Brainscape's Knowledge GenomeTM


Top Flashcards (Certified)
All Flashcards

Toxicologie > Opiaten En Opioiden > Flashcards

Opiaten En Opioiden Flashcards

(95 cards)

Start Studying
1
Q

Wat is het verschil tussen opiaten en opioiden?

A

Opiaten zijn alle natuurlijke opioiden afkomstig van de ‘morfine-plant’.
Opioiden is een veel bredere term - alle synthetische componenten met morfine-achtige effecten die zullen inwerken op de opioid-receptor.
—> de opiaten vallen dus ook onder de opioiden: je hebt dus niet-opiaat opioiden

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Geef voorbeelden van opiaten

A

Morfine, codeine, thebaine, noscapine, papaverine

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Van welke plant is morfine afkomstig?

A

Papaver somniferum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Hoe gebeurt de synthese van morfine

A

Uit de bollen van de papaver somniferum wordt er uit het melkachtige sap het ruwe opiumpoeder gehaald (= mengsel van opiaten). Dit ruw opiumpoeder wordt niet vaak als dusdanig gebruikt, maar wel om morfine hieruit te halen.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Op welke manieren kan het ruwe opiumpoeder gebruikt worden?

A

Gegeten, gedronken, gerookt, infusie of extractie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Wat zijn de voornaamste doeleinden waarvoor opioiden ingezet worden? (Indicatie)

A
  1. Analgeticum - pijnstillende werking
  2. Antitussivum
  3. Antidiarree (loperamide)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Wat zijn de 2 grootste gevaren dat alle opioiden gemeenschappelijk hebben?

A

Respiratoire depressie
Tolerantie
(Meestal ook constipatie - zie later)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Verklaar de bijwerking constipatie van de opioiden:

A

Ter hoogte van onze darm zijn er ook mu-opioidreceptoren aanwezig. Indien de opioiden hierop binden, zullen ze zorgen voor een gedaalde darmmotiliteit en dus constipatie veroorzaken.
—> gedaalde darmmotiliteit, gestegen tonus en gedaalde secreties
Soms is het een gewenst effect zoals bij loperamide om lokaal een effect thv de darm uit te voeren.
Soms is het een ongewenste bijwerking van de opioiden.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Geef een classificatie op basis van de structuur en geef voorbeelden

A

Semisynthetische opioiden; afgeleid van morfine maar ze hebben een chemische modificatie ondergaan
- heroine
- oxycodone
- oxymorfone
- hydrocodone
- hydromorfone

Synthetische opioiden
- Methadones
- Fenylpyperidines
- Morfinanen
- Benzomorfanen
- propionanilides

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Geef een voorbeeld van een opioid dat valt onder de klasse van de fenylpyperidines

A

Fentanyl en fentalyl-afgeleiden

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Geef een onderverdeling van de opioiden op basis van het pijnstillend vermogen en geef ook voorbeelden

A
  1. Minder krachtig: codeine en dihydrocodeine
  2. Matig krachtig: tramadol, phetidine en tilidine
  3. Krachtig: morfine, buprenorfine, methadon, oxycodone, fentanyl
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Geef een synoniem voor phetidine

A

Meperidine

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Hoeveel keer krachtiger is fentanyl ivm morfine?

A

100x krachtiger

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Wat is de indicatie van buprenorfine en methadon?

A

Substitutietherapie bij opioideverslaving

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Geef een onderverdeling op basis van het receptoractiverend vermogen:

A
  1. Volledige agonisten: meerendeel van de opioiden
  2. Partiële agonisten
  3. Gemengde agonist/ antagonist
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Geef een voorbeeld van een gemengde agonist/antagonist

A

Buprenorfine

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Wat kan je vertellen over het gelijktijdig gebruik van verschillende opioiden? Geef ook voorbeelden in welke context het wel zinvol kan zijn.

A

Gelijktijdig gebruik van opioiden wordt niet aangeraden omwille van het feit dat een minder krachtig opioid de werking van een krachtiger opioid kan overstijgen waardoor je finaal een minder uitgesproken analgetisch effect bekomt (bv. Morfine in combinatie met Fentanyl).
—> het heeft wel zin in de context van RESCUE MEDICATIE: dit wordt toegepast bij pleisters waarbij het lang duurt vooraleer het pijnstillend vermogen op gang is gekomen OF bij slow release preparaten waarbij het ook een tijdje duurt vooraleer volledig pijnstillend vermogen er is.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Welke component(en) wordt/ worden gebruikt als rescue medicatie?

A

Fentanyl sublinguaal of spray
Morfine oraal

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Wat zijn onze endogene opioiden?

A

Enkefalines
Endorfines
Dysnorfines

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Wat is de functie van onze endogene opioiden?

A

Het zijn eiwitten die afgesplitst worden van grotere voorloper eiwitten en in het lichaam instaan voor een modulatie van de pijnstimuli.
Ze worden niet aangewend als medicatie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Geef een opsomming van de effecten van opioiden (nog geen uitleg)

A
  • Centraal analgetische werking
  • Dopaminerge werking thv mesolimbisch systeem
  • Hoestonderdrukkend effect
  • Miosis
  • Misselijkheid en braken
  • Respiratoire depressie
  • Constipatie
  • Tolerantie
  • Afhankelijkheid
  • Verslaving
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Welke opioid receptoren bestaan er?

A
  • Mu-opioidreceptor
  • Kappa-opioidreceptor
  • Delta-opioidreceptor
  • Noiciceptinereceptor
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Wat is voornaamste opioidreceptor waarmee opioiden interfereren?

A

Mu-opioidreceptor

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Welk ‘type’ receptor zijn de opioidreceptoren en leg hun algemene werking uit:

A

Het zijn GPCR’s (G-proteine gekoppelde receptoren): het zijn transmembranaire receptoren die 7 keer doorheen de membraan lopen. Ze hebben een extracellulaire aminoterminus dat zorgt voor een extracellulaire interactie. Hierdoor zal de intracellulaire C-terminus instaan voor het rekruteren van een signaaltransductiemolecule.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Wat is de voornaamste pathway bij opioidreceptoractivering?
Rekrutering van het Gi-proteine dat zorgt voor een analgetische werking.
26
Welke alternatieve pathway kan er nog geactiveerd worden bij activatie van de opioid receptor? Wat is het gevolg?
Rekrutering van B-arrestine —> dit zorgt voor de ongewenste effecten van de opioiden zoals respiratoire depressie, constipatie en tolerantie.
27
Verklaar hoe het komt dat elk opioid aanleiding kan geven tot respiratoire depressie naast hun analgetische werking:
Het bestaan van het biased agonism. —> een opioid heeft bij binding aan de opioidreceptor een voorkeur voor 1 van de 2 pathways. Ofwel zal er meer agonisme zijn voor de rekrutering van het Gi-proteine, wat dus zal leiden tot het gewenste analgetisch effect. Ofwel zal het opioid meer voorkeur hebben voor rekrutering van B-arrestine en meer bijwerkingen veroorzaken.
28
Wat is het gevolg van de dopaminerge werking thv het mesolimbisch systeem?
Deze werking zorgt voor het euforisch effect en ook voor de verslavingsproblematiek. Het zorgt ervoor dat de opiaatgebruikers steeds hunkeren naar herhaaldelijk gebruik. Na deze euforische fase volgt een grote dysforie. Dit verklaart de AFHANKELIJKHEID
29
Welke zone in de hersenen is verantwoordelijk voor het euforisch effect van opioiden?
VTA = ventral tegmentale area
30
Geef een synoniem voor VTA:
Beloningscentrum van de hersenen
31
Wat is miosis? Welke componenten geven het tegenovergestelde effect
Vernauwing van de pupillen: dit zien we niet altijd bij opiaatgebruikers maar wel vaak. Het tegenovergestelde is mydriasis = verwijding van de pupillen: dit zien we bij gebruik van stimulantia zoals amfetamines of XTC
32
Verklaar het feit dat opioiden zorgen voor misselijkheid en braken;
Thv de hersenstam, meer bepaald thv area Postrema, ligt de chemoreceptortriggerzone (CTZ): hier bevinden zich ook mu-receptoren die indien geactiveerd aanleiding zullen geven tot misselijkheid en braken.
33
Welk gebied in de hersenen is verantwoordelijk voor het hoestonderdrukkend effect van opioiden?
Medulla
34
Wat ligt er aan de basis van het overlijden bij opioid gebruik? Geef meer uitleg
Respiratoire depressie: bij opioid gebruik zal er thv de ademhalingscentra en hersenstam een onderdrukking zijn. —> deze treedt niet op bij normale dosissen, maar eerder indien er combinatie is van gebruik van andere centraalzenuwstelsel onderdrukkende middelen zoals benzodiazepines, alcohol en antidepressiva.
35
Verklaar het feit dat er tolerantie kan optreden bij langdurige opioidgebruik en geef ook 2 gevolgen hiervan:
Indien dat er continue blootstelling is van opioiden zal ons lichaam responderen door een downregulatie van de opioidreceptoren. Je zal dus steeds meer opioid nodig hebben om eenzelfde pijnstillend effect te bekomen. Er zal dus verlies zijn van effectiviteit en een noodzaak voor dosisverhoging
36
Welke receptor is medeverantwoordelijk (naast de opioid receptor) voor de verslaving?
NMDA receptor waar glutamaat op zal binden
37
Waarvoor staat PRAC?
Pharmacovigilance risk assesment comittéé
38
Wat is de indicatie van morfine?
Symptomatische behandeling van ernstige pijnen post-operatief of terminale kankerpatienten
39
Wat is het effect indien morfine geinjecteerd wordt?
Een rush: een korte intense excitatie gevolgd door lusteloosheid en dysforie. Dit zorgt voor afhankelijkheid
40
Wat zijn de toedieningsmogelijkheden van morfine?
Oraal IV IM IT IP
41
Hoeveel bedraagt de BB indien orale toediening van morfine? Wat is het probleem hierbij?
25% maar de BB is sterk variërend van persoon tot persoon
42
Na hoeveel tijd zien we effecten van morfine indien IV toegediend en indien IM toegediend?
IV: na 5-10 minuten IM: na 30 minuten
43
Hoelang duurt het effect van morfine indien oraal toegediend? Wat is het gevolg hiervan?
4 tot 7 uur —> er zullen meerdere toedieningen per dag moeten gebeuren
44
Wat is de werkingsduur van morfine indien IV toegediend?
Meer dan 24h
45
Wat is de halfwaardetijd van morfine? Wat is het gevolg hiervan?
1-7 uur maar gemiddeld 2-3h —> na 24h (5 tot 6 halfwaardetijden) is morfine volledig geëlimineerd uit het lichaam en kunnen we het niet meer opsporen in het bloed
46
Leg de volledige metabolisatie van morfine uit
Heroine (diacetylvorm van morfine) zal worden omgezet tot 6-monoacetylmorfine, die dan op zijn beurt kan omgezet worden tot morfine. Morfine zal dan verder gemetaboliseerd worden via glucuronidatie naar morfine-3-glucuronide en morfine-6-glucurondie. Codeine kan ook omgezet worden tot morfine.
47
Welke metaboliet van morfine is inactief en welke in nog actief? Leg uit
Morfine-3-glucuronide is inactief. Morfine-6-glucuronide kan ondanks zijn verhoogde polariteit nog doorheen de BHB penetreren en daar een intrinsieke activiteit vertonen thv de mu-opioid receptor en dus nog effect uitoefenen.
48
Leg het verband uit tussen de urinaire pH en de excretie van morfine:
Morfine is een sterk base dankzij een basische aminegroep. Indien dat de urine verzuurd (pH zal dalen), zal er meer geioniseerde vorm aanwezig zijn. Deze kan niet worden geresorbeerd dus zal er meer achterblijven in het filtraat van urine en meer uitgescheiden worden.
49
Wat is er typisch als we kijken naar de dosis morfine die toegediend wordt?
Men zal een stijgende dosis nodig hebben enerzijds door het verergeren van de pijnen maar anders ook door de tolerantie dat optreedt.
50
Wat zijn de effecten van morfine? (Lijst ze allemaal op zonder uitleg)
- Werking thv G.I-stelsel en CZS - constipatie - miosis - hypothermie - bradycardie - misselijkheid
51
Hoe ziet een overdosis morfine eruit?
Deze komen niet heel vaak voor. De patient zal in een diepe slaap komen (je krijgt de persoon niet zomaar wakker), waarbij er luid gesnurk is en zware ademhaling. Indien er dan niks gedaan wordt, zal de patient komen te overlijden
52
Wat zijn de risico’s die verbonden zijn aan morfine gebruik? (Lijst ze op zonder uitleg)
- Overdosis: komt niet vaak voor - Chronisch gebruik - Tolerantie - Abstinentieverschijnselen - Foetus en borstvoeding
53
Wat zijn de gevolgen van een overdosis aan morfine?
De euforische toestand zal overgaan naar ene respiratoire depressie gevolgd door een coma en finaal overlijden
54
Welke symptomen treden op bij chronisch gebruik van morfine?
- Amnesie - Anemie - obstipatie - hypotensie - miosis
55
Na hoeveel tijd treedt er tolerantie op tegen morfine?
Na 2-3 weken gebruik
56
Op welke 2 effecten zal er minder tolerantie optreden bij gebruik van morfine?
Obstipatie en miosis: deze zullen meestal ook na langdurig gebruik blijven bestaan
57
Wat is het gevolg van tolerantie aan morfine?
Verhoogde dosissen nodig
58
Na hoeveel tijd verdwijnt tolerantie opnieuw tegen morfine? Wat is het gevolg hiervan?
Na 2 weken zal tolerantie opnieuw verdwijnen. Indien iemand gedurende een bepaalde periode stopt met het gebruik van morfine en nadien opnieuw dezelfde dosis zou gebruiken, wordt er geen rekening gehouden met het feit dat de tolerantie verdwenen is en zal de patient risico hebben over overdosering.
59
Na hoeveel tijd zijn de abstinentieverschijnselen optimaal van morfine?
na 1-3 dagen
60
Na hoeveel tijd verdwijnen de abstinentieverschijnselenen van morfine?
Na 2 weken
61
Welke abstinentieverschijnselen treden op bij morfine gebruik?
Hypertensie Lusteloosheid Hyperthermie Diarree Agitatie
62
Wat is het effect van morfine gebruik op de foetus? Hoe noemt men dit syndroom
Er zal een onderdrukking zijn van het CZS van de foetus en de foetus zal ook abstinentieverschijnselen vertonen. —> Neonatal abstinence syndrome (NAS)
63
Hoe ziet de structuur van heroine eruit? Wat is het gevolg?
Het is morfine die op 2 plaatsen geacetyleerd is = diacetylvorm van morfine —> Gevolg: veel lipofielere componenten —> snellere werking en ook beter doorheen de BHB —> euforiserend effect is groter
64
Welke 2 vormen van heroine zijn er beschikbaar? Wat is de voornaamste toedieningsroute van beide?
HCl = zoutvorm: hogere wateroplosbaarheid —> gebruikt voor IV injectie Base: inhaleren
65
Van welke accumulatie zijn de effecten van heroine te verklaren?
Effecten zijn een cumulatie van heroine zelf, maar ook 6-monoacetylmorfine en morfine zelf.
66
Wat is er verschillend tussen heroine en 6-monoacetylmorfine VS morfine zelf?
De halfwaardetijd van heroine en 6-monoacetylmorfine zijn lager dan die van morfine. Morfine zal dus zorgen voor de langer termijneffecten
67
Verklaar de korte halfwaardetijd van heroine:
Er zal snelle hydrolyse plaatsvinden omwille van de 2 esterfuncties die aanwezig zijn
68
Welke toedieningsvormen zijn er ter beschikking voor heroïnegebruik?
Sniffing = snuiven Blowing = roken Mainlining = injectie
69
Wat zijn de risico’s die verbonden zijn bij Mainlining van heroine?
Risico’s met betrekking tot steriliteit; - Abcessen - Besmette naalden die aanleiding kunnen geven tot overdracht van virussen zoals hepatitis en HIV - Gangreen: indien je in een arterie zit ipv een veen
70
Welke vorm van heroine zal gebruikt worden voor Mainlining?
HCl zoutvorm
71
Wat zijn de typische materialen die een heroïnegebruiker zal bezitten?
Een pannetje Een watje Een plastic om het pannentje vast te houden want dit zal opgewarmd worden Insulinenaalden Vitamine C
72
Wat is de functie van het watje bij een heroïnegebruiker?
Deze zal zorgen voor het opzuigen van de vloeistof, het dient als een soort filtratie systeem.
73
Wat is de functie van Vitamine C?
Het zal zorgen voor het aanzuren waardoor de oplosbaarheid van heroine verbetert.
74
Hoe ziet de formulatie van een heroinepreparaat er typisch uit?
het zal versneden worden met andere stoffen zodanig dat er een grotere hoeveelheid is.
75
Welke stoffen worden er typisch gebruikt om heroine te versnijden?
Paracetamol Lidocaine Cafeïne
76
Wat is de typische zuiverheidsgraad van een heroinepreparaat en wat is een nadeel hiervan?
20-30% —> de zuiverheidsgraad kan variëren waardoor het gebruik onveilig en onvoorspelbaar wordt.
77
Wat wordt er bedoelt met de zuiverheid van een heroine preparaat?
Het percentage heroine tov de totale hoeveelheid
78
Hoe wordt de combinatie van heroine + cocaine genoemd?
speedball
79
Leg het concept uit achter speedball:
Het is een combinatie van een CZS onderdrukkende stof (heroine) en een stimulerende stof (cocaine). Door deze combinatie zullen de ongewenste effecten van beide stoffen tijdelijk verdwijnen. De persoon ervaart een grote rush (intense euforie) en een verlengde high.
80
Hoelang duurt de roes bij heroinegebruik?
4 tot 8h
81
Verklaar waarom heroïnegebruikers meestal 3 keer per dag doseren?
De coming down na het gebruik is ook een relatief snel en intens
82
Wat is de halfwaardetijd van heroine?
5-15’ —> na 1h niet meer terug te vinden in het bloed
83
Wat is de halfwaardetijd van 6-MAM?
9 tot 40’ —> men kan gebruik van heroine aantonen door deze component aan te tonen
84
Op welke manier wordt heroine gevormd vanuit morfine?
Morfine + azijnzuuranhydride —> heroine
85
Hoeveel keer meer potent is heroine tov morfine ivm pijnstillend effect?
2 tot 5 keer potenter
86
Welke component is aanwezig voor de langer duurde effecten van heroine?
Niet heroine zelf want een te korte halfwaardetijd, maar wel morfine!
87
Algemeen; de effecten en risico’s van heroine zijn hetzelfde als die van morfine. Maar effecten van heroine zijn intenser
88
Wat zijn de risico’s verbonden aan heroinegebruik? (Lijst ze op)
- Cfr. Morfine —> tolerantie, afhankelijkheid, combinatie, overdosis, etc… - Bijkomende specifieke effecten: => Abcessen => virale infecties => sociaal isolement => criminaliteit
89
Op welke manier worden zwangere vrouwen behandeld die heroine gebruiken?
Ze moeten nauw opgevolgd worden. We gaan niet abrupt stoppen met gebruik omdat dit kan leiden tot een miskraam. Men zal substitutietherapie opstarten met methadon omdat hier een goeie ervaring met is tijdens de zwangerschap.
90
Wat zijn de risico’s indien zwangere vrouwen heroine gebruiken?
- groeivertraging - abstinentieverschijnselen - slaapstoornissen en soms convulsies - HIV transmissie
91
Hoe zien de behandeling eruit van een heroineverslaafde?
1) Abstinentieverschijnselen behandelen met sedativa 2) psychosociaal aspect 3) substitutietherapie met methandon, heroine of buprenorfine. —> dit wordt gebruikt als onderhoudstherapie om terugvalpreventie en onthouding te verzekeren. Hierdoor zullen ook de risico’s met betrekking tot injectie gebruik verminderen.
92
Wat zijn de abstinentieverschijnselen die optreden bij heroine?
Angst Slapeloosheid Beven Darmkrampen Braken Cold Turkey
93
Wat betekent de term cold Turkey?
Het plots volledig stoppen van heroine zonder afbouwschema’s waardoor de ontwenningsverschijnselen heel intens kunnen zijn.
94
Hoe ziet de behandeling eruit van een heroine overdosis?
Gebruik van mu-opioidreceptor ANTAGONISTEN: NALTREXONE en NALOXONE
95
Waar ligt het verschil tussen naltrexone en naloxone? Leg volledig uit
In het gebruik: - Naltrexone is een antagonist die gebruikt wordt na initiële detoxicificatieproces - de persoon moet dus al gestopt zijn met het nemen van heroine waarbij naltrexone helpt om abstinentie te onderhouden. - Naloxone is een competitieve antagonist dat in competitie zal treden met heroine voor binding aan de mu-opioidreceptor. Het vertoont een grote affiniteit voor de receptor en als het bindt zal het geen effect veroorzaken.

Toxicologie (6 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions