nutritie Flashcards
vereisten van voeding
frequent, voldoende en aangepast
kinderen zijn erg vatbaar voor ondervoeding
- lage energiereserves (vet-eiwit-glycogeen)
- snelle groei
- hersenontwikkeling –> gevaar voor mentale retardatie
- afhankelijk van hun omgeving
- meer frequent infecties: vaker ziek –> zijn periodes waarin ze nog meer voeding nodig hebben
gevolgen van ondervoeding op kinderlft
groeirestrictie in utero en laag G op lft van 1 jaar (dus geen inhaalgroei) –> verhoogt risico op: metabool syndroom:
- hart- en vaatziekten
- obesitas
- hypertensie
borstvoeding volgens WHO
exclusief BV tot lft van 6 md:
voordelen:
- minder infecties GI
- “bonding”
- minder kans later op obesitas, diabetes en hypertensie
- betere neurologische ontwikkeling - PUFA?
- colostrum = eerste dagen (eerst borstmelk): hierin zit meer eiwit en immuunglobulines
nadeel:
- te weinig vitamine K:
- -> bloedstolling –> hemorragische ziekte vd neonaat
- -> bot
potentiële problemen met BV
- onvoldoende intake:
- onvoldoende caloriën binnen krijgen
- zeker na 5-6 md wanneer dan is exclusief BV onvoldoende - frustratie/ schuldgevoel als BV niet lukt (gebeurt vaak bij 1ste kind dat dat niet meer lukt)
- icterus:
- hoger risico hierop + icterus blijft langer duren
- dan moet je even stoppen met BV geven: zorg dat je blijft afkolven zodat de melkproductie op gang blijft - transmissie van virussen:
- CMV
- HBV
- HIV - transmissie van medicatie:
- vitamine K tekort –> hemorrhagische ziekte vd pasgeborenen
- nicotine, caffeine, alcohol: kind is mee verslaaf
- belastend voor de moeder
- na 6 md: exclusief BV is onvoldoende
feiten
eerste levensmaanden:
- caloriebehoefte: 100-120 kcal/kg/dag
- vochtbehoefte: 120-150 mL/kg/dag
1 g vet = 9 kcal (meer dan dubbel vd caloriën dan ander voedingsbestanddelen –> igv vermageren moet je vetten minderen, igv nood aan bijkomen moet je meer vet eten)
1 g KH = 4 kcal
1 g eiwit = 4 kcal
1 g alcohol = 7 kcal
koemelk, paardenmelk en geitenmelk
voedingswaarden: te veel eiwit (casseine/wei: 80/20), te veel mineralen, te weinig KH
dus niet aangepast voor baby’s
gehumaniseerde melk
- casseine/ wei: 40/60
- ~ 65 kcal/100 mL
- nog altijd minder goed dan BV:
- -> heel laag natriumgehalte: Na < 1 mmmol/100 mL
- -> ijzer: lagere biologische beschikbaarheid dan BV
- -> Ca/P lager dan in borstmelk (1/1 –> ipv 2/1)
opvolgmelk
vanaf 6 md
meer eiwit, Na, Fe en vitamines
groeimelk
vanaf 1.5 jaar
kenmerken koemelkeiwit allergie
eczeem
loopneus, rhinitis
lastig, huilen, GOR
braken, opboeren +++, diarree
behandeling koemelkeiwit allergie
- gehydrolyseerde melk: melk met eiwit hydrolysaat (melk wordt in korte, niet allergene eiwitstukjes geknipt ipv lange stukken):
- partieel of volledig
- indicaties:
- -> KM eiwitallergie
- -> verteerstoornis
- nadelen:
- -> kost
- -> smaak
- -> osmotisch - of soyamelk vanaf zes maanden
prognose koemelkeiwit allergie
altijd voorbijgaand lft 1-2 jaar
oorzaak lactose-intolerantie
lactase deficiëntie primair of na infectie
- -> lactase thv brush border wordt gemist:
- dus geen probleem met eiwit maar met lactose: door het ontbreken van brush border enzym gaat het rechtstreeks naar de dikke darm waar het afgebroken wordt door bct
- vnl nodig in periode dat je BV of flesvoeding krijgt
symptomen lactose-intolerantie
krampen
slechte vertering: overvloeding waterig en zure diarree, veel windjes
stuit kan rood en geïrriteerd zijn (zuur tast aan)
(onvoldoende G toename: valt goed mee eigenlijk)
kent een familiaal voorkomen, vnl bij zwarte ras
behandeling lactose-deficiëntie
lactosevrije melk:
- welke: meestal soyapreparaten, rijstmelk
- indicatie: lactasedeficiëntie, (post diarree)
- nadeel: smaak –> lactose is net hetgeen wat de melk de lekkere zoete smaak geeft
soyamelk/ rijstmelk
- obv soya-eiwit, respr rijst-eiwit
- geen lactose, glucose, zetmeel,…
- indicaties:
- koemelkeiwit allergie (best niet voor 6 md)
- lactose intolerantie
- MAAR soya heeft 10-30% kruistolerantie met KM allergie
- nadelen soyamelk:
- bevat Al, phytoestrogenen –> cave premature thelarche
- minder respons op vaccinatie-allergenen
vaste voeding
- vanaf (4-) 6 maanden
- hogere calorische densiteit: 0.68 tot 1 kcal/ mL (kijk steeds op het potje dat het zeker > 0.68 kcal/mL is)
- meer ijzer, vitaminen en mineralen
- fruitpap, groentepap
- je moet je kind vroegtijdig brokjes leren eten:
- -> op 6 md: vlees
- -> op 8 md: brokjes
- latere introductie van gluten –> lagere incidentie van coeliakie
supplementen
vitamine K: 1 mg bij geboorte:
- voor preventie van hemorrhagische ziekte vd pasgeborenen:
- -> IM bij geboorte
- -> oraal bij geboorte en BV: 2 mg/wk tot lft van 3 md
- -> oraal bij geboorte en kunstvoeding: geen supplementen
borstvoeding:
- vitamine D 400 IU/d (igv tekort, rachitis, hypocalcemische stuipen)
- Fe vanaf 4-6 md, vroeger bij ex-prematuren
flesvoeding:
- bevat supplementen van ijzer en vitamine D
failure to thrive (FFT) bij malnutritie: wat
suboptimae G en/of L evolutie in eerste levensjaren
FFT: ernstgraden
milde FFT: kruist 2 perciellijnen op G- en L-grafieken
ernstige FFT: kruist 3 percentiellijnen
