Motormechanica - syllabus, slides en tekeningen CMD Flashcards

Question

functies luchtfilter

Answer 1

Er is 12.000 liter lucht nodig voor verbranding van 1l benzine. Het doel van de luchtfilter is dan ook om de luchtverontreiniging tegen te houden, zodat stof, zand of gruis niet doordringen tot in de verbrandingskamer. Een tweede doel is het dempen van het aanzuigruis dat ontstaat door het aanzuigen van lucht door de neerwaarts gaande zuiger.

Answer 2

De carburator moet aan de motor een lucht-benzinemengsel leveren * van juiste samenstelling * in de juiste hoeveelheid

Answer 3

Een carburator bestaat uit een * vlotterkamer * doseur * stijgbuis * sproeier * zuigbuis * venturi (verstuiver) * smoorklep

Answer 4

_doel_ benzine aanzuigen _werking_ verbreding na versmalling geeft onderdruk waardoor benzine uit de stijgbuis komt

Answer 5

_doel_ zorgen voor een constant benzineniveau in de stijgbuis _werking_ vlotter opent en sluit de toevoer afhankelijk van het benzinepeil in de vlotterkamer

Answer 6

_doel_ de mengverhouding lucht / benzine (gewichtdelen 14,7 / 1) bepalen _werking_ vernauwde doorgang tussen vlotterkamer en stijgbuis

Answer 7

_doel_ hoeveelheid mengsel doseren _werking_ vlinderklep na (onder) de venturi

Answer 8

benzinepeil in vlotterkamer gelijk aan dat in de stijgbuis / sproeier

Answer 9

De toevoer van benzine van de benzinetank naar de vlotterkamer gebeurt door ofwel: * zwaartekracht (valtank) * benzinepomp

Answer 10

Door het verstuiven van de benzine in heel kleine druppeltjes, kan de benzine al voldoende warmte opnemen om al grotendeels te verdampen. Dat is belangrijk want alleen verdampte benzine verbrandt. In vloeibare vorm verbrandt benzine niet.

Answer 11

Het werkingsprincipe van de carburator is vrij eenvoudig: Wanneer de motor loopt, wordt via de carburator lucht aangezogen. Die luchtstroom veroorzaakt een zekere onderdruk in de doorlaat van de carburator. In de carburator is er een vernauwing: de venturi. Bij het stuwen of zuigen van lucht door een buis die voorzien is van een vernauwing, zien we dat op de plaats van de vernauwing, de luchtsnelheid groter is. De luchtversnelling gaat gepaard met een drukvermindering. Door de onderdruk wordt brandstof aangezogen uit de sproeier, een soort ventieltje met een zeer kleine doorlaatopening. Die brandstof is afkomstig uit de vlotterkamer. Bij een snelle doorstroming van lucht (hoger toerental) wordt meer brandstof aangezogen dan bij een relatief lage doorstroomsnelheid. Het niveau van de brandstof in de vlotterkamer is even hoog als het niveau in de sproeier. De vlotter in de vlotterkamer drijft op de benzine. Als door de onderdruk benzine in het inlaatkanaal (= de zuigbuis) wordt gezogen, daalt het niveau in de vlotterkamer. De vlotter zakt dan een stukje en de vlotternaald opent tegelijk de benzinetoevoer vanuit de tank. Zodra het brandstofpeil weer normaal is, wordt de toevoer weer even afgesloten door de vlotternaald. De toevoer van benzine van de benzinetank naar de vlotterkamer gebeurt ofwel door zwaartekracht (valtank) ofwel door de benzinepomp.

Answer 12

Om de hoeveelheid brandstof nauwkeurig te kunnen regelen, kan de doorlaatopening van de doseur van de sproeier traploos groter of kleiner gemaakt worden. Daarbij wordt gebruik gemaakt van een conische naald die op twee manieren kan worden bewogen: 1) Door een cilindervormige schuif die via de gashendel wordt bediend: er is dan sprake van een **schuifcarburator**. De schuifcarburateur is herkenbaar aan de afwijkende constructie boven de doorlaat. De cylindervorminge schuif wordt door het gashendel bediend dmv gaskabel. 2) Door een zuiger die reageert op het vacuüm in de doorlaat: men spreekt over een **constant-vacuüm carburator** (= 'CV carburator'). De luchtdoorlaat wordt dan geregeld d.m.v. een smoorklep die op een as in de doorlaatopening is gemonteerd. De klep kan worden verdraaid via het gashendel en regelt dan de luchtdoorlaat. Hoe verder je het gas opendraait, hoe groter de luchtsnelheid en hoe groter de onderdruk. --> m.a.w: * De doorlaatopening van de doseur van de sproeier wordt door een zuiger bewogen. * De zuiger beweegt op en neer dmv vacuüm. * Het gashendel beweegt een gasklep die de luchtdoorlaat regelt. * Hoe meer de gasklep opent, hoe meer onderdruk en hoe meer de zuiger wordt omhooggezogen. *De sproeiernaald komt mee omhoog met de zuiger. Een eenvoudige video over de werking van de CV carburator : https://www.youtube.com/watch?v=wyspAHrMbb8

Answer 13

Bij een viercilinder motor is in elke cilinder steeds een ander deel van het vierslagproces aan de gang.

Answer 14

De 4 verschillende slagen hebben allen en aparte functie waarbij de ene keer de toegang tot de cylinder open en dan gesloten moet zijn.. Bij een 2-Takt heeft elke slag dezelfde functie (neer = arbeid + uitlaat en spoelen), opwaarts = comprimeren en inlaat via carter)

Answer 15

Bij een 2-Takt motor De carter ruimte dient als aanzuigruimte voor de mengsmering en hierin kan geen druksmering (olie in carter) worden toegepast zoals bij een 4-Takt

Answer 16

Grote 2-takt motoren zijn niet economisch en milieuvervuilend doordat er onverbrande gassen in de atmosfeer terrecht komen en verbrande olie

Answer 17

R2 x pi (3,1416) x h

Answer 18

1) Zuiger in BDP (door ofwel te checken op de krukas timing indicator, ofwel voelen met staafje in opening van bougie tot zuiger bovenaan staat) 2) Bovenop cilinder/bougieopening een doorzichtige maatbuis te vullen met benzine en zuiger naar ODP brengen.. Verschil in vloeistof in buis meten = volume in cilinder

Answer 19

* compressieveren * olieschraapveer

Answer 20

Benzine wordt ingespoten * in de aanzuigkanalen (indirecte injectie) * ofwel rechtstreeks in de verbrandingskamer (directe injectie) Een elektrisch bediende benzinepomp brengt de benzine onder druk naar de injectors (verdeelpunten) * één sproeier ofwel eenpuntsinjectie * meerdere sproeiers (multipoint injectie) Inspuiting kan permanent of intermitterende injectiesysteem zijn. Kan mechanisch of computergestuurd worden. Directe injectie in de verbrandingskamer wordt minder gebruikt omdat er een hoge(re) druk (meer druk dan de samengeperste lucht) in de verbrandingskamer moet worden gespoten. Wordt meestal aan de inlaatklep ingespoten om snelle vermenging en koeling van de klep te verzorgen. Luchtinlaat kanalen zorgen voor een wervelend effect om de vermening van lucht/vernevelde benzine zo optimaal te vermengen. Injectie zorgt voor een gering mogelijk verbruik en schonere uitlaatgassen

Answer 21

Benzine inspuitsysteem heeft dezelfde taken als een carburator, maar * werkt nauwkeuriger bij het samenstellen van de juiste mengverhouding * is vlugger in het aanpassen van deze verhouding aan de wisselende bedrijfsomstandigheden * kan met meer elementen rekening houden om de juiste verhouding te bepalen => resultaat: * zuiniger (minder verbruik) * schonere samenstelling van de uitlaatgassen * hoger motorvermogen * beter rendement

Answer 22

Electronic Control Unit * regelt juiste hoeveelheid brandstof te injecteren via de verstuivers (injectors) om een zo optimal verbranding en motorrendement te bekomen Gebruikt parameters zoals motortemp, toerental, hoeveelheid lucht, gevraagd vermogen, luchtdichtheid, etc... * Via lambdasonde meet de ECU de verbrandingsgassen in de uitlaat en stuurt de hoeveelheid lucht/benzine aan. * Injectoren zijn electromagneetkleppen die door ECU geactiveerd worden en alzo de hoeveelheid benzine inspuiten (welk moment en tijdsduur) * regelt het ontstekingstijdstip * regelt het juiste programma voor de juiste brandstoftoevoer (koude start, warm draaien afhankelijk van de temp van de motor, stand gaskleppen, toerental, luchtdichtheid. Lambda =1 => mengsel OK Lambda <1 => te rijk mengsel => minder brandstof toevoegen Lambda >1 => te arm mengsel => meer brandstof toevoegen

Answer 23

* **S** : starten * **A** : accessoires * **V** : verlichting * **O** : ontsteking * **I** : injectie

Answer 24

De CAN-bus (Controller Area Network) is een serieel bussysteem, waarbij alle aangesloten stations gelijkberechtigd zijn, d.w.z. elke regeleenheid kan zowel zenden als ook ontvangen. Eenvoudig uitgedrukt kunnen de aangesloten regeleenheden via de kabels met elkaar “communiceren” en onder elkaar informatie uitwisselen. Bus-technologie (alle stuurappatuur, sensoren en verbruikers via een zelfde netwerk met mekaar verbonden) & SWS (Single wiring system) voordelen (staan ook op Journey-route): * reduceert hoeveelheid kabel * gewichtsbesparing * vereenvoudigt diagnoses eenvoudiger, digitaal uitleesbaar en uitgebreid * smeltzekeringen overbodig want component wordt uitgeschakeld bij fout

Answer 25

* conventional (Classic) * maintenance free (AGM = Absorbed Glass Mat)) * sealed lead acid (SLA) * GEL * Lithium ION * ... (Onderhoud en onderhoudsvrije accu’s)

Answer 26

Startvermogen daalt naarmate de omgevingstemperatuur daalt. * 21graden = 100% * 0 graden =60%)

Answer 27

Een cel bevat positieve en negatieve platen die gescheiden zijn door een niet-geleidend materiaal. Al deze platen zijn ondergedompeld in een vloeistof, ELECTROLYT genaamd => verdund zwavelzuur Positieve en negatieve platen eindigen beiden in een pool.. De spanning tss deze polen is 2V ... dus 6 cellen in serie = 12v Een Accu moet opgeladen worden -> door alternator Het laden van een accu door de alternator is een chemisch process in de cellen van de accu Bij het ontladen van een accu gebeurt het tegenovergestelde en wordt het chemisch process omgezet in energie (stroom)

Answer 28

De capaciteit van een Accu wordt uitgedrukt in Ah (Ampere per uur) bv. bij 60Ah kan een accu 6A leveren gedurende 10 uur.

