OG 4: De interpretatie van de wet

Question 1

Interpretatie

Answer 1

Wettelijke interpretatie
Rechterlijke interpretatie
Doctrinaire interpretatie
Gewoonte
Gebruiken

Question 2

Wettelijke interpretatie

Answer 2

Interpretatie kan het werk van de wetgever zelf zijn waarbij de wetgever zijn eigen vroegere rechtsnorm interpreteert
= bindend + retroactiviteit

Question 3

Rechterlijke interpretatie

Answer 3

De rechter interpreteert

Voordelen/ nadelen?
Door het ontbreken van eigen kracht van een precedent zal een casuïstische interpretatie in methodisch opzicht slechts enige betekenis krijgen wanneer verschillende beslissingen een gelijkaardige interpretatie aankleven

Een interpretatie zal, gezien de hiërarchische structuur van de rechtspraak, belang winnen naargelang de intonatie die ze aankleeft

Question 4

Doctrinaire interpretatie

Answer 4

Interpretatie door het werk van de doctrine/ rechtsleer

Voordelen/ nadelen?
Niet altijd duidelijk in welke mate de denkoefening ook aanvaard zullen worden
Kritiek met betrekking tot de correctheid van de oplossing

Question 5

Gewoonte

Answer 5

De gewoonte geeft een concrete vorm aan diverse toepassingen van de wettelijke regels
‘Consuetudo secundum legem’

Question 6

Gebruiken

Answer 6

Een dubbelzinnig begrip moet in de meest ‘gebruikelijke’ zin begrepen worden of een kort contact moet geacht worden aangevuld te zijn door de ‘gebruikelijke’ bedingen

Question 7

Interpretatie mogelijkheden

Answer 7

Exegetische methode
Systematische methode
Wetshistorische interpretatie
Rechtshistorische interpretatie
Sociologische methode
Teleologische interpretatie
Potius ut valeat-regel
Beschermingsregel
Analogie/ a pari
A contrario
A fortiori
Subsidiariteit

Question 8

Exegetische methode

Answer 8

Interpretatiemethode waarbij men zoveel mogelijk bij de letterlijke tekst van de rechtsregel probeert te blijven

Question 9

Systematische interpretatie

Answer 9

Men probeert de rechtsregel te interpreteren door hem thuis te brengen in het geheel van regels waartoe hij behoort

Er wordt bijvoorbeeld gekeken naar de titel van het hoofdstuk of naar de plaats van dit hoofdstuk in het geheel van de wet.

Question 10

Wetshistorische interpretatie

Answer 10

Men gaat op zoek naar een verklaring in het verleden (van enkel de totstandkoming van de betrokken wet zelf respectievelijk van de hele historische context waaruit een regel stamt).

Er wordt gezocht in de voorbereidende documenten van de wet.

Question 11

Rechtshistorische interpretatie

Answer 11

Men gaat op zoek naar een verklaring in het verleden, maar veel breder en verder in de tijd terug en zoeken we op hoe rechtspraak en rechtsleer intussen de wet hebben begrepen, zicht aanpassend aan nieuwe omstandigheden van zowel sociale verhoudingen als technische mogelijkheden.

Question 12

Sociologische methode

Answer 12

Men probeert een rechtsregel niet noodzakelijk te interpreteren naar hoe hij initieel bedoel was, maar beoogt daarentegen het initiële opzet zo nodig aan te passen aan sociale evoluties.
‘Mutatis mutandis’ = veranderd aan evoluties

Question 13

Teleologische interpretatie

Answer 13

Men probeert na te gaan wat de werkelijke bedoeling was van de wetgever.

Er wordt vaak gekeken naar de ratio legis, de bedoeling, door op zoek te gaan naar de parlementaire voorbereiding.

Question 14

Potius ut valeat-regel

Answer 14

Deze regel bepaalt dat wanneer een norm voor tweeërlei zin vatbaar is, dat hij opgevat moet worden in de zin waarin hij überhaupt enig gevolg kan hebben en niet de zin waarin hij geen gevolg teweegbrengt.

Question 15

Beschermingsregel

Answer 15

Men moet in de interpretatie het voordeel van de twijfel geven aan de zwakste partij.

Question 16

Analogie/ a pari

Answer 16

Men gaat een rechtsregel of principe toepasselijk verklaren omwille van het gelijkaardig karakter van dat geval met dat wat in de regel als toepassingsgebied vermeld wordt.

Question 17

A contrario

Answer 17

Men gaat uit de omschrijving van het toepassingsgebied van de regel of uit de bedoeling ervan precies afleiden dat deze regel niet van toepassing is op een andere situatie.

Question 18

A fortiori

Answer 18

Een bepaalde regel, gezien de omschrijving van zijn toepassingsgebied, des te meer zal gelden voor een bepaalde andere situatie.

Question 19

Subsidiariteit

Answer 19

Onderscheid tussen hoofdorde en ondergeschikte orde (en eventuele verdere ondergeschikte orden)

Question 20

Welke interpretatieregels kent het BW?

Answer 20

Boek 5.
5.64: gemeenschappelijk bedoeling partijen achterhalen
5.66: interpretatie bij twijfel