Pijnmedicatie

Question 1

welke stoffen prikkelen nociceptoren direct

Answer 1

histamine, serotonine, bradykinine

Question 2

welke stoffen verhogen de gevoeligheid van nociceptoren

Answer 2

prostaglandinen

Question 3

fase 1 WHO

Answer 3

• pcm 4dd 1000mg
• ibuprofen 4dd 600mg
• diclofenac 4dd 500mg
• naproxen 2dd 500mg

Question 4

fase 2 WHO

Answer 4

vervangen door of toevoegen

• codeine 30-60mg/keer, 200mg/dag
• tramadol 4dd 60-100mg

Question 5

bijwerkingen codeine/tamadol

Answer 5

misselijkheid, duizeligheid, obstipatie

Question 6

fase 3 WHO

Answer 6

• morfine retard 1-2dd 10-30mg

- fentanylpleister

Question 7

fase 4 WHO

Answer 7

parenterale toediening

Question 8

effect paracetamol

Answer 8

analgetisch en antipyretisch

Question 9

bijwerking paracetamol en wanneer optredend

Answer 9

leverbeschadiging, vanaf 150mg/kg/dag

Question 10

risicofactoren voor optreden leverbeschadiging bij paracetamol. wat is dan maximale dosis?

Answer 10

• pre-existente leverbeschadiging
• alcoholisme
• slechte voedingstoestand
• 2g per dag

Question 11

wat geef je bij paracetamolintoxicatie

Answer 11

n-acetyl-cysteïne

Question 12

waarom is alcoholisme gevaarlijk bij pcm

Answer 12

CYP2E1 is geinduceerd, wat pcm omzet in NAPQI

Question 13

waarom is leverfalen een probleem bij pcm

Answer 13

verhoogde vorming hepatotoxische metabolieten

Question 14

waarom is slechte voedingstoestand gevaarlijk bij pcm

Answer 14

er is dan minder glutathion in de lever, waardoor niet genoeg NAPQI kan worden geconjugeerd

Question 15

welke werking hebben NSAID’s

Answer 15

analgetisch, antipyretisch, anti-inflammatoir

Question 16

hoe worden NSAIDs ook genoemd

Answer 16

prostaglandinesynthetaseremmers

Question 17

Hoe zorgen NSAID’s voor pijnstilling

Answer 17

• NSAID’s remmen COX

- COX zet normaliter arachidonzuur om in prostaglandine

Question 18

wat doet COX-1 allemaal

Answer 18

prostaglandinen voor homeostase

• autoregulatie renale perfusie
• gastroprotectie
• trombocytenaggregatie

Question 19

wat doet COX-2 allemaal

Answer 19

• autoregulatie renale perfusie
• inflammatie
• ovulatie
• sluiting ductus Botalli
• koorts
• pijnwaarneming
• cognitieve functies

Question 20

voordelen meer selectieve COX-2 remmers

Answer 20

minder gastro-intestinale bijwerkingen

Question 21

bijwerkingen NSAID’s

Answer 21

• ulcus pepticum
• nierfalen
• trombocytopathie: remming aggregatie
• verergeren hartfalen door water en zoutretentie

Question 22

risicofactoren voor ulcus pepticum bij NSAID; wanneer voeg je preventief een PPI toe?

Answer 22

• leeftijd boven 60 jaar
• ulcus in vg
• reumatoide artritis
• hartfalen
• diabetes mellitus

Question 23

risicoverhogende comorbiditeiten voor nierfalen bij NSAID

Answer 23

• hartfalen
• dehydratie
• sepsis
• pre-existent nierfalen

Question 24

hoe voorkom je een ulcus pepticum

Answer 24

PPI

Question 25

Is de verlengde trombocytenaggregatie bij NSAID's reversibel of irreversibel

Answer 25

reversibel, dosisafhankelijk, kortdurend (behalve bij ascal)

Question 26

Met welke medicijnen heeft NSAID een interactie m.b.t. gastro-intestinale bijwerkingen?

Answer 26

corticosteroiden SSRI's anticoagulantia ascal

Question 27

wat kan je ipv omeprazol geven als profylaxe bij NSAID

Answer 27

misoprostol (prostaglandineantagonist die alleen op de maag werkt)

Question 28

Hoe werken die renale bijwerkingen bij NSAID's?

Answer 28

- normaal zorgen prostaglandines bij dalen circulerend volume voor dilatatie afferente nierarteriole - NSAID remt prostaglandines, waardoor geen dilatatie bij verminderd volume, en dus minder GFR

Question 29

Welke comorbiditeiten en medicaties geven hoger risico op nierinsufficientie onder NSAID

Answer 29

- verminderd circulerend volume: hartfalen, dehydratie, sepsis - pre-existent nierfalen (GFR < 30) - RAS-remmers, diuretica

Question 30

welke elektrolytstoornis treedt op bij nierfalen

Answer 30

hyperkaliëmie

Question 31

welke renaal geklaarde comedicatie wordt toxisch bij nierfalen (5)

Answer 31

``` sotalol digoxine nitrofurantoine lithium methotrexaat ```

Question 32

Bij welke aandoening is de water- en zoutretentie door NSAID's heel vervelend

Answer 32

bij hartfalen

Question 33

welke opioidreceptoren zijn er

Answer 33

delta, kappa, mu

Question 34

wat zijn respectievelijk de effecten van opiaten op de mu- en kappa-receptor?

Answer 34

- analgesie, ademdepressie, euforie, afhankelijkheid | - amalgesie, miosis, sedatie, dysforie, psychotomimetische effecten

Question 35

eigenschappen van codeïne: affiniteit, metabolisatie, belangrijke bijwerking

Answer 35

- lage opioidreceptoraffiniteit - 10% door CYP2D6 in morfine omgezet - 10% bevolking heeft dat enzym niet - sterk obstiperend effect

Question 36

eigenschappen van morfine: affiniteit receptoren

Answer 36

- affiniteit voor alle receptoren | - analgetische werking voornamelijk door mu-receptoren in CZS

Question 37

eigenschappen van fentanyl: affiniteit, toedieningsvormen

Answer 37

- sterke affiniteit voor mu-receptor - analgetisch sterker dan morfine - hoge lipofiliteit: transdermale toediening - oromucosaal: 25% opname door orale mucosa

Question 38

waarbij wordt fentanyl vooral gebruikt

Answer 38

onverwachte, heftige, acute doorbaakpijnen

Question 39

Tmax, Teff en T1/2 voor nasale en transdermale toedieningsvorm van fentanyl

Answer 39

- nasaal: Tmax 12-20 minuten, T1/2 3-4 uur | - transdermaal mga: na 6-12 uur effectief gedurende 72 uur, T1/2 17 uur

Question 40

wat is je middel bij opiaatintoxicatie

Answer 40

naloxon

Question 41

bijwerkingen opioiden op CZS

Answer 41

- delier - sedatie - ademdepressie - miosis

Question 42

bijwerkingen opioiden op maag-darmkanaal, door welk etiologisch effect

Answer 42

toename tonus gladde spieren - obstipatie - misselijkheid en braken - galsteenkoliek

Question 43

bijwerkingen van opioiden op de ademhaling en luchtwegen

Answer 43

- afname diepte en frequentie ademhaling | - bronchoconstrictie

Question 44

dermale bijwerkingvan opioiden

Answer 44

jeuk

Question 45

nadelen bij langdurig gebruik van opioiden

Answer 45

tolerantie | afhankelijkheid

Question 46

risicofactoren voor obstipatie bij opiaat

Answer 46

- immobiliteit - slechte intake - medicatie: ondansetron, TCA, verapamil, anticholinergica, diuretica

Question 47

welke soorten middelen heb je om obstipatie te voorkomen

Answer 47

- middelen die feces zacht maken: movicolon, lactulose, magnesiumhydroxide - middelen die darm prikkelen: bisacodyl - klysma

Question 48

waarvoor moet je oppassen bij magnesiumhydroxide

Answer 48

- veel interacties: oa tetracycline, digoxine, ijzer, cefuroxim, bisfosfonaten, chinolonen - hypermagnesiëmie bij nierinsufficientie

Question 49

werking ademdepressie bij COPD bij opiaten

Answer 49

- bij chronische respiratoire insufficiëntie ontstaat hypercapnie - ventilatoire drive afhankelijk van pO2 - als je dan O2 toedient bij respiratoire insufficientie zal de ademprikkel wegvallen

Question 50

interacties opiaten voor obstipatie

Answer 50

- anticholinergica - antidepressiva - diuretica - calciumantagonisten

Question 51

interacties opiaten voor ademdepressie

Answer 51

benzodiazepinen

Question 52

farmacodynamische werking tramadol

Answer 52

- zwakke agonist voor mu-receptor | - remt heropname serotonine en noradrenaline

Question 53

nadeel tramadol

Answer 53

- afhankelijkheid bij langer gebruik - misselijkheid - duizeligheid