Hoofdstuk 3, Thema 2 Flashcards
(25 cards)
opvoedingsstijl
algemene houding v/d opvoeder t.o.v. het kind
psychologen
Maccoby & Martin
2 opvoedingsdimensies van opvoedingsstijl
responsiviteit & controle
responsiviteit (opvoedingsstijl)
warmte/afstandelijkheid van opvoeder t.o.v. het kind
controle
hoeverre de opvoeder grenzen stelt/vrijheid geeft a/h kind
hoge controle, hoge responsiviteit
autoritatieve opvoeding
hoge controle, lage responsiviteit
autoritaire opvoeding
lage controle, lage responsiviteit
verwaarlozende opvoeding
lage controle, hoge responsiviteit
permissieve opvoeding
autoritatieve stijl
-ondersteunende of gezaghebbend opvoeding
-hoge controle: duidelijke regels, grenzen stellen
-hoge responsiviteit: regels uitleggen, aanmoediging & steuning zelfstandigheid
-eerder onderhandelend dan bevelend (democratische opvoeding)
-positiefste effecten
autoritaire stijl
-hoge controle: strenge regels, hoge eisen & veel discipline
-lage responsiviteit: geen warmte, communiceren via bevelen
-effecten liggen tussenin
verwaarlozende stijl
-afzijdige of onverschillige opvoeding
-lage controle: geen regels & leggen geen eisen op
lage responsiviteit: weinig interactie & weinig emotionele betrokkenheid/liefde
-negatiefste effecten
permissieve stijl
-toegeeflijke opvoeding
-lage controle: stellen weinig grenzen, houden zich niet aan regels/afspraken
-hoge responsiviteit: warme omvang met grote beslissingsvrijheid
-3 vormen verwenning
-pedagogische: eigen zin kunnen doen, nauwelijks straf
-materiële: krijgen veel spullen
-affectieve: kinderen opgehemeld & kunnen niks verkeerd doen
-anti-autoritaire opvoeding: stijl bewust kiezen -> vrijheid v/d kinderen belangrijk
-effecten liggen tussenin
opvoedingsdimensies
-bepaald gedragskenmerk dat min of meer voorkomt in opvoedingsrelaties
-onderzoek responsiviteit, gedragsmatige controle & psychologische controle
responsiviteit (opvoedingsdimensies)
-mate van ondersteuning & liefde in een relatie tussen ouder & kind (2 aspecten
-warmte & tederheid tonen, samen leuke dingen doen
-troost & steun bieden, stress v/h kind verminderen
-hoog -> gevoel van waardering & aanvaarding, beter sociaal
gedragsmatige controle
-mate waarin ouders gedrag structureren (3 manieren)
-regels & duidelijke communicatie over wat mag & niet mag
-toezicht op de kinderen
-reacties bij overtredingen (bv. met straffen)
psychologische controle
-gedrag van kind proberen beïnvloeden door in te spelen op emoties (2 vormen)
-afhankelijkheidsgeoriënteerde: ouders laten kinderen (emotioneel) niet los
-prestatiegeoriënteerde: ouders willen dat kinderen goed presteren
-schuldgevoelens / schaamte / angst opwekken, & voorwaardelijke aandacht of liefde
-hoog -> minder zelfstandigheid & laag zelfbeeld ontwikkelen
typische opvoedingsmiddelen
uitleggen, instructies geven, regels stellen, aanmoedigen, voordoen, straffe & belonen
regels
-regels succesvol maken -> voorwaarden
-regels = resultaat van overleg & communicatie
-duidelijk
-consequent toegepast
-komen overeen met ontwikkelingsniveau v/h kind
-waardering aan gehoorzamend kind tonen
straffen
-ongewenst gedrag af leren
-3 soorten straffen
-fysieke: vervelende lichamelijke prikkels toedienen (+)/aangename prikkels afpakken (-)
-activiteits: onaangename opleggen (+)/aangename afpakken (-)
-sociale : via negatieve emoties ontevredenheid tonen (+)/relatie even onderbreken (-)
straffen werken niet
-moet als straf ervaren worden (bij ied anders)
-moet heel consequent toegepast worden
-moet onmiddelijk na ongewenst gedrag
-bekrachtiging soms sterker dan straf
straffen slechte neveneffecten
-effect korte duur (steeds zwaarder nodig)
-vaak gepaard met roepen en/of geweld
-kan eigenwaarde beschadigen & leiden tot aangeleerde hulpeloosheid
-kind leert eerder ontsnappingsgedrag
andere aanpak straffen
ongewenst gedrag laten uitdoven of vermijden door uitlokkende factor weg te nemen
belonen
-bekrachtigen van gewenst gedrag
-stimuleert eigenwaarde v/h kind
-3 soorten beloningen
-materiële: iets tastbaar geven (geen negatieve)
-activiteits: iets leuk doen (+) of onaangename bezigheid wegnemen (-)
-sociale: via aandacht, aanmoediging of waardering (geen negatieve)
