Therapeutische relatie Flashcards

(42 cards)

1
Q

Wat is de belangrijkste functie van de therapeutische relatie in cognitieve gedragstherapie (CGT)?

A

De therapeutische relatie is een werkrelatie die de basis biedt voor de therapeut om samen met de cliënt aan de klachten te werken. Het is geen doel op zich, maar een noodzakelijke voorwaarde om interventies effectief uit te voeren.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Waarom is de therapeutische relatie belangrijk voor de effectiviteit van CGT?

A

De therapeutische relatie is essentieel voor het faciliteren van de interventies, aangezien de cliënt het vertrouwen moet hebben om actief aan de therapie deel te nemen, bijvoorbeeld door thuis opdrachten uit te voeren.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Wat is het verschil tussen de therapeutische relatie en een partner- of vriendschapsrelatie?

A

In een therapeutische relatie heeft de therapeut het mandaat om feedback te geven en interventies te doen, iets wat niet in een vriendschapsrelatie mag of verwacht wordt.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Welke eigenschappen zijn belangrijk voor een goede therapeutische relatie in CGT?

A

De therapeut moet zowel Rogeriaanse kwaliteiten (warmte, echtheid, respect) als een affectieve samenwerkingsrelatie bieden, met samenwerking, affectieve band, en overeenstemming over behandeldoelen.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Wat houdt ‘collaborative empiricism’ in bij CGT?

A

‘Collaborative empiricism’ betekent dat de psycholoog en de cliënt een team vormen en samen op onderzoek gaan naar cognitieve constructies en de relatie met ervaringen. De psycholoog is expert op het vlak van interventies, de cliënt is expert over zichzelf.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Wat is de rol van de therapeut bij het begrijpen van interpersoonlijke dynamieken in CGT?

A

De therapeut moet de persoonsgebonden en interpersoonlijke dynamieken begrijpen om de klachten, motivatie voor verandering, en mogelijkheden voor verandering te begrijpen. Dit helpt bij het aanpassen van de therapie aan de cliënt en diens specifieke context.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Wat is het verschil tussen de therapeutische relatie in CGT en therapieën zoals cliëntgerichte therapie?

A

In CGT wordt de therapeutische relatie gezien als noodzakelijk, maar niet voldoende voor behandeling. In cliëntgerichte therapie wordt de therapeutische relatie vaak als het cruciale vehikel van verandering beschouwd, wat in CGT niet het geval is.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Hoe kan de therapeutische relatie bijdragen aan de motivatie van de cliënt?

A

De therapeutische relatie is cruciaal voor het motiveren van de cliënt om diagnostische tests en opdrachten succesvol te voltooien, zoals registratieopdrachten, die de basis vormen voor de gepersonaliseerde behandeling.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Wat houdt de ‘Dodo bird-conclusie’ in en hoe is deze relevant voor CGT?

A

De Dodo bird-conclusie suggereert dat verschillende therapievormen vergelijkbare resultaten boeken als de therapeutische relatie wordt gecontroleerd. Dit toont aan dat de therapeutische relatie een essentiële rol speelt in het succes van therapie, ongeacht de behandelmethode.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Waarom is het essentieel om de unieke context van de cliënt te begrijpen in CGT?

A

Het is noodzakelijk om de specifieke context van de cliënt goed te begrijpen (zoals hun schema’s, overtuigingen, en eerdere ervaringen) om de therapie effectief aan te passen. Dit helpt ook bij het herkennen van positieve aspecten van de cliënt, zoals passies of hobby’s.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Wat is de rol van de therapeut bij het aanpassen van therapie aan de cliënt?

A

De therapeut moet rekening houden met de unieke en specifieke elementen van de cliënt, zoals hun overtuigingen en eerdere ervaringen. Dit maakt het mogelijk om therapieën aan te passen en effectiever te maken voor die specifieke cliënt.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Wat wordt bedoeld met ‘functie en betekenis’ in relatie tot klachten?

A

Binnen CGT wordt gezocht naar de functie en betekenis van klachten, aangezien deze altijd een specifieke betekenis hebben voor de cliënt. Het is belangrijk om deze betekenis te begrijpen om therapie effectief te kunnen aanpassen en te bewerkstelligen.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Wat zijn enkele wetenschappelijk onderbouwde elementen voor een goede therapeutische relatie?

A

Elementen die effectief blijken voor een goede therapeutische relatie zijn onder andere: samenwerking, empathie, positieve waardering en bevestiging, feedback geven en ontvangen, en overeenstemming over doelen.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Welke elementen van de therapeutische relatie worden als ‘waarschijnlijk effectief’ beschouwd?

A

Congruentie/echtheid, het cultiveren van positieve verwachtingen, het bevorderen van de geloofwaardigheid van de behandeling, en het beheren van tegenoverdracht worden als waarschijnlijk effectief beschouwd voor de therapeutische relatie.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Wat wordt bedoeld met “tegenoverdracht” in de context van de therapeutische relatie?