Answer 29

**volt / ohm = ampère** (potentiële spanning van de bron wordt verkleind door weerstand en resulteert in uiteindelijke stroomsterkte) De eenheid van ... is ... en wordt genoteerd als... * spanning --> volt (U) * weerstand --> ohm (R) * stroomsterkte --> ampère (I) => * **Volt** is de waarde voor de elektrische spanning genoemd naar de Italiaanse natuurkundige Alessandro Volta. Het is dus eigenlijk de spanningsbron en wordt gevormd in de: batterij, accu, dynamo, generator. * **Ohm** is een aanduiding voor de elektrische weerstand. * **Ampère** wordt gebruikt om de grootte van een elektrische stroom aan te geven. Uitgedrukt in A. "Wanneer een elektrische spanning van 1 volt aangelegd wordt over een geleidend voorwerp (een draad) dat een weerstand heeft van 1 ohm, is het resultaat een stroom van 1 ampère."

Answer 30

Op schema's steeds van +pool naar -pool. Natuurkundig gezien had het echter beter andersom beslist kunnen worden aangezien elektronen een negatieve lading hebben. De stroom vloeit van de pool met de meeste elektronen naar de pool met de minste elektronen. Wat wij de +pool noemen, had dus beter de -pool geheten.

Answer 31

**serieschakeling** * spanning is verdeeld * stroomsterkte blijft gelijk **parallelschakeling** * spanning blijft gelijk * stroomsterkte is verdeeld => Dus als je 2x 12V batterijen in serie met mekaar in verbinding stelt, dan is de totale U = ? volt En als je 2x 12V batterijen parallel met mekaar verbindt dan is de totale spanning U= ? volt

Answer 32

* opwekken van een zeer hoge spanning om een sterke vonk te kunnen leveren aan de bougie * het verdelen van de spanningsimpulsen over de cilinders * de spanningsimpulsen leveren op het moment dat de daaruit voorkomende vonk het meeste effect sorteert

Answer 33

1. 12v stroom vloeit van de + pool van de batterij over de ontstekingsschakelaar naar de bobine 2. De stroom vloeit over een primaire kring (primaire wikkeling gewonden om een ijzeren kern, vormt een electromagneet) naar de contactpunten. 3. Contactpunten zijn gesloten -> de stroom kan terug via de massa van de motor naar de – pool van de batterij vloeien 4. Gaan de contactpunten open houdt de stroom op en verdwijnt het magnetisch veld rond de primaire kring 5. -> wijziging in magnetisch veld veroorzaakt een inductiestroom ! 6. In bobine is er een secudaire wikkeling – heeft 100x meer wikkelingen dan de primaire en heeft als effect een inductiespanning van duizenden volts 7. Deze hoogspanningstroom wordt via de stroom verdeler naar de bougie in de juiste cylinder gebracht en een vonk springt over de elektroden van de bougie. 8. Een primaire wikkeling wekt een inductiestroom op van +/- 200Volt... De secundaire wikkelingen kunnen een inductiestroom van 20000 volt genereren

Answer 34

1. Fungeert als buffer. 2. Zorgt voor het snel wegvallen van het magnetisch veld in de primaire wikkeling 3. Voorkomt vonkvorming aan de contactpunten indien aanwezig

Answer 35

zorgt voor het onderbreken van de accustroom en genereert hierdoor een inductiespanning in de primaire kring

Answer 36

1. Wordt geopend door een of meerdere nokken op de krukas, afhankelijk van het aantal cylinders 2. De nokverhoging duwt tegen het sleepblokje om de contactpunten te openen (contacthamer) 3. De onderbreker is aangebracht op een plaat aan het carter rondom het uiteinde van de krukas. 4. Bij een elektronische onsteking worden de contactpunten vervangen door een impulsgenerator, die aangestuurd worden door een rotor met magneet op de krukas.. 5. Deze magneet passeert een impulsschakelaar die fungeert als contactpunt en alzo de primaire kring onderbreekt. ___________________________ https://nl.wikipedia.org/wiki/Stroomverdeler De verdeler leidt de hoge vonkspanning naar de bougies in de juiste volgorde. De verdeler bestaat uit een metalen behuizing met twee voor de verdeling relevante onderdelen: de rotor en de verdelerkap. De rotor is een ronddraaiende kunststof arm die doorgaans via de nokkenas wordt aangedreven en daarmee synchroon draait. Midden boven op de rotor bevindt zich een messing plaatje dat elektrisch is verbonden met een contact aan het uiteinde van de arm. In sommige typen verdelers is in dit messing plaatje nog een weerstand opgenomen om radiostoring te voorkomen. De eveneens van een isolerende kunststof vervaardigde verdelerkap heeft aan de buitenzijde één centrale aansluiting die de hoogspanning van de bobine ontvangt en (uitgaande van een viercilinder motor, zoals de kap die hiernaast is afgebeeld) vier aansluitingen voor de bougiekabels. Aan de binnenzijde van de verdelerkap is de centrale aansluiting verbonden met een verende koolstift. Deze stift wordt door de veer tegen het centrale plaatje van de rotor gedrukt en geleidt zo de hoogspanning van de bobine naar de draaiende rotor. Aan de omtrek van de binnenzijde van de verdelerkap bevindt zich voor iedere bougie een messing contact dat door de rotor steeds wordt gepasseerd. Op dat moment van passeren (niet raken!) wordt de vonkspanning doorgegeven aan de kabel van de juiste bougie. Omdat de rotor (uitgaande van een viertaktmotor) door de nokkenas wordt aangedreven, is het toerental daarvan de helft van dat van de krukas, zodat alleen een vonk wordt opgewekt op het moment dat een zuiger zich aan het einde van de compressieslag bevindt en niet tijdens de uitlaatslag.

Answer 37

* Een mengsel dat door een vonk ontstoken wordt heeft enige tijd nodig om maximaal te expanderen... * Daarom moet het mengsel iets vroeger dan BDP ontstoken worden... dit noemt men de voorontstekeing. * Het ontstekingstijdstip wordt vervroegd naarmate de motor sneller draait.

Answer 38

De plaat met de contactpunten wordt verdraaid zodat het ontstekingstijdstip vroeger komt. Dit kan via * **vacuumvervroeging** mechanisch * **centrifugaalvervroeging** via gewichtjes die uitzetten naarmate de rotatie sneller wordt

Answer 39

* Capacitor Discharge Ignition (CDI) * condensator-ontlaadonststeking

Answer 40

De primaire wikkeling van de bobine wordt gevoed door middel van een 300 a 400 Volt spanning afkomstig van een condensator.

Answer 41

1. De condensator (capacitor) kan op drie manieren worden opgeladen: * dmv een spoel (Excitor Coil), dmv magneten in het vliegwiel * door een alternator (AC CDI) * via de batterij en transformator in de CDI module (DC CDI) - 2. Via een pulse generator (of trigger coil) wordt een schakelaar geactiveerd --> Silicon Controller Rectifier (SCR) of Thyristor waardoor de opgeslagen stroom in de condensator ontlaadt naar de primaire wikkeling van de bobine. - 3. Daar wordt in de secundaire wikkeling een sterkte stroom opgewekt richting bougie die het mengsel tot ontbranding brengt. - https://youtu.be/0yK3Opq_i0M?si=EUEROF0MGrOZToJK

Answer 42

* 2-vonken bobines ipv verdeler/rotor * verschillende sensoren om het ontstekingstijdstip te bepalen

Answer 43

Bij traditionele ontsteking zorgt de stroomverdeler en rotor dat de vonk van de bobine wordt overgebracht naar de juiste bougie. - Bij meervonken bobines * typisch gebruik bij even aantal meervoudige cylinder motoren (bv. 2, 4 cylinders) * krijgen beide bougies van cilinder 1 en 4 tegelijk een vonk en de bougies van cilinders 2 en 3 daarna tegelijk een vonk * Cilinder 1 voert dan bv. de arbeidsslag uit terwijl cilinder 4 de uitlaatslag uitvoert. * Volgende cyclus krijgen opnieuw bougies van cilinders 1 en 4 een vonk, maar nu is het cilinder 4 die aan de arbeidsslag en cilinder 1 aan de uitlaatslag zijn begonnen. * Het tijdstip dat de ontsteking dient plaats te hebben wordt adhv - een impulsgever - of krukaspositiesensor - en enventueel nokkenaspositiesensor doorgegeven aan de ECU, dat voor de aansturing van de bobine zorgt alsook voor het voorontstekingstijdstip

Answer 44

Hieronder zie je de onstekingsvolgorde van een viertakt-motor uitgezet tegen 2 krukasomwentelingen van de motor. De ontstekingsvolgorde van bvb een vier-cylinder motor gebeurt bij BDP naar bougie 1 en 4. - In de eerste omwenteling zal bougie/cylinder 1 arbeidsslag uitvoeren en volgt er een ontbranding in de cylinder, terwijl er ook een vonk naar cylinder 4 gaat, maar die heeft pas de arbeidsslag in de 2e omwenteling van de krukas enz..

Answer 45

ontstekingskaars

Answer 46

vonk overbrengen tussen de electroden in de verbrandingskamer om het mengsel tot ontbranding te brengen

Answer 47

* warme bougie bougie werkt op lagere temperaturen en de isolator van de bougie draagt nauwelijks warmte af (naar het metaal van de cilinderkop) - * koude bougie bougie werkt op hogere temperaturen en de warmte wordt sneller afgevoerd (naar het metaal van de cilinderkop)

Answer 48

1. centrale elektrode 2. massaelectrode 3. elektroden afstand 4. isolatorneus 5. schroefdraad 6. isolator 7. ringen (voorkomen kruipen van vonken) 8. metalen omhulsel 9. koperen kern

Answer 49

* Tegenwoordig heeft elke bougie zijn bobijn geïntegreerd in de bougiedop, dit wordt weleens Coil on Plug (COP) genoemd. * De bobine zit vervat in de bougiekop en de werking geldt als een oudere bobine; deze bobine heeft ook een primaire en secundaire spoel.

Answer 50

* Een falende bobine kan vaak worden herkend aan het feit dat de motor onregelmatig draait. * bv. motormanagement lampje gaat branden (al kan het branden van dit lampje ook nog andere talloze oorzaken hebben).

Answer 51

* Voordeel van dit systeem is dat de stroom van de ECU via laagspanning naar de bougie kan overgebracht worden (=> veiliger om aan te werken?). De hoogspanning wordt in de bougiekop/bobine tot stand gebracht, waardoor er een betere vonk dmv de kortere afstand naar de bougie elektroden kan opgewekt worden. * Nadeel van dit systeem is dat de bougiekop/bobine in de cilinderkop schacht vertoeft, wat enorme hitte kan veroorzaken en waardoor het systeem wellicht gevoeliger is aan falen.

Answer 52

Het is duidelijk dat met de komst van electronische ontstekingen de accu in optimale conditie moet vertoeven om de electronica aan de praat te krijgen. Met een lege accu komt er geen vonk tot stand en start de motor niet, in tegenstelling tot de traditionele ontstekingen waar de stroom wordt opgewekt door middel van mechanische delen.

Answer 53

De smering moet voorkomen dat bewegende delen over elkaar glijden, warm worden en daardoor **slijten**. Tussen de raakvlakken komt een dunne film olie die tegelijk ook een goede **afdichting** vormt (tussen zuiger, zuigerveren en cilinderwand). De olie die terug naar het oliecarter stroomt, neemt een gedeelte van de **warmte** van de gesmeerde onderdelen mee. Daardoor zal ze afkoelen door de rijwind. Sommige motoren zijn voorzien van een **oliekoeler** in de vorm van een radiator.

Answer 54

* sump * oil pan

Answer 55

* **wet-sump**smering = druksmering (waarbij ook spatsmering gebeurt) * **dry-sump**smering

Answer 56

* Het carter is tot een bepaalde hoogte met olie gevuld. * Een oliepomp - in het carter geplaatst - en door de krukas aangedreven, perst de olie door de leiding naar de lagers van de krukas en de drijfstangen. * De olie wordt door de lagers weggeslingerd en vormt in het carter een nevel die de zuigers smeert (spatsmering). * Bij de neerwaartse beweging van de zuiger schraapt een ring (olieschraapveer) het grootste deel van de olie van de cilinderwand af. Slechts een zeer klein deel verbrandt in de cilinder en wordt dus verbruikt. * Een andere olieleiding zorgt voor de smering en koeling van de nokkenas. Het heetste deel van de motor, de cilinderkop, wordt afgekoeld door er veel olie naar toe te pompen. * De oliecirculatie in de motor. Een oliepomp zuigt via een zeef olie uit het carter en perst het via een filter naar de oliegalerij. Van hieraf lopen kanalen naar de hoofd- en nokkenaslagers en de tuimelaars

Answer 57

De smeerolie wordt niet in het carter meegevoerd maar wel in * een aparte tank * de framebuizen * een aparte ruimte voor de olie in het motorblok (Yamaha) --> oplossing om de motor lager in het frame in te bouwen en toch nog voldoende grondspeling te voorzien - Een eerste oliepomp zuigt de olie van het carter naar de olietank. Een tweede oliepomp perst de olie in de smeerkringloop.

Answer 58

**monograde** (= 'singlegrade') olie 1 viscositeitsgetal bvb SAE60 - **mulitgrade** olie * geschikt voor alle seizoenen, blijft dik in de zomer en dun in de winter * SAE aanduiding met twee getallen, gescheiden door de letter W * bv. SAE 10W40 vervangt de single grade oliën SAE 10 (winter) en SAE 40 (zomer) * wordt tegenwoordig algemeen toegepast, althans in het motorblok

Answer 59

* **S**ociety of **A**utomotive **E**ngineering * aanduiding voor de viscositeit (stroperigheid)

Answer 60

* **A**merican **P**etrolium **I**nstitute * aanduiding voor de kwaliteit volgens de normen van de Amerikaanse constructeurs

Answer 61

* voorheen 'CCMC' * **A**ssociation des **C**onstructeurs **E**uropéens d’**A**utomobiles * aanduiding voor de kwaliteit volgens de normen van de Europese constructeurs

Answer 62

* **J**apanese **A**utomotive **S**tandards **O**rganisation * aanduiding voor de kwaliteit volgens de normen van de Japanse constructeurs

Answer 63

geheugensteun 'KoeGRAS': * **K**oeling * **G**eluidsdemping * **R**einiging/ corrosiebescherming * **A**fdichting (tussen zuiger en cilinderwand) * **S**mering

Answer 64

* maat van vloeibaarheid * drukt de dikte, stroperigheid, van de olie uit

Answer 65

* zorgt voor druk in het smeersysteem * pompt olie naar alle te smeren delen

Answer 66

Vooral **multigrade** olie, dewelke is afhankelijk van verschillende factoren * Welke is de vereiste homologatie voor een bepaald type voertuig? dat is terug te vinden in het onderhoudsboekje. * Voor de keuze van motorolie wordt vaak gekeken naar de homologatie die een bepaalde motorolie draagt. Een homologatie is de officiële goedkeuring van een motorconstructeur dat een bepaalde olie aan zijn vereisten voldoet. * Schrijft de constructeur monograde, multigrade olie voor, half- of volsynthetische olie * Welke temperaturen moet de olie aankunnen? (bv. Finland <> Afrika ) * Wordt de motor sterk belast? - ja (bv. circuit): full-synthetische olie - nee (bv. tour, custom): half-synthetische olie (goedkoper) - **monograde** * voor machines of onderdelen van voertuigen waarbij temperatuurverschillen minder groot zijn of minder problemen opleveren, bv: * versnellingsbakken: vaak SAE 90 * voorvork (vering): speciale voorvorkolie SAE 15 of 20

Answer 67

* tandwielpomp * sikkelpomp

Answer 68

1. **ontstaan van hoge temperaturen in motor** * verbrandingsproces tot 2.000 °C * uitlaatgassen bij verlaten verbrandingsruimte ca. 500° C - 2. **reeds aanwezige koeling volstaat niet** * brandstofmengsel * smeerolie - 3. **dus extra koeling nodig voor** * cilinderkop en -wanden * voorkomen slijtage * spontane ontbranding brandstofmengsel te voorkomen (kan gebeuren vanaf 800° C)

Answer 69

* lucht- * water- (of '*vloeistof*-') * olie- koeling

Answer 70

vooral bij oudere en/of kleinere motoren

Answer 71

cilinder en cilinderkop zijn voorzien van koelvinnen die warmte afdrijven en door rijwind verder gekoeld worden.

Answer 72

* goedkoop * eenvoudig * lichtgewicht

Answer 73

minder efficiënte afkoeling * oververhitting bij extreme externe temperaturen en traag rijden * extra groot probleem indien motor niet direct in rijwind (bv. scooters) => dan vaak extra ventilatie

Answer 74

* waterpomp * watermantel met kanalen * thermostaat * radiator * ventilator met thermoschakelaar * radiatorvuldop * expansievat (= '*overloopreservoir*')

Answer 75

In de cilinderwanden zijn kanalen uitgeboord waardoor het koelvloeistof dmv de waterpomp doorgestuwd wordt.

Answer 76

De koelvloeistof draagt de warmte van het motorblok over naar de radiator waar het door een kanalenstelsel door de rijwind gekoeld wordt.

Answer 77

Een waterpomp is nodig om het koelvloeistof sneller door het circuit te laten stromen (normaal stijgt warm water uit zichzelf en vloeit het via de bovenste slang naar de radiator, maar dit stroomt niet snel genoeg).

Answer 78

Een ventilator achter de radiator zorgt voor extra aanzuigkracht van de rijwind alsook doorstroming van wind als er niet gereden wordt. (thermocontact > 100 graden ).

Answer 79

* Een thermostaat is een soort kraantje dat in gesloten positie zorgt dat de koelvloeistof niet meteen door de motor vloeit, maar dat de motor eerst op bedrijfstemperatuur komt (90 graden). * Eenmaal op bedrijfstemperatuur gaat de thermostat open en laat koelvloeistof door.... * Een te lage motor temperatuur zorgt namelijk voor energieverlies en werkt condensatie in de hand als de motor niet op temperatuur komt.

Answer 80

De radiatorvuldop heeft een kleppensysteem/veer dat zorgt voor een overdruk in het koelsysteem zodat het water niet op 100 maar pas op 110 graden gaat koken.

Answer 81

Het expansievat dient om het “overkokende” water op te vangen die door de radiatorvuldop wordt doorgelaten bij een temp van > 115 graden.

Answer 82

smeerolie wordt onder druk gestuwd naar * cilinderkop => koelen van nokkenassen en kleppen * radiator ('*oliekoeler*') => afkoeling door rijwind . cilinders blijven doorgaans luchtgekoeld

Answer 83

motor kan nog steeds oververhit geraken bij extreme temperature en geen rijwind

Answer 84

gekoelde olie * verlengt de **levensduur** van de motor en andere onderdelen, vooral bij motoren dewelke veel hitte / prestaties genereren (bv. circuit) * houdt de natte platenkoppeling koel => minder slijtage

Answer 85

kracht van motor overbrengen naar achterwiel

Answer 86

1. primaire aandrijving/transmissie 2. koppeling 3. vernellingsbak 4. secundarie aandrijving/transmissie

Answer 87

* verbinding van krukas naar koppeling * dmv ketting, tandwiel of getande riem

Answer 88

* koppelen en ontkoppelen van de krukas met de ingaande as van de versnellingsbak * zorgt voor soepel vertrek vanuit stilstand

Answer 89

* keuze bieden tussen verschillende overbrengingsverhoudingen * schakelvorken schakelen de verschillende versnellingen IN/UIT

Answer 90

* verbinding tussen uitgaande as van versnellingsbak en het achterwiel * dmv ketting, cardan of getande riem

Answer 91

* **koppelingshuis** - butenste deel = **koppelingskorf**, verbonden met de **koppelingsplaten** (= frictieplaten) - binnenste deel = **koppelingsnaaf**, verbonden met **tussenplaten** * **drukplaat** * **koppelingsveren** ## Footnote https://www.youtube.com/watch?v=JhTf7cBeGcs&pp=ygUpaG9lIHdlcmt0IGRlIGtvcHBlbGluZyB2YW4gZWVuIG1vdG9yZmlldHM%3D

Answer 92

* Motor draait aan bepaald toerental (bvb 1500 rpm) en achterwiel staat stil --->kracht moet geleidelijk aan van motor naar achterwiel overgezet worden * Koppeling dient om het onderbreken van kracht van de motor (primaire transmissie) met de versnellingsbak en het achterwiel (secundaire transmissie) alsook om van versnelling te kunnen veranderen * Bij het intrekken van het koppelingshendel worden de koppelingsplaten van mekaar getrokken en wordt de verbinding tss motor en versnellingsbak verbroken (ontkoppelen) – beide sets van platen draaien onafhankelijk van mekaar * Bij het loslaten van het koppelingshendel worden de koppelingsplaten door middel van koppelingsveren terug tegen mekaar aangedrukt en komt de verbinding tss motor en versnellingsbak tot stand (koppelen) * Buitendeel van het koppelhuis (koppelingskorf) wordt aangedreven door de primaire aandrijving (motor/krukas) en het binnenste deel van het koppelingshuis (koppelingsnaaf) staat vast op de primaire as van de versnellingsbak. ## Footnote https://www.youtube.com/watch?v=JhTf7cBeGcs&pp=ygUpaG9lIHdlcmt0IGRlIGtvcHBlbGluZyB2YW4gZWVuIG1vdG9yZmlldHM%3D

Answer 93

de koppelingsplaten worden dan niet 100% tegen mekaar gedrukt => 'slippen' gedeeltelijk => snellere slijtage van de koppeling

Answer 94

* meervoudige droge platenkoppeling * meervoudige natte platenkoppeling * enkelvoudige platenkoppeling * dubbele koppeling (Dual Clutch Transmission = DCT)

