Klassieke Conditionering Betekenisanalyse

Question 1

Wat zijn de twee belangrijkste vormen van leren in gedragstherapie?

Answer 1

Klassieke conditionering en operante conditionering.

Question 2

Wat houdt klassieke conditionering in?

Answer 2

Het leren van een verband tussen stimuli, zoals geïntroduceerd door Pavlov.

Question 3

Wat is operante conditionering?

Answer 3

Het leren van een verband tussen handelen en de gevolgen.

Question 4

Noem een bekend experiment dat aversieve conditionering illustreert.

Answer 4

Het experiment met Little Albert, uitgevoerd door Watson.

Question 5

Wat is extinctie binnen klassieke conditionering?

Answer 5

Wanneer de CS (geconditioneerde stimulus) na acquisitie niet langer gevolgd wordt door de UCS (ongeconditioneerde stimulus), waardoor de geconditioneerde respons (CR) afneemt.

Question 6

Wat betekent generalisatie in de context van conditionering?

Answer 6

Het uitbreiden van de CR naar stimuli die lijken op de oorspronkelijke CS.

Question 7

Wat is een inhibitorische conditionering?

Answer 7

Het leren van een verband tussen een CS en het niet voorkomen van de UCS, zoals bij veiligheidssignalen.

Question 8

Welke drie paden kunnen leiden tot het aanleren van een verband volgens Rachman (1977)?

Answer 8

1. Directe ervaring
2. Modelling (observatie)
3. Informatie (zoals negatieve verhalen lezen/horen)

Question 9

Wat is appetitieve conditionering?

Answer 9

Een vorm van klassieke conditionering waarbij een aangename UCS wordt geassocieerd met een CS, wat leidt tot een positieve CR.

Question 10

Wat is aversieve conditionering?

Answer 10

Een vorm van klassieke conditionering waarbij een negatieve of schadelijke UCS wordt geassocieerd met een CS, wat leidt tot een angst- of vermijdingsrespons.

Question 11

Wat is het verschil tussen de CR en de UCR?

Answer 11

De CR lijkt meestal op de UCR, maar is niet altijd identiek, zoals bij compensatoire responsmodellen.

Question 12

Is de verwachting van de UCS voldoende voor angstconditionering?

Answer 12

Ja, enkel de verwachting van de UCS kan al leiden tot angstconditionering zonder de daadwerkelijke ervaring.

Question 13

Wat betekent contiguïteit in klassieke conditionering?

Answer 13

CS en UCS komen in tijd en ruimte samen voor.

Question 14

Wat betekent contingentie in klassieke conditionering?

Answer 14

De CS moet een goede voorspeller zijn van de UCS, waarbij een logische samenhang tussen de CS en de UCS bestaat.

Question 15

Wat is het belang van inhibitorische conditionering in klinische situaties?

Answer 15

Veiligheidssignalen (CS-) kunnen klachten verminderen; het wegvallen van veiligheidssignalen kan klachten doen toenemen.

Question 16

Wat is generalisatie in psychopathologie?

Answer 16

Bij psychopathologie kan overgeneralisatie plaatsvinden, waarbij meer stimuli angst uitlokken en worden vermeden, wat de perceptie van dreiging uitbreidt.

Question 17

Wat zijn de implicaties van overgeneralisatie voor therapie?

Answer 17

Overgeneralisatie maakt therapie complexer omdat extinctie minder generaliseert, wat behandelingen langer kan maken.

Question 18

Wat is hogere-orde conditionering?

Answer 18

Een proces waarbij een eerder geconditioneerde stimulus (CS1) wordt gebruikt om een nieuwe CS (CS2) te conditioneren.

Question 19

Wat is het verschil tussen een sequentieel en een referentieel verband?

Answer 19

• Sequentieel verband: De CS voorspelt dat de UCS/UCR zal plaatsvinden.
• Referentieel verband: De CS activeert een herinnering aan de UCS/UCR, zonder dat deze daadwerkelijk plaatsvindt.

Question 20

Hoe wordt een klinische casusconceptualisatie opgebouwd volgens de betekenisanalyse?

Answer 20

Door een gedetailleerde analyse van de CS, UCS/UCR, en hun verbanden, evenals de leergeschiedenis en contextuele factoren.

Question 21

Wat is een UCS/UCR-representatie?

Answer 21

Een geheugenrepresentatie van een situatie die intrinsiek emotioneel beladen is, zoals een bedreigende gebeurtenis (biologisch, sociaal, psychologisch/existentieel).

Question 22

Wat is een kernschema?

Answer 22

Een diepgewortelde cognitieve representatie die vaak gaat over jezelf, anderen en de wereld, gevormd door vroege ervaringen en interacties.

Question 23

Hoe worden kernschema’s geactiveerd en wat is het effect daarvan?

Answer 23

Kernschema’s worden geactiveerd door bepaalde situaties, wat aandacht en interpretatie stuurt en het schema versterkt.

Question 24

Wat zijn de vijf basisbehoeften volgens Young?

Answer 24

1. Veilige hechting met anderen (veiligheid, stabiliteit, zorg en acceptatie).
2. Autonomie, competentie en een eigen identiteit.
3. Realistische limieten en zelfcontrole.
4. Vrijheid om gevoelens en noden te uiten.
5. Spontaniteit en spel.

Question 25

Wat gebeurt er bij onvervulde basisbehoeften?

Answer 25

Onvervulde basisbehoeften kunnen leiden tot schema’s zoals: • Gebrek aan veiligheid. • Onvoldoende erkenning of autonomie. • Onvoldoende zelfexpressie of spel.

Question 26

Wat is de rol van leergeschiedenis in de betekenisanalyse?

