Hoofdstuk 7: De Eerste Wereldoorlog luidt het einde in van de Europese wereldheerschappij (1914-1918)

Question 1

Waarom zorgde de eeuwwisseling in 1900 voor zekerheden en grote verwachtingen?

Answer 1

• niemand dacht aan een mogelijke oorlog tussen westerse grootmachten
• verhoudingen in de wereld leken stabiel
• men stelde hoge verwachtingen in toekomst
• op wereldtentoonstelling van Parijs werden nieuwe uitvingen getoond die het leven comfortabeler en aangenamer zouden maken

Question 2

Welke uitvindingen werden op de wereldtentoonstelling van Parijs getoond?

Answer 2

• elektriciteit
• bewegend voetpad
• auto
• bewegende beelden in kleur

Question 3

Hoe heet de periode kort voor de Eerste Wereldoorlog?

Answer 3

de Belle Epoque

Question 4

Wat zijn de oorzaken van WOI?

Answer 4

• verstrengeling van politieke en economische factoren
• grote staten hebben elk een reden om een grote oorlog te voeren
• veralgemening van het lager onderwijs

Question 5

Welke politieke en economische factoren veroorzaakten de Eerste Wereldoorlog?

Answer 5

imperialisme:
- staatsnationalisme (Frankrijk, Duitsland)
- volksnationalisme (Balkan)
- kolonisatie (GB <-> Frankrijk/Rusland/Duitsland)

Question 6

Wat waren redenen voor Frankrijk om een grote oorlog te voeren?

Answer 6

• wraak voor 1870
• natuurlijke grenzen
• Elzas en Lotharingen terug

Question 7

Wat waren redenen voor Groot-Brittannië om een grote oorlog te voeren?

Answer 7

• voelt zich bedreigd door groeiende Duitse vloot
• machtsevenwicht op het vaste land

Question 8

Wat waren redenen voor Italië om een grote oorlog te voeren?

Answer 8

de volledige eenmaking van hun land (Dalmatië, Istrië en Zuid-Tirol)

Question 9

Wat waren redenen voor Duitsland om een grote oorlog te voeren?

Answer 9

• voelt zich bedreigd door Frankrijk en Rusland
• wil een wereldpolitiek voeren

Question 10

Wat waren redenen voor Rusland om een grote oorlog te voeren?

Answer 10

wil grenzen opschuiven naar het westen en ijsvrije havens

Question 11

Wat waren redenen voor Servië om een grote oorlog te voeren?

Answer 11

• wil doorgang naar de Middellandse Zee via Bosnië
• droomt van een Groot-Servië

Question 12

Wat waren redenen voor Oostenrijk-Hongarije om een grote oorlog te voeren?

Answer 12

• voelt zich bedreigd door Rusland, Italië, Servië en Roemenië
• wil rust in de Balkan en dat kan alleen als zij daar de baas spelen

Question 13

Hoe groeit de dreiging van een Eerste Wereldoorlog nog meer?

Answer 13

• vorming van twee machtsblokken in Europa
• grondige bewapening
• toenemende spanningen tussen de machtsblokken
• Balkanoorlogen

Question 14

Welke twee machtsblokken vormen zich in Europa?

Answer 14

Driebond:
- Duitsland
- Oostenrijk-Hongarije
- Italië
Triple Entente:
- Frankrijk
- Duitsland
- Groots-Brittannië

Question 15

Welke grondige bewapening is er voor WOI?

Answer 15

• invoering van nieuwe uniformen
• invoering van de algemene dienstplicht (alle 18-jarige jongens moeten soldaat worden)

Question 16

Waardoor nemen de spanningen tussen de machtsblokken in Europa toe?

Answer 16

• annexatie van Bosnië door Oostenrijk-Hongarije
• Marokkocrisis (Frankrijk <-> Duitsland)

Question 17

Wat zijn de Balkanoorlogen (1912-1913)?

Answer 17

oorlog tegen Ottomaanse rijk om Macedonië

Question 18

Wat is de aanleiding tot de Eerste Wereldoorlog?

Answer 18

de moord op de Oostenrijkse kroonprins Frans-Ferdinand in Sarajevo door een Servisch nationalist

Question 19

Welke kettingreactie volgt er na de moord op Frans-Ferdinand?

Answer 19

• Oostenrijk stelt ultimatum aan Servië
• Oostenrijk verklaart oorlog aan Servië
• Duitsland verklaart oorlog aan Rusland
• Duitsland verklaart oorlog aan Frankrijk
• Groot-Brittannië verklaart oorlog aan Duitsland
• Oostenrijk verklaart oorlog aan Rusland

Question 20

Hoe verliep de Eerste Wereldoorlog?

Answer 20

• de Duitsers in het offensief
• loopgravenoorlog
• ontwikkelingen in 1917
• geallieerde overwinning

Question 21

Wat was het oorspronkelijke plan van de Duitsers in WOI?

Answer 21

von Schlieffen: Duits aanvalsplan om Frankrijk te veroveren in zes weken tijd door een omsingelingsbeweging via België, daarna begint de oorlog tegen Rusland

Question 22

Wat zijn de gebeurtenissen in het westen in 1914?

Answer 22

het plan von Schlieffen mislukt door de onverwachte tegenstand in Frankrijk en België: de onderwaterzetting van de IJzervlakte en de Franse tegenaanval aan de Marner

Question 23

Welke gebeurt er in het oosten aan het begin van WOI?

Answer 23

een Duitse overwinning in de slag bij Tannenberg en een Oostenrijkse nederlaag in de slag bij Lemberg (Lvov)

Question 24

Wat gebeurt er in het zuiden aan het begin van WOI?

Answer 24

Griekenland, GB, Servië, Roemenië
<->
Oostenrijk-Hongarije, Bulgarije, Ottomaanse Rijk

Question 25

Hoe waren de levensomstandigheden in de loopgravenoorlog?

Answer 25

- kledij: dezelfde kledij, geen hygiëne - honger: weinig eten, altijd honger - regen, modder, koude: houten platen op modder, loopgraafvoet door water - ongedierte: ratten, muggen, vliegen, luizen - angst: om gedood of verminkt te worden -> shellshock

Question 26

Hoe verliepen de militaire acties tijdens de loopgravenoorlog in WOI?

Answer 26

- 1915: Tweede slag om Ieper: Duits offensief; vast stramien: artillerie, infanterie(, cavalerie) - 1916: slag bij Verdun: Duits offensief; slag bij de Somme: Engels-Frans offensief

Question 27

Welke nieuwe wapens werden uitgevonden tijdens WOI?

Answer 27

- tank - gifgas + gasmasker - vliegtuig (voor verkenning + bombardementen): succesvolste piloot van WOI = Manfred von Richthofen - Vlammenwerper: uitgevonden door Duitse brandweermannen - schrapnel (artilleriegranaat gevuld met kogels die in de lucht explodeert en wijd verspreidt) - zeemijnen en landmijnen - Parijskanon (Duits kanon om Parijs te beschieten) - mortier (kort loopkanon dat granaten in een hoge boog schiet)

Question 28

Hoe kan je de verschillende soldaten in WOI onderscheiden?

Answer 28

- Duitse soldaten: pinhelm, later stahlhelm -> Fritz / Jerry - Britse soldaten: platte helm -> Tommy - Franse soldaten: bolhelm -> Poilu - Belgische soldaten: bolhelm

Question 29

Hoe werd de Europese oorlog een Wereldoorlog?

Answer 29

- GB: inschakelen van dominions - Frankrijk: koloniale troepen om verliezen aan te vullen - Chinese arbeiders - Japan verklaart Duitsland de oorlog - Gallipolli: Britse aanval op Ottomaanse Rijk met als bedoeling de doorgang naar de Zwarte Zee te veroveren - oorlog in Afrika: verovering v.d. Duitse kolonies in Afrika

Question 30

Welke ontwikkelingen waren er in 1917?

Answer 30

- oorlogsmoeheid -> muiterij - Duitsland start onbeperkte duikbotenoorlog -> VS verklaren oorlog aan Duitsland - 3de slag om Ieper: Engels offensief om Duitse duikboothaven in Oostende en Zeebrugge te veroveren - November: Oktoberrevolutie in Rusland, communisten grijpen de macht olv. Lenin

Question 31

Hoe eindigt de Eerste Wereldoorlog?

Answer 31

- Duits lente-offensief langs heel de frontlijn, omdat ze alle troepen v.h. oosten n.h. westen kunnen brengen - Geallieerd slotoffensief: overal worden Duitsers geleidelijk aan teruggedreven - In Duitsland braken overal opstanden uit, keizer werd afgezet en vluchtte naar Nederland - Wapenstilstand op 11 november 1918 in Compiègne in treinwagon