Kiła Flashcards

(94 cards)

1
Q

Kiła - definicja

A

Ogólnoustrojowa choroba zakaźna, o przewlekłym przebiegu i bardzo bogatej symptomatologii klinicznej. Może trwać wiele lat z okresami występowania zmian (kiła objawowa) i okresami bezobjawowym (kiła utajona)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Charakterystyczna cecha kiły w pierwszych 2 latach jest

A

Samoistne ustępowanie zmian chorobowych i przechodzenie w stan utajenia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Podział kiły ze względu na drogę zakażenia

A
  • wrodzona

- nabyta

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Podział w kile wrodzonej

A
  • kiła wrodzona wczesna (do 2 r.ż.)

- kiła wrodzona późna powyżej 2 r.ż.)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Podział ogólny w kile nabytej

A
  • nabyta wczesna (do 2 lat od zakażenia)

- nabyta późna (powyżej 2 lat od zakażenia)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Podział szczegółowy w kile nabytej WCZESNEJ

nazwa i czas

A

Kiła wczesna:

  • pierwszego okresu - do 9 tyg.
  • drugiego okresu wczesna - od 9 do 16 tyg.
  • drugiego okresu nawrotowa - od 16 tyg.
  • utajona wczesna - do 2 lat
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Podział szczegółowy w kile nabytej PÓŹNEJ

nazwa i okres

A
  • kiła późna utajona -
    powyżej 2 lat
  • kiła późna objawowa - powyżej 5 lat
  • kiła późna skóry, błon śluzowych i kości 5 lat
  • kiła sercowo-naczyniowa - powyżej 10-15 lat
  • kiła układu nerwowego - powyżej 10-15 lat
  • kiła innych narządów
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Jedyny dowód zakażenia w kile utajonej wczesnej

A

Dodatnie wyniki odczynów serologicznych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Kiła wczesna charakterystyka

A

Pierwsze 2 lata od zakażenia
Okresy objawowe i bezobjawowe
Objawy, szczególnie na skórze i bł. śl. są bardzo różnorodne.
Jest to okres kiły charakteryzujący się posocznicą krętkową - najbardziej nasiloną w okresach objawowych - i dużą zakaźnością.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Kiła pierwszego okresu

A

Trwa do 9 tyg. od początku zakażenia. Charakterystyczny objaw pierwotny oraz powiększają się regionalne węzły chłonne, a odczyny kiłowe stają się dodatnie.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Objaw pierwotny

A

Powstaje w miejscu wniknięcia krętków po 3-4 tyg. inkubacji

Ma postać twardego nacieku, który szybko przekształca się w owrzodzenie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Owrzodzenie pierwotne - cechy

A

Najczęściej pojedyncze, płaskie i płytkie owrzodzenie o kształcie owalnym lub okrągłym, średnicy kilku-kilkunastu mm, o równych brzegach, lekko zagłębionym, równym dnie, lśniącej powierzchni z powodu obecności surowiczej wydzieliny.
Podstawa owrzodzenia nacieczona i ma twardą (jak chrząstka) spoistość. Zmiana niebolesne i nawet bez leczenia goi się w ciągu 2-4 tyg.
Lokalizacja najczęściej narządy płciowe, ale może być wszędzie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Kiła drugiego okresu

A

Obejmuje objawowe okresy choroby, występujące pomiędzy 9 tygodniem a końcem 2 roku po zakażeniu. Bakteriemia jest bardzo nasilona i dochodzi do wysiewu zmian chorobowych na skórze i błonach śluzowych, oraz pojawiają się zmiany narządowe i uogólnione powiększenie węzłów chłonnych utrzymujące się wiele miesięcy.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Węzły chłonne w kile drugiego okresu

A

Duże, twarde, niebolesne, nie tworzą pakietów, nie zrastają się ze skórą i podłożem, skóra pokrywająca nie jest zmieniona.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Charakterystyczne dla kiły drugiego okresu

A

Osutki skórne (osutka plamista, rzadziej grudkowa) - w kile drugiego okresu wczesnej

A w kile drugiego okresu nawrotowej zmiany są bardzo różnorodne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Objawy kiły II okresu

A

Wczesna:
- Osutka wczesna (plamista częściej niż grudkowa)

Nawrotowa:
- Osutki wielopostaciowe, jednocześnie mogą pojawić się wykwity o rożnym charakterze (plamki, grudki, krostki) i wielkości
- Osutki grudkowe najczęściej, osutki grudkowo-krostkowe rzadziej
Zmiany na błonach śluzowych ( w jamie ustnej układ symetryczny, zajmują: łuki podniebienno gardłowe, migdałki, błonę śluzową policzków i warg, język.
- angina kiłowa
- kiłowe zapalenie gardła
- kiłowe zapalenie krtani
- łysienie kiłowe
- bielactwo kiłowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Łysienie kiłowe

A

Pojawia się zwykle później, po 6 miesiącach trwania choroby. Często współistnieje z innymi objawami kiły drugiego okresu: bielactwem i osutkami na skórze
Dwie odmiany łysienia kiłowego:
- ogniskowa
- rozlana

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Bielactwo kiłowe

A

Pojawia się w okresie od 4 miesięcy do 2 lat od zakażenia - najczęściej po 6 miesiącach. Są to drobne, do 1 cm średnicy okrągłe, plamiste odbarwienia skóry o siateczkowatym układzie. Bielactwo najczęściej dotyczy bocznych powierzchni szyi i karku, rzadziej szerzy się na ramiona, klatkę piersiową i brzuch.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Kiła późna - kiedy i u kogo

A

Rozpoczyna się po upływie co najmniej 2 lat od zakażenia. Rozwija się ona u osób nieleczonych lub leczonych w sposób niewystarczający.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Kiła pozna utajona - diagnostyka

A
  • badanie neurologiczne z oceną płynu mózgowo-rdzeniowego
  • badanie okulistyczne ze szczególnym uwzględnieniem oceny reakcji źrenic, tarczy nerwu wzrokowego, pola widzenia i widzenia barw
  • badanie kardiologiczne
  • zdjęcie radiologiczne klatki piersiowej
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Objaw pierwotny cechy (12)

A

Owrzodzenie

  • pojedyncze
  • kilka do kilkunastu mm
  • płaskie
  • płytkie
  • równe brzegi
  • równe dno
  • owalne lub okrągłe
  • lśniąca powierzchnia
  • twarda, nacieczona podstawa
  • niebolesne
  • goi się bez leczenia 2-4 tyg
  • ustępuje bez śladu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Lokalizacja objawu pierwotnego

A

Najczęściej na narządach płciowych i okolicach.

Mężczyźni:
Wewnętrzna blaszka napletka, rowek zażołędny, żołądź

Kobiety:
Wargi sromowe większe i mniejsze, spoidło tylne, ściany pochwy, szyjka macicy.

Poza narządami płciowymi:
Warga, język, błony śluzowe jamy ustnej, odbyt, palce rąk.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Nietypowe objawy pierwotne (7)

A
  • mnogie objawy pierwotne
  • objaw pierwotny karłowaty
  • objaw pierwotny olbrzymi
  • kiłowe zapalenie żołędzi / sromu i pochwy
  • objaw pierwotny żrący
  • objaw pierwotny zgorzelinowy
  • objaw pierwotny opryszczkopodobny
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Podział kiły ze względu na obecność objawów