Answer 95

**meervoudige platenkoppeling** * meest gebruikte koppeling * twee sets van bvb 6 ringvormige platen * een set haakt in op de koppelingskorf (van het koppelingshuis) dat in verbinding staat met de krukas (motor/ primaire aandrijving) * andere set haakt in op de kopplingsnaaf dat verbonden staat met de ingaande as van de versnellingsbak * Beide sets zijn gemonteerd volgens sandwish methode (eerst een frictieplaat, dan een tussenplaat, frictieplaat, tussenplaat, enz) * frictiemateriaal van frictieplaten bestaat uit ofwel - **remvoeringsmateriaal** (meervoudige droge platenkoppeling) - **kurk** (meervoudige natte platenkoppeling)

Answer 96

* BMW, Moto-Guzzi * krukas en transmissie in 1 rijrichting + cardanas * koppelingsplaat aan beide zijden bekleed met remvoeringsmateriaal * koppelingsplaat tussen vliegwiel en drukplaat * vliegwiel is in verbinding met motor, koppelingsplaat in verbinding met versnellingsbak * bij intrekken van het koppelingshendel wordt een diafragmaveer op de drukgroep ingeduwd die op zijn beurt de druk op de koppelingsplaat afneemt en de verbinding met het vliegwiel verbroken waardoor motor en drukplaat afzonderlijk van mekaar draaien

Answer 97

* bv. Honda VFR, Africa Twin * een geautomatiseerd koppelings- en versnellingssysteem waarbij zowel manueel als automatisch rijden mogelijk is * sneller schakelen zonder onderbreking van de aandrijving * biedt comfort, sportiviteit en veiligheid * versnellingsbak met 2 transmissies, als de 1e transmissie actief is wordt de 2e transmissie in de volgende versnelling ‘klaar’ gezet. * schakelen gebeurt door de ene koppeling (van eerste transmissie) te ontkoppelen en de andere koppeling (van tweede transmissie) te koppelen, terwijl het gas open kan blijven. * een versnellingspedaal , geen koppelingshendel . _automatisch schakelen of manueel adh flippers op het stuur --> hoe?_ * 1e koppeling toegepast op de 1e, 3e en 5e versnelling * 2e koppeling op de 2e, 4e en 6e versnelling

Answer 98

Bij de meeste 4-takt motoren is de versnellingsbak opgenomen in het **carter** en wordt **gesmeerd** door de motorolie . Sommigen hebben een aparte versnellingsbak met aparte smering (bv. 2-takt motor)

Answer 99

* Een versnellingsbak brengt het vermogen van de verbrandingsmotor op een efficiënte manier naar de wielen. * Een verbrandingsmotor levert zijn maximale vermogen en koppel slechts in een beperkt toerentalgebied. Een versnellingsbak zet het optimale toerental van de motor om naar een ander doorgaans lager toerental van de secundaire transmissie (kettingtandwielen / cardanas) * Verhoudingen worden overgebracht dmv tandwielparen met verschillende diameters.

Answer 100

* Ingaande as (staat in verbinding met de koppeling (koppelingsnaaf) * Uitgaande as (staat in verbinding met het tandwiel (ketting) of cardanas naar het achterwiel * Hak-teen schakeling (schakelhendel dat toelaat om slechts 1 versnelling per keer in te schakelen) * Schakelvorken (schakelen een versnellingenpaar IN of UIT) * Schakeltrommel (As met sporen in die zorgen dat de schakelvorken links of rechts bewegen om een versnelling in of uit te schakelen)

Answer 101

* Op de ingaande en uitgaande as zijn steeds de tandwielen in paren verbonden met verschillende overbrengingsverhoudingen . * Als beide tandwielen van 1 paar ‘ingeschakeld” zijn beiden verbonden met de in en uitgaande as en wordt de kracht van de motor over beide assen gebracht . * Andere tandwielparen draaien constant mee maar slechts 1 van de 2 is “geschakeld” / verbonden met de in- of uitgaande as . * Sommige tandwielen kunnen niet over de as “schuiven” en blijven vast op de as zitten.. Het tegenovergestelde tandwiel zal vrij over de andere as draaien tot dit ‘ingeschakeld” wordt door een schakelvork . * Andere tandwielen zijn door middel van spiebanen verbonden met de as en kunnen vershuiven op de as om andere versnellingen in of uit te schakelen.. Het andere tandwiel van dit paar staat ook los op de andere as ## Footnote * https://www.youtube.com/watch?v=g8xnIFf4id4 * https://www.youtube.com/watch?v=vq11CusULlk

Answer 102

O-ringen vormen barrière . => houdt * vuil buiten * smering (vet) binnen . => langere * smering * levensduur

Answer 103

* met O-ringen tot 30000km . * oudere kettingen tot 6000 km

Answer 104

Opgelet voor reinigingsproducten (ketting cleaner) die de rubbertjes aantasten.

Answer 105

Smeren van de ketting gebeurt **na** de rit, reden: * ketting warm => kettingspray dringt gemakkelijker door de schakels heen * meer tijd om kettingspray te laten inwerken

Answer 106

* ketting * riem * cardan * CVT (constant variable transmission)

Answer 107

* Bij motoren in **lengterichting** (bv. BMW) liggen krukas en cardan op een zelfde lijn, rechtstreeks aangedreven door de versnellingsbak, en is er maar 1 conische tandwielenset nodig aan het achterwiel. . * Bij motoren waar motor en krukas **dwars** in het frame gemonteerd zijn is een extra set conische tandwielen nodig: 1 aan de uitgaande as van de versnellingsbak en 1 aan het achterwiel)

Answer 108

**Kruiskoppeling** en **schuifstuk** is noodzakelijk omdat bij het in- en uitveren, de positie van het achterwiel verandert en er tevens een lengteverschil van de cardanas ontstaat.

Answer 109

CVT = constant variable transmission . * V-riem aandrijving * Aandrijving bij meeste scooters * Rolt tussen 2 in diameter veranderlijke schijven * Voorste schijf vergroot in diameter naarmate omwentelingen van de krukas verhogen en trekt via de v-riem de achterste schijf open waardoor de diameter van de riem achteraan verkleint * Zo heeft men alsdusdanig enorm veel versnellingsverhoudingen tussen voorste en achterste schijf zonder dat er hoeft geschakeld te worden. ## Footnote https://youtu.be/9cKbzUgFdS0

Answer 110

**B**alhoofdhoek = **C**aster = **R**ake

Answer 111

* Balhoofdhoek is de hoek van de motorfietskop van het frame. . * De voorvork draait in het balhoofd op (kogel)lagers. Doordat de voorvork niet loodrecht maar schuin geplaatst is, veroorzaakt dat naloop van het voorwiel. . * De balhoofdhoek is de hoek die de balhoofdas maakt met de horizontale lijn (of loodrechte lijn, is dan alternatieve meetmethode)

Answer 112

* choppers hebben een grote hoek * sportmotoren hebben een kleinere hoek

Answer 113

* langere wielbasis * grotere naloop (trail) * verhoogt de rechtuitstabiliteit

Answer 114

* Daar waar het verlengde van het balhoofd, de balhoofdlijn, het wegdek raakt voor het punt waar het voorwiel de grond raakt. Of dit is de afstand tussen het snijpunt van de balhoofdas met het wegdek en het punt dat ontstaat wanneer vanuit de wielas een loodlijn naar het wegdek wordt getrokken.

Answer 115

bepalend voor de **koersvastheid** van het wiel, zowel bij rechtdoorrijden als bij het schuinliggen in bochten . => grote invloed op de stuureigenschappen

Answer 116

hoe kleiner de naloop, hoe * kleiner de rechtuitstabiliteit * groter de wendbaarheid . bv. * customs: grote naloop * off-road machines: kleine naloop

Answer 117

A: Balhoofdhoek B: Balhoofdhoek (andere meetmethode) C: Naloop D: Wielbasis E: Grondspeling F: Veerweg

Answer 118

**afgeveerde** massa is alles wat met de motorfiets mee veert: * chassis * motor * tank * stuur * bestuurder + passagier + bagage **onafgeveerde massa** is alles wat NIET met de motorfiets mee veert * wielen * achterbrug * verend gedeelte van voorvork * remschijf en -klauw Deze delen zullen mee stuiteren op hobbels en maken dezelfde bewegingen als de wielen.

Answer 119

Onafgeveerde massa moet zo licht mogelijk gehouden worden omdat de wielen met grotere massatraagheid meer moeite hebben op het wegdek oppervlak te volgen dan met een lager onafgeveerde massa... => Hoe lager het onafgeveerde gewicht, hoe beter de rijeigenschappen.

Answer 120

* conventionele * upside down (UPSD)

Answer 121

* De telescopische voorvork heeft twee **vorkpoten**, die met twee zogenaamde **kroonplaten** met elkaar en met de balhoofdas zijn verbonden. . * Lange schroefveren zorgen voor de **vering** . * **Demping** gebeurt dmv van een zuiger-cylinder systeem waarbij olie door (regelbare) ventielen van de ene cylinder naar de andere geperst wordt * Demping (en olie) zorgen ervoor dat de veer zo spoedig mogelijk tot rust komt en dat het contact van de band met het wegdek zo permanent mogelijk blijft.

Answer 122

* De uiteinden van de lange schroefveren zijn korter bij mekaar wat zorgt voor een stijvere vering naarmate deze verder ingedrukt worden * De Vering is progressief, i.e. wordt straffer naarmate de vork sterker belast wordt om te voorkomen dat de vering doorslaat.

Answer 123

* Hierbij is het dunne gedeelte op de wielas bevestigd, terwijl de dikke buizen in de kroonplaat bevestigd zijn * heeft een grotere stijfheid (dikkere vorkpoten bevestigd in de kroonplaten) * onafgeveerd gewicht is lichter, dus betere rijeigenschappen dan conventionele telescopische voorvork

Answer 124

* telescopische voorvork - conventioneel - UPSD (upside down) . * schommelarmvork . * enkelzijdige ophanging met fuseebesturing . * telelever

Answer 125

* Het voorwiel is aan de vork bevestigd via 2 scharnierende afgeveerde stangen. * Vooral gebruikt bij zijspannen.

Answer 126

* grotere torsiestijfheid * reageert snel op oneffenheden -> meer comfort * verhindert het induiken tijdens remmen --> ook op Journey (slaapkamer PW)

Answer 127

* stuurkarakter wordt niet beïnvloed door de verticale veerbewegingen en blijft neutraal * laag zwaartepunt * bv. Yamaha GTS1000

Answer 128

* combinatie van telescopische voorvork met triangel vanop het blok * vering en schokdemping gebeurt door 1 centrale unit

Answer 129

'getrokken schommelarm" * via lagers aan het frame bevestigd en trekt het wiel achter zich aan * 1 been of 2 * veranderlijke kettingspanning (ketting speling) * veranderlijke cardanas afstand (kruiskoppeling + schuifstuk)

Answer 130

zorgt voor de vering alsook de demping, beiden regelbaar: . * veer (veervoorspanning) dmv stelring waardoor de veer korter of langer wordt * demping dmv meer of minder doorstroming van de olie

Answer 131

* Demping gebeurt, en kan geregeld worden, door een hoeveelheid olie van de ene naar andere kamer te laten doorstromen via een tweezijdig werkend ventiel. Zo kan apart de ingaande als uitgaande demping geregeld worden. * Sommige veerelementen hebben een aparte oliekamer, welke ervoor zorgt dat de olie niet te heet wordt bij zware belasting. * Een gasdrukdemper wordt voorzien van een van olie gescheiden gaskussen wat voor extra progressiviteit van het veren en dempen zorgt.

