Kafli 6 - Æðakerfið

Question 1

Anastomisis

Answer 1

Tenging milli æða

Question 2

Artey

Answer 2

Slagæð sem ber blóð frá hjartanu

Question 3

Arteriole

Answer 3

Minni grein af slagæð

Question 4

Capillary

Answer 4

Grein af arteriole, háræð

Háræðar næra stærra svæði en arteriole því þær eru svo margar

Question 5

Vein

Answer 5

Bláæð sem ber blóðið til hjartans

Question 6

Venule

Answer 6

Millibláæð sem endar síðan í háræð
Bláæðar eru fleiri og stærri en slagæðar
Bláæðar höfuðs og háls hafa almennt ekki einstreymislokur líkt og bláæðar líkamans
Superficial bláæðar liggja grunnt en djúpar bláæðar eru verndaðri og fylgja stærri slagæðum

Question 7

Venous sinuses

Answer 7

Blóðfyllt holrými milli tveggja veflaga

Question 8

Slagæðar

Answer 8

Stærstu slagæðar höfuðs og háls eru common carotid subclavian arteries
Koma beint frá aorta á vinstri hliðinni en á lægri hliðinnk frá brachiocephalic artery sem er grein frá aorta

Question 9

Common carotid artery

Answer 9

Ógreinótt og fer upp hálsinn lateralt við barkann og barkakýlið að efri brún skjaldkirtilsbrjósksins
Er í slíðri, ásamt internal jugular vein, X heilataug og vagus taug
Liggur djúpt undir SCM og endar í skiptingu í internal og external carotid artery í hæð við barkakýlið

Question 10

Carotid sinus

Answer 10

Útbungun áður en common carotid artery greinist í sundur

Question 11

Subclavian artery

Answer 11

Hliðlægt við common carotid artery

Gefur frá sér greinar sem liggja bæði til intracranial og extracranial vefja en sér mest um að næra efri útlimi

Question 12

Internal carotid artery

Answer 12

Kemur frá common carotid artery og liggur upp í lateral stefnu, liggur undir SCM
Hefur engar greinar í hálsinum en heldur áfram samhliða internal jugular vein í carotid sheat að höfuðkúpubotninum og inn í höfuðkúpuna
Nærir intracranial vefi og er uppspretta opthalmic artery sem nærir augað, orbituna og lacrimal gland

Question 13

External carotid artery

Answer 13

Kemur frá common carotid artery og liggur upp í medial stefnu
Nærir extracranial vefi haus og háls auk munnhols
Hefur fjórar greinar anterior, medial, posterior og terminal

Question 14

Anterior greinar external carotid

Answer 14

Superior thyroid, lingual og facial

Lingual og facial greinast síðan enn frekar

Question 15

Superior thyroid artery

Answer 15

Anterior grein frá external carotid artery og hefur 4 greinar
Infrahyoid artery, SCM branch, superior laryngeal artery og cricothyroid branch sem næra vefi fyrir neðan hyoid beinið auk infrahyoid vöðva, SCM vöðvann, barkakýlisvöðva og skjaldkirtilimm

Question 16

Lingual artery

Answer 16

Anterior grein external carotid artery
Kemur ofan við superior thyroid artery við hyoid beinið, fer fram við apex tungunnar
Nærir vef ofan við hyoid beinið ásamt suprahyoid vöðvum og tungubotni
Greinist dorsal deep og sublingual og suprahyoid
Tungan fær næringu frá lingual artery dorsal og deep
Sublingual artery nærir mylohyoid vöðvann, sublingual munnvatnskirtilinn og slímhúð munnbotnsins
Litlu suprahyoid greinarnar næra suprahyoid vöðvann

Question 17

Facial artery

Answer 17

Anterior grein external carotid artery
Fer aðeins faman við lingual artery og greinist fram á við, fer medialt við neðri kjálka og yfir submandibular munnvatnskirtillinn og kringum neðri brún mandibulu að lateral hlið hans síðan fram og upp nálægt munnviki, meðfram hlið nefs og endar við medial canthus augans
Nærir munn kinn kinnbeina nef undiraugu og augnsvæði
Helstu greinar ascending palatine, glandular branches, submental, inferior labial, superior labial, angular og tonsilar

Question 18

Ascending palatine artery

Answer 18

Grein facial greinar anterior greinar external carotid
Fyrsta greibin
Nærir mjúka góm palatine vöðva og hálskirtla

Question 19

Submental artery og glandular branches

Answer 19

Greinar facial greinar anterior greinar external carotid

Næra submandibular eitla, munnvatnskirtil og mylohyoid og digastric vöðva

Question 20

Inferior labial artery

Answer 20

Grein facial greinar anterior greinar external carotid

Nærir neðri vör og svipbrigðavöðva

Question 21

Superior labial artry

Answer 21

Grein facial greinar anterior greinar external carotid

Nærir efri vör

Question 22

Angular artery

Answer 22

Grein facial greinar anterior greinar external carotid

Endagreinin liggur meðfram og nærir hlið nefsins

Question 23

Medial gein external carotid artery

Answer 23

Aðeins ein medial grein

Ascending pharyngeal artery

Question 24

Plexus

Answer 24

Stórt æðakerfi

Question 25

Ascending pharyngeal artery

Answer 25

Medial grein external carotid artery Nálægt uppruna external carotid artery Hefur pharyngeal og meningeal branch

Question 26

Pharyngeal branch

Answer 26

Grein ascending pharyngeal artery sem er medial grein external carotid artery Nærir pharyngeal vegginn

Question 27

Meningeal branch

Answer 27

Grein ascending pharyngeal artery sem er medial grein external carotid artery Nærir heilahimnurnar og einnig mjúkagóm

Question 28

Posterior greinar external carotid artery

Answer 28

Occipital og posterior auricular artery

Question 29

Occipital artery

Answer 29

Grein posterior greinar external carotid artery Fer aftan við ramus mandibulu og til aftari hluta höfuðleðurs Greinist í SCM branches, auricular og meningeal branches Nærir suprahyoid og SCM vöðva, höfuðleðrið og heilahimnunnar á occipital svæði u

Question 30

Posterior articular artery

Answer 30

Grein posterior greinar external carotid arter Kemur ofan við og aftan við occipital artery og SCM vöðvann í hæð við odd styloid process Greinist í auricular branch og stylomastoid artery

Question 31

Auricular branch

Answer 31

Grein posterior articular artery sem er grein posterior greinar external carotid artery Nærir innra eyra

Question 32

Stylomastoid artery

Answer 32

Grein posterior articular artery sem er grein posterior greinar external carotid artery Nærir mastoid air cell

Question 33

Terminal greinar external carotid artery

Answer 33

Superficial temporal og maxillary artery

Question 34

Superficial temporal artery

Answer 34

Grein terminal greinar external carotid artery Minni grein terminal greina, kemjr upp við parotid munnvatnskirtillinn, hefur nokkrar greinar Transverse facial artery, middle temporal artery og frontal og parietal branches

Question 35

Transverse facial artery

Answer 35

Grein superficial temporal artery sem er grein terminal greinar external carotid artery Nærir parotid munnvatnskirtilinn og nálæga vefi

Question 36

Middle temporal artery

Answer 36

Grein superficial temporal artery sem er grein terminal greinar external carotid artery Nærir temporalis vöðvann

Question 37

Frontal og parietal branches

Answer 37

Grein superficial temporal artery sem er grein terminal greinar external carotid artery Næra höfuðleður á frontal og parietal svæði

Question 38

Maxillary artery

Answer 38

Grein terminal greinar external carotid artery Stærri grein terminal greina, byrjar við háls á mandibular condylinn inni í parotid munnvatnskirtlinum, fer á milli neðri góms og sphenomandibular ligament og upp við infratemporal fossa og síðan pterygopalatine, hefur greinar frá fossunum

Question 39

Middle meningeal artery

Answer 39

Grein maxillary artery sem er grein terminal greinar external carotid artery Nærir heilahimnur og höfuðben

Question 40

Inferior alveolar artery

Answer 40

Grein maxillary artery sem er grein terminal greinar external carotid artery Nærir neðri góms tennur, munnbotn og hökusvæði, rís úr infratemporal fossa Greinist í incisive, mental og mylohyoid artery

Question 41

Incisive artery

Answer 41

Í mandibular canal, dental og alveolar

Question 42

Mental artery

Answer 42

Fer um mental foramen, nærir höku

Question 43

Mylohyoid artery

Answer 43

Nærir munnbotn og mylohyoid vöðva

Question 44

Deep temporalis arteries

Answer 44

Grein maxillary artery sem er grein terminal greinar external carotid artery Næra temporalis vöðvann

Question 45

Pterygoid artery

Answer 45

Grein maxillary artery sem er grein terminal greinar external carotid artery Nærir lateral og medial pterygoid vöðvana

Question 46

Massetric artery

Answer 46

Grein maxillary artery sem er grein terminal greinar external carotid artery Nærir masseter vöðvann

Question 47

Buccal artery

Answer 47

Grein maxillary artery sem er grein terminal greinar external carotid artery Nærir buccinator vöðvann og buccal svæði

Question 48

Posterior superior alveolar artery

Answer 48

Grein maxillary artery sem er grein terminal greinar external carotid artery Nærir aftari tennur í efri gómi og maxillary sinus

Question 49

Infraorbital artery

Answer 49

Grein maxillary artery sem er grein terminal greinar external carotid artery Nærir augnsvæði, andlit og fremri tennur í efri gómi Skiptist í anterior superior alveolar artery og orbital

Question 50

Descending palatine artery

Answer 50

Grein maxillary artery sem er grein terminal greinar external carotid artery Nærir harða og mjúka góm Greinist í lesser palatine artery (mjúki) og greater palatine artery (harði)

Question 51

Sphenopalatine artery

Answer 51

Grein maxillary artery sem er grein terminal greinar external carotid artery Nærir nefsvæði og fremri hluta harða góms Skiptist í posterior lateral nasal branch, septal branch og nasopalatine branch

Question 52

Bláæðar

Answer 52

Höfuðs og háls byrja eins og litlar venuljr og verða stærri þegar þær nálgast hálsinn á leið til hjartans Eru yfirleitr fleiri en slagæðarnar

Question 53

Internal jugular bláæðin

Answer 53

Þjónar heilanum ásamt mest af vef háls og höfuðsvæðis | Getur haft margar anastomosis

Question 54

External jugular vein

Answer 54

Þjónar aðeins litlum hluta vefs utan heilansp | Getur haft margar anastomosis

Question 55

Facial bláæð

Answer 55

Tæmist inn í internal jugular vein, byrjar við medial horn augans og tengist þar við tvær bláæðar frá frontal svæði, supratrochlear vein og supraorbital vein Hefur greinar frá sömu svæðum andlitsins og facial slagæðin nærir 3 mikilvægar greinar Superior labial bein, inferior labial vein og submental vein Og auk þess lingual vein

Question 56

Superior labial vein

Answer 56

Grein facial bláæðar | Þjónar efri vör

Question 57

Inferor labial vein

Answer 57

Grein facial bláæðar | Þjónar neðri vör

Question 58

Submental vein

Answer 58

Grein facial bláæðar | Þjónar höku og submandibular svæði

Question 59

Lingual veins

Answer 59

Greinar facial bláæðar Dorsal, deep og sublingual veins Geta ýmist tæms í eina æð eða í margar, óbeint í facial bláæð eða beint í internal jugular bláæð

Question 60

Retromandibular bláæð

Answer 60

Mynduð af samruna superficial temporal vein og maxillary vein, myndar external jugular bein á tímapunkti Fer frá munnvatnskirtlinum og niður á við Tæmir svæði sem superficial temporal og maxillary slagæðar næra Neðan við parotid skiptist í tvo hluta Fremri hluti sameinaat facial vein Aftari hluti heldur áfram niður að SCM og sameinast posterior auricular vein og verður að external jugular vein

Question 61

Superficial temporal vein

Answer 61

Þjónar hluta höfuðleðursins, sameinast maxillary vein og myndar retromandibular vein

Question 62

Maxillary vein

Answer 62

Byrjar í infratemporal fossa og safnar blóði frá pterygoid plexus Frá pterygoid plexus fær maxillary vein blóð frá middle meningeal, posterior superior alveolar, inferior alveolar og öðrum bláæðum frá nefholi og gómnum Eftir þessar greinar sameinast maxillary vein við superficial temporal vein og myndar retromandibular vein

Question 63

Pterygoid plexus of veins

Answer 63

Samansafn af litlum anastomosa æðum í kringum pterygoid vöðvann og umlykja vöðvann og umlykja maxillary slagæðina í infratemporal fossa Anastosmar facial og retromandibular bláæðar Verndar maxillary slagæðina svo hún kremst ekki við tyggingu með að fyllast og tæmast, lagasr að rúmmálsbreytingum í infratemporal fossa þegar mandibulan hreyfist Tæmir bláæðar frá dýpri svæðum andlits og tæmist inní maxillary vein

