sredniowiecze Flashcards
(5 cards)
ramy czasowe
476r. - upadek cesarstwa rzymskigo
koniec - 1453 - upadek konstantynopola, 1492 - odkrycie ameryki przez kolumba, 1450 wynalenienie druku
nazwa epoki
od łacińskiego sformulowania MEDIUM AEVUM co oznacza wiek średni a wiec waznym dla humanistow czasem antyku i renesansu
światopogląd
1.TEOCENTRYZM bóg w centrum zainteresowań, ludzkie sprawy podporządkowane jemu
- UNIWERSALIZM ujednalicenie europy
jeden ustrój – feudalizm
jeden język – łacina
jedna religia – katolicyzm
w nauce – scholastyka („uwierz, abyś zrozumiał”, racjonalne (rozumowe) wyjaśnienia prawd wiary
jedna idea – teocentryzm
3.ANONIMOWOŚĆ tresc wazniejsza niz autorstwo, pisarze nie podpisywali sie pod swoimi dziełami, tworzenie dla chwały boskiej
wzorce osobowe
- asceta np sw alksy
- rycerz(chrzescijanski) np roland
- władca np karol wielki
motywy
- DEESIS – „prośba”, „modlitwa”; przedstawianie w sztuce Chrystusa jako sędziego świata
znajdującego się w centrum wraz z pośrednikami: po prawej stronie Matka Boska, a po lewej Jan Chrzciciel, ktorzy przekazuja prosby wierzacych do jezusa
2.STABAT MATER DOLOROSA – „stała Matka boleściwa”; przedstawienie bolejącej Matki Bożej, jej
cierpienia spowodowanego oglądaniem męki Syna
- DANSE MACABRE – czyli „taniec śmierci”; ukazywanie śmierci jako gnijącego trupa kobiety z
kosą, która tańczy ze wszystkimi stanami, niezależnie od pozycji społecznej. Motyw ten
ilustrował, że wobec śmierci wszyscy są równi
4.CHANSON DE GESTE - Po francusku „pieśń o czynach”. Epicka opowieść o losach dzielnego
rycerza
- ARS BENE MORIENDI sztuka db umierania śmierć jest centralnym wydarzeniem ludzkiej egzystencji, decyduje o ostatecznym przeznaczeniu człowieka, przesądza o wiecznośc
- momento mori pamietaj o smierci nic nie jest wieczne