hoofdstuk 4

Question 1

zwarte straler

Answer 1

‘geïdealiseerd’ object dat alle elektromagnetische straling die erop valt, absorbeert

Question 2

temperatuur zwarte straler eigenschappen

Answer 2

1) wet van Stefan-Boltzmann: de stralingsflux wordt gegeven door F=\rho T^4
2) de verschuivingswet van Wien: voor de golflengte waarbij de uitgezonden straling maximaal is, geldt: \lambda*T=2.898mmK

Question 3

sterren

Answer 3

hemellichamen die energie uitstralen die geproduceerd is door middel van kernfusie in de diepere delen van de ster

Question 4

parallax

Answer 4

de hoek waaronder de ster de astronomische eenheid ziet

Question 5

parsec

Answer 5

één parsec is de afstand van een ster met een parallax van precies één boogseconde

Question 6

(absolute) monochromatische lichtsterkte

Answer 6

de hoeveelheid uitgestraalde energie per tijdseenheid bij een bepaalde golflengte

Question 7

(absolute) bolometrische lichtsterkte

Answer 7

de totale hoeveelheid uitgestraalde energie per tijdseenheid

Question 8

(absolute) monochromatische stralingsflux

Answer 8

de hoeveelheid uitgestraalde energie per tijdseenheid per oppervlakte-eenheid bij een bepaalde golflengte

Question 9

(absolute) bolometrische stralingsflux

Answer 9

de totale hoeveelheid uitgestraalde energie per tijdseenheid per eenheid van oppervlak

Question 10

atmosferische extinctie

Answer 10

de straling van een ster die geabsorbeerd wordt door een ster

Question 11

interstellaire absorptie

Answer 11

absorptie ten gevolge van interstellair stof

Question 12

schijnbare lichtsterkte

Answer 12

𝑓 = \integraal 𝑓λ𝑆λ 𝑑λ, met 𝑆λ de gevoe-
ligheidsfunctie van de detector

Question 13

schijnbare bolometrische lichtsterkte

Answer 13

door 𝑆λ=1 te nemen

Question 14

zonneconstante

Answer 14

de schijnbare bollometrische lichtsterkte van de zon

Question 15

lichtsterkte

Answer 15

de hoeveelheid energie die we van een hemellichaam ontvangen

Question 16

helderheid

Answer 16

de gewaarwording van de hoeveelheid energie die we van een hemellichaam ontvangen

Question 17

De schijnbare bolometrische magnitude

Answer 17

een maat voor de totale hoeveelheid straling die een hemellichaam uitzendt, zoals waargenomen vanaf de aarde

Question 18

bolometrische correctie

Answer 18

de correctie die je toepast op de absolute visuele magnitude van een ster om de bolometrische magnitude te berekenen

Question 19

absolute magnitude

Answer 19

de schijnbare
magnitude die een hemellichaam zou hebben op 10 pc van ons

Question 20

afstandsmodulus

Answer 20

Het verschil tussen schijnbare en absolute magnitude

Question 21

continu sterspectra waar

Answer 21

in diepe lage van de atmosfeer met veel vrije elektronen

Question 22

absorptielijnen sterspectra waar

Answer 22

buitenste lagen van de atmosfeer met voldoende gebonden atomen

Question 23

spectraaltypen

Answer 23

O(blauw), B(witblauw), A(blauw), F(geelwit), G(geel), K(oranje), M(rood)

Question 24

optische dubbelsterren

Answer 24

sterrenparen (of meer sterren) die toevallig dicht bij elkaar staan aan de hemel, maar niet gravitationeel gebonden zijn aan elkaar

Question 25

astrometrische dubbelsterren

Answer 25

sterren die rond hun gemeenschappelijk massamiddelpunt draaien

Question 26

spectroscopische dubbelsterren

Answer 26

dubbelsterren die niet visueel te onderscheiden zijn, spectraallijnen ontdubbelen periodiek

Question 27

eclipserende dubbelsterren

Answer 27

zeer regelmatige periodieke helderheidswisselingen, wanneer baanvlak een kleine hoek maakt met de gezichtslijn

Question 28

hete jupiters

Answer 28

exoplaneten die reuzenplaneten zijn en een baan rond hun moederplaneet hebben die kleiner is dan de baan van mercurius

Question 29

eigenschappen exoplaneten

Answer 29

1)reuzenplaneten 2)baan is kleiner dan die van mercurius 3)massa is kleiner dan 3 jupitermassa's 4)excentrische banen 5)sterren met exoplaneten hebben meer elementen die zwaarder zijn dan helium

Question 30

bedekkingsveranderlijken

Answer 30

sterren die veranderlijk zijn omdat deel uitmaken van een eclipserende dubbelster

Question 31

intrinsiek veranderlijke

Answer 31

fysische processen in de ster zorgen voor een veranderlijkheid

Question 32

pulserende veranderlijke: cepheïden

Answer 32

sterren die periodiek uitzetten en ineen krimpen

Question 33

cephei ster

Answer 33

- periode= 0.2-1.2 dagen - amlitude =0.4-2 magnitudes - massa= 0.5-0.6 zonsmassa's

Question 34

novae

Answer 34

de helderheid van ee nster neemt in enkele nagen toe van +4 tot -8, en neemt daarna langzaam en onregelmatig terug af tot zijn oorspronkelijke waarde

Question 35

roche-oppervlak

Answer 35

het equipotentiaaloppervlak van een dubbelster

Question 36

röntgensubbelsterren

Answer 36

sterren die in het röntgengebied een sterke variabiliteit hebben. er is een neutronenster of zwart gat ipv een witte dwerg

Question 37

supernovae

Answer 37

tijdens een explosie stoten ze een aanzienlijk deel van hun massa uit, met snelheden in de grootteorde van 10000km/s. Hun lichtsterkte neemt in enkele dagen toe, tot zelfs de helderheid van een sterrenstelsel

Question 38

supernova Ia.

