Jun eksamen - Juf vrae Flashcards
(71 cards)
1
Q
Puntsimbole
A
- Prentjie of ‘n letter
- Algemene plekke
- Bv die simbool vir skool (blokkie met S binne), prentjie van ‘n huis
2
Q
Lynsimbole
A
- Verskillende kleure en dikte lyne
- Strate, paaie en spoorweë
- Bv die simbool vir ‘n pad met ‘n brug of ‘n lyn met kolletjies wat ‘n spoorlyn voorstel
3
Q
Gebiedsimbole
A
- Ingekleurde blokke of asimmetriese vorms
- Gebiede vir verskillende doeleindes
- Bv parke (groen ingekleur)
4
Q
Hoeveel mm is 100 000 cm
A
1 000 000 mm
5
Q
Hoeveel m is 100 000 cm
A
1000m
6
Q
Hoeveel km is 100 000 cm
A
1km
7
Q
Verwys Prent 2
Verskaf die koördinate van die kol (rooi)
A
N45° O75°
8
Q
Verwys Prent 2
Verskaf die koördinate van die kol (blou)
A
S30° W60°
9
Q
Verwys Prent 2
Verskaf die koördinate van die kol (geel)
A
N60° W120°
10
Q
Verwys Prent 5
Benoem die simbole in die rooster volgens hulle verwysings: skool
A
A1
11
Q
Verwys Prent 5
Benoem die simbole in die rooster volgens hulle verwysings: woud/park
A
C5
12
Q
Verwys Prent 5
Benoem die simbole in die rooster volgens hulle verwysings: poskantoor
A
A4
13
Q
Verwys Prent 5
Benoem die simbole in die rooster volgens hulle verwysings: kerk
???
A
D3
14
Q
Verwys Prent 5
Benoem die simbole in die rooster volgens hulle verwysings: vulstasie
A
B5
15
Q
Verwys Prent 5
Benoem die simbole in die rooster volgens hulle verwysings: woongebied
A
A3
16
Q
Verwys Prent 5
Benoem die simbole in die rooster volgens hulle verwysings: biblioteek
A
C4
17
Q
Verwys Prent 6
Benoem die primêre rigtings op die kompas
A
- Noord
- Oos
- Suid
- Wes
18
Q
Verwys Prent 6
Benoem die sekondêre rigtings op die kompas
A
- Noord-Oos
- Suid-Oos
- Suid- Wes
- Noord-Wes
19
Q
Konveksie
A
Die siklus beweging van ‘n vloeistof of ‘n gas van ‘n warm gebied na ‘n koeler gebied. Uitgesitte materiaal, wat minder dig is, sytg, terwyl koeler, digter materiaal daal.
20
Q
Tektoniese plate
A
Reuse gedeeltes van die aardkors wat tesame met die boonste mantel in beweging is.
21
Q
Watter laag van die aarde is die warmste?
A
Binne kern
22
Q
Noem die 2 dele waaruit die aardkors bestaan
A
- kontinentale kors (dikker deel)
- oseaniese kors (dunner deel)
23
Q
Transformerend
A
‘n Grens waar twee plate verby mekaar beweeg
Gevolg - Aardbewegings
24
Q
Konvergerend
A
‘n Grens waar twee plate na mekaar toe beweeg
Gevolg - Vorm berge en vulkane
25
Divergerend
'n Grens waar twee plate uitmekaar beweeg
Gevolg - Vorm skeurvalleie
26
Noem elk van die 3 plaatbewegings en gee die effek of gevolg van elke beweging
Divegerend - vorm skeurvaleie
Konvergerend - vorm vulkane en berge
Transformerend - aardbewings
27
Wat veroorsaak die beweging van magma in die aarde?
Konveksiestrome
28
Verduidelik hoekom vulkane gevaarlik is - verwys na die effek van lawa, die as, gasse wat vrygestel word, die effek van piroklastiese wolke ens.
* Vulkane is gevaarlik omdat lawa alles in sy pad kan verbrand.
* Die fyn as kan jou longe beskadig of versmoor
* Giftige gasse is gevaarlik om in te asem.
* Groot piroklastiese bomme kan jou tref of geboue vernietig.
29
Verduidelik kortliks wat tydens 'n vulkaniese uitbarsting gebeur
Konvergerende plate beweeg na mekaar toe, en een plaat word onder die ander ingedruk. Hitte en druk smelt die gesteente, en konveksiestrome stoot magma op. Die opgeboude druk kan lei tot 'n vulkaniese uitbarsting wanneer magma deur die aardkors breek.
30
Verduidelik die verskil tussen lawa en magma
Magma is gesmelte rots onder die aarde se kors.
Lawa is magma wat uitgebars het.
