Ontwikkeling van volwassenen Flashcards
(24 cards)
1
Q
Volwassenheid, indeling volwassenen leeftijd
A
Volwassenheid: lichamelijk en geestelijk volgroeid zijn, relatief begrip.
Indeling:
- 20-45 jaar jongvolwassenen
- 45-55/65 jaar middelbare leeftijd
- vanaf ca. 60 jaar oudere mens
2
Q
Jongvolwassene, 21-45 jaar, lichamelijke ontwikkeling
A
- lichaam is volledig uitgegroeid
- functies geheel ontwikkeld
- 20-40 jaar lichamelijk kracht op hoogtepunt
- hoogste sportprestaties
- eerste tekenen van lichamelijke verouderingsproces zichtbaar:
- ontwikkelen meer vetweefsel
- verslechteren gehoor
- afnemen kracht en spanning in spieren vanaf 30 jaar
3
Q
Jongvolwassene, 21-45 jaar, seksuele ontwikkeling
A
- volledig geslachtsrijp
- meest geschikte periode om voort te planten (20-35 jaar)
4
Q
Jongvolwassene, 21-45 jaar, cognitieve ontwikkeling
A
- vaak opleiding afgesloten aan begin van deze periode
- starten met werken, veel kennis opdoen
- groei in vrijwel alle intellectuele vermogens (verbaal, redeneren, feitenkennis, verwerken informatie, flexibel denken)
5
Q
Jongvolwassene, 21-45 jaar, persoonlijkheidsontwikkeling
A
- denkvermogen volledig ontwikkeld
- steeds meer bij leren, meer levenservaring
- persoonlijkheid verandert door werk, samenwonen, huwelijk, ouderschap etc.
- stabilisatie van de identiteit, minder onderhevig aan invloeden
- minder defensief en gevoeliger voor gedrag en gevoelens van anderen
nieuwe vriendschappen en interesses - waardensysteem door ervaring persoonlijker
- kan moeilijkheden overzien, zaken analyseren, logische beslissingen nemen
- toekomst uitstippelen
6
Q
Jongvolwassene, 21-45 jaar, sociale ontwikkeling
A
- ontgroeien van zelfgerichtheid, zorg om anderen net zo belangrijk
- bezighouden met vragen als “hoe gaan we met elkaar om?” etc.
- rond 30e levensjaar eerste evaluatie van het leven tot dan toe, nadenken over wat als is bereikt en wat hij nog wil bereiken
- nieuwe contacten
7
Q
Middelbare leeftijd, 45-55/65 jaar, lichamelijke ontwikkeling
A
- lichamelijke achteruitgang, sneller vermoeid, mindere spierkracht
- soms ernstige klachten, zoals hart- en vaatziekten, hoge bloeddruk, kortademigheid en kanker
- uiterlijk verandert, lichaam gezetter, rimpels, grijze haren, gezichtsvermogen achteruit (leesbril)
- gedrag aanpassen aan veranderde kracht etc.
8
Q
Middelbare leeftijd, 45-55/65 jaar, seksuele ontwikkeling
A
- bij vrouw: menopauze (45-55 jaar), daarna postmenopauze, voorafgaand aan menopauze climacterium (overgangsperiode van geslachtsrijp naar eerst menstruatie onregelmatig en daarna stoppen), opvliegers etc. door hormonen en psychische beleving
- bij man: kunnen vergelijkbare psychische verschijnselen hebben
9
Q
Middelbare leeftijd, 45-55/65 jaar, cognitieve ontwikkeling
A
- verschillen in intellectueel functioneren worden groter, wie op jonge leeftijd hoog scoort gaat later nog hoger scoren. Is afhankelijk van opleiding, sociale klasse etc.
- cognitieve achteruitgang, hersencellen sterven af, minder neurotransmitters etc.
- hersenen kunnen compenseren, gebieden kunnen taken overnemen van andere
- grote onderlinge verschillen
10
Q
Middelbare leeftijd, 45-55/65 jaar, persoonlijkheidsontwikkeling
A
- moeilijk te beschrijven in algemene termen
- voeger veel over crisis gesproken
- patronen liggen tegenwoordig niet meer vast
- voortdurende psychologische groei
- meer zorgen voor anderen
- midlifecrisis, groeiende besef dat leven eindig is en doelen niet gehaald zijn
- empty-nest-syndroom
11
Q
Middelbare leeftijd 45-55/65 jaar, sociale ontwikkeling
A
- geen verschil meer met sociale leven van jongere volwassene
12
Q
Invloeden op de volwassene, huwelijk of andere samenlevingsvormen
A
- veelal iemand kiezen uit dezelfde klasse/groep
- aspecten die een samenlevingsverbond meebrengen:
- minder individuele vrijheid
- mate van financiële aanpassing vereist
- aanpassen aan leven met iemand anders
- ontstaat een machtsverhouding
- door emancipatie van vrouwen veranderen relaties
- verschillende samenlevingsvormen
- meer individualisering: langer alleen blijven wonen
- 95% gaat samenwonen
- echtscheidingen, daarna soms nieuwe relatie
13
Q
Invloeden op de volwassene, gezin, taken, andere aspecten
A
Taken:
- verschaffen zorg
- verzorging en liefde voor partners en kinderen
- overdracht waarden en normen
Andere aspecten:
- nieuwe taken bij geboorte kind
- middenjaren tijd van stabiliteit, maar ook stress, duidelijke rollen etc.
- voordelen uit huis gaan kinderen, grotere vrijheid in:
- financiële verantwoordelijkheden
- mobiliteit
- tijd
- zijn van persoon die ze willen zijn
- later vaak hulp bieden aan eigen ouders
- later opa en oma worden
14
Q
Invloeden op de volwassene, werk, betekenis werk, opleiding, mate van tevredenheid in werk
A
Betekenis werk:
- arbeid maakt een wezenlijk deel uit van het leven, bepalend voor status, financiële situatie etc.
- werk kan instrumentele betekenis hebben, middel tot verkrijgen of vergroten gevoel van eigenwaarde en erkenning
- werken is vaak een sociale activiteit
Opleiding:
- veel verschillende niveaus
- ruim de helft gaat naar hoger onderwijs
Mate van tevredenheid in werk te maken met:
- verantwoordelijkheid die iemand krijgt
- eventuele reorganisatie
- concurrentiestrijd
15
Q
Oudere mens, 65+, beeld van ouderdom, ontwikkelingen, specialismen
A
- derde leeftijd
- onterecht bang voor ouderdom
- men denkt dat ouderen vaak eenzaam zijn
- steeds later oud voelen
- hogere levensverwachting
Ontwikkelingen waardoor beeld van ouderdom verandert:
- groep ouderen neemt in aantal sterk toe, vergrijzing
- karakter van ouderen verandert, betere voorzieningen etc.
- hogere levensverwachting maakt beeld van oudere mens onduidelijker
Specialismen:
- geriatrie: medisch specialisme gericht op diagnostiek, behandeling en nazorg van aandoeningen bij oudere mensen
- gerontologie: verzamelnaam voor verschillende wetenschappen, zoals biologie, psychologie en de medische wetenschap, die zich vanuit hun verschillende uitgangspunten bezighouden met de studie van de oudere mens
16
Q
Oudere mens, 65+, lichamelijke ontwikkeling, uiterlijk, zintuiglijk, inwendig
A
Uiterlijke veranderingen:
- rimpel- en plooivorming
- ouderdomsvlekken
- dunner haar, kaal worden
- grijs haar
- afname lichaamslengte door slijtage kraakbeen
Zintuiglijke veranderingen:
- slechter gehoor, vooral voor hoge tonen
- slechter gezichtsvermogen
- nachtblindheid
Inwendige veranderingen:
- bloeddruk, ademhaling en hartfunctie slechter, krachtverlies spieren
- botten brozer
- gewrichten stijver
- blaas en sluitspier slechter functioneren
- veranderingen in stofwisseling en circulatie
- veranderingen slaappatroon
17
Q
Oudere mens, 65+, seksuele ontwikkeling
A
- seksueel functioneren tot op hoge leeftijd
- betekenis seksualiteit en intimiteit verandert wel
18
Q
Oudere mens, 65+, cognitieve ontwikkeling, dementie
A
- niet slechter in taken op basis van kennis en ervaring
- wel slechter in taken op basis van snelheid en efficiëntie van denken en reageren
- permastore: eer langdurige opslag oude herinneringen
- toenemende traagheid van verwerkingsprocessen, training kan dit verbeteren
Dementie:
- negatieve invloed op cognitieve functies
- Alzheimer
- achteruitgang psychische functies
- tekenen cognitieve achteruitgang:
- steeds dezelfde vragen stellen
- zelfde verhaal woord voor woord herhalen
- eenvoudige taken niet meer kunnen
- problemen met betalen rekeningen
- weg kwijtraken in bekende omgeving
- persoonlijke hygiëne verwaarlozen
- beslissingen aan anderen overlaten
19
Q
Oudere mens, 65+, persoonlijkheidsontwikkeling
A
- verleden staat vaak op voorgrond in het denken
- vaak meer belangstelling voor geloof
- meer belangstelling voor de dood, ook voorbereidingen treffen etc.
- iedere oudere mens heeft eigen persoonlijkheid, toch vaak over één kam geschoren
- groot verschil tussen eigen beeld en beeld dat anderen van hem hebben
- soms heel actief zin blijven geven aan het leven
20
Q
Oudere mens, 65+, sociale ontwikkeling
A
- besef van ouderdom staat centraal in sociaal-emotionele ontwikkeling van ouderen
- geconfronteerd met veranderingen en dus heroriëntatie binnen de drie levensthema’s werk, relaties en levensinstelling
- minder sociale contacten
- teruggeworpen op zelfde groep als waar het als kind mee begon, familie
- pensioen
- intensiteit contacten, factoren:
- (huwelijks)relatie
- andere sociale contacten op dat moment
- omgevingsfactoren
- contacten gedurende het hele leven
21
Q
Invloeden op de oudere mens, werk
A
- pensionering, tijd voor zichzelf, leven indelen zoals ze zelf willen
- voorwaarden om deze periode positief te laten zijn:
- kinderen moeten verhoogde belangstelling van hun ouders respecteren
- moeten hobby’s of interesses hebben
- goede gezondheid
- voldoende financiële middelen
- periode kan ook negatief worden gezien
- kwijtraken identiteit
- niet weten wat te oden met de tijd
- beseffen dat niet meer alles gaat etc.
22
Q
Invloeden op de oudere mens, relaties
A
- kind meestal huis verlaten, contact soms minder
- partners weer veel samen
- sommigen raken geïsoleerd, eenzaamheid
- belangrijk dat ze mondig blijven
23
Q
Invloeden op de oudere mens, samenleving, levensinstelling
A
- ouder worden brengt spanningen mee, vaak klagen, individuele factoren
- identificeren met bepaalde ideeën en vooroordelen over bejaarden
- soms verandering van woonsituatie nodig, verzorgingshuis, aanleunwoning etc.
24
Q
Omgang met ouderen, tips
A
- zie ouderen als volwaardig
- spreek duidelijk i.v.m. achteruitgang gehoor
- wees beleefd
- laat ouderen zitten terwijl je met ze praat
- neem de tijd
- durf irrelevante verhalen af te kappen, op nette manier