Answer 38

een supernova in een dubbelster waarin een witte dwerg zoveel materie invangt dat er een ongecontroleerde thermonucleaire rectie wordt geïnitieerd . De temperatuur wordt hoog genoeg zodat de witte dwerg ontbindt in zijn samenstellende deeltjes

Question 39

supernova II

Answer 39

het levenseinde van zware sterren

Question 40

supernova Ib of Ic

Answer 40

het levenseinde van zware sterren die hun buitenste lagen reeds grotendeels verloren hebben

Question 41

pulsars

Answer 41

radiosignalen die zich zeer regelmatig herhalen. Ze worden veroorzaakt door snel roterende neutronensterren.

Question 42

neutronenster

Answer 42

het restant van een ster na een supernova-explosie ze hebben een dichtheid in de orde van 10^17 kg/m^3. Ze roteren zo snel dat elektronen met relativistische snelheden enkel ontsnappen via de magnetische polen. zo produceren ze synchrotronstraling

Question 43

gammastralenuitbarstingen

Answer 43

zeer intense uitbarsting in het gammastralen gebied. Ze worden veroorzaakt door de fusie van neutronensterren in een nauw dubbelsterrensysteem

Question 44

gravitatiegolven

Answer 44

een fluctuatie in de kromming van de ruimtetijd getest in LIGO , eerst in 2015

Question 45

astroseismologie

Answer 45

schokgolven van sterren gebruiken om iets te leren over het inwendige van de sterren

Question 46

interstellaire midden componenten

Answer 46

1) zeer koude deel 2) koude deel 3) warme deel 4) hete deel

Question 47

het zeer koude deel

Answer 47

20K 10^9 tot 10^12 deeltjes per kubieke meter moleculaire wolken 1% v/h interstellaire volume

Question 48

koude deel

Answer 48

50K tot 100K 10^6 tot 10^9 deeltjes per kubieke meter atomair gas 1% tot 5% v/h interstellaire volume

Question 49

warm deel

Answer 49

1000K tot 10000K HII gebieden 10%v/h interstellaire midden

Question 50

hete deel

Answer 50

1miljoen K 1000 deeltjes per kubieke meter meer dan 50% v/h volume

Question 51

reflectienevel

Answer 51

donkere stofwolken die licht van een daarachter gelegen emissienvel absorberen of licht verstrooien van sterren die zich in of vlak bij de stofwolk bevinden

Question 52

vorming interstellair stof

Answer 52

sterren in de eindfasen van hun evolutie (rode reuzen of supernova-uitbarstingen) injecteren stof in het interstellaire midden, waarna het stof nog verdere transformaties ondergaat als gevolg van straling die het ondergaat

Question 53

kosmische straling

Answer 53

een verzamelterm voor energetische deeltjes

Question 54

moleculaire wolken

Answer 54

de dichtste component van het interstellaire midden, waar naast atomen ook moleculen voorkomen. In deze moleculaire wolken ontstaan sterren

Question 55

verschil chemie en astrochemie

Answer 55

1)interstellaire midden bevat vooral waterstof 2)atomen en moleculen worden blootgesteld aan ultraviolette en kosmische straling 3) de dichtheden zijn bijzonder laag

Question 56

gevolgen van omstandigheden astrochemie

Answer 56

1) energie die vrijkomt bij het samenvoegen van 2 H atomen tot een molecule kan niet altijd naar een ander atoom (ijl), dus wordt overgedragen aan een stofdeeltje 2) complexe neutrale reacties zijn problematisch, maar de reactiesnelheid verhoogd aanzienlijk als er ionen betrokken zijn in de reacties. deze kunnen gevormd worden door ultraviolette straling 3) moleculen of ionen die op aarde onmiddellijk weg reageren kunnen in het interstellaire midden wel lange tijd bestaan

Question 57

waar is atomair gas

Answer 57

in het minder dichte deel van het interstellair deel

Question 58

H II gebieden

Answer 58

wanneer hete blauwe steren van types O en B het waterstofgas in hun omgeving ioniseren ontstaat een HII gebied. De temperatuur erin kan oplopen tot 10000K. Ze manifesteren zich aan de hemel als emissienevels.

Question 59

heet interstellair gas

Answer 59

in de meest ijle gebieden afkomstig van supernova-uitbarstingen zorgt voor diffuse röntgenstraling

Question 60

heliumflits

Answer 60

wanneer de kern van een ster 350miljoen K bereikt, wordt de ontaarde toestand explosief opgeheven

Question 61

Fermi-dirac-ontaarde toestand

Answer 61

alle mogelijke energie-toestanden waarin elektronen zich kunnen ophouden zijn tot een zekere grenswaarde bezet

Question 62

spallatie

Answer 62

hoogenergetische kosmische straling die geproduceerd werd in supernovae botst met elementen als koolstof en zuurstof. Door dit proces worden lithium en beryllium en boor

Question 63

alphaprocessen

Answer 63

nieuwe elementen worden gegenereerd door heliumkernen toe te voegen aan reeds geproduceerde elementen

Question 64

s-proces

Answer 64

het proces van neutroneninvang dat zich afspeelt tijdens heliumschilflitsen van sterren met lage of middelmatige massa op de AGB.