A
  • objawowa

- utajona

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Kretek blady - sposób namnażania i czas oraz droga wnikania
Podział poprzeczny - 30 h Wnika przez: - skórę - błony śluzowe
26
Odporność przeciwzakaźna
Najpierw Th1, później Th2 Nacieki z limfocytów i makrofagów Makrofagi produkują IL-1 i TNF α, a te z kolei pobudzają limfocyty do produkcji IL-2 i IFN-γ
27
Odpowiedź humoralna
Zachodzi później, Tworzenie przeciwciał przeciwkrętkowych Początkowo - IgM A następnie - IgG
28
Przeciwciała IgM i IgG | znaczenie
Nie chronią przed rozwojem choroby, ale są podstawą diagnostyki serologicznej kiły
29
Charakterystyczne dla pierwszych dwóch lat kiły
Samoistne ustępowanie | Przechodzenie w stan utajenia
30
Kiła wczesna charakterystyczne
Pierwsze 2 lata Posocznica krętkowa Duża zakaźność
31
Kiła utajona wczesna
Jedynie dodatnie odczyny serologiczne Brak objawów Pierwsze 2 lata od zakażenia (W ten sposób nazywa się również bezobjawowe okresy kiły wczesnej)
32
Kiła I okresu - kiedy i charakterystyczne
Do 9 tygodnia od zakażenia Objaw pierwotny Powiększone węzły chłonne
33
Objaw pierwotny - kiedy i cechy
``` W kile I okresu Owrzodzenie Pojedyncze, płaskie, płytkie Kształt owalny/okrągły Równe dno Równe brzegi Kilka do kilkunastu mm Lśniąca powierzchnia (surowicza wydzielina) Podstawa owrzodzenia twarda, nacieczona Niebolesne Goi się bez leczenia 2-4 tyg. Ustępuje bez śladu ```
34
Po kilku dniach trwania owrzodzenia pierwotnego dochodzi do
Powiększeni okolicznych węzłów chłonnych utrzymującego się przez kilka tygodni
35
Węzły chłonne w owrzodzeniu pierwotnym
- powiększone - twarde - niebolesne - nie tworzą pakietów - nie ulegają rozpadowi - przesuwalne do podłoża i do skóry - skóra niezmieniona
36
Powikłania objawu pierwotnego
- stulejka | - załupek
37
Kiła II okresu - kiedy i cechy
- Objawowe okresy od 9 tyg. do końca 2 roku po zakażeniu - OSUTKI SKÓRNE - nasilona bakteriemia - wysiew zmian na skórze i bł. śl. - zmiany narządowe - uogólnione powiększenie węzłów chłonnych utrzymujące się wiele miesięcy
38
Węzły chłonne w kile II okresu
- duże - twarde - niebolesne - nie tworzą pakietów - niezrośnięte ani ze skórą ani z podłożem
39
W kile II okresu połowa badanych nie ma objawów, ale...
Odchylenia w badaniu płynu mózgowo-rdzeniowego świadczące o zajęciu układu nerwowego
40
Kiłę II okresu dzielimy na
Wczesną i nawrotową
41
Kiła II okresu wczesna
Osutka - plamista najczęściej, ale tez grudkowa Plamki podobnej wielkości (osutka drobnoplamista/wielkoplamista), jednakowego kształtu (owalne/okrągłe) Wykwity rozsiane równomiernie i symetrycznie na całym ciele Lokalizacja - boczne powierzchnie tułowia i zgięcia kończyn górnych Barwa- jasna, cielistoróżowa, dyskretna
42
Kiła II okresu nawrotowa
- zmiany różnorodne - na całym ciele ale przede wszystkim: W okolicy narządów płciowych, odbytu, skórze owłosionej głowy, twarz (granica owłosionej), dłonie i stopy - większość kolejnych nawrotów w pierwszym roku - coraz większa odczynowość tkanek na zakażenie -> nasilenie nacieku u podstawy wykwitów - wielopostaciowe osutki
43
Wielopostaciowe osutki w kile II okresu nawrotowej
Charakter: - plamki - grudki - krostki Wielkość: - rożna Tendencja do skupiania się i szerzenia obwodowego
44
Osutki grudkowe
``` Łuszczycopodobna Liszajowata Liszajcowata Grudki sączące Grudki przerosłe (kłykciny kiłowe płaskie) Grudki rogowaciejące ```
45
Osutki grudkowo-krostkowe
Występują rzadziej, u osób wyniszczonych, alkoholików
46
Zmiany na błonach śluzowych jamy istnej w kile II okresu
Układ symetryczny ``` -obszar: Język Błona śluzowa policzków, warg Migdałki Łuki podniebienno-gardłowe ```
47
Zmiany na bł. śl. jamy ustnej w kile II okresu mogą mieć postać:
- plamek - nadżerek - grudek - grudek wrzodziejących
48
Wykwity plamiste na bł śl J ust pokryte są
Nabłonkiem o białawej, opalizującej powierzchni
49
W kile nawrotowej II okresu może wystąpić:
