now melanocytarne Flashcards

(60 cards)

1
Q

znamiona wrodzone to znamiona 1…

A

1.ktore obecne sa w chwili narodzin lub pojawiaja sie w ciagu pierwszych miesiecy zycia do ok 6msz
pozniej pojawiajace sie to juz znamiona nabyte

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Znamiona wrodzone dzieli się w zależności od WIELKOŚCI na:

A

małe (< 1,5 cm),
średnie (1,5–19,9 cm),
duże (≥ 20 cm)
olbrzymie (≥ 50 cm)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Znamiona wrodzone - Objawy

A

1) Znamiona wrodzone rozpoczynają się jako płaska, jasna, równomiernie zabarwiona plama, która później grubieje i ciemnieje.

2) Zawsze są UNIESIONE i MIĘKKIE w konsystencji.

3) Większość znamion wrodzonych jest gęsto pokryta ciemnym, grubym OWŁOSIENIEM.

4) Mogą wystąpić w dowolnej lokalizacji.

5) POWIĘKSZAJĄ SIĘ proporcjonalnie do wzrostu dziecka.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

CZERNIAK może rozwinąć się w 1… ryzyko zalezy od 2..
Najczęstszym objawem klinicznym transformacji nowotworowej jest pojawienie się 3….
znamiona barwnikowe wrodzone rzadko moga wspoistniec z zab w obrebie 4…

A

1.kazdym znamieniu wrodzonym
2.rozmiaru:
-1% dla znamion malych is rednich
-2-5% dla znamion duzych i ogromnych
3.guzka, dlatego wazne jest badanie palpacyjne
4.oun

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Melanoza nerwowo-skórna przebeiga z 1.. czynniki ryzyka 2…

A

1.proliferacją melanocytów w obrębie skóry i ośrodkowego układu nerwowego, prowadząc do wzrostu ciśnienia wewnątrzczaszkowego, moze byc bezobjawowa
2.znamiona wrodzone duże i olbrzymie,
znaczna liczba satelit wokół znamienia,
liczne znamiona średniej wielkości.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Znamiona nabyte zwykłe
nabyte znamiona melanocytowe powstaja po ok 1… wiekszosc pojawia się w okresie 2… szczyt w 3…

A

1,6 msz
2.dziecinstwa, dojrzewania i u mlodych dorolsych
3.3dekada zycia i nastepnie powoli ustepuja z wiekiem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

znamię łączące

A

gniazda melanocytów na granicy skórno-naskórkowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

znamię złożone i dermalne).

A

gniazda mlanocytów w skórze właściwe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Znamiona ZMIENIAJĄ SIĘ wraz z wiekiem –

A

początkowo zazwyczaj mają postać brązowej plamki
(znamię łączące – gniazda melanocytów na granicy skórno-naskórkowej),
następnie wgłębiają się w skórę właściwą, powodując uwypuklenie znamienia
(gniazda mlanocytów w skórze właściwej – znamię złożone i dermalne).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Nowe znamię po 40. roku życia powinno

A

budzić podejrzenia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Duża liczba znamion melanocytowych stanowi

A

CZYNNIK RYZYKA CZERNIAKA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

około 75% czerniaków skóry rozwija się 1… pozostale 25% w obrebie zmian ktorymi mogą być 2…

A

1.de novo
2.znamię barwnikowe ZWYKŁE (prawidłowo wyglądający “pieprzyk”),
znamię barwnikowe ATYPOWE (nietypowo wyglądający “pieprzyk”),
duże i ogromne znamię WRODZONE,
lentigo maligna.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

cechy nabytych znamion zwyklych
1.symetria
2.kolor
3.rozmiar
4.ksztalt
5.brzeg
6.ewolucja

A

1.symetryczne
2.rozne kolory - cielsity, brazowy, rozowy ale ich regularna dystrybucja i maks 1-2odcienie w obrebie znamienia
3.do 6 mm
4.jendorodna powierzchnia
5.gladkie rowne brzegi
6.stabilne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Zmiany łagodne - Znamiona nabyte atypowe przypominają klinicznie 1… znamie atypowe i dysplastyczne są 2.. znamiona atypowe moga wystepowac 3… zeby zroznicowac je z czerniakiem trzeba wykonac 4… oosby posiadajace takie znamie maja zwiekszone 5…

A

1.czerniaka - spelniaja warunki ABCDE
2.uzywane zamiennie
3.sporadycznie/byc dziedzczone
4.dermatoskopie
5.ryzyko zachorowania na czerniaka od 3 do 20razy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

KRYTERIA ABCDE w czerniaku

A

Asymetria - nieregularn apoweirzchnia z wynioslosciami, asymetryczny
BRZEG - nierowne
KOLOR - wiele kolorow, nieregularnie rozlozone
D - SREDNICA - >=6mm
E - DYNAMIKA - zmnie sie w czasie, pojawia sie jako nowa zmiana

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Rodzinny zespół znamion dysplastycznych związanych z czerniakiem inaczej 1… kryteria 2…

A

1.FAMMM
2.czerniak w młodym wieku (< 40 lat) u min. 1 krewnego pierwszego lub drugiego stopnia,
duża liczba znamion (często ponad 50), z których część jest atypowa,
znamiona dysplastyczne w histopatologii.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Nie zaleca się profilaktycznego usuwania znamion atypowych, ponieważ:

A
  • większość czerniaków powstaje DE NOVO,
  • większość znamion atypowych nigdy nie ulega transformacji nowotworowej,
  • u pacjentów ze znamionami atypowym liczba znamion atypowych
    znacznie przewyższa częstość występowania czerniaków.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Zmiany łagodne - Znamię typu halo inaczej 1.. jest to znamie 2.. powstaje w wyniku 3… moze wyprzedzac rozwoj 4.. typowy pacjent to 5….

A

1.suttona
2.z biała obwodka wokol
3.reakcji autoimmunologicznej sskierowanej rzeciwko melanocytom znamienia
4.bielactwa
5.dziecko posiadajace liczne znamiona u ktorego nagle pojawil sie obszar odbarweinia wokol jednego z nich

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Zmiany łagodne - Znamię błękitne zazwyczaj ma postac 1…koor znamienia wynika z 2…najczesciej lokalizuje sie na 3…najczesciej pojawia sie w okresie 4…

A

1.pojedynczej, niebieskawej, malej zmiany guzowatej
2.glebszego umiejscoawienia melanocytow - w skorze wlasciwej
3.dystalnych czesciach konczyn, twarzy i skorze glowy
4.dziecinstwa/dojrzewania

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Zmiany łagodne - Znamię Spitz
zazwyczaj ma postać 1… w wiekszosci przypadkow w 2…poczatkowo tendencja do 3… najczesciej lokalizuje sie na 4…postepowanie zazwyczaj to 5…

A

1.pojedynczego czerwono braazowego guzka w ksztalcie kopuły
2.dziecinstwie
3.szybkiego wzrostu
4.twarzy i konczynach dolnych
5.usuniecie chirurgiczne ze wzgledu na podobienstwo kliniczne, dermatoskopowe i histpat do czerniaka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Zmiany łagodne - Znamię Beckera
klasycznie wystepuje 1… u ok 50% pacjentow obserwujemy w obrebie zmiany 2…brzeg zmiany zazwyczaj jest 3…moze byc obecne 4…znacznie czesciej u 5..

A

1.jednostronnie na ramieniu i gornej czesci tulowia jako duza srednio >10cm brazowa plama/tarczka
2.hipertrychozę
3.nieregularny z drobnymi wysepkami na obrzezu
4.przy urodzeniu ale wiekszosc zauwaza je podczas dojrzewania
5.chlopow

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Zmiany łagodne - Postępowanie

A

1) Regularna KONTROLA kliniczna i dermatoskopowa znamion:
- po 3 miesiącach w przypadku zmian, co do których nie ma 100% pewności, że są łagodne,
- co 6–12 miesięcy w przypadku pozostałych znamion.

2) Edukacja pacjenta w zakresie samoobserwacji.

3) Nie zaleca się profilaktycznego usuwania znamion – ok. 70% czerniaków powstaje de novo.

4) Podejrzane zmiany powinny zostać usunięte chirurgiczne W CAŁOŚCI
i wysłane do badania HISTOPATOLOGICZNEGO.

5) Stosowanie innych metod (np. laseroterapia, kriochirurgia lub elektrokoagulacja) jest BŁĘDEM W SZUTCE.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Najczęstsze wskazania do usunięcia znamienia lagodnego:

A
  • wykluczenie czerniaka,
  • drażnienie (np. przy goleniu, przez biżuterię/bieliznę),
  • względy kosmetyczne.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

znamie blekitne ryzyko czerniaka?

A

nie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
znamie spitz ryzyko czerniaka?
tak ale b rzadko
26
znamie beckera ryzyko czerniaka?
nie
27
Czerniak jest złośliwym guzem wywodzącym się z 1... Stanowi nowotwór o największej dynamice 2... Czerniak może wystąpić w 3.. Jest jednym z najczęstszych nowotworów wśród 4... czesciej umieraja na niego 5...
1.melanocytow 2.wzrostu zachorowan 3.kazdym wieku - srednia 50lat, bardzo rzadko u dzieci 4.mlodych doroslych 5.baby
28
Najczęściej czerniak rozwija się jako 1...
1.nowa zmiana >70%
29
do zmian prekursowych czerniaka zalicza sie
- znamię barwnikowe ZWYKŁE, - znamię ATYPOWE, - duże i ogromne znamię WRODZONE.
30
czynniki ryzyka czerniaka
cechy osobnicze -genetyka -niski fototyp -duza liczba znamion nabytych -znamiona atypowe -znamiona wrodzone - duze i ogromne -czerniaki w wywidzie -czerniaki u krewnych srodkowisko: -ekspozycja na uv -draznienie immunosupresja
31
geny ktore maja najwieksze znaczenie w rozowju czerniaka to
BRAF - CZERNIAK SPONTANICZY CDKN2A - CZERNIAK DZIEDZICZONY
32
Czerniak - Obraz kliniczny
1) Większość czerniaków posiada cechy zawarte w 7-punktowej skali GLASGOW i kryteriach ABCD(E). 2) Pierwszym objawem jest zazwyczaj nietypowo wyglądające „znamię”. 3) Podczas horyzontalnej fazy wzrostu czerniak jest zwykle płaski. Wraz z rozwojem fazy wertykalnej nowotwór staje się pogrubiony i uniesiony. 4) Czasami guzowi towarzyszy świąd lub tkliwość. 5) Barwa: - zazwyczaj WIELE KOLORÓW i ODCIENI (niebieski, czarny, brązowy, jasnobrązowy, szary, różowy i czerwony), - może być całkowicie pozbawiony pigmentu – CZERNIAK AMELANOTYCZNY , - mogą występować obszary REGRESJI, które mają kolor biały lub odcień normalnej skóry. 6) Bardziej zaawansowane zmiany mogą być pokryte OWRZODZENIEM lub KRWAWIĆ.
33
7 punktowa skala glasgow
kryteria wieksze - 2pkt -zmiana rozmiaru -zmiana ksztaltu/nieregularna granica -zmiana barwy/nieregularna pigmentacja kryteria mniejsze - 1 pkt -zab czucia - swiad,przeczulica -srednica conajmniej 7 mm -wspoistnienie stanu zap -strup lub krwawienie wskaznaie do biopsji gdy suma pkt wynosi 3
34
Czerniak - Obraz kliniczny - Lokalizacja moze sie pojawic w 1..najczesciej 2...moz tez rozwijas sie 3...
1.dowolnym miejscu, nie tylko miejsca eksponowae na uv 2.grzbiet u chlopow konczyny dolne u bab 3.na blonach sluzowych, blonie naczyniowej oka i opnach mozgowo rdzeniowych
35
Czerniak - Obraz kliniczny - Przerzuty daje przerzuty 1...najczescoiej do 2..
1.we wczesnym stadium - limfą i krwią 2.regionalne wezly chlonne, otaczajaca skora, watroba, pluca, OUN 3.
36
Zjawisko regresji w czerniaku
W części przypadków ognisko pierwotne czerniaka na skórze ulega całkowitej regresji po daniu przerzutów. Regresja jest spowodowana odpowiedzią immunologiczną pacjenta skierowaną przeciwko komórkom guza.
37
czerniak szerzacy sie powirzchownie 1.czestosc 2.lokalziacja 3.obraz kliniczny 4.wzrost
1.60% 2.grzbiet u chlopow konczyny dolne baby 3.plama lub cienka blaszka o roznym kolorze i nieregularnej granicy 4.wolny, dlugo pozostaje we wzroscie horyzontalnym (in situ)
38
czerniak guzkowy 1.czestosc 2.lokalziacja 3.obraz kliniczny 4.wzrost
1.20% 2.glowa, szyja 3.gladki twardy guzek o jednolitym zabarwieniu czasem z owrzodzeniem 4.szybki, glownie wertykalny - najgorsze rokowanie
39
czerniak lentiginalny 1.czestosc 2.lokalziacja 3.obraz kliniczny 4.wzrost
1.10%, najczesciej starsze osoby 2.twarz 3.plama duzych rozmiarow o nieregularnym ksztalcie i zabarwieniu 4.powolny, dlugo wzrasta horyzontalnie (in situ)
40
czerniak akralny 1.czestosc 2.lokalziacja 3.obraz kliniczny 4.wzrost
1.5% 2.rece, stopy, paznokcie 3.brazoow czarna plamka o nieregularnym ksztalcie, zbarweiniu brazowe pasmo pod paznokciem ktore czesto boejmuje wal proksymalny lub boczny - objaw hutchinsona 4.wolny, dlugo wzrasta horyzontalnie
41
cechy czernikaa paznokcia
-dysrofia paznokcia -trojkatny ksztalt zmiany -objaw hutchinsona - zabarwienie walu proksymalnego -podluzna melanochynia z chaotycznym ukladem linii - rozna szerokosc, rozna barwa
42
Czerniak - Diagnostyka
1) Ocena wizualna – ABCD(E) , 7 punktowa skala GLASGOW. 2) Ocena porównawcza: - zmiany barwnikowe powinny być zawsze oceniane w kontekście WSZYSTKICH ZNAMION danego pacjenta, - objaw „BRZYDKIEGO KACZĄTKA” – pojedyncza zmiana, która nie pasuje do fenotypu znamion pacjenta budzi podejrzenie czerniaka. 3) Ocena DERMATOSKOPOWA (rozpoznanie dermatoskopowe można potwierdzić mikroskopią konfokalną).
43
BIOPSJA WYCINAJĄCA podejrzanej o czerniaka zmiany:
- boczny margines 1–3 mm, - cała grubość skóry, - w przypadku większych zmian (np. złośliwa plama soczewicowata) dopuszczalne jest pobranie biopsji z podejrzanych fragmentów.
44
Badanie HISTOPATOLOGICZNE pobranego preparatu jest 1... Wynik badania powinien zawierać m.in. 2...
1.podstawą do ROZPOZNANIA czerniaka 2. - GRUBOŚĆ nacieku wg BRESLOWA i GŁĘBOKOŚĆ nacieku wg CLARKA, - obecność lub brak (mikro-)OWRZODZENIA, - MARGINES zdrowej tkanki, - aktywność mitotyczną.
45
gruboisc nacieku wg breslowa
1 - <=1mm 2 - >1-2mm 3.>2-4mm 4- >4mm jest mierzona w mm od warstwy ziarnistej naskorka lub dna owrzodzenia do najglebiej naciekajacych melanocytow
46
glebokosc nacieku wg clarka
1 - ograniczony do naskorka 2 - naciekawa warstwe brodawkowatoa skory wlasciwej 3- siega warstwy siateczkowatej skory ale nie nacieka jej 3 - nacieka warstwe siateczkowatej skory wlasciwej 4- nacieka tkanke podskorna ocenia glebokosc naciekau czerniaka wzgledem warstw skory
47
W trudnych przypadkach można wykonać badanie IIMMUNOHISTOCHEMICZNE z wykorzystaniem swoistych markerów, np.
S-100, HMB45, MELAN-A.
48
Najważniejszymi negatywnymi czynnikami rokowniczymi czerniaka są:
- GRUBOŚĆ nacieku (wg BRESLOWA), - (mikro-)OWRZODZENIE ogniska pierwotnego, - PRZERZUTY do węzłów chłonnych i przerzuty odległe, - wysoka AKTYWNOŚĆ MITOTYCZNA, - podwyższony poziom LDH.
49
Podstawę leczenia czerniaka stanowi 1.... Po wykonaniu biopsji wycinającej podejrzanej zmiany barwnikowej i rozpoznaniu czerniaka skóry należy 2...
1.radykalne wycięcie 2.dociąć bliznę z odpowiednymi margiensami
50
grubosc czerniaka wgl breslowa i zaldcnay amrgines wyciecia
in situ - 0,5cm <=2mm - 1 cm >2mm - 2cm
51
Dalsze leczenie uzależnione jest od stopnia zaawansowania choroby:
- GRUBOŚCI NACIEKU WG BRESLOWA, - obecności OWRZODZENIA, - zajęcia WĘZŁÓW CHŁONNYCH, - obecności PRZERZUTÓW ODLEGŁYCH.
52
Wyłączne docięcie blizny jest postępowanie z wyboru u chorych, u których:
- grubość nacieku wynosiła < 0,8 mm, - nie stwierdzono owrzodzenia, - nie występują cechy zajęcia węzłów chłonnych.
53
W przypadku powiększonych, wyczuwalnych klinicznie węzłów chłonnych należy wykonać 1...
1.BIOPSJĘ CIĘKOIGŁOWĄ węzła i, po potwierdzeniu przerzutu, LIMFADENEKTOMIĘ.
54
BIOPSJĘ WĘZŁA WARTOWNICZEGO wykonuje się, gdy:
- brak jest klinicznych cech przerzutów, - grubość nacieku wg Breslowa wynosi ≥ 0,8 mm lub obecne jest OWRZODZENIE na powierzchni czerniaka.
55
U chorych w stadium zaawansowanym/rozsianym zaleca się wykonanie badania
mutacji BRAF-V600
56
W leczeniu chorych w stadium zaawansowanym/rozsianym stosuje się:
- IMMUNOTERAPIĘ, - TERAPIĘ CELOWANĄ, - chemioterapię, - radioterapię, - chirurgię ognisk przerzutowych.
57
leki stosowane w immunoterapi czerniaka
inh PD1 - pembrolizumab, niwolumab antagonisci VTL4 - iplimumab stymuluja uklad odpornosciowy do niszczenia kom now
58
leki stosowane w terapii celowanej czerniaka
inh braf - fabrafenib, wemurafenib inh mek - trametynib, kobimetynib inh ckit - imatynib, nilotynib hamowanie okreslonych enzymow lub czasteczek niezbednych dla kom nowotworowych
59
Ryzyko nawrotu jest największe w ciągu pierwszych
3 lat
60
Każdorazowa kontrola powinna obejmować:
- badanie całej SKÓRY (z dermoskopią), - ocenę i palpację BLIZNY po wycięciu guza, - badanie podmiotowe i przedmiotowe WĘZŁÓW CHŁONNYCH.