Oplossingen Arbeidersvraagstuk

Question 1

Wat is het arbeidersvraagstuk?

Answer 1

een antwoord vinden op de uitbuiting (van de massa arme arbeiders) uit de industrialisatie

Question 2

Proletariaat

Answer 2

Bezitlozen / loonarbeiders

Question 3

Wie zijn de werkevers

Answer 3

De burgerij

Question 4

Wat is eigenlijk de klassenmaatschapij?

Answer 4

• kapitalistische ondernemers: burgerij
• middenstanders: kleine burgerij
• loonarbeiders: proletariaat
  
  • landarbeiders ↓
  • industriearbeiders ↑

Question 5

Arbeidsomstandigheden

Answer 5

••zeer lange werkdagen
••ongezond werk
••gevaarlijk werk
••lage lonen
••vrouwen en kinderarbeid
••geen verlof
•• 6 dagen op 7 werken
••geen arbeidsvreugde
(mechanisatie)

Question 6

Leefomstandigheden

Answer 6

••armoede
••eenzijdige slechte voeding
••slechte huisvesting
(beluiken, cholera-epidemieën)
••alcoholisme

Question 7

Structurele bevoogding ( systemen waardoor ze weining kunnen doen om hun situatie te veranderen)

Answer 7

•• Cijnskiesrecht (alleen rijke stem)
•• analfabetisme ( kunnen niet lezen of schrijven)
•• coalitie en stakingsverbod (Wet Le
Chapelier 1791)
•• werkmansboekje
•• truckstelsel ( arbeider moet spullen kopen in de winkel van zijn baas)
•• geen sociale verzekering
(ziekte. werkloosheid.
arbeidsongeval, ouderdom)

Question 8

Wat was volgens Marx het probleem van de kapitalistische maatschappij?

Answer 8

••Er is een grote kloof tussen de rijke kapitalist en de arme proletarier
••De grondoorzaak van dit onrecht ligt in de economie die sinds de industrialisatie kapitalistisch is.
••Daarin gaat de meerwaarde die de arbeid toevoegt als winst naar de kapitalist
••Door de mechanisatie en het lage loon vervreemdt de arbeider van zichzelf (geen eigenwaarde)
••Deze economische onderbouw is ook bepalend voor de maatschappelijke bovenbouw:
materialistisch (geschiedenis wordt bepaald door materie ≈ productiemiddelen)

Question 9

Hoe zal de crisis van het kapitalisme ontstaan volgens Marx?

Answer 9

Door de uitbuiting → kapitalisten steeds rijker → productie ↑ maar proletariërs steeds armer → overproductie = crisis van het kapitalisme

Question 10

Klassenstrijd

Answer 10

revolutie = opstand met geweld waarbij het proletariaat de
productiemiddelen in handen neemt en dus de kapitalisten onteigent

Question 11

Hoe zal het einde van de kapitalisme gebeuren volgens marx

Answer 11

Door uitbuiting kloof tussen 2 klassen ↑ ➡︎ klassenstrijd ➡︎ vertegenwoordiging proletariaat neemt de macht & verdeelt de meerwaarde rechtvaardig ➡︎ staat wordt overbodig = klassenloze maatschappij geen privébezit ➡︎ einde kapitalisme

Question 12

Wat wil de sociaal democratie en hoe?

Answer 12

•• willen een geleidelijke hervorming
= evolutie i.p.v. revolutie
=reformistisch
••langs parlementaire weg: via socialistische pers -> rellen & stakingen -> Algemeen Stemrecht
afdwingen -> via sociale wetgeving het arbeidersvraagstuk oplossen
•• strijden voor betere werk- en leefomstandigheden door vakbonden, mutualiteiten, nationalisaties…

Question 13

Wat wil anarchisme en hoe?

Answer 13

• streeft naar een klasseloze maatschappij met vrijheid en gelijkheid vanuit solidariteit, niet vanuit de staat
• principes:
  •• mens is van nature goed & sociaal (werkt vrijwillig samen & komt zo tot eerlijke overeenkomsten, op een zo laag mogelijk niveau)
  •• zijn tegen elke vorm van organisatie, want vernietigen de persoonlijke vrijheid

Question 14

Wat deed de kerk? En wat dacht het?

Answer 14

••de Kerk kan niet achterblijven:
- socialisme = groot succes
- socialisme: “godsdienst = opium van het volk”
➡︎ Rerum Novarum (pauselijke encycliek, 1891):
••verwerpt dus de klassenstrijd en pleit voor klassenverzoening en solidariteit
•• privébezit = natuurrecht, maar overheid moet het beperken
••overheid en vakbonden moeten zorgen voor rechtvaardigheid
••nieuwe weg tussen kapitalisme/liberalisme en socialisme/marxisme

Question 15

Wat waren de 2 strekkingen binnen het katholicisme?

Answer 15

•• conservatieven; verzetten zich tegen de emancipatie van de arbeiders en willen paternalistisch (arbeiders blijven afhankelijk vd werknemers) blijven optreden via liefdadigheid
•• chisten-democraten: progressieven: willen onmiddellijk sociale hervormingen en vinden dat
de overheid via wetgeving sociale problemen oplost (staatsinterventie) -> zullen uiteindelijk het laken naar zich toetrekken

Question 16

Welke oplossingen voor het arbeidersvraagstuk kwamen in België tot stand?

Answer 16

••Socialisten, katholieken & progressief liberalen bouwden
samen sociale wetgeving uit
••Reformistisch: de kapitalistische samenleving werd geleidelijk aan hervormd
••De naleving van de wetten ging
In 2 grote reeksen:
1. Beteugelen van grove misbruiken: ⬆︎ loon, ⬇︎ vrouwen- en kinderarbeid, zondagsrust, verkorting van de
arbeidsduur, verplicht werkplaatsreglement, …
2. Sociale zekerheid: pensioen, ziekteverzekering,

Question 17

Doel en middelen liberalisme

Answer 17

• Doel:
  ••Vrijheid
• Middelen:
  •• cijnskiesrecht
  •• grondwet
  •• nachtwakersstaat (laissez faire)
  •• vrije markt

Question 18

Doel en middelen communisme

Answer 18

-Doel:
•• gelijkheid
-Middelen:
•• collectief bezit (X privé)
•• algemeen enkelvoudig stemrecht
•• welvaartsstaat
•• kapitalisme sterk terugdringen

Question 19

Doel en middelen anarchisme

Answer 19

-Doel:
••gelijkeid + vrijheid
-Middelen:
•• X overheid
•• X privébezit
•• X kapitalisme
•• klassenloze maatschappij
•• solidariteit

Question 20

Doel en middelen christen democratie

Answer 20

-Doel: rechtvaardigheid
-Middelen:
•• algemeen enkelvoudig stemrecht
•• sociale wetgeving
•• vakbonden
•• staats interventie

Question 21

Doel en middelen conservatieve katholieken

Answer 21

-Doel:
••samenleving blijft zoals ze is
-Middelen:
•• via liefdadigheid
•• paternalisme
•• cijnskiesrecht