Inleiding

Question 1

wat is gezondheid

Answer 1

niet gewoon afwezigheid van ziekte maar verschillende gradaties
zowel lichamelijk, geestelijk & sociaal functioneren

wat is normaal?
gemiddelde + 2 standaard deviaties = 95%
–> 2,5% links & rechts = afwijkend

normaliteit kan beïnvloed worden door geslacht, leeftijd, diurne varitatie, …

Question 2

pahtofysiologie

Answer 2

1. genetisch
   - 1 gen = monogenetische
   - vb: daltonisme, huntington, down, mucovisicose
   - meerdere genen + factoren = genetische predispostiei
   - vb: autisme, diabetes & crohn
2. infectie
   - micro-organismen
   - baterie vb: salmonalla, virus vb: corona, parasiet vb: lintworm
3. ischemie
   - O2 terkort in weefsel = afsterven
   - hartinfarct, bloedklonter, herseninfarct = beroerte
4. auto-immuun
   - tegen beta-pancreas = type 1 diabates
   - tegen synoviaal membraan = reuma
   - tegen darmcellen = crohn
5. metabole aandoeningen
   - metaboolsyndroom
   - diabetes type 2 & te hoge cholesterol
6. toxische factoren
7. nutritioneel
8. veroudering
9. trauma
10. kanker

Question 3

ethiologie

Answer 3

= oorzaak
- unifactorieel of mulitfactorieel
- exogeen of endogeen
- idiopathisch = onbekende oorzaak
- iatrogeen = door medische interventie

Question 4

pathogenese

Answer 4

= ontstaan van ziekte

afh van
1) gevaren van buitenuit: virussen, trauma, intoxicatie, overbelasting
2) virulentie = snelheid van ziekworden door genetische achtergrond, algemene gezondheid & leeftijd
3) reactievermogen van immuunsysteen & bescherminsmechaminsem vb: verlaagde immuniteit na chemo

Question 5

symtomen

Answer 5

syntoom = uiting van een ziekte
syndroom = geheel van symptomen die bij een bepaalde ziekte horen

• objectieve klacht = weernaambaar door derden
• subjectieve klacht = enkel door patient
• aspecifieke syntomen = vele mogelijke ziektes
• pathognomisch = leid meteen tot de ziekte
  vb: schilferende huidplaques bij psoriasis

Question 6

verloop van ziektes

Answer 6

1. latente periode = periode dat ziekte aanwezig is maar onderdrukt wordt
2. incubatie tijd = periode tussen infectie & symptomen
3. prodromale periode = eerste periode na infectie met symptomen

Question 7

diagnose

Answer 7

1) anamnese = ondervraging
2) klinisch onderzoek = differentiaal diagnose
3) technisch onderzoek
- symptomen
- afwijkingen bij beeldvorming
–> radiologie door X-stralen & magnetische golben
- bloed- of urine afwijkingen = labo
- weefselonderzoek = biopsie

Question 8

prognose

Answer 8

= voorspelling van het verloop & uiteindelijke resultaat

1) gustige prognose
- volledige genezing
- genezing met restletsels
- evolutie naar chronische aandoening
2) ongunstige prognose = dood

Question 9

behandeling

Answer 9

= therapie

1) doel
- curatieve behandeling = patiënt geneest
- palliatieve behandeling = patiënt geneest niet = verzorgen
- causale behandeling = oorzaak wegnemen
- symtomatische behandeling = symtoombestrijding tijdens dat lichaam zelf geneest vb paracetamol (dafalgan)
- proefbehandeling = emprisch = nagaan of behandeling werkt
- experimentele behandeling = nog niet wetenschappelijk aangetoonde behandelingen

2) methode
- heelkundig = chirurgisch
- consercatief = niet heelkundig

– medicamenteus
— oraal = tabletten, siroop, …
— anaal = suppo
— lokaal/topisch = zalf, gel, …
— perenteraal = intraveneus, musculair, subcutaan

– fysisch
— kinesitherapie
— elektrotherapie
— hydrotherapie
— radiotherapie

– phsychotherapie

Question 10

EBM

Answer 10

traditionele geneeskunde <=> alternatieve geneeskunde
-> berust op EBM

RCT = randomized controlled trial
- 2 groepen willekeurig gekozen
- 1 groep medicament, 1 groep placebo
- placebo bij kine = sham-behandeling
- statistisch signigicante verschillen p <0,05

Question 11

sterfte

Answer 11

1) sterfte risico = kans op sterfte op een bepaalde leeftijd
- exponentieel na 50
- vrouwen < mannen vooral na 63j

2) doodsoorzaken
- tot 40j: aangeboren aandoeningen, verkeersongevallen & zelfmoord
- tot 50j: mannen = zelfmoord, vrouwen = borstkanker
- tot 60j: mannen = longkanker, vrouwen = borstkanker
- na 60j: ischemische aandoeningen

Question 12

kanker

Answer 12

= belangerijkste oorzaak van sterfte door
- vergrijzing
- milieu- & levensomstandigheden

1) mannen = 1/3
- voorkomen: prostaatkanker, longkanker & dikkedarmkanker
- mortaliteit: longkanker, prostaatkanker & dikkedarmkanker
- 79% ouder als 60 bij diagnose

2) vrouwen = 1/4
- voorkomen: borstkanker, dikkedarmkanker & longkanker
- mortaliteit: borstkanker, longkanker & dikkedarmkanker
- 67% ouder als 60 bij diangose

–> <1% kinderkankers

TNM-classificatie
- T = tumor
–> T1 = in situ
–> T2 = bloed & lymfe
–> T3 = door orgaan
- N = nodi (lymfe)
–> N0 = niet
–> N1 = wel
- M = metastase
–> M0 = niet
–> M1 = wel

Question 13

preventie van kanker

Answer 13

1) primaire preventie = kanker voorkomen
- profylactische vaccins = tegen hepatitis B-vrius (leverkanker) & HPV (baarmoederhalskanker)
- stoppen met roken
- insmeren & zonvermijden
- alcohol vermijden

2) secundaire preventie = in vroegtijdig stadia kanker veriwjderen
- door opsoring
- mamografie voor borstkanker
- uitstrijkje voor baarmoerderhalskanker
- onderozke voor darmkanker