31
Hoekom bly mense dikwels naby vulkane al is daar die moontlikheid van 'n vulkaniese uitbarsing?
Mense woon naby vulkane omdat die grond vrugbaar is, en dit is goed vir boerdery.
32
Lawa
Die term wat gebruik word vir magma wanneer dit die oppervlak van die aarde bereik
33
Magma
Warm vloeibare of semi gesmelte materiaal onder of binne die aadkors waaruit lawa en ander stollingsgesteentes deur afkoeling gevorm word
34
# Verwys Prent 4
Identifiseer nr 1
Magma
35
# Verwys Prent 4
Identifiseer nr 2
Hoof opening
36
# Verwys Prent 4
Identifiseer nr 5
Piroklastiese bomme
37
# Verwys Prent 4
Identifiseer nr 6
Vloeiende lawa
38
# Verwys Prent 4
Identifiseer nr 7
Krater
39
# Verwys Prent 4
Identifiseer nr 8
As-wolk
40
# Verwys Prent 4
Identifiseer nr 12
Magma-kamer
41
Teken 'n prent van van 'n vulkaan en identifiseer
* Hoof opening
* Lawa
* magma
* magma-kamer
* krater
* as-wolk
* piroklastiese bomme
Vergelyk jou skets met Prent 4:
1- Magma
2 - Hoof opening
5 - Piroklastiese bomme
6 - Lawa
7 - Krater
8 - As-wolk
12 - Magma-kamer
42
Verduidelik wat piroklastiese bomme is
Stukke rots wat saam met magma uitgeskiet word
43
Gee 3 redes waarom sommige gemeenskappe 'n groter riskio inhou vir skade van 'n aardbeweging
Naby waterbronne soos riviere, damme of die see
→ Aardbewings kan damme laat breek of vloede veroorsaak. Naby die see is daar ook ’n risiko vir tsoenami’s.
Hoë watertafel of los, nat grond
→ Dit verhoog die kans op grondverskuiwing of likwifikasie, waar die grond onder geboue slap raak en laat dit sink of kantel.
Swak geboude strukture of informele behuising
→ Huise wat nie volgens bouregulasies gebou is nie, kan makliker ineenstort tydens 'n aardbewing en dus mense se lewens in gevaar stel.
44
Ring van vuur
Die ring van vuur is 'n sone waar aardbewegings en vulkaniese uitbarstings gereeld plaasvind. Dit omring die kom van die stille oseaan.
45
Wat is die fases van vulkaniese aktiwiteite?
Aktiewe vulkane - Kan enige tyd uitbars
Dormante vulkane - Nie op die oomblik aktief, het in die verlede uitgebars, maar rus nou
Uitgestorwe vulkane - hulle het vir baie jare nie uitgebars nie
46
Waar kom amper alle vulkane voor?
Amper alle vulkane kom op **plaat grense** voor
47
In watter deel van die aarde word magma aangetref?
Mantel
48
Om watter oseaan word die ring van vuur aangetref?
Stille oseaan
49
Noem 2 voorbeelde van bekende vulkane
Mount Vesuvius by Pompeii
Mount Fuji by Tokio
Krakatoa
Parícutin
50
Vloed / Oorstroming
'n Oorstroming van water wat die land bedek
51
Noem 3 gevolge van vloede
Ontworteling van mense
→ Mense verloor hul huise en moet na ander plekke verskuif.
Skade aan infrastruktuur
→ Paaie, brûe, kraglyne, waterpype en geboue kan ernstig beskadig of vernietig word.
Verspreiding van siektes
→ Vuil water kan lei tot siektes soos cholera, diarree en velinfeksies.
52
Gee 3 redes waarom sommige gemeenskappe 'n groter riskio vir vloede het as ander?
* Opvangsgebiede - natuurlike gebiede waarvandaan reënval in riviere en mere vloei
* Vloedvlaktes - gebiede met laagliggende grond langs 'n rivier
* Hoë watertafels - as die watertafels hoog is beteken dit dat die ondergrondse water naby aan die oppervlak van die aarde is
* Hellings en heuwels - hulle het gewoonlik swak dreinering
* Informele nedersettings - huise word maklik beskadig
* Onvoldoende of afwesige stroomwaterstelsel - swaar reënval kan afloop veroorsaak
* Laagliggende kusgebiede - groot golwe kan vloede veroorsaak
53
Hoe kan mense voorberei vir vloede?
* Implementeer waarskuwingsstelsel en sisteme
* Skep 'n doeltreffende vervoer en infrastruktuur wat maklike ontruiming moontlik maak
* Skep hulpbronne vir tydelike behuising nadat vloede plaasgevind het
* Implementeer kwaliteitsbeheerprogramme om die skade van verlede te kan weerstaan
54
Richterskaal
'n Oop skaal wat die omvang van 'n aardbeweging meet gegrond op die energie wat vrygelaat word
55
# Verwys Prent 8
Identifiseer 1
Seismiese golwe
56
# Verwys Prent 8
Identifiseer 4
Foutlyn
57
# Verwys Prent 8
Identifiseer 3
Episentrum
58
# Verwys Prent 8
Identifiseer 5
Hiposentrum (fokus)
59
Gevolge van aardbewegings op infrastruktuur
* Waterpype breek
* Damwalle breek – wat gevaarlike oorstromings veroorsaak.
* Pad- en brûe-storting – maak vervoer onmoontlik of gevaarlik.
* Geboue en huise stort in
* Elektrisiteitsonderbrekings
* Gaslyne breek – kan lei tot brande of ontploffings.
* Kommunikasienetwerke word onderbreek
60
Teken 'n eenvoudige skets van 'n aardbeweging en dui die volgend aan:
* fokus
* episentrum
* foutlyn
* seismiese golwe
Vergelyk jou skets met prent 8.
1 - seismiese golwe
3 - episentrum
4 - foutlyn
5 - fokus
61
Gevolge van aardbewegings op mense
* Beserings en sterftes
* Ontworteling
* Armoede
* Siektes bv disenterie en cholera
62
Wat kan 'n mens doen om voor te berei vir 'n vulkaniese uitbarsting voordat die uitbarsting plaasvind?
* Wetenskaplikes monitor vulkane vir tekens van aktiwiteit, soos aardbewings en gasvrystelling.
* ’n Waarskuwingstelsel kan opgestel word
* Mense kan ontruimingsoefeninge doen sodat hulle weet wat om te doen as ’n uitbarsting plaasvind.
63
Wat kan mens doen om jouself en ander te help na 'n vulkaniese uitbarsting plaasgevind het?
* Help gewondes deur mediese hulp te gee
* Verskaf beskerming soos maskers en skuiling teen as en rook
* Verskaf kos en water aan mense
64
Verduidelik hoe mense hulself teen 'n aardbewing kan beskerm as hulle buite is.
* Bly buite en beweeg weg van geboue, bome, straatligte en kragdrade
* Bedek jou kop
* Beweeg weg van vrystaande mure en geboue
65
Verduidelik hoe mense hulself teen 'n aardbewing kan beskerm as hulle binne 'n gebou is.
* Val plat, bedek jou kop en lyf en hou aan swaar voorwerpe vas
* Wag op veilige plek totdat die skudding verby is
* Wees op die uitkyk vir brande, gebreekte gaspype, beskadigde drade en vermy huisbakke
66
Verduidelik 3 oorsake van vloede
Swaar reënval
→ As daar baie reën in ’n kort tyd val, kan die grond dit nie vinnig genoeg absorbeer nie.
Ontbossing
→ Bome help om water op te neem. As bome verwyder word, vloei water vinniger oor die oppervlak.
Beboude gebiede (verstedeliking)
→ Teer, beton en baksteen keer dat water in die grond insypel. Dit verhoog afloopwater.
Swak infrastruktuur
→ Gebrekkige dreinering, geblokkeerde riole of swak damme kan nie groot volumes water hanteer nie.
67
Indien jy 'n gemeenskapsleier is en jy word gevra om mense te waarsku teen vloede, watter inligting sou jy aan die mense oordra?
✅ Bly op hoogte van weerwaarskuwings
– Luister na die radio, kyk na nuus of volg betroubare sosiale media vir weeropdaterings.
✅ Vermy laagliggende gebiede en riviere
– Bly weg van riviere, damme en spruite wat vinnig kan oorstroom.
✅ Maak dreinering skoon
– Help om stormwaterdreine en slote skoon te maak om waterafloop te verbeter.
✅ Hou ’n noodpakket gereed
– Insluitend water, kos, flitslig, batterye, medisyne en belangrike dokumente.
✅ Weet waarheen om te gaan
– Identifiseer veilige hoë plekke en maak seker almal in jou gesin weet waarheen om te gaan indien ontruiming nodig is.
✅ Moenie deur vloedwater ry of loop nie
– Selfs vlak water kan sterk genoeg wees om ’n mens of motor mee te sleep.
68
# Verwys Prent 9
Is A 'n grootskaalkaart of kleinskaalkaart
Groot
69
# Verwys Prent 9
Is B 'n grootskaalkaart of kleinskaalkaart
Groot
70
# Verwys Prent 9
Is C 'n grootskaalkaart of kleinskaalkaart
Klein
71
# Verwys Prent 9
Is D 'n grootskaalkaart of kleinskaalkaart
Klein
