Nefrolithiase Flashcards

1
Q

Synoniem nierstenen?

A

Nefrolithiase

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Type stenen in nefrolithiase?

A
  • Calcium oxalaat stenen (75%)
  • Urinezuur stenen (10%)
  • Struvietstenen (5-10%)
  • Calciumfosfaat stenen
  • Cystine stenen
  • Xanthine stenen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Oorzaak calciumoxalaat stenen?

A
  • Hypercalciurie
  • hyperoxaluria
  • hypocitraturie
  • verhoogde inname ethyleenglycol en vitamine C
  • Geassocieerd met inflammatoire darmziekte
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Oorzaken urinezuurstenen?

A
  • Jicht, hyperuricemie en hyperuricosurie

- High cell turnover: leukemie, chemotherapie , …

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Oorzaken struvietstenen?

A

UTI met urease-producerende bacteriën (proteus mirabilis, staph. saphrophyticus, klebsiella)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

oorzaken calciumfosfaatstenen?

A
  • Hyperparathyreoïdie

- type 1 renale tubulaire acidose

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Oorzaak cystine stenen?

A

hereditaire cystinurie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Oorzaak van xanthine stenen?

A

hereditaire xanthinurie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Verschillende locaties van stenen?

A
  • Hoog, midden of laag in calyx
  • Renale pelvis
  • hoog, midden of laag in ureter
  • in blaas
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Welk type stenen zijn radio-opaak?

A

Calcium oxalaat stenen

Calcium fosfaat stenen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Welk type stenen zijn radiolucent?

A
  • Xanthine stenen

- Urinezuurstenen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Welk type stenen zijn zwak radio-opaak?

A
  • Cystine stenen

- Struvietstenen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Wat zijn de belangrijkste kenmerken die we willen weten van de nefrolithiasen?

A
  • Grootte van de steen
  • Lokatie van de steen
  • Radiologische kenmerken van de steen –> radio-opaak vs. radiolucent
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

kenmerken van radio-opake lithiase?

A

Zichtbaar als densiteit op blanco RX

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Kliniek van nefrolithiase?

A
  • Zo geen obstructie –> symptomatisch
  • Obstructie –> symptomatisch
  • Koliekpijn in flanken
  • Uitstralende pijn naar unilaterale fossa, lies, scrotum, labiale en/of perineum
  • Bewegingsdrang
  • Braken, misselijkheid
  • Hematurie
  • Dysurie, pollakisurie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Waardoor wordt pollakisurie getriggerd bij nefrolithiase?

A

In geval van een lage uretersteen zal het trigonium getroggeld worden

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

BO nefrolithiase?

A
  • Urine dipstick, urinalyses en urine microscopie
  • Echografie
  • RX blanco
  • CT zonder contrast
18
Q

Echografische bevindingen bij nefrolithiase?

A
  • Hydronefrose indien obstructie aanwezig?

- Soms lithiase visualiseerbaar in nier

19
Q

Radiografische bevindingen nefrolithiase?

A
  • Beoordeling van radio-opake lithiasen
20
Q

CT bevindingen nefrolithiase?

A
  • Zowel vaststellen van radio-opake als radiolucente stenen
  • Meten van grootte stenen
  • Berekenen of steen radiolucent of radio-opaak zal zijn op RX
21
Q

Welke beeldvorming gaan we wel en niet gebruik bij vermoeden van nefrolithiase bij zwangeren?

A
  • Echografie
  • MRI (zonder gadolinium)
  • lage dosis CT

GEEN RX !!!!

22
Q

R Nefrolithiase?

A
  • Pijnstilling: NSAID’s, Paracetamol, Opioïden
  • Niet te veel of te frequent drinken –> uitlokken kolieken
  • Nefrostomie, stenting met dubbel J katheter
  • Verwijderen van de steen
23
Q

Afwijkingen op urinalyse bij nefrolithiase?

A
  • Macro- of microscopisch hematurie
  • Verstoring in urine pH
    - > 7 = urease-producerende organismen of struvietstenen
    - < 5 = urinezuurstenen
24
Q

Afwijkingen op urine microscopie bij nefrolithiase?

A

Aantonen van kristallen

25
Q

Verschillende mogelijkheden voor verwijderen van lithiase?

A
  • Medical expulsive therapy (MET)
  • Chemolyse
  • Extracorporeal shock-wave lithotripsy (ESWL)
  • Ureterorenoscopie (URS)
  • Percutane nefrolithotomie
26
Q

Moet iedere nefrolithiase verwijderd worden?

A

Neen, vele stenen komen spontaan af en hierbij is een conservatieve behandeling aan te raden

27
Q

Principes van medical expulsive therapy?

A

Bekomen van relaxatie gladde spiercellen in ureter

  • alfa-blokker –> tamsulosine
  • Calcium-kanaal blokkers –> nifedipine
  • Phosphodiesterase 5 inhibitor –> tadalafil
28
Q

Indicatie voor medical expulsive therapy?

A

Distale stenen laag in ureter

29
Q

Indicatie hemolyse in nefrolithiase?

A

Urinezuurstenen

30
Q

Principes van chemolyse nefrolithiase?

A

Doel is het alkaliseren van urine voor oplossen van urinezuurstenen

  • Percutane irrigatie chemolyse (weinig gebruikt)
  • Orale chemolyse
    - Alkaline citraat/ natrium bicarbonaat
    - Uralyt - U (!)

–> meestal in combinatie met tamsulosin (MET)

31
Q

Indicatie van extracorporal shock wave lithotripsy (ESWL)?

A

Enkel voor radio-opake stenen

32
Q

Principe ESWL?

A

Het sturen van schokken naar de nefrolithiase op basis van RX-beelden met als doel het verbrijzelen van de steen.

!!! Altijd pijnstilling toedienen

33
Q

Complicaties ESWL?

A
  • Vorming steenstraat
  • Aangroeien van residueel fragment
  • Bacteriurie en sepsis
  • Hematoom (door weefselbeschadiging)
  • Dysritmie (door weefselbeschadiging)
34
Q

Wat kunnen we doen om nierkoliek door steenstraatvorming te voorkomen?

A

Plaatsen van een renale dubbel J katheter

35
Q

Principe van ureterorenoscopie (URS)?

A

Via rigide of flexible ureterorenoscoop de nefrolithiase opsporen en lokaal verbrijzelen met laser

!! Onder volledige anesthesie
!! In combinatie met MET om kleine stukjes weg te krijgen

36
Q

Complicaties van ureterorenoscopie?

A
  • Perforatie ureter
  • Bloeding
  • Urineweginfectie
37
Q

Principe van percutane nefrolithotomie?

A

Zelf een weg creëren om steen in beeld te brengen en te verwijderen

!! Onder volledige narcose
!! Niet bij zwangeren

38
Q

Indicatie percutane nefrolithotomie?

A

ALLEEN voor grote stenen!

39
Q

Complicaties percutane nefrolithotomie?

A
  • Koorts
  • transfusie
  • thoracale complicaties
  • sepsis
  • orgaan verwonding
  • embolisatie
40
Q

Indicatie voor conservatieve aanpak nefrolithiase?

A

Stenen < 6 mm passeren meestal vanzelf

41
Q

Tot welke grote van steen kan met ESWL doen?

A

Tot 20 mm

42
Q

Welke techniek voor nefrolithiase mag men nooit gebruiken bij zwangeren?

A

extracorpora shock-wave lithotripsie