romantyzm Flashcards
(6 cards)
ramy czasowe
POLSKA
- wydanie ballad i romnasow 1822
- poczatek powstania styczniowego 1863
EUROPA
- ciprpienia mlodego wertera 1774
- wiosna ludow 1848
nazwa epoki
romantyzm — od romanus = rzymski -> chodzi o przeszłość i odwołania do legend, ludowości obecnych w romancach, czyli utworach narodów zamieszkujących prowincje rzymskie; szybko nazwa stała się nazwą całej formacji kulturowej i określała postawę życiową, w której wybierasz emotio zamiast ratio — odrzucenie realizmu na rzecz spraw serca
najwazniejsze tematu w np literaturze
Miłość
Natura
Walka o wolność
Poezja
krajobraz
Natura w epoce romantyzmu postrzegana była jako byt idealny, wolny od działania
czasu, wieczny. Panują w niej doskonałe pierwotne prawa i dlatego jest wolna,
niezależna, nieujarzmiona i potężna
pojecia
MISTYCYZM ROMANTYCZNY przekonanie o dominacji uczucia nad rozumem, które może
wznieść ludzką duszę do Boga lub ku nieskończoności. Mistycyzm
zakłada, że wiara i intuicja są najwyższymi formami poznania, a
świat, człowiek i natura mają istotę duchową
PROMETEIZM postawa moralna, której wyrazem jest poświęcenie się jednostki
dla dobra ogółu
GOTYCYZM zespół tendencji w literaturze europejskiej końca XVIII i początku
XIX wieku, związany ze szczególnym zainteresowaniem epoką
średniowiecza. Przejawiał się poprzez ukazanie atmosfery odległej
przeszłości, nastroju grozy i tajemniczości
ORIENTALIZM zespół tendencji w literaturze europejskiej końca XVIII i początku
XIX wieku, związany ze szczególnym zainteresowaniem epoką
średniowiecza. Przejawiał się poprzez ukazanie atmosfery odległej
przeszłości, nastroju grozy i tajemniczości
FRENEZJA zamiłowanie do okropności, zbrodni, szaleństwa, skłonności do przedstawiania ich
IRRACJONALIZM wiara w pozarozumowe poznawanie świata
INDYWIDUALIZM poczucie niezależności, artysta stoi ponad światem, jest lepszy od innych
MESJANIZM pogląd przypisujący jednostką, lub zbiorowością możliwość zbawienia świata, szczególne posłannictwo
PROWIDENCJALIZM nic, co jest na świecie nie może istnieć bez boga
PANTENIZM specyficzny kult natury, uznawanie natury za Boga; pogląd głoszący obecność boskiego ducha w naturze
MARTYROLOGIA biorowe cierpienie,męczeństwo *narodowe
WERTERYZM -model zachowań-niezgoda na rzeczywistość społeczną i postrzeganie świata przez pryzmat indywidualnych pragnień i przekonań(postawa romantycznego kochanka
,uczuciowość,wrażliwość,melancholijność,miłość najważniejsza sprawa w życiu,prowadzi do bóluistnienia,pesymizm,głębokie przeżycia psychiczne
EGZALTACJA nadmierne ożywienie emocjonalne,zapał,przesada w reakcjach. stan nadmiernego
ożywienia emocjonalnego, zapał, przesada w reakcjach psychicznych; sztuka- nadmiar środków
służących do wyrażenia uczu
POSTAWA BAJRONICZNA „Giaur” George’a Byrona (UK) – człowiek tajemniczy, zbuntowany, nieświadomy, lecz winien zbrodni; nie chciał zbrodni, którą popełnił; niepewny, źle czuje się ze sobą
POSTAWA WALENRODYCZNA połączenie bohatera werterycznego z postawą bajroniczną (Polska)
oznaczające człowieka, który posługuje się podstępem i zdradą dla realizacji wzniosłego i szlachetnego celu
HOMO VIATOR(topos) acińskie określenie oznaczające “człowieka w drodze” lub “człowieka pielgrzyma”, ludzkie zycia to nieustanna wedrowka, czlowiek dazy do miejsca ktore uznaje za ideal, wedrowka ma gleboki sens i zgarniamy przez nia doswiadczenia i zyciowa madrosc
NON OMNIS MORIAR zwrot piesni horacego topos niesmiertelnosci poezji, ktora jest trwalsza od wartosci materialnych
SYNKRETYZM łączenie cech różnych gatunków
sztuka
NEOGOTYK nawiazanie do sredniowiecznego gotyku
ORIENTALIZM nazwiazanie do wschodu
OGROD ANGILESKI np arkadia