- angina kiłowa - kiłowe zapalenie gardła - kiłowe zapalenie krtani - łysienie kiłowe •ogniskowe •rozlane - bielactwo kiłowe
50
Kiła u zakażonych HIV
Może mieć odmienny od typowego obraz kliniczny Przebieg - bardziej agresywny - szybki
51
Kiła u zakażonych HIV | I okres
- owrzodzenia pierwotne zgorzelinowe i mnogie | - stan zapalny skóry pokrywającej powiększone odczynowo węzły chłonne
52
Kiła u zakażonych HIV II okres
- przetrwanie objawu pierwotnego do czasu wystąpienia zmian nawrotowych - szybkie przekształcanie się nawrotowych wykwitów grudkowych w zmiany guzkowe i naciekowe - powstawanie kilaków w skórze w ciągu kilku miesięcy od początku choroby
53
Kiła późna - kiedy?
Początek po upływie 2 lat od zakażenia
54
Kiła pozna utajona - cechy
- brak zmian narządowych o etiologii kiłowej | - jedyny dowód choroby to dodatnie wyniki serologicznych odczynów kiłowych
55
Kiła pozna utajona - niezbędne badania
- neurologiczne z oceną płynu mózgowo-rdzeniowego - badanie okulistyczne - reakcja źrenic, tracza n. wzrokowego, pole widzenia, widzenie barw - badanie kardiologiczne - RTG klatki piersiowej
56
Kiła późna objawowa
- zmiany kiłowe mogą powstać we wszystkich układach i narządach - częściej objawy związane z zajęciem: • układu nerwowego • sercowo-naczyniowego
57
Kiła pozna skory - rodzaje
- guzkowo-pełzakowata - guzkowo-wrzodziejąca - guzowata (kilakowata)
58
Kiła układu nerwowego
- oponowo-naczyniowa: • kiła bezobjawowa ukł. nerwowego • kiłowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych • kiła oponowo-naczyniowa mózgu i rdzenia • kilaki mózgu i rdzenia - miąższowa: • wiąd rdzenia (*objaw Agrylla Robertsona, *dodatnia próba Romberga ) • porażenie postępujące (zanik komórek istoty szarej i włókien nerwowych)
59
Kiła wrodzona - jak i kiedy
Jest wynikiem przeniesienia zakażenia kiłowego od chorej kobiety na płód. Zakażenie przez łożysko, najczęściej po 16 tyg. ciąży (ale może być w 9-10)
60
Kiła wrodzona - objaw
Objawem kiły wrodzonej (niespotykanym w kile nabytej) jest śródmiąższowe zapalenie rogówki
61
Kiła wrodzona wczesna - u kogo, kiedy objawy, zmiany?
- dzieci do 2 r.ż. - objawy przy urodzeniu lub w ciągu 2 pierwszych miesięcy życia (czasem wcale) - zmiany skórne: >obfite osutki skórne: •plamiste •grudkowe •pęcherzowe •krostkowe (rzadko)
62
Kiła wrodzona wczesna -pęcherze
Pęcherze łatwo pękają i przekształcają się w sączące nadżerki z nacieczoną podstawą
63
Kiła wrodzona wczesna - u większości morfologia
Anemia hemolityczna | Leukocytoza
64
Kiła wrodzona wczesna - charakterystyczne objawy
- blizny Parrota - lakierowane pośladki - sapka kiłowa - osteochondritis - hepatomegalia - splenomegalia - zmiany w nerkach - pneumonia alba
65
Kiła wrodzona późna - kiedy, cechy
Powyżej 2 roku życia Najczęściej bezobjawowa Zmiany kliniczne typu zmian późnych w kile nabytej
66
Kiła wrodzona późna - charakterystyczne
- podudzia szablaste - czoło olimpijskie - nos lornetkowaty - nos siodełkowaty - stawy Cluttona - zęby: •Hutchinsona •Fourniera
67
O czym świadczą znamiona kiły wrodzonej?
O przebytym, wrodzonym zakażeniu kiłowym.
68
Znamiona kiły wrodzonej - wymień (14)
- podudzia szablaste - czoło olimpijskie - nos lornetkowaty - nos siodełkowaty - stawy Cluttona - zęby: •Hutchinsona •Fourniera - podniebienie gotyckie - brak wyrostka mieczykowatego - objaw Higuomenakisa - blizny Parrota - zmiany po przebytym śródmiąższowym zapaleniu rogówki - głuchota pochodzenia nerwowego - zniekształcenia paznokci
69
Rozpoznanie kiły
1. Wykrywanie krętków bladych | 2. Kiłowe odczyny serologiczne
70
Kiłowe odczyny serologiczne
1. Kardiolipinowe (niekrętkowe, nieswoiste) | 2. Krętkowe (swoiste)
71
Wykrywanie krętków bladych
Bezpośrednie badanie mikroskopowe w ciemnym polu jest ważnym sposobem rozpoznania kiły w jej najwcześniejszym, surowiczoujemnym okresie
72
Odczyny kardiolipinowe
- antygen kardiolipina (wyciąg z serca wołu) * USR * VDLR * RPR *wszystkie dodatnie wyniki odczynów kardiolipinowych muszą być zweryfikowane odczynami krętkowymi
73
Odczyny krętkowe
- antygenem są krętki blade * FTA * FTA-ABS * TPHA * TPI * metody immunoenzymatyczne (używane w badaniu krwiodawców oraz w diagnostyce kiły wrodzonej)
74
Rozpoznanie kiły wrodzonej
- metody bezpośrednie wykrywające obecność krętków bladych w zmianach skórnych - badania hist-pat (swoiste zmiany w wycinkach z łożyska, pępowiny) - badania serologiczne
75
Diagnostyka serologiczne kiły wrodzonej u niemowląt
Dodatnie wyn. VDRL, potwierdzone dodatnim FTA-ABS świadczą o zakażeniu lub biernie przeniesionym przez łożysko przeciwciałami matki. W tych przypadkach badania wykonuje się testem immunoenzymatycznym Captia Syphilis IgM lub zmodyfikowaną metodą 19S-IgM FTA-ABS
76
Różnicowanie objawu pierwotnego
- opryszczka narządów płciowych - owrzodzenie na tle nieswoistym (bakteryjne, drożdżakowe) - grudki nadżerkowe i wrzodziejące w przebiegu kiły drugiego okresu - rak kolczystokomórkowy - gruźlica wrzodziejąca - wrzód weneryczny - ziarnica weneryczna pachwin - objaw pierwotny na tarczy szyjki macicy trzeba różnicować z rakiem i nadżerką szyjki macicy
77
Różnicowanie osutki w kile drugiego okresu wczesnej
- osutki alergiczne polekowe i pokarmowe - łupież różowy Giberta - łupież pstry - rumień wielopostaciowy - osutki w chorobach zakaźnych (mononukl., płonica, odra, dur, różyczka
78
Różnicowanie osutki grudkowe w kile drugiego okresu nawrotowej
- łuszczyca - łupież różowy Giberta - liszaj płaski - kłykciny kończyste - żylaki odbytu - zmiany polekowe
79
Różnicowanie osutki grudkowo-krostkowej w kile drugiego okresu nawrotowej
- trądzik - ospa wietrzna - niesztowica bakteryjna
80
Różnicowanie wielopostaciowy zmian na błonach śluzowych w kile drugiego okresu!
- afty - zespół Stevensa-Johnsona - pęcherzyca zwykła - opryszczka - liszaj płaski - leukoplakia - drożdżyca
81
Różnicowanie łysienia w przebiegu kiły drugiego okresu
- łysienie plackowate | - łysienie toksyczne
82
Różnicowanie bielactwa w kile drugiego okresu
- bielactwo nabyte | - łupież pstry
83
Różnicowanie kiły późnej skóry
- gruźlica toczniowa - liszaj rumieniowaty - rak podstawnokomórkowy bliznowaciejący
84
Różnicowanie kiły guzowatej
- gruźlica rozpływna - promienica - owrzodzenia podudzi
85
Leczenie kiły nabytej wczesnej
W kile I okresu - penicylinę prokainową w iniekcjach domięśniowych, w jednorazowej dawce dobowej 1 200 000 j. przez 20 dni W kile II okresu i utajonej wczesnej przez 30 dni Przy uczuleniu na penicylinę 14 dni tetracyklina / doksycyklina / erytromycyna
86
Leczenie kiły nabytej późnej
Badanie płynu mózgowo-rdzeniowego , u chorych u których nie wykonano badań pł mózg-rdzeń leczenie jak w kile ukl nerwowego
87
Kiła pozna objawowa leczenie
(Poza kiłą układu nerwowego) Penicylina prokainowa 1 200 000 J. / dobę przez 30 dni
88
Kiła układu nerwowego leczenie
Penicylina krystaliczna dożylnie 4x dziennie 6 000 000 j. przez 30 dni
89
Odczyn Jarischsa-Herxheimera-Łukasiewicza
W czasie leczenia kiły | Wystąpienie dreszczy i podwyższenie ciepłoty ciała do 39-40*C po 6-8 godzinach od podania pierwszej iniekcji penicyliny
90
Zespół Hoigné
Reakcja pseudoanafilaktyczna Może wyst. w czasie leczenia penicyliną prokainową W czasie iniekcji lub wkrótce po niej pojawiają się omamy słuchowe (najczęściej), wzrokowe, uczucie niepokoju, rzadziej napady drgawkowe i agresywne zachowanie Różnicowanie ze wstrząsem anafilaktycznym - podwyższone ciśnienie tętnicze i przyspieszone tętno
91
Kontrola po leczeniu kiły
Odczynami ilościowymi VDRL i FTA Kiła I okresu - kontrola po 2, 4, 6, 9 i 12 miesiącach od rozp. leczenia Kiła II okresu i utajona wczesna - dodatkowo po 18 i 24 miesiącach Kontrola po lecz. kiły późnej - wiele lat, początkowo co 3, później 6-12 miesięcy
92
Jaki odczyn do badań przesiewowych?
USR VDRL(j) RPR(j) Dawcy: TPHA, EIA
93
Jaki odczyn do diagnostyki
VDRL(i) FTA(i) FTA-ABS TPHA
94
Jaki odczyn do weryfikacji
VDRL(i) RPR(i) FTA(i)