Question 64

Middle meningeal vein

Answer 64

Tæmir blóð frá heilahimnum í pterygoid plexus

Question 65

Posterior superior alveolar vein

Answer 65

(Maxillary vein) Tæmist inn í pterygoid plexus og bláæðar, myndaður af samruna dental og alveolar greina Dental greinin tæmir pulpavef maxillary tanna í gegnum foramen við apex róta Alveolar greinin þjónar periodontium maxillary tanna auk gingivu

Question 66

Inferior alveolar vein

Answer 66

(Maxillary vein) Myndast við samruna dental greina, alveolar greinar og mental greina í kjálka, tæmast í pterygoid plexus Dental grein tæmir pulpavef mandibular tanna Alveolar grein þjónar periodontium mandibular tanna og gingivu Mental grein tæmir kinnsvæði og ytra borð neðri kjálka og ferum mental foramen þar sem hún anastosmosar við grein facial vein

Question 67

Venous sinuses

Answer 67

Staðsettir í heilanum við heilahimnurnar, hluti af duraefni heilans,þykkumbandvef sem fóðrar höfuðkúpu

Question 68

Dural sinuses

Answer 68

Gangar þar swm blóð er flutt frá heilabláæðum inn í bláæðar háls, sérstaklega internal jugular vein

Question 69

Cavernous venous sinus

Answer 69

Á lateral hlið body of sphenoid Anastosmosar milli mótlægs cavernous venous sinus Anastosmosar ljka við pterygoid bláæðaplexus og superior opthalmic vein sem síðan anastosmosar við facial vein Internal carotid artery fer í gegnum þennan bláæðastrúktúr ásamt III, IV, V, V(2) og VI heilataugum

Question 70

Internal jugular vein

Answer 70

Þjónar mest af vef höfuðs og háls, hefur ekki einstreymislokur Byrjar í cranial cavity og fer úr höfuðkúpunni gegnum jugular foramen Margar æðar renna inn í internal jugular vein m.a. frá lingual sublingual og pharyngeal svæðum auk facial vein Liggur samsíða common carotid artery og greinum hennar og samsíða vagus tauginni inni í carotid slíðrinu Inni í carotid slíðrinu liggja deep cervical hópur af eitlum sem mynda keðju meðfram internal jugular vein Fer niður hálsinn og sameinast subclavian vein

Question 71

External jugular vein

Answer 71

Aftari grein retromandibular vein verður að external jugular vein, fer nipur meðfram háls og endar í subclavian vein Eina bláæðin á háls og höfuðsvæði með einsteumislokur sem eru nálægt opinu að subclavian vein

Question 72

Anterior jugular vein

Answer 72

Fer inn í external jugular vein eða beint inn í subclavian vein, byrjar neðan höku Stundum 1 annars 2 og anastosmosa þá um jugular venous arch

Question 73

Bracchiocephalian vein

Answer 73

External jugular bláæðar hvoru megin sameinast subclavian vein frá handleggjum og mynda bracchiocephalicvein Bracchiocephalic veins sameinast og mynda superior vena cava

Question 74

Superior vena cava

Answer 74

Bracchiocephalic veins sameinast og mynda superior vena cava og fer að hjartanu Ósymmetrískar því superior vena cava er hægra megin er hægri grein stutt og lóðrétt en vinstri grein löng og lárétt

Question 75

Atherosclerosis

Answer 75

Þrengsli og blokkun á slagæðum með uppsöfnun af fituútfellingum sem innihalda kólestról, kalsíum, storkuprótín og önnur efni Ef þetta á sér stað í æðum sem leiða til hjartans er það kallað cardiovascular disease (CAD), hjartasjúkdómur Getur byrjað í æsku, á fullorðinsárum geta lífstílsbreytingar dregið úr hjartasjúkdómum

Question 76

Thrombus

Answer 76

Blóðsegi sem myndast á innri vegg æða Getur losnað frá æðavegnum og orðið embolus (blóðrek) Thrombus og embolus geta blokkað æðar að hluta eða fullu Þrengingar í æðinni geta hindrað blóðflæði og valdi t.d. heilablóðfalli, hjartaáfalli eða vefjadrepi

Question 77

Embolus

Answer 77

Blóðrek Blóðsegi (thrombus) losnar Thrombus og embolus geta blokkað æðar að hluta eða fullu Þrengingar í æðinni geta hindrað blóðflæði og valdi t.d. heilablóðfalli, hjartaáfalli eða vefjadrepi

Question 78

Bacteremia

Answer 78

Bakteríur í blóði valda því