Answer 132

* monovering, hefboomsystemen * stereovering * vering met driehoeksconstructie

Answer 133

* Hefboomsysteem met 1 centraal geplaatste veerelement dat een schaarbeweging maakt (pro-link) of tuimeleffect (uni-trak) . * Biedt meer wieluitslag en progressievere vering dan stereovering

Answer 134

* conventionele vering met 2 veerelementen aan weerszijde van het achterwiel . * bevestigd tussen de achterbrug ter hoogte van de achteras en schuin naar voren bevestigd op het frame

Answer 135

achtervork is een soort van 3-hoek met een bijna horizontaal in het frame geplaatst veerelement

Answer 136

* monolever * paralever

Answer 137

Monolever is een achterbrug (achterwielophanging) . * met monovering * enkelvoudig uitgevoerd * met geïntegreerde cardanaandrijving * scharnierend bevestigd in de versnellingsbak of frame

Answer 138

Paralever is als achterbrug (achterwielophanging) een **doorontwikkeling** van monolever. . * misschien uitsluitend of toch zeker vooral bij BMW * met monovering * vermindert bij geintegreerde cardanaandrijvingen de storende **cardanreactie** (omhoog komen van de motorfiets bij versnellen en zakken bij vertragen) . * dmv de **reactiestang** (onderaan of bovenaan de cardanaandrijving) . * ziet er dus uit als een **semi- parallellogram**-constructie van de achtervork

Answer 139

* omzetten van bewegingsenergie in warmte dmv wrijving . * We drukken een stilstaand onderdeel (remblokje) tegen een draaiend deel (remschijf), hierdoor onstaat wrijving die warmte opwekt.

Answer 140

Hoe zwaarder de motorfiets hoe meer warmte kwijt moet bij dezelfde snelheid en remweg.

Answer 141

Snelheid telt kwadratisch: bij dubbel zo snel rijden wekt het remmen 4x meer warmte op

Answer 142

* remvloeistof * remdruk * remleidingen * remblokjes * remschijven

Answer 143

_niveau_ * Is er voldoende remvloeistof in het reservoir? * motor rechtop, niveau moet boven minimum  . _kleur_ * moet helder, mag niet donker * remvloeistof trekt namelijk condens aan (waterdruppels in olie) en verkleurt donkerkleurig naarmate ouderdom * vervangen om de x-1000 km of om de 2 jaar

Answer 144

* voldoende remdruk op remhendel en rempedaal?  * sponzig aanvoelen => remvloeistof bevat lucht

Answer 145

* voldoende remvoering? * min. 1,5 mm (groeven als slijtage-indicator)

Answer 146

* niet ingesleten? (verdund of groeven in) * minimale dikte nodig om niet te vervormen door hitte

Answer 147

Remvloeistof is hygroscopisch (behalve DOT 5), neemt water op uit de lucht, hierdoor kan er roest onstaan in het hydraulisch systeem, dus moet regelmatig vervangen worden. * DOT 3 remvloeistof absorbeert minder vocht uit de lucht, waardoor deze minder frequent ververst hoeft te worden. . * DOT 4 remvloeistof bezit hogere droge en natte kookpunten, en is dus beter bestand tegen hogere temperaturen. . * DOT 5 is een remvloeistof op siliconenbasis. Het heeft een brede temperatuurrange van -40°C tot over +260°C en geeft een optimale werking van het remsysteem bij lage temperaturen.DOT 5 is een remvloeistof op siliconenbasis die daardoor geen vocht opneemt en bijgevolg minder snel veroudert.

Answer 148

* trommelrem * schijfrem

Answer 149

Als het remhendel of de rempedaal wordt **ingedrukt**, worden beide remschoenen uit elkaar en tegen de binnenwand van de trommel gedrukt dmv **één nok** * simplex-principe * meestal bij achterrem of **twee nokken** * duplex-principe = *2-leading-shoe* * meestal bij voorrem . * De **warmte** wordt afgevoerd dmv koelribben aan de buitenkant van de wielas. . * Bij het **lossen** van het remhendel trekken krachtige veren de remschoenen opnieuw naar mekaar toe en wordt er geen contact met de trommel meer gemaakt. . * Men spreekt over **zelfbekrachtigende** trommelremmen omdat de remschoen door het draaiend wiel als het ware tegen de remtrommel getrokken wordt.

Answer 150

12 onderdelen: . * remhendel * zuiger * remvloeistofreservoir * remvloeistof * hoofdremcilinder * remleiding * remklauw * zuiger(s) * keerring * remblokje * remvoering * remschijf

Answer 151

10 onderelen: . * rempedaal * zuiger * remvloeistofreservoir * remvloeistof * hoofdremcilinder * remleiding * zuigers * remschoen * remvoering * remtrommel

Answer 152

* remblokjes worden in een remklauw gemonteerd aan weerszijden van de remschijf * de remschijf is aan het wiel bevestigd en de remklauw aan de voorvork * Via het remhendel wordt aan het remhendel een (MASTER) pomp in beweging gebracht die in de remklauw (SLAVE) 1 of meerdere zuigers doet uitzetten tegen het remblokje * Deze remblokjes worden door zuigers tegen de remschijf gedrukt om alzo de rembeweging uit te voeren * Door wrijving onstaat warmte, door warmte zet de schijf uit waardoor de wrijving en remkracht nog groter wordt * Als het remhendel losgelaten wordt drukken de remblokjes niet meer tegen de remschijf en worden enerzijds door een keerring deels van de remschijf terug getrokken, anderzijds, als de remschijf afkoelt krimpt deze waardoor het contact met de remblokjes nog verder verbroken wordt.

Answer 153

**volle** schijfremmen op lichtere motorfietsen die niet vaak of hard moeten remmen . **geventileerde** schijfremmen * 2 dunne schijven die met tussenruimte aan mekaar bevestigd zijn of * geperforeerde remschijven waardoor gaatjes zijn gemaakt om beter af te koelen en beter water af te drijven bij natte weersomstandigheden

Answer 154

* **stalen remleidingen** kunnen door opbouwende druk tijdens het remmen niet uitzetten (=> betere remkracht én -dosering) * remklauwen met meerdere **zuigers**

Answer 155

* voor- en achterrem zijn aan elkaar gekoppeld . vb: . * Door het bedienen van het **rempedaal** worden één schijf op het voorwiel (of slechts 2 of 3 van de vier zuigers op de linker- of rechterschijf) en één op de achterrem geactiveerd. * Als extra remkracht nodig is, wordt met behulp van de remhendel de tweede schijf op het voorwiel te hulp geroepen. . andere combinaties mogelijk, bv: . - MotoGuzzi: (S/D)CBS (Single/Dual Combined braking system) : indrukken rempedaal bedient 1 zuiger vooraan en bij DCBS (Honda) bedient de voorrem ook een zuiger in de achterremklauw - YAMAHA : Achterrem wordt vanaf bepaalde druk van voorrem mee bediend, tenzei men eerst de achterrem neemt, dan werken beiden onafhankelijk (eerst indrukken achterrem sluit een kanaal afkomstig van voorrem af)

Answer 156

combined braking system (CBS)

Answer 157

* bij paniekreacties denkt men er niet altijd aan beide remmen te **gebruiken**, hoewel dat resulteert in meer remkracht en dus een korte remweg * beter **doseren** van voor- en achterrem, vooral bij stevig remmen * extra **stabiliteit** door gebruik van beide remmen tegelijkertijd

Answer 158

* sensoren op het wiel geven aan als het wiel tijdens het rijden blokkeert en verminderen de remdruk op de remschijf (tot ca. 60x / seconde) * in de rempomp wordt dan een klepje open gezet zodat er op dat moment niet meer geremd wordt * voorkomt blokkeren van het wiel * draagt bij tot de actieve veiligheid van de motorfiets

Answer 159

**A**nti-**B**lokkeer**S**ysteem

Answer 160

Gewone ABS heeft geen nut als de motor op hellingshoek hangt * nieuwe technologie (i.e. BMW HP4, KTM) zorgt ervoor dat het systeem van hellingshoeksensoren etc.. nu ook gebruikt wordt om het gecombineerde ABS remsysteem aan te sturen, om de remkracht aan te kunnen passen aan de hellingshoek. * Talrijke sensoren, zoals bijvoorbeeld die van de remdruk in de remhendel, geven de data aan een boordcomputer door, die dit in milliseconden in opdrachten omzet. Zo berekent het systeem de van hellingshoek en bandengrip afhankelijke fysieke grens van rem- en acceleratiekrachten en laat slechts deze toe. * Hierdoor reduceert het systeem het gevaar van een wegschuivend voorwiel bij het remmen onder hellingshoek.

Answer 161

* Het traction control systeem maakt gebruik van dezelfde meetindicatoren als dat van het ABS systeem. . * Door middel van een tandenkrans of van een van inkepingen voorziene schijf in het voorwiel en het achterwiel wordt de draaisnelheid van beide wielen met elkaar vergeleken (traction control). . * Het ABS systeem vergelijkt deze draaigegevens met een sensor die aangeeft dat je rijdt.

Answer 162

* veiligheidssysteem * ontworpen om tractie van aangedreven wielen te verbeteren * voorkomt het doordraaien van de wielen zodra de bestuurder gas geeft * grotere bestuurbaarheid van het voertuig * vergelijkbaar met ESP maar dient niet hetzelfde doel eerste traction-controlsystemen : * kabelbediende gasklep * ontsteking werd bruutweg onderbroken nu: * elektronische bediening gasklep (*Ride-By-Wire*) * ontsteking wordt niet onderbroken, enkel de gaskleppen worden iets minder geopend => nog steeds tractie (aandrijving) op het achterwiel => onderbreking werkt niet als een rem. . * In combinatie met een **hellingshoeksensor** maakt deze verfijning ook traction control mogelijk onder een hellingshoek. . * Nu alle signalen via een computer lopen, zijn verdere **aanvullingen** eenvoudig te realiseren, bv. . * launch control * wheelie control * stoppie control * cruise control

Answer 163

* tractiecontrole * Tractie Controle Systeem (TCS) * Anti Slip Regeling (ASR)

Answer 164

elektronische bediening gasklep

Answer 165

* Bij de eerste traction control systemen werd de ontsteking onderbroken. * De systemen hadden een vrij grote marge omdat er een verschil in omtrek bestaat tussen het voorwiel en achterwiel. * Dit verandert nog meer als er onder hellingshoek wordt gereden, vandaar dat de eerste TC systemen alleen goed functioneerden wanneer er rechtuit werd gereden.

Answer 166

Dankzij de **Ride-by-Wire** technologie, kunnen we via motormappings zelf een **rijmodus** instellen.

Answer 167

Mappings die u kunt kiezen zijn bijvoorbeeld * Street * Rain * Offroad * Sport * Circuit . Afhankelijk van uw keuze worden de **gasreactie** en de **vermogensafgifte** automatisch aangepast.

Answer 168

* Met de optie wheelie control kan je **gemakkelijker** een stukje op uw achterwiel rijden. * Het systeem is namelijk in staat om te berekenen wanneer een wheelie **begint en eindigt**. * Het systeem zorgt er bovendien voor dat u niet te ver **achterover** gaat, maar helpt u weer veilig op twee wielen te landen..

Answer 169

* De slipkoppeling moet er voor zorgen dat het achterwiel niet blokkeert bij het hevig remmen op de motor (terugschakelen). * Dit type koppeling is ontworpen om gedeeltelijk te ontkoppelen of te ‘glijden’ (slipping) wanneer het achterwiel probeert om de motor sneller te laten lopen dan hij op eigen kracht zou doen.

Answer 170

Sommige merken zijn reeds bezig te experimenteren met Adaptive Cruise Control, dwz dat de afstand tot de voorganger constant wordt gehouden, de motorfiets zal dus vertragen en terug versnellen indien nodig.

Answer 171

* ook hier zijn reeds merken begonnen dit te integreren in hun prototypes * blindspot of dodehoek zou een echte meerwaarde zijn vanwege de toch relatief grote dodehoek die we in onze spiegels hebben

Answer 172

* an electronic aid to assist riders from a standing start * The rider can open the throttle fully and simply releases the clutch, while engine management keeps the RPM in the ideal range for maximum acceleration.

Answer 173

* Kromming van het loopvlak – overhellen in bochten en toch nog contact met wegdek houden In tegenstelling tot bij een autoband komt bij een motor niet voortdurend hetzelfde gedeelte van het loopvlak van de band met de weg in aanraking. Op rechte einden komt alleen het middelste deel van het profiel in contact met het wegdek, in bochten zijn het de zijkanten (het loopvlak is dus gekromd). * Het raakvlak is daarbij kleiner dan bij autobanden. * Op de band worden verschillende krachten uitgeoefend: in de lengterichting de versnellings- en remkracht, in de dwarsrichting de zijdelings duwende kracht (in bochten).

Answer 174

Voor-en achterband hebben verschillend profiel * voorband veeleer lijnmotief om de koersvastheid te garanderen * achterband meer blokmotief om de tractiekrachten over te brengen

Answer 175

http://www.luiemotorfiets.nl/techniek/bandenspanning/ Niet iedereen gebruikt z'n motor op dezelfde manier De getallen uit het instructieboekje, en die 2 voor en 2,5 achter, zijn richtlijnen. Iedereen gebruikt z'n motor op een andere manier, en verschillende omstandigheden vragen om verschillen in bandenspanning. **Gewicht** hoe hoger het gewicht, hoe hoger de bandenspanning **Snelheid** hoe hoger de snelheid, hoe hoger de bandenspanning. **Ondergrond** Voor de ondergrond waar je op rijdt klinkt het net zo logisch: hoe harder de ondergrond, hoe hoger de bandenspanning (en dus hoe harder de band moet zijn). **Temperatuur** hoe hoger de temperatuur, hoe hoger de bandenspanning

Answer 176

Het **principe** is gebaseerd op het de technologie die we kennen van de winterbanden voor auto’s, namelijk * het profiel van de band wordt gelamelleerd (zie foto) * de rubbersamenstelling is geschikter voor lagere temperaturen (< 8 graden) . Op dit ogenblik is er al wat **aanbod** in het winterbanden segment. Het aanbod is weliswaar nog beperkt, doch dit zal zich verder ontwikkelen.

Answer 177

* Eén of meer koordlagen in het karkas worden **kruiselings**, met een hoek van 25 tot 35°, over elkaar gelegd. . * Bij sommige diagonaalbanden wordt nog een aparte **gordel** over het karkas aangebracht, die ongeveer net zo breed is als het loopvlak. Deze gordel bestaat uit kunststof- of staaldraden, die net als bij het karkas elkaar onder een hoek kruisen. Men spreekt dan van (diagonaal)gordelbanden.

Answer 178

* De koordlagen van het karkas liggen niet meer onder een hoek over elkaar, maar lopen van **hiel tot hiel** naast elkaar. . * Over deze lagen ligt een **gordel** met koordlagen die elkaar kruisen.

Answer 179

diagonaalband eerder geschikt voor voertuigen * met kleine tot gemiddelde **cilinderinhoud** * die met gemiddelde **snelheden** rijden * en een enigszins **flexibel** chassis hebben. * ook geschikt voor **zware** of zwaarbelaste motoren . radiaalband * noodzaak voor **krachtige** voertuigen * met een **stijf chassis** * en voor sportieve doeleinden. Deze band kan snelheidsindexen tot ZR hebben, voor snelheden boven de 240 km/u.

Answer 180

Bij de uitstoot van verbrande gassen ontstaat een drukgolf die in de uitlaat wordt teruggekaatst. De drukgolf zal meehelpen de verbrandingsruimte leeg te maken. Men zal daar een expansieuitlaat gebruiken, zodat de **onderdruk** nog vergroot wordt en de verbrandingsruimte leeggezogen kan worden. . **dempen** van het geluid van de uitgestoten verbrande gassen die met de buitenlucht botsen

Answer 181

* absorbtiedemper * reflectiedemper * resonantiedemper

Answer 182

* teveel aan geluidstrillingen wordt door een laag geluiddempend materiaal (staal-, steen- of glaswol) geabsorbeerd * veroorzaakt weinig tegendruk * sportuitlaten

Answer 183

* De uitlaatgassen worden in een grote kamer geleidt en de geluidsgolven botsen hierdoor tegen mekaar en dempen alzo het geluid. * Door verschillende kamers in de demper te maken worden verschillende geluidsfreqenties gedempt. * Dit is de eenvoudigste manier om geluid te dempen.

Answer 184

* variant op de reflectiedemper * niet alleen kamers maar ook holle pijpen van verschillende lengtes doorheen de kamers * Deze holle pijpen zorgen ervoor dat er nog meer verschillende geluidsfrequenties worden gedempt. * meest dempende knalpot maar ook zwaar omwille van constructie

Answer 185

* katalysator zet een groot deel van schadelijke onverbrande stoffen die vrijkomen via uitlaatkleppen (bv. roetdeeltjes, koolmonoxide, kooldioxide, koolwater) om in minder schadelijke stoffen * Het dempen van het geluid van de uitgestoten verbrande gassen die met de buitenlucht botsen

Answer 186

* Een katalysator is een materiaal dat een chemische reactie tussen stoffen veroorzaakt zonder daarbij zelf verloren te gaan. . * Het reageren van bepaalde stoffen met andere neutraliseert het schadelijke en zet het om in minder schadelijke stoffen, bv. - stikstofoxide wordt afgebroken als het in contact komt met rhodium - koolmonoxide (CO) en koolwaterstof (O2) reageren als ze in contact komen met palladium of platina . * Een katalysator zoals wij die aan onze motorfiets hebben hangen, is daarom een verzamelkamer vol katalysatormaterialen. Zorgvuldig samengesteld, zodat er zoveel mogelijk schadelijke stoffen worden opgeheven. * Vaak is hiervoor extra zuurstof nodig, waardoor je op moderne motoren een **secundaire luchtinlaat** hebt. Hier wordt lucht bijgespoten ná de verbranding, zodat het scheikundige proces in de katalysator efficiënter is.

Answer 187

Euro 5 vanaf 2020

Answer 188

*5 te voorziene gevolgen*: . * **tweetakt** met benzine-injectie (KTM/ Husqvarna) * vele modellen zullen verdwijnen en **vervangen** worden door nieuwe * meer (dure) **ontwikkeling** van motorblokken met nieuwe schonere technologieën, bv. shiftcam (variabele klepsystemen) system BMW * minder **variatie** van motorblokken (vaker dezelfde blok in verschillende motorfietsen) * technische **keuring** voor motorfietsen ??

Answer 189

* lucht in het remsysteem oorzaak: te weinig remvloeistof in het reservoir en of leiding oplossing: remleiding ontluchten . * vervuild remsysteem oorzaak: oude sterk verontreinigde remvloeistof . * lekkende of doorgeroeste remleidingen . * oude ‘sponzige’ remleidingen oplossing: vernieuwen remleidingen (i.e. stalen remleidingen) . * olie of vet op de remschijf/remblokjes oorzaak: opsporen oplossing: - remblokjes en remschijf reinigen - remblokjes vernieuwen - oorzaak van olie of vet opsporen . * te ver versleten remvoeringen oplossing: remvoeringen vervangen . * slingerende remschijven - oorzaak: niet meer de min. dikte door slijtage

Answer 190

met ABS kan je veel sneller de remmen krachtiger gebruiken. je kan als het ware de remmen heel snel en hard inknijpen.. abs zorgt ervoor dat (vooral) het voorwiel niet blijft doorslippen met als mogelijk gevolg dat, als de motorfiets niet 100% rechtop en het stuur rechtdoor staat, je onderuit gaat als het wiel volledig blokeert. zonder ABS moet je meer geleidelijk aan de remkracht opbouwen. Je neemt een fractie van een seconde eerst de achterrem, waardoor het gewicht van de motorfiets al gedeeltelijk naar het voorwiel gebracht wordt. de voorrem moet je geleidelijk aan ‘aanzetten’ en de kracht opbouwen van zodra het gewicht meer en meer op het voorwiel drukt. Zonder ABS moet je dus ervoor zorgen dat je (vooral) het voorwiel niet blokkeert, en mocht het gebeuren dat het voorwiel toch blokkeert, dan moet je inderdaad de voorrem opnieuw lossen en opnieuw nemen (pompend remmen). Als het achterwiel blokkeert riskeer je een uitschuiver. Een wiel dat bijna geen tractie meer heeft (blokkerend achterwiel) is sneller dan een wiel met frictie (voorwiel) en dus tracht het blokkerende achterwiel het voorwiel als bij wijze ‘in te halen’... of uitbreekt, met een schuiver en valpartij als gevolg

Answer 191

De motor snel op temperatuur brengen Sluit de doorstroom van koelvloeistof af bij koude temperaturen (thermostaat = dicht) Laat de doorstroom van koelvloeistof door bij warme temp (open)

Answer 192

Moet koelvloeistof rond pompen. De natuurlijke circulatie door stijging van warmte in het systeem zou onvoldoende werken

Answer 193

Gewoon water • bevat kalk • bevriest • verdampt In koelvloeistof zit • antivriesmiddel en diverse middelen om • corrosieschuim en • roestvorming te voorkomen

Answer 194

K = koeling G = geluidsdemping R = Reiniging A = Afdichting S = Smering

Answer 195

Olie die geschikt is voor alle seizoenen. Blijft in de zomer dik (vb SAE 10W50) en in de winter dun

Answer 196

Is de maat van vloeibaarheid en zegt iets over de dikte van de olie, stroperigheid

Answer 197

Zorgt voor “druk” in het smeersysteem Pompt de olie naar de smeren onderdelen

Answer 198

Zie les1 – Smering soorten – 2. Dry-sump

Answer 199

Dispergent of dispergerende dope

Answer 200

Tss de zuiger en de krukas

Answer 201

contactpuntjes nok (nokkenas) inductie

Answer 202

antioxidant

Answer 203

Mengsel van verdund zwavelzuur en gedistilleerd water = electrolyt

Answer 204

In Ah (Ampere uren). Een Accu van 60Ah laat gedurende 10u een stroom van 6A door

Answer 205

* serieschakeling (van + naar -) : spanning verdubbelt * parallel schakeling (van + naar + ) : stroomsterkte verdubbelt

Answer 206

Levert stroom aan de accu om deze op te laden Levert stroom aan de verbruikers eenmaal motor draait

Answer 207

Is een zwakke schakel in het systeem dat het doorbranden van kabels of verbruikers vookomt als de stroomsterkte (A) te hoog wordt.

Answer 208

De zwarte massakabel (-) omdat er nog verbruikers stroom bevatten (condensators = capacitors) die kunnen kortsluiten als je de rode + kabel per ongeluk tegen zou het chassis/massa zou laten komen.

Answer 209

**alternator** * stroomleverancier * zorgt voor het opladen van de accu * levert stroom aan de verbruikers bij draaiende motor . **condensator** * buffer die stroom opslaat * zorgt voor het snel wegvallen van het magnetisch veld in de primaire wikkeling * voorkomt vonkvorming aan de contactpunten indien aanwezig

Answer 210

Remhendel/pedal wordt ingedrukt.. In de remcylinder (MASTER) verplaatst zich een zuiger die druk op de remvloeistof uitoefent. Via de remleiding drukt deze remvloeistof in de remklauw (SLAVE) tegen de zuiger die de remblokjes tegen de binnenkant van de remtrommel in het wiel duwen.

Answer 211

Het verschil in volume boven de zuiger als deze respectievelijk zijn laagste en hoogste stand inneemt in de cilinder (ODP <> BDP).

Answer 212

* Het tot ontbranding brengen van het mengsel enige tijd (graden) vooraleer de zuiger op Bovenste Dode Punt komt. * Dit is nodig omdat er enige tijd verloopt tussen het tot ontbranding brengen van het mengsel en vooraleer deze tot zijn maximale kracht expandeert. * Het onstekingstijdstip wordt vervroegd naarmate de motor sneller draait. * Deze vervroeging kan op twee manieren gebeuren: - **vacuümvervroeging** (mechanisch) - **centrifugaalvervroeging* via gewichtjes die uitzetten en de onstekingsplaat vervroegen ten opzichte van de nok . Moderne motoren....(ECU regelt voorontsteking adh van sensoren zoals toerental, krukaspositie, throttle position sensor...)

Answer 213

Voordelen: Evenwicht en Laag zwaartepunt Koeling van de cylinders Uitgebalanceerde motor doordat de ene zuiger de zijwaartse krachten opvangt / opheft van de andere => minder trillingen of trillingsvrij.

Answer 214

* ketting **reinigen* met ketting reinigingsmiddel en borstel om verhard kettingsmeermiddel te verwijderen zodat nieuw ketting smeermiddel beter tussen de schakels kan * ketting **smeren** - aan de binnenkant van de ketting - op regelmatige intervallen (500km) - na de rit (als de ketting warm staat) ipv voor de rit zodat het smeermiddel beter in de schakels kan dringen en zich kan vasthechten * Kettingspanning moet correct zijn volgens voorschriften van fabricant (typisch 20-30mm speling te meten aan onderkant te midden van de kettingtandwielen) * Nakijken op vroegtijdige slijtage van de tandwielen en bij het vervangen van versleten ketting of tandwiel de volledige set (ketting + 2 tandwielen) veranderen

Answer 215

Banden (profieldiepte > 1.6mm adh de slijtageindicatoren, bandendruk, ouderdom van de band adh DOT code, algehele staat van de band (scheuren, spijkers, schroeven?) . Remmen (Remschoenen op de remblokjes nog minstens 1.5mm ?, druk op de remhendel/rempedaal, remvloeistof boven het min.niveau, lekkages van remleidingen?) . Olie en koelvloeistof op het correcte niveau . Vering en verlichting (stand-,dim-grootlichten, remlichten, richtingsaanwijzers) . Aandrijving/ketting spanning en smering, slijtage van de tandwielen . Spiegels goed afgesteld . Bij het aanzetten van de motor of er geen waarschuwingslampjes branden (oranje of rood)

Answer 216

* Desmo bij kleppen betekent dat de kleppen worden geopend (ingedrukt) door een kleptuimelaar, maar ook worden gesloten (terug getrokken) door een onderarm (soort vork) aan de kleptuimelaar. * bij Desmodromische kleppen is er geen klepveer die de klep dicht drukt, maar een onderarm aan de kleptuimelaar die de klep terug dicht trekt. . Dit heeft als voordeel dat men niet afhankelijk is van de veer (die een bepaalde traagheid heeft) om de klep te sluiten (het fenomeen van zwevende kleppen), en dus het toerental veel hoger kan liggen bij een motor met desmodromische kleppen. . Zie slide 13 van de presentatie (Les 1) en https://nl.wikipedia.org/wiki/Desmodromie

Answer 217

telelever (voor) https://youtu.be/Cfrvd5FyWSs?si=eUDfpZ-UDXsfkg9g pro-link (achter) https://youtu.be/SgvTD27w3II?si=XZUj_i_wG_6k0p3O Ophanging vooraan wordt gevormd dmv een voorvork dat bevestigd is driehoekige kroonplaten en draait in het balhoofd. De voorvork is schuin geplaatst onder een bepaalde hoek (balhoofhoek) afhankelijk van het type motorfiets. * Hoe groter de hoek (gemeten tss de balhoofdas met een horizontale lijn onderaan het balhoofd) hoe schuiner de voorvork, hoe groter de naloop en hoe stabieler het rechtuit gedrag van de motor (bvb Chopper). * Hoe groter de balhoofdhoek, hoe rechter de voorvork, hoe kleiner de naloop, hoe minder de rechtuitstabiliteit maar hoe beter de behendigheid van de motor( i.e. lussen, keren) * De naloop is het punt waar het verlengde van de balhoofdlijn de grond raakt voor het punt waar het wiel de grond raakt. * In de meeste gevallen is de voorvork uitgevoerd als conventionele telescopische voorvork , maar andere uitvoeringen zijn er zoals de UPSD vork, telelever van BMW, schommelarmvork, etc. * De vering wordt verzorgd door veren in de vorkpoten en de demping gebeurt door olie die ervoor zorgt dat de veer zo snel mogelijk tot rust komt . Ophanging achteraan kan verwezenlijkt worden dmv * Een achterbrug met ofwel dubbele veerelementen aan beide brugbenen (stereovering) * Een achterbrug met 1 enkel veerelement als * Hefboomsysteem * Driehoeksconstructie * Pro-link * Enkele achterbrug met evt paralever (BMW) * Het achterste veerelement omvat eveneens de veer en schokbreker die de demping verzorgt (kan via olie of gas)

Answer 218

Een ophanging of vering kan met verschillende instellingen geregeld worden **veervoorspanning**  Dit is de afstelling van de veer op het achterste veerelement. Men gaat de veervoorspanning hoger zetten als er meer lading op de motorfiets is (bagage, duo persoon).  Door deze strakker te zetten zakt de achterkant minder diep in (sag), Inzakken van de motorfiets achteraan heeft invloed op de geometrie (balhoofdhoek) en rijgedrag van de motor, dus wordt dit gecompenseerd door de voorspanning harder te zetten bij hogere belasting.  Verder zorgt dit ervoor dat de koplamp de tegenliggers niet verblindt door het inzakken achteraan . **demping**  In- en uitgaande demping kunnen worden stugger of zachter ingesteld worden  Het instellen kan manueel gebeuren (draaiknop aan achterste veerelement of stelschroeven op voorvork elementen) of electronisch (rider modi/road/offroad modi)  Het instellen van de demping heeft een invloed op enerzijds de baanligging alsook het comfort van de rijder.  Een stuggere demping zorgt voor een minder induiken van de voorvering van de motor bij hevig remmen en hogere grip van de banden met het wegdek en minder snel zal inveren in bochten  Een zachtere demping zorgt voor meer comfort voor de rijden maar ook meer inveren in bochten (grondspeling), meer induiken bij remmen

Answer 219

_Slijtage of speling op het balhoofd ga je merken aan volgend rijgedrag_ . * Het bij het licht loslaten van de stuurhendels gaat dit vibreren > 60km/u * De motorfiets volgt de rijlijnen in bochten niet correct * De motorfiets heeft de neiging om de bocht IN te vallen bij lage snelheden * Men kan een licht geklop waarnemen als men in putten of hobbels rijdt . _Hoe kan je slijtage verifieren?_ . 1. Door naast de motorfiets te **staan**, stuur volledig L of R te draaien, voorrem in te houden en motorfiets in de voorste veren in te drukken, daarbij met een vinger tussen het balhoofd deel aan het chassis en de kroonplaten houden en de speling voelen. . 2. Door op de motorfiets te **zitten**, voorrem in te houden en motorfiets vooruit te duwen . 3. motorfiets op **middenbok** plaatsen, iemand zit op motorfiets met voorwiel los van de grond. Neem beide vorkbenen onderaan het wiel vast en beweeg naar achter/voor om speling te voelen en horen ter hoogte van het balhoofd

Answer 220

CASTER of RAKE . Dit is de balhoofdhoek. . De hoek tussen de voorvork en een loodrechte lijn doorheen de wielas

Answer 221

TRAIL . Naloop. . De afstand tussen het snijpunt van de balhoofdas met het wegdek en het punt dat ontstaat wanneer vanuit de wielas een loodlijn naar het wegdek wordt getrokken

Answer 222

Zie slide “de wielophanging”

Answer 223

Zie slide 18 les 2 voor de uitleg. . hoe schuiner de voorvork staat, hoe beter de motor stuurt als men rechtuit rijdt (rechtuitstabiliteit), maar hoe moeilijker het is om maneuvres of korte bochtjes te nemen (i.e. chopper / harleys) . hoe kleiner die hoek is, des te wendbarer de motorfiets is voor korte bochtjes, maneuvres, maar minder stabiel bij rechtuit rijden (bvb naked bikes, racers) . dus als men iets wijzigt aan het caster (of BALHOOFDHOEK ! belangrijk dat je balhoofdhoek linkt aan CASTER en NALOOP linked aan TRAIL om het in zulke termen te zeggen) heeft dat invloed op de NALOOP (Trail) en dus het rijgedrag van de motorfiets

Answer 224

De band warmt wel sneller op wat de grip bevordert, maar de band kan oververhitten en het rubber kan vervormen/losraken of in slechtste geval een klapband.. . Het verbruik ligt hoger omdat er meer wrijvingsweerstand is tss band en wegdek . Vroegtijdige en verkeerde slijtage van de band . Banden met een te lage spanning gaan minder strak het spoor in een bocht volgen, gaan wazig aanvoelen en in extreme gevallen zou de band wel zodanig kunnen vervormen dat hij van de velg raakt in bochten. . Een te lage bandenspanning creert eveneens onderstuur in bochten, waarbij het voorwiel uitbreekt en zijn lijn door de bochten niet aanhoudt

Answer 225

een veer die stuk is is werkelijk gebarsten.. de motor zal hierdoor wellicht inzakken uit eigen gewicht. . een schokdemper die stuk is kan je op 2 manieren checken .a) er lekt olie uit de schokdemper . b) als je motor een "dansende" beweging maakt bij het nemen van een buil of put, of als je de motor indrukt en de motor niet in één of max. twee bewegingen (maar op en neer dansend) terug komt in oorspronkelijke toestand. het gevoel van een kapotte demper bij het rijden merk je door dat ofwel de motorfiets gemakkellijk volledig door de vering gaat, ofwel dat de motor moeilijk te beheren valt in bochten (dansende bewegingen in bochten)

Answer 226

* ketting en tandwiel * cardanas * getande riem (harley) * V-riem (bromfietsen met CVT aandrijving) . les 2, slides 14,15,16

Answer 227

* men kan het best de motor op middenbok plaatsen. * daarna gaat men eerst de schroef van de achteras lossen (niet verwijderen) zodat het wiel naar voor of achter kan verschoven worden. * Via spanners en stelschroeven die aan weerszijde van de achterbrug drukken en de achteras achteruit trekken gaat men de kettingspanning aanpassen. * men kijkt na in de handleiding of de informatie die zich veelal op een sticker op de kettingbeschermer bevindt hoeveel speling er op de ketting mag zijn en past de spanning aan via de stelschroeven achteraan de achterbrug/achteras * men meet de spanning op de ketting in het midden tussen het voorste en achterste tandwiel door met de hand de ketting op en neer te bewegen. de afstand tussen het hoogste en laagste punt moet overeenstemmen met de informatie van de constructeur (handleiding of info op de sticker) * het is belangrijk dat de stand van de indicatoren aan de achterbrug ter hoogte van de as (die de afstand van de achteras in de achterbrug weergeven) gelijk zijn aan weerszijden van de achterbrug zodat het tandwiel recht tov het voorste tandwiel gericht is (maw dat het ook het wiel recht zit in de achterbrug).

Answer 228

Een versnellingsbak van een motorfiets werkt serieel en bestaat uit een hak-teen systeem dat verhindert dat je een versnelling overslaat, bvb van 2 naar 4 of van 4 naar 2. Dit systeem verhindert echter niet dat je toch een te lage versnelling kan inschakelen terwijl de snelheid en het motor toerental te hoog ligt, bvb 4-3-2...aan 100km/u. . _____________________________ . Schakelblokkering is een hak-teen mechanisme dat ervoor moet zorgen dat je ongewild en slechts 1 versnelling per keer kan op en afschakelen, Als veiligheisaspect kan je dus niet van bvb 5e naar 2e versnelling schakelen zonder eerst naar 4e, 3e terug te schakelen. Als men van 5e in 1x zou kunnen neerschakelen wordt er een zodanig hoog Koppel op het achterwiel opgebouwd dat dit zal blokkeren met als gevolg een mogelijke valpartij door slippend achterwiel.

Answer 229

* Zie soorten motoren * Geef eigenschappen van de type motoren * Bij twin kan je 2 soorten onderscheiden, staande twin, parallel twin * Geef aan hoe de cilinders opgesteld staan, hoeveel cilinders een type motor kan hebben * geef de voordelen en nadelen

Answer 230

Bandenspanning controleer je bij een koude band. Je plaatst een bandendrukmeter op het ventiel en meet de spanning in bar. Hoeveel spanning er in de band moet staat vermeld in de handleiding van de motorfiets en veelal ook op een sticker op de kettingbescherming of onder het zadel.

Answer 231

De bandenslijtage kan je visueel controleren adh slijtageindicatoren die in de groeven van de band zijn verwerkt. Als het bandoppervlak afgesleten is tot gelijk met deze indicatoren, is de minimale vereiste profieldiepte van 1.6mm bereikt en is de band versleten.

Answer 232

DOT (department of transport) code 2417 betekent dat de band gefabriceerd is in week 24 van 2017. de maximale ouderdom van een band is 5 a 6 jaar. Bij banden ouder dan 5 jaar verhardt de rubber samenstelling en heeft deze niet meer de nodige elasticiteit en grip om je motorfiets veilig op het wegdek te houden.

Answer 233

Indien je de motor lange tijd niet meer gebruikt, best de accu aan een druppellader hangen zodat deze in optimale conditie blijft

Answer 234

100Ah geeft de capaciteit van de accu weer in Ampere per uur. In dit geval betekent dat de accu een stroom (I) kan leveren van 1 ampere gedurende 100uren of 10 ampere gedurende 10 uren.

Answer 235

* Verbruikers die niet afgesloten worden als men het contact uitzet (bvb alarmsystemen, klok, handvatverwarming, parkeerlichten) * Verouderde accu’s die hun spanning niet kunnen behouden * Accu’s die te diep ontladen zijn geweest en daardoor interne schade hebben opgelopen * Te laag vloeistof niveau in conventionele Accu’s waar men het niveau van gedistilleerd water/zwavelzuur moet onderhouden. * Lekkage in het electrisch systeem * Falende alternator die de accu niet oplaadt tijdens draaiende motor.

Answer 236

* ABS Staat voor Anti Blokkeer Systeem, dat verhindert dat het wiel blokkeert tijdens het remmen. * Bij motoren uitgerust met ABS voorkomt dit systeem dat de wielen blokkeren bij het hard remmen en dat de motor onderuit schuift. * Via een sensor aan een wielkrans meet het systeem tientallen keren per seconde of het wiel blokkeert.. * Indien het wiel blokkeert zorgt de ABS pomp ervoor dat de druk in het remsysteem een fractie van een seconde (vele malen per seconde) wordt verminderd zodat de wielen terug even draaien en contact met het wegdek kunnen houden. * Met ABS blijft het wiel dus afwisselend draaiend/remmend tijdens het remmen, hoe hard men ook knijpt of duwt. * Men voelt het ABS Systeem in werking treden aan de pompende bewegingen in het remhendel/rempedaal, het is van belang dat men de remdruk blijft behouden en de remhendel/pedaal niet los laat in zulks geval. * Standaard ABS werkt echter als de motor rechtop/rechtdoor rijdt. In geval van te hard remmen op hellingshoek (in een bocht) kan men nog steeds onderuit schuiven omdat de wielen en de krachten erop op een andere hoek op het staan. * Met motoren uitgerust met ABS kan met heel snel de maximale kracht van de remmen benuttigen bij een noodstop zonder hierbij het risico op een blokkerend wiel en uitschuiver te maken.

Answer 237

* Zie tekening remsystem met schijfremmen. * Bij het intrekken van het remhendel of indrukken van het rempedaal wordt er in de rempomp hydraulische druk opgebouwd die via de remleiding in de remklauw zuigers uitzet die de remblokjes tegen de remschijf drukken. Deze wrijving veroorzaakt warmte waardoor de remschijf enigzins uitzet en also de remkracht vergroot. * Bij het loslaten van de rem worden de zuigers enigzins terug van de schijf getrokken door een keerring rondom de zuiger, en door afkoeling gaat de remschijf krimpen zodat de remblokjes niet constant tegen de remschijf aan slepen.

Answer 238

De gaatjes in de remschijven . * zijn er voor de **afvoering** van water, stof, vuil zodat het contact van de remblokjes met de remschijf optimaal blijft * en dienen eveneens als **koeling**

Answer 239

* Remvloeistof heeft in de eerste plaats de vereiste dat het een hoog kookpunt moet hebben omwille van de hitte die vrijkomt bij het remmen. * Verder moet de remvloeistof bestand zijn tegen vorst maar remvloeistof (behalve dot 5) is hygroscopisch, wat betekent dat het vocht/water opneemt uit de lucht, wat dan weer kan leidt tot het verlagen van het koopunt, tot bevriezen, roestvorming en dus is het noodzakelijk de remvloeistof zeker om de 2 jaar te vervangen.

Answer 240

*"Als men van 5e in 1x zou kunnen neerschakelen wordt er een zodanig hoog Koppel op het achterwiel opgebouwd dat dit zal blokkeren met als gevolg een mogelijke valpartij door slippend achterwiel."* . Risico van motorrem is 2-voudig: . * Bij het terugschakelen naar een te lage versnelling kan zoals hierboven beschreven het **achterwiel blokkeren** indien men de koppeling te snel lost * Enkel motorrem gebruiken zonder voor- of achterrem zorgt ervoor dat je motor afremt, maar het achterliggend verkeer merkt dit niet tijdig of totaal niet op omdat je **remlicht** niet werkt

Answer 241

Tubeless banden . * hebben een luchtdichte rubberlaag aan de binnenzijde om te beletten dat de lucht kan doorsijpelen. * hebben een tube-type velg nodig die geen lucht kan doorlaten en een binnenband overbodig maakt * Een perforatie zal niet groter worden omdat die rubberlaag samentrekt rond het voorwerp om luchtontsnapping te verminderen * Hebben een hardere hielkern die nauw aansluit op de velg

Answer 242

Ja, op twee manieren: . * als de chopper is uitgerust met **tube-type velgen** (dus geen velg met spaken die aan de binnenzijde van de velg zijn bevestigd) . * In principe kan men een tubeless band op een met spaken uitgeruste velg monteren door een **binnenband** te gebruiken

Answer 243

Bravoks is de afkorting voor . Banden Remmen Aandrijving/Accu Vering/vloeistoffen Olie, Ketting Spiegels . ... en zijn de regelmatige controles die je moet uitvoeren aan je motorfiets om in optimale staat te vertoeven.

Answer 244

* visueel checken aan het achterste kettingwiel **tanden**.. Als deze puntig en gebogen zijn is de kettingset versleten en aan vervanging toe * probeer de ketting achteraan het kettingwiel weg te trekken en als er 2 a 3 **schakels meebewegen** past de ketting niet meer op het kettingwiel en dus is de set versleten * **schakels die vast** en gedraaid blijven zitten op het rechte stuk wijst op slecht onderhouden ketting en heeft zeker slijtage als gevolg

Answer 245

Zie slides en syllabus aandrijvingen

Motormechanica - syllabus, slides en tekeningen CMD Flashcards

(287 cards)