Answer 26

De leergeschiedenis beschrijft waar en hoe de associatie tussen CS en UCS/UCR is ontstaan.

Question 27

Wat zijn belangrijke vragen bij het onderzoeken van de leergeschiedenis?

Answer 27

• Heeft iemand directe ervaringen gehad met de UCS? • Zijn er observaties of sociale invloeden geweest (modelling)? • Is er sprake van negatieve informatie over de UCS?

Question 28

Wat betekent het verband tussen CS en UCS/UCR in de betekenisanalyse?

Answer 28

Het verband kan sequentieel zijn (verwachting dat de UCS optreedt) of referentieel (herinnering aan de UCS zonder daadwerkelijke verwachting).

Question 29

Wat is het belang van de context in klassieke conditionering?

Answer 29

De context kan het leren en de expressie van geconditioneerde reacties beïnvloeden, zoals bij situaties waarin veiligheidssignalen aanwezig zijn.

Question 30

Wat is de CS in de betekenisanalyse?

Answer 30

De CS is een trigger (situatie of object) die de klacht uitlokt, zonder intrinsiek emotioneel beladen te zijn, maar verwijzend naar de UCS/UCR.

Question 31

Hoe kun je essentiële stimuli identificeren in de betekenisanalyse?

Answer 31

• Grondige analyse tijdens exploratie. • Voorbeelden concretiseren. • Topografische analyse uitvoeren. • Registraties of observaties gebruiken.

Question 32

Wat is de CR in de betekenisanalyse?

Answer 32

De CR is respondent gedrag (zoals emotie, psychofysiologische reacties, of actietendensen) dat wordt uitgelokt door de CS.

Question 33

Hoe kun je differentiatie bevorderen in therapie?

Answer 33

Door onderscheid te leren maken tussen veilige stimuli (CS-) en onveilige stimuli (CS+).

Question 34

Wat zijn mogelijke interventies gericht op generalisatie in therapie?

Answer 34

• Identificeren en beperken van overgeneralisatie. • Gericht werken aan extinctie van essentiële stimuli. • Het ontwikkelen van nieuwe, positieve associaties.

Question 35

Wat is een belangrijk klinisch gebruik van de betekenisanalyse?

Answer 35

Het formuleren van hypothesen over hoe de associatie tussen CS en UCS/UCR is aangeleerd en hoe dit gedrag voortduurt.

Question 36

Welke vragen stel je bij het analyseren van een specifieke klacht?

Answer 36

• Wat is de CS die de klacht triggert? • Wat is de UCS/UCR die aan de klacht is gekoppeld? • Wat is de leergeschiedenis? • Is er sprake van generalisatie of hogere-orde conditionering?

Question 37

Hoe kun je een casusconceptualisatie opbouwen met de betekenisanalyse?

Answer 37

1. Identificeer de CS en UCS/UCR. 2. Analyseer de verbanden (sequentieel/referentieel). 3. Onderzoek de context en leergeschiedenis. 4. Gebruik observaties, huiswerkopdrachten of registraties om patronen te concretiseren.

Question 38

Hoe wordt extinctie gebruikt in behandeling?

Answer 38

Door de CS te herhaaldelijk aan te bieden zonder de UCS, waardoor de CR in sterkte afneemt.

Question 39

Wat is het doel van veiligheidssignalen (CS-) in therapie?

Answer 39

Het helpen creëren van een gevoel van veiligheid, wat bijdraagt aan het verminderen van klachten.

Question 40

Hoe ga je om met overgeneralisatie in therapie?

Answer 40

Door: 1. Essentiële stimuli te identificeren. 2. Overbodige associaties te verzwakken. 3. Focus te leggen op differentiatie tussen CS+ (onveilig) en CS- (veilig).

Question 41

Hoe pas je modelling toe in therapie?

Answer 41

Cliënten laten observeren hoe anderen succesvol omgaan met angstopwekkende stimuli, om sociale leren te bevorderen.

Question 42

Wat is het belang van psycho-educatie in behandelmethoden?

Answer 42

Cliënten helpen begrijpen hoe klassieke conditionering, generalisatie en betekenisanalyse hun klachten beïnvloeden.

Question 43

Wat betekent contiguïteit in een klinische context?

Answer 43

Hoe nauw CS en UCS in tijd en ruimte samenvallen, beïnvloedt hoe sterk de associatie is.

Question 44

Wat is de rol van contingentie in de sterkte van conditionering?

Answer 44

Hoe voorspelbaarder de CS is voor de UCS, hoe sterker de geconditioneerde respons (CR).

Question 45

Hoe beïnvloedt context de effectiviteit van behandeling?

Answer 45

Veiligheidssignalen of bedreigende contexten kunnen conditionering versterken of verzwakken, en spelen een rol bij generalisatie of extinctie.

Question 46

Wat is een voorbeeld van hogere-orde conditionering in de praktijk?

Answer 46

Een cliënt die angst ontwikkelt voor plaatsen (CS2) omdat ze geassocieerd worden met een eerdere traumatische ervaring (CS1).

Question 47

Wat is het belang van differentiatie in therapie?

Answer 47

Het helpt cliënten onderscheid te maken tussen veilige en onveilige stimuli, waardoor overgeneralisatie wordt verminderd.

Question 48

Waarom is generalisatie van extinctie beperkt in therapie?

Answer 48

Omdat extinctie meestal specifiek is voor de context waarin het geleerd is, wat het proces complexer en langduriger maakt.

Question 49

Wat zijn praktische uitdagingen bij het analyseren van kernschema’s?

Answer 49

Kernschema’s zijn vaak diepgeworteld en kunnen zich manifesteren in automatische gedachten, emoties en gedrag, wat een systematische analyse vereist.