vaak 2 volledige eclipsseizoenen per jaar, in elk eclipsseizoen is er minstens 1 nieuwe maan -elk jaar 2 tot 5 zonsverduisteringen - elk jaar 2 tot 5 maansverduisteringen

Question 30

sarosperiode

Answer 30

zonsverduisteringen herhalen zich vrij exact na een sarosperiode (~18 jaar en 11 dagen)

Question 31

sarosreeks

Answer 31

een reeks sarosperiodes, waarin de sarosperiodes zich herhalen, na ongeveer 75 eclipsen zorgen kleine verschillen ervoor dat een nieuwe sarosperiode moet ingevoerd worden

Question 32

maandsverduisteringen voorwaarden

Answer 32

bij volle maan, als de maan in de buurt van een knoop staat

Question 33

totale maansverduistering

Answer 33

de maan is nog zichtbaar omwille van de verstrooiing van zonlicht in de atmosfeer van de aarde

Question 34

soorten maandverduisteringen

Answer 34

gedeeltelijke maansverduistering, totale, maansverduistering in de bijschaduw

Question 35

elongatie

Answer 35

het verschil in ecliptische lente tussen planeet de zon

Question 36

westelijke elongatie

Answer 36

als de planeet rechts van de zon staat

Question 37

oostelijke elongatie

Answer 37

als de planeet links van de zon staat

Question 38

overgang

Answer 38

benedenconjunctie + in knoop

Question 39

oppositie

Answer 39

elongatie van 180°

Question 40

oppositielus

Answer 40

de teruglopende beweging van een planeet aan de hemel

Question 41

kwadratuurstanden

Answer 41

elongatie van 90°

Question 42

siderische omlooptijd

Answer 42

ten opzichte van de sterrenachtergrond

Question 43

tropische omloopstijd

Answer 43

ten opzicht van het lentepunt

Question 44

synodysiche omloopstijd

Answer 44

ten opzicht van de zon

Question 45

anomalische omloopstijd

Answer 45

ten opzichte van de apsiden

Question 46

draconische omloopstijd

Answer 46

ten opzicht van de knopen

Question 47

ontstaan van het zonnenstelsel

Answer 47

1) gas en stof wolk stort in onder eigen zwaartekracht 2) behoud impulsmoment: draait snel 3) accretieschijf vormt 4) planetesimalen vormen in protoplanetaire schijf 5)gasreuzen vormen buiten de sneeuwgrens uit planetesimalen en gas

Question 48

vorming van de maan

Answer 48

40 miljoen jaar na vorming zon: proto-aarde botst met andere planeet 1) ijzerkernen smelten samen en vormen kern aarde 2) deel van mantels vormt maan

Question 49

Late heavy bombardment

Answer 49

600 miljoen jaar na vorming zon: saturnus en jupiter in 2:1 resonantie uranus en neptunus in kuipergordel verstrooide planetesimalen botsen met planeten

Question 50

moet LHB er geweest zijn?

Answer 50

ja: maan zou anders jonger zijn als tempo van massa-accretie langer geduurd hebben en er zijn mineralen gevormd voor die periode die in omstandigheden waren die niet mogelijk zijn tijdens LHB

Question 51

sinds wanneer is er leven

Answer 51

al zeker 2.7 miljard jaar

Question 52

wanneer zijn gasreuzen gevormd?

Answer 52

in t-tauri-stadium (10 miljoen jaar), wanneer ster naar hoofdreeks gaat