A

Tegenoverdracht verwijst naar de onbewuste reacties van de therapeut op de cliënt, zoals gevoelens die de therapeut ervaart als gevolg van de interactie met de cliënt. Het effectief beheren van tegenoverdracht is belangrijk voor het behouden van de therapeutische relatie.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Wat houdt ‘echtheid’ in bij de therapeutische relatie?

A

Echtheid verwijst naar de oprechtheid en transparantie van de therapeut, waarbij de therapeut zichzelf blijft en zich niet voordoet als iets anders. Dit helpt de cliënt te voelen dat ze met een authentieke persoon werken.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Waarom is het belangrijk om breuken in de therapeutische relatie te herstellen?

A

Het herstellen van breuken in de therapeutische relatie is belangrijk omdat zulke breuken de effectiviteit van de therapie kunnen verminderen. Het herstellen ervan zorgt voor vertrouwen en voorkomt dat de cliënt zich niet gehoord of begrepen voelt.

18
Q

Wat is het belang van zelfonthulling in de therapeutische relatie?

A

Zelfonthulling is het delen van persoonlijke informatie door de therapeut. Dit wordt als beloftevol beschouwd, maar er is nog onvoldoende onderzoek om het volledig te onderbouwen. Het kan de band tussen therapeut en cliënt versterken, maar moet zorgvuldig worden toegepast.

19
Q

Wat is de rol van de ‘werkrelatie’ in CGT?

A

De werkrelatie in CGT is een samenwerkingsrelatie waarin de therapeut samen met de cliënt werkt aan het verminderen van klachten en het verbeteren van de kwaliteit van leven. Het is een praktische en oplossingsgerichte relatie.

20
Q

Hoe kan de therapeut de cliënt als persoon zien in plaats van alleen als een patiënt?

A

De therapeut moet een warm en empathisch perspectief aannemen, de cliënt als een uniek individu zien, en zich bewust zijn van de specifieke context, overtuigingen en ervaringen van de cliënt. Dit helpt om de therapie op maat aan te bieden en de cliënt te waarderen voor wie zij zijn.

21
Q

Wat is de nadruk op “motiveren tot verandering” in CGT?

A

De therapeut moet de cliënt motiveren om actief deel te nemen aan de therapie en veranderingen door te voeren, zoals door huiswerkopdrachten en gedragsexperimenten. Een sterke therapeutische relatie vergroot de kans dat de cliënt zich inzet voor deze veranderingen.

22
Q

Hoe kan de samenwerking tussen therapeut en cliënt de effectiviteit van CGT verbeteren?

A

De samenwerking maakt het mogelijk voor de therapeut en de cliënt om gezamenlijk doelen te stellen, te onderzoeken wat de klachten betekenen voor de cliënt, en om gezamenlijk naar oplossingen te zoeken. Dit verhoogt de kans dat de cliënt daadwerkelijk betrokken is bij de therapie en bereid is om veranderingen door te voeren.

23
Q

Welke factoren moeten in de therapeutische relatie (TR) worden aangepast op basis van de cliënt?

A

De TR moet aangepast worden aan cultuur (ras/ethniciteit), religie/spiritualiteit, voorkeuren van de cliënt, niveau van reactantie, stadia van verandering, copingstijl, hechtingsstijl, seksuele oriëntatie, en genderidentiteit. Er is variabele evidentie voor elke factor.

24
Q

Wat is het belang van het begrijpen van de motivatie tot verandering in de therapeutische relatie?

A

Het begrijpen van de motivatie tot verandering is cruciaal om in te schatten waar de cliënt zich bevindt in de veranderingscirkel (pre-contemplatie, contemplatie, beslissing, actieve verandering, consolidatie, terugval). Dit helpt bij het bepalen van de juiste benadering (volgen of sturen).

25
Hoe verschilt het 'volgen' van 'sturen' in motivatiegesprekken?
Volgen betekent het stellen van open vragen, doorvragen op onduidelijkheden, en samenvatten. Sturen houdt in dat de therapeut gerichte vragen stelt, het doel van het gesprek benoemt, en procedure aangeeft. Er is geen rigide keuze; het hangt af van de situatie.
26
Wat wordt bedoeld met ‘weerstand’ in cognitieve gedragstherapie (CBT)?
In CBT wordt weerstand niet gezien als een gevolg van onopgeloste interne conflicten, maar als 'behavioural non-compliance', zoals het niet volgen van behandelplannen of het niet maken van huiswerkopdrachten. Dit kan voortkomen uit ambivalentie, negatieve schema’s, en interpersoonlijke factoren.
27
Wat zijn mogelijke oorzaken van weerstand bij cliënten in therapie?
Weerstand kan voortkomen uit ambivalentie ten opzichte van therapie, negatieve kernovertuigingen (bijvoorbeeld 'anderen zijn niet geïnteresseerd in mij'), of interpersoonlijke factoren zoals introversie. Het kan ook het resultaat zijn van te hoge verwachtingen van de cliënt.
28
Wat zijn de gevolgen van moeilijkheden in de therapeutische relatie?
Moeilijkheden in de therapeutische relatie kunnen demoraliserend zijn voor de cliënt en leiden tot een slechte behandeluitkomst als ze niet effectief worden aangepakt. Het erkennen en aanpakken van deze moeilijkheden heeft echter een positief effect op de behandeluitkomst.
29
Hoe kan de therapeut moeilijkheden in de therapeutische relatie effectief aanpakken?
De therapeut moet moeilijkheden erkennen ('Ik zie het, ik geef erom, ik wil het begrijpen'), de moeilijkheden conceptualiseren binnen de leergeschiedenis van de cliënt, en kritisch zijn over hun eigen bijdrage aan de moeilijkheden (bijvoorbeeld rigide zijn, verveeld overkomen).
30
Wat houdt 'meeschuiven, maar niet naar de irrelevantie' in de therapeutische relatie in?
Dit betekent dat de therapeut de cliënt volgt in hun verhaal, maar niet zonder grenzen. Als de cliënt bijvoorbeeld te veel tijd besteedt aan irrelevante details, moet de therapeut dit op een respectvolle manier aangeven om de sessie efficiënt te houden.
31
Hoe kan de therapeut omgaan met overdracht en tegenoverdracht in de therapeutische relatie?
Overdracht ontstaat uit overgegeneraliseerde interpersoonlijke overtuigingen van de cliënt, terwijl tegenoverdracht de reactie van de therapeut is. Het is belangrijk dat de therapeut zich bewust is van deze dynamieken en ze niet als onderdeel van de therapie beschouwt, maar als normale reacties op het interpersoonlijk functioneren van de cliënt.
32
Wat is de 'roos van Leary' en hoe wordt deze gebruikt in de therapeutische relatie?
De roos van Leary is een model dat de interpersoonlijke dynamiek in twee assen verdeelt: dominantie (boven-onder) en relatie (samen-tegen). Dit helpt de therapeut te begrijpen hoe hun houding de reactie van de cliënt beïnvloedt. Bij dominantie kan de cliënt zich ondergeschikt voelen, en bij een 'tegen' houding kan de cliënt zich terugtrekken.
33
Wat betekent het om een samenpositie in therapie te creëren?
Een samenpositie betekent dat de therapeut en de cliënt samenwerken als een team, waarbij vertrouwen, begrip, en een veilige omgeving centraal staan. Dit vergroot de motivatie van de cliënt en ondersteunt het veranderingsproces.
34
Hoe kan de therapeut cliënten stimuleren tot meer autonomie?
De therapeut kan cliënten stimuleren tot autonomie door hen te laten nadenken over mogelijke oplossingen, activiteiten te identificeren die energie geven, en hen te ondersteunen in het ontdekken van wat ze zelf kunnen doen.
35
Wat is belangrijk bij cliënten die therapie tegen hun zin volgen?
Bij cliënten die tegen hun zin therapie volgen, is het belangrijk om een tegenpositie te vermijden en te schuiven naar een samenpositie. Dit kan door respectvol directiever te zijn en de cliënt uit te nodigen tot samenwerking.
36
Wat zijn typische verwachtingen van cliënten in therapie?
Cliënten worden gevraagd om nieuwe copingvaardigheden te leren, vertrouwen op te bouwen met een onbekende therapeut, hoop te hebben, veranderingen te omarmen, en nieuwe ideeën te verkennen. Deze verwachtingen kunnen soms te hoog zijn en weerstand oproepen.
37
Hoe kan de context helpen bij het inschatten van een interpretatie van de cliënt?
De therapeut kan de context meenemen om te bepalen of een interpretatie van de cliënt juist is. Dit helpt bij het onderscheiden van observaties en persoonlijke interpretaties van de cliënt.
38
Wat houdt de inspanningsverbintenis van een therapeut in?
Een inspanningsverbintenis betekent dat de therapeut zich volledig inzet om de cliënt te ondersteunen, zelfs als er weerstand of moeilijkheden zijn. De therapeut geeft niet op en blijft zoeken naar effectieve benaderingen.
39
Waarom is het belangrijk om spanning in de therapeutische relatie te benoemen?
Spanning benoemen helpt om deze effectief aan te pakken. Dit voorkomt dat problemen blijven hangen en heeft een positief effect op de behandeluitkomst, omdat cliënten leren dat spanningen constructief kunnen worden opgelost.
40
Wat zijn mogelijke bijdragen van de therapeut aan moeilijkheden in de relatie?
De therapeut kan bijdragen aan moeilijkheden door te kritisch, rigide, moralistisch, of verveeld te zijn, of door dezelfde ineffectieve technieken te blijven gebruiken. Zelfreflectie is essentieel om deze valkuilen te vermijden.
41
Hoe beïnvloeden interpersoonlijke dynamieken de therapeutische relatie?
Interpersoonlijke dynamieken, zoals de houding van de cliënt (dominant/ondergeschikt, samen/tegen), beïnvloeden de relatie. De therapeut moet bewust omgaan met deze dynamieken en een balans vinden tussen aansluiten en richting geven.
42
Wat is het belang van een veilige omgeving in de therapeutische relatie?
Een veilige omgeving geeft cliënten vertrouwen om zich te openen, hun problemen te bespreken, en nieuwe veranderingen te omarmen. Het creëert de basis voor een succesvolle samenwerking en effectieve behandeling.