psychofiszki 1-7

Question 1

Senność patologiczna (somnolentia)

Answer 1

Nadmierna senność i tendencja do zapadania w sen niezależnie od rytmu dobowego. Nawiązanie kontaktu jest możliwe po zastosowaniu silnych, powtarzalnych bodźców. Towarzyszy spowolnienie psychoruchowe i zmniejszona jasność rozpoznawania otoczenia

Question 2

Stan przedśpiączkowy (sen patologiczny, półśpiączka)

Answer 2

Patologicznie głęboki sen z zachowaniem reakcji jedynie na bardzo silne bodźce, jednak bez możliwości wyprowadzenia z tego stanu za pomocą owych bodźców.

Question 3

Śpiączka (coma)

Answer 3

Wyłączenie przytomności z zanikiem reaktywności. W zależności od głębokości obserwuje się różny stopień zniesienia odruchów (do arefleksji) i funkcji autonomicznych

Question 4

Sąd realizujący

Answer 4

Przekonanie o istnieniu spostrzeganego przedmiotu lub zjawiska. Sąd realizujący może być prawidłowy (faktycznie istnieją) lub fałszywy (w rzeczywistości przedmiotu lub zjawiska nie ma)

Question 5

Sąd klasyfikujący

Answer 5

Umiejętność zaszeregowania spostrzeganego przedmiotu lub zjawiska do znanej grupy bądź kategorii (czyli rozpoznanie „co to jest”)

Question 6

Złudzenia fizjologiczne

Answer 6

Złudzenia geometryczne, złudzenia w stanie zmęczenia lub napięcia emocjonalnego (oczekiwanie, obawa), zwane złudzeniami „przez nastawienie”. Podlegają jednak krytycznej ocenie i są korygowane – „zdawało mi się”. Np. ktoś czeka na ważny telefon -> słyszy dzwonek ->sprawdza –> nie ma nieodebranych – > zdawało mi się.

Question 7

Złudzenia patologiczne

Answer 7

Złudzenia niepodlegające krytycznej ocenie, nie są korygowane pomimo dostarczenia dowodów ich błędności. Sąd realizujący jest prawidłowy, lecz sąd klasyfikujący nie. Zawsze występuje bodziec zewnętrzny.
Np. szelest liści odbierany jako przemawiający do chorego głos – chory jest przekonany o jego istnieniu.

Question 8

Omamy wzrokowe

Answer 8

Zarówno proste, nieuformowane spostrzeżenia, jak błyski, światło lub złożone obrazy przedmiotów i osób (wizje). Np. chory widzi wpatrującą się w niego nieruchomą postać pomimo braku jakichkolwiek osób w pobliżu, ma przekonanie, że postać istnieje.
Nieprawidłowy sąd realizujący i klasyfikujący. Nie ma bodźca zewnętrznego. Chorzy nie próbują ustalić prawdziwości doznań, są oporni na perswazje.

Question 9

Omamy słuchowe

Answer 9

Obejmują fałszywą percepcję dźwięków – od prostych, typu szum i stukanie, po głosy nieistniejących osób. Mogą mieć charakter komentarzy (omamy słuchowe komentujące), nakazów, zakazów (omamy słuchowe imperatywne) lub rozmów (dialog omamowy).
Nieprawidłowy sąd realizujący i klasyfikujący. Nie ma bodźca zewnętrznego. Chorzy nie próbują ustalić prawdziwości doznań, są oporni na perswazje.

Question 10

Omamy cenestetyczne

Answer 10

Fałszywa percepcja doznań fizycznych, lokalizowanych w obrębie ciała.
Np. przechodzenie prądów, przemieszczanie się narządów wewnętrznych, „pająki chodzą po ciele”, „energia niebiańska przeze mnie przenika”.
Nieprawidłowy sąd realizujący i klasyfikujący. Nie ma bodźca zewnętrznego. Chorzy nie próbują ustalić prawdziwości doznań, są oporni na perswazje.

Question 11

Omamy węchowe

Answer 11

Doświadczanie zapachów pomimo braku źródła. Zazwyczaj są przykre dla chorych (spalenizna, gnicie, zapach diabła, piekła, siarki), rzadziej przyjemne (fiołki, kadzidła). Mimo przykrości zapachu chory nie poszukuje najczęściej jego źródła i nie stara się go pozbyć

Question 12

Omamy smakowe

Answer 12

Odczuwanie określonego smaku, zwykle nieprzyjemnego, pomimo braku źródła. Smak może być konkretny, rozpoznawalny dla wszystkich lub trudny do określenia (palonego papieru, metalowy, trucizny)

Question 13

Omamy rzekome

Answer 13

Inaczej pseudohalucynacje. Są zlokalizowane przez chorego we wnętrzu własnego ciała lub szerzej – w wewnętrznej subiektywnej przestrzeni. Najczęściej słuchowe (głos w głowie), ale też mogą być wzrokowe ( żywe wyobrażenia w przestrzeni przed oczami).

Question 14

Mikropsje

Answer 14

Nienaturalnie małe obiekty widziane przez chorego, które nie istnieją, chory zachowuje wobec nich krytycyzm. Ten rodzaj doznań należy do parahalucynacji (halucynoidów). Np. „chory widzi małego słonia biegającego po stole i stwierdza „znowu mam atak”.

Question 15

Makropsje

Answer 15

Nienaturalnie duże obiekty widziane przez chorego, które nie istnieją, chory zachowuje wobec nich krytycyzm. Ten rodzaj doznań należy do parahalucynacji (halucynoidów). Np. „chory mrówkę wielkości psa biegającą po stole i stwierdza „znowu mam atak”.

Question 16

Parahalucynacje/halucynoidy

Answer 16

Zaburzenia spostrzegania, w których chorzy zachowują krytycyzm. Charakterystyczne dla chorób OUNu o podłożu organicznym.

Question 17

Depersonalizacja

Answer 17

Zmiana postrzegania i doświadczania własnej osoby polegająca na poczuciu oddzielenia od własnej osoby, stawaniu się zewnętrznym obserwatorem swojego umysłu lub ciała. Chorzy relacjonują poczucie nierealności „jak we śnie” bądź obcości siebie lub części swojego ciała.

Question 18

Derealizacja

Answer 18

Zmieniona percepcja otaczającej rzeczywistości, która wydaje się nierealna, dziwna i obca. „świat nierealny”, „jak na filmie”, osoby wokół – „mechaniczne”.

Question 19

Koncentracja uwagi

Answer 19

Zdolność do zogniskowania uwagi na danym bodźcu lub działaniu

Question 20

Zakres uwagi

Answer 20

Liczba bodźców rejestrowanych w czasie ekspozycji, np. liczba elementów dostrzeganych podczas oglądania danego obrazu

Question 21

Trwałość uwagi

Answer 21

Zakres czasu, w jakim pacjent utrzymuje swoją uwagę na określonym obiekcie lub czynności (np., jak długo jest w stanie oglądać film ze zrozumieniem)

Question 22

Przerzutność uwagi

Answer 22

Możliwość zmiany obiektu lub działania, na którym dotychczas była ona zatrzymana

Question 23

Podzielność uwagi

Answer 23

Zdolność zaangażowania uwagi w odbieranie kilku bodźców jednocześnie lub jednoczesne podejmowanie kilku czynności

Question 24

Wybiórczość uwagi

Answer 24

Umiejętność kierowania uwagi na wybrane bodźce z pominięciem innych bodźców w zależności od aktualnych potrzeb

Question 25

Urojenia

Answer 25

Fałszywe przekonanie wynikające z błędnej interpretacji rzeczywistości, niepodzielane przez otoczenie, mimo tego podtrzymywane mimo dostarczenia dowodu na ich nieprawdziwość. Cechy: -fałszywość sądu -silne przekonanie o prawdziwości - brak podatności na perswazję Aby je rozpoznać trzeba mieć pewność, że przekonanie chorego(jego sąd) jest fałszywe.

Question 26

Urojenia dziwaczne

Answer 26

Urojenia zawierające treści traktowane w danej kulturze jako zupełnie absurdalne, niemożliwe do zaistnienia, np. chory twierdzi, że jest sterowany falami przesyłanymi przez zainstalowany w głowie nadajnik.

Question 27

Urojenia prześladowcze

Answer 27

Wiodącym tematem urojeń jest domniemane prześladowanie, wrogość otoczenia, atakowanie, śledzenie, oszukiwanie chorego, dokuczanie mu lub spiskowanie przeciwko niemu

Question 28

Urojenia odnoszące

Answer 28

Zwane też ksobnymi – obiekty, wydarzenia, osoby z otoczenia lub ich zachowanie mają szczególny związek z chorym, np. treści programu telewizyjnego zawierają informacje o chorym lub są do niego adresowane

Question 29

Nastawienie odnoszące

Answer 29

Przypuszczenie, podejrzenie lub niejasne przeczucie dotyczące szczególnego związku wydarzeń bądź zachowań innych ludzi z osobą chorego. Obecny częściowy krytycyzm.

Question 30

Urojenia oddziaływania

Answer 30

Przekonanie, że uczucia, myśli lub działania chorego pozostają pod wpływem lub kontrolą zewnętrznych sił bądź osób. „kierują mną przez nadajnik, ja jestem tylko marionetką, robię co każą”.

Question 31

Urojenia nasyłania

Answer 31

Szczególna forma urojeń oddziaływania. Ich treść stanowią przekonania na temat ingerencji w myślenie, np. takie, że inne osoby lub siły zewnętrzne przesyłają myśli do umysłu chorego (w urojeniach zabierania myśli analogicznie ktoś wykrada myśli)

Question 32

Urojenia odsłonięcia

Answer 32

Przekonanie, że myśli chorego są bez jego udziału przekazywane innym osobom, a czasem, że są „głośno słyszane” przez otoczenie. „Nic się nie ukryje, oni i tak wiedzą co myślę, rozpracowali mnie”.

Question 33

Urojenia błędnego utożsamiania osób

Answer 33

Przekonanie, że znane pacjentowi osoby nie są tymi osobami, ale ich „sobowtórami”, osobami „podstawionymi”, przyjmującymi wyglądy bliskich lub przekonanie, że osoby bliskie przyjmują postać osób obcych choremu. Np. nie chce rozmawiać z matką, twierdząc, że to nie ona, pod matkę podszył się prześladowca.

Question 34

Urojenia zazdrości

Answer 34

Fałszywe przekonanie o nietrzymaniu wierności przez partnera.

Question 35

Urojenia somatyczne

Answer 35

Fałszywe przekonanie dotyczące wyglądu danej osoby lub funkcjonowania jej organizmu, zazwyczaj, że jest się chorym (urojenie hipochondryczne). np. mimo wykluczających nowotwór badań pacjent jest przekonany, że ma raka.

Question 36

Urojenia erotyczne

Answer 36

Fałszywe przekonanie, że inna osoba, zazwyczaj o wyższym statusie społecznym, jest chorym erotycznie zafascynowana lub w nim zakochana.

Question 37

Urojenia wielkościowe

Answer 37

Fałszywe przekonanie o posiadaniu przez chorego wyjątkowych umiejętności, talentów, możliwości, mocy lub władzy bądź pozostawaniu w bliskiej relacji z obiektem kultu religijnego albo sławną osobą. „Prezydent konsultuje się ze mną w każdej sprawie, beze mnie nie dałby sobie rady, jutro się widzimy”.

Question 38

Urojenia zgodne z nastrojem

Answer 38

Treści urojeń znajdują odzwierciedlenie w nastroju chorego, np. urojenia grzeszności, kary, zubożenia czy nihilistyczne u chorych z głęboko obniżonym nastrojem (depresyjnym) lub urojenia wielkościowe u chorych z podwyższonym nastrojem.

Question 39

Urojenia niezgodne z nastrojem

Answer 39

Treści urojeń nie znajdują odzwierciedlenia w nastroju chorego.

Question 40

Urojenia usystematyzowane

Answer 40

Tworzą pozornie logiczny, zwarty system przekonań skoncentrowanych wokół określonego tematu, np. niewierności partnera

Question 41

Urojenia nieusystematyzowane

Answer 41

Treści urojeń nie wiążą się ściśle wzajemnie, są treściami różnego rodzaju

Question 42

Urojenia inkoherentne

Answer 42

Wzajemnie niepowiązane, często zmienne, absurdalne urojenia

Question 43

Idee (myśli) nadwartościowe

Answer 43

Niezgodne z rzeczywistością lub wręcz absurdalne przekonania i poglądy, nieakceptowane w danej kulturze, w której funkcjonuje dana osoba, ale niepodtrzymywane przez tę osobę z urojeniową pewnością. Inna definicja obejmuje dominujące u danej osoby przekonanie, nierzadko zgodne z prawdą z którym jest ona niezwykle silnie związana emocjonalnie, która wytacza cele życiowe i determinuje większość zachowań tej osoby.

Question 44

Obsesje (myśli natrętne)

Answer 44

Powstające wbrew woli chorego i uporczywie nawracające myśli , ale także obawy, wyobrażenia i impulsy. Chory postrzega je jako niepożądane, przymusowe, jednak zawsze pozostające wytworem jego własnego umysłu. Zwykle są niezgodne z systemem wartości czy przekonań pacjenta (egodystoniczny charakter), dlatego wywołują lęk i cierpienie.

Question 45

Kompulsje

Answer 45

Powtarzające się czynności związane z poczuciem przymusu ich wykonania, który ma charakter wewnętrzny. Są opisywane przez chorego jako zbędne, absurdalne, lecz powstrzymanie się od ich wykonania jest bardzo trudne.

Question 46

Myślenie paralogiczne

Answer 46

Myślenie, w którym nie znajdują odzwierciedlenia powszechnie stosowane reguły logiczne. Chory może posługiwać się swoją „prywatną logiką”, np. łączyć ze sobą fakty niepowiązane, rozumieć pojęcia nadmiernie konkretnie itd. np. pacjent poproszony o wyjaśnienie terminu FUTRO mówi „to coś, co okrywa wnętrzności zwierząt”

Question 47

Myślenie magiczne

Answer 47

Łączenie zjawisk nieracjonalnymi związkami, co łamie powszechnie akceptowane reguły przyczynowo skutkowe. Najczęstszą formą jest przekonanie, że czyjeś myśli, słowa lub działania mogą wpływać na bieg wydarzeń, np. w ciepły lipcowy dzień pacjentka nosi kurtkę zimową by ocalić matkę przed chorobą.

Question 48

Ambiwalencja myślenia

Answer 48

Współwystępowanie sprzecznych myśli

Question 49

Ambisentencja

Answer 49

Udzielanie sprzecznych wypowiedzi. „Mam chłopaka Marcina, nie kocham go. Jestem z nim taka szczęśliwa. Nie chcę wychodzić za mąż. Chcę być z nim zawsze, ale bez ślubu to nie.”

Question 50

Myślenie dereistyczne

Answer 50

Myślenie, w którym nie znajduje odzwierciedlenia rzeczywistość i doświadczenia chorego, a które jest podporządkowane jego własnej, swoistej logice, nierzadko wypełnione pseudofilozoficznymi lub absurdalnymi treściami

Question 51

Mutyzm

Answer 51

Całkowity brak komunikacji werbalnej pomimo braku fizjologicznych przeszkód do słownego komunikowania się z otoczeniem i prób nawiązania takiej komunikacji. Do różnicowania z negatywizmem, czyli świadomym oporem do nawiązania kontaktu.

Question 52

Alogia

Answer 52

Ubóstwo zakresu bądź treści wypowiedzi stanowiące odzwierciedlenie ubóstwa myślenia. Pacjenci opisują to jako „brak myśli”, „ucieczka myśli”, „brak słów”. Wypowiedzi mogą być lakoniczne, ograniczone do odpowiedzi na konkretne pytania, cechuje je brak spontaniczności i trudność w doborze słów. Czasami pozornie bogata wypowiedź nie zawiera informacji (np. stereotypowe powtarzanie zwrotów).

Question 53

Słowotok

Answer 53

Niemal nieustannie wypowiadanie przez chorego znacznej liczby słów. To wypowiedzi jest przyspieszony, struktura chaotyczna, tematyka zmienna, co wynika z przypadkowych skojarzeń. Mowa może być tak zdezorganizowana, że aż niezrozumiała. Może to być wyrazem gonitwy myśli, natłoku myśli lub zaburzenia świadomości (splątanie).

Question 54

Rozkojarzenie myślenia

Answer 54

Utrata spójności pomiędzy wątkami myślowymi, a tym samym na utracie spójności wypowiedzi przy zachowaniu prawidłowego tempa myślenia. Aktualny wątek przechodzi w kolejny, zupełnie niepowiązany, nie ma w tym logiki. Zaburzenia ciągłości dotyczą zdań i równoważników zdań, oderwane sentencje same w sobie są logiczne, ale w połączeniu z kolejnymi nie mają sensu. Czasami włączają neologizmy

Question 55

Drobiazgowość myślenia

Answer 55

Stałe wzbogacanie toku myśli i wypowiedzi nieistotnymi szczegółami i dygresjami, które zakłócają główny wątek myślowy.

Question 56

Perseweracje

Answer 56

Wielokrotne powtarzanie tych samych słów, fragmentów zdań lub zdań niezależnie od kontekstu bądź w odpowiedzi na różne pytania

Question 57

Werbigeracje

Answer 57

Powtarzanie bez logicznego uzasadnienia słów, które łączy podobieństwo dźwiękowe (szkoła, woła, boła, koła).

Question 58

echolalia

Answer 58

Bezwiedne, pozbawione celowości i sensu powtarzanie słów lub zdań wypowiedzianych przez inną osobę.

Question 59

Inkoherencja myślenia

Answer 59

Utrata spójności myślenia i tym samym wypowiedzi w obrębie zdań – nie odnajdziemy w wypowiedzi pacjenta logicznie brzmiącego zdania. Inny termin – „sałata słowna”.

Question 60

Zaburzenia myślenia abstrakcyjnego

Answer 60

Trudność lub niemożność analizowania informacji oraz rozwiązywania złożonych problemów. Pacjenci mają trudności z korzystaniem z wiedzy, rozumieniem i wyjaśnianiem metafor, myśleniem przez analogię, tworzeniem kategorii i uogólnień, nie rozumieją żartów, konkretnie rozumieją przysłowia.

Question 61

Afazja

Answer 61

Zaburzenie produkcji lub/i rozumienia mowy pojawiające się u pacjenta, który dotychczas nie miał problemów z funkcjami językowymi.

Question 62

Dyzartria

Answer 62

Zaburzenie artykulacji występujące w postaci spowolnionej, niewyraźnej mowy oraz nieprawidłowej artykulacji głosek.

Question 63

Pamięć ultrakrótka

Answer 63

Kodowanie informacji na czas poniżej 